Wybitny kompozytor, reprezentant romantyzmu w czystej postaci, i wpływowi, cenieni poeci. Oto wspólne dzieła Mendelssohna, Eichendorffa i Hoffmanna Von Fallerslebena. Wybór pięknych pieśni, które są wciąż śpiewane przez artystów, nagrywane i podziwiane przez melomanów. Ich autorzy w różny sposób związani byli z Dolnym Śląskiem. Kompozytor odwiedził sudeckie uzdrowisko, gdzie mieszkał jego krewny. Z kolei pisarze mieszkali we Wrocławiu.
Przygotowałem wybór muzyczno-poetyckich miniatur, które wyszły spod pióra wybitnych autorów XIX wieku: Mendelssohna, Eichendorffa i Hoffmanna Von Fallerslebena. To romantyczna podróż okraszona dźwiękiem i słowem. Zapraszam miłośników muzyki i poezji oraz ciekawostek historycznych.
Jakob Ludwig Felix Mendelssohn Bartholdy urodził się 3 lutego 1809 roku w Hamburgu, a zmarł 4 listopada 1847 w Lipsku. Był uznanym kompozytorem i kapelmistrzem. Co ciekawe Mendelssohn Bartholdy przeznaczył 300 gouldenów zarobionych podczas charytatywnego koncertu na pomoc dla poszkodowanych z Śląska i Ziemi Kłodzkiej. Z tym regionem związana była jego rodzina. Jego wuj Nathan prowadził biznes - hutę w Dusznikach oraz w Kłodzku. Młody Felix był w odwiedzinach u wuja w 1823 roku. W 150. rocznicę śmierci kompozytora w ścianę istniejącego budynku w uzdrowisku, w którym przebywał, wmurowano tablicę pamiątkową. Deptak Dusznik zdobi też posąg – źródło Felix, upamiętniające nastoletniego mistrza (Mendelssohn odwiedził Duszniki kilka lat przed słynnym pobytem Chopina w tej miejscowości).
Słynną kompozycją tego muzyka jest Marsz Weselny. Został on wykonany w 1858 roku podczas ceremonii ślubnej Fryderyka III Hohenzollerna i księżnej Wiktorii. Władca ten nosił m.in. tytuł księcia Śląska (w pełnej tytulaturze: "...Souveräner und oberster Herzog von Schlesien wie auch der Grafschaft Glatz..."), gościł wielokrotnie w regionie, w tym w pałacu Hohenzollernów w Mysłakowicach w Dolinie Pałaców i Ogrodów (mysłakowicki pałac był w XIX wieku letnią rezydencją rodziny królewskiej). "Cesarz Fryderyk III. pierwszy raz odwiedził pałac Erdmannsdorf we wrześniu 1857 roku; następnie w 1859 wspólnie z jego młodą małżonką oraz pierworodnym ośmiomiesięcznym księciem, obecnym cesarzem Wilhelmem II" - czytamy w: "Bunte Bilder aus dem Schlesierlande".
Mendelssohn, jak przystało na romantycznego kompozytora, napisał wiele pieśni. Wybierał wiersze głównie niemieckich, współczesnych mu autorów. Sięgał również po popularnego wśród pieśniarzy Goethego (który zresztą odwiedził Dolny Śląsk i Sudety w 1790 roku). Kilka pieśni Mendelssohn napisał do poważanych w jego czasach twórców związanych z Dolnym Śląskiem.
Pieśni Mendelssohna do słów Eichendorffa i Hoffmanna Von Fallerslebena (wybór)
+ ciekawostki historyczne związane z autorami słów
Joseph Karl Benedikt Freiherr von Eichendorff urodził się 10 marca 1788 w Łubowicach (dziś w powiecie raciborskim), a zmarł 26 listopada 1857 w Nysie, gdzie zachował się jego grób. Był poetą niemieckim epoki romantyzmu – wysoko cenionym, tłumaczonym na inne języki, w tym polski, i do dziś chętnie czytanym. W 1801 Józef wraz ze swym o dwa lata starszym bratem Wilhelmem został wysłany do katolickiego gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu. Tam uczył się i uzyskał maturę. Między rokiem 1855 a 1857 mieszkał i pisał w Nysie. Spędzał też czas w sudeckim zamku Javorniku (historycznie Dolny Śląsk) na dworze Heinricha Förstera, biskupa wrocławskiego. Pomnik Eichendorffa znajduje się m.in. w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Po lirykę Eichendorffa sięgało wielu kompozytorów, od Schumanna, Mendelssohna i Brahmsa, po Wolfa czy Richarda Straussa. Na temat kilku z tych pieśni pisałem artykuły na blogu: #Eichendorff.
******
August Heinrich Hoffmann von Fallersleben (August Heinrich Hoffmann) urodził się 2 kwietnia 1798 roku w Fallersleben, a zmarł 19 stycznia 1874 roku w Corvey. Był nauczycielem akademickim, germanistą. Zajmował się poezją – pisał sam oraz kolekcjonował pieśni ludowe. W 1841 w proteście przeciwko rozbiciu Niemiec napisał utwór „Das Lied der Deutschen” - późniejszy niemiecki hymn narodowy. Hoffmann von Fallersleben w 1823 został powołany na stanowisko kustosza biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 1830 był we Wrocławiu profesorem języka i literatury niemieckiej. Zapisał się jako aktywny uczestnik życia intelektualnego stolicy Dolnego Śląska. Za wydane w 1842 roku „Pieśni niepolityczne” („Die unpolitischen Lieder” – zawierające m.in. wątki propolskie) - uznane w Prusach za niecenzuralne - został dyscyplinarnie zwolniony z Uniwersytetu Wrocławskiego i opuścił Dolny Śląsk.
Hoffmann von Fallersleben związany jest również z historią literatury polskiej. „Biblia królowej Zofii”, tak zwana Biblia szarospotacka, to najstarsza zachowana próba przetłumaczenia Starego Testamentu na język polski. Powstała na zamówienie Zofii, czwartej żony Władysława Jagiełły w 1455 roku. Zabytek ten został już przed wiekami podzielony na fragmenty. Duża część Biblii została najprawdopodobniej zniszczona podczas II wojny światowej. Zachowane oryginalne fragmenty tego zabytku związane są z Wrocławiem! Odkrył je w I połowie XIX wieku August Heinrich Hoffmann von Fallersleben. Fragmenty cennej Biblii znajdowały się w okładkach książek z początku XVII wieku, które pochodziły z biblioteki wrocławskiego kościoła świętej Doroty. Po wiersze tego poety (w tym wydane w tomikach opublikowanych we Wrocławiu) sięgali tacy kompozytorzy, jak Schumann, Brahms, Mendelssohn czy Wolf.
******
polecam również inne posty oznaczone tagami:
#muzyka, #ciekawostka, #poezja,
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic
****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa.
CC BY-NC-ND
Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.
****
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz