29 kwietnia 2022

Tańce w twórczości kompozytorów z Dolnego Śląska (ciekawostki muzyczne)

Wybrałem trzy taneczne kompozycje, które powstały w XIX wieku – w epoce, kiedy w salonach Europy królowały polonezy, walce, polki. Wówczas wielu światowej sławy muzyków sięgało po taneczne inspiracje w utworach symfonicznych czy operach. Postanowiłem przedstawić dzieła trzech twórców związanych z historycznym Dolnym Śląskiem. Ich muzyka wciąż jest wykonywana oraz nagrywana przez muzyków na całym świecie. 


Taniec od zawsze był ważną częścią kultury. Także na Dolnym Śląsku. Warto nadmienić, że z regionem związana była słynna Barbara "La Barberina" Campanini – wielka balerina czasów Fryderyka Wielkiego, która zmarła 7 czerwca 1799 roku w swej posiadłości w Barszowie koło Polkowic.


Ale nie o niej będzie mowa, a o muzykach, którzy tańce pisali. 


Józef Elsner (niem. Joseph Elsner) urodził się 1 czerwca 1769 roku w Grodkowie (historycznie w księstwie nyskim w granicach Dolnego Śląska, obecnie w Opolskim). Matka Elsnera, Anna Barbara z domu Matzke, pochodziła z Kłodzka. Kompozytor zmarł 18 kwietnia 1854 roku. Sławę zdobył jako polski muzyk pochodzenia niemieckiego, pedagog i nauczyciel Fryderyka Chopina. Początkowo uczył się i śpiewał w Gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu.  W 1782 roku w kościele św. Wojciecha we Wrocławiu został wykonany jego motet. Na uniwersytecie we Wrocławiu studiował teologię i medycynę. Od końca XVIII wieku związany był z Lwowem i Warszawą. Pisał utwory na fortepian, ale też orkiestrowe oraz wokalne, w tym duże formy, jak oratoria i opery. 

Józef Elsner: Rondo à la mazurek C - dur (pierwodruk : „Wybór Pięknych Dzieł Muzycznych y Pieśni Polskich” No 11, Warszawa 1803).


Józef Elsner: Rondo à la mazurek C - dur (YouTube)


Józef Elsner, wolne media, wikimedia.org 


„Wybór Pięknych Dzieł Muzycznych y Pieśni Polskich” No 11, Warszawa 1803, wolne media, POLONA


Benjamin Bilse urodził się 17 sierpnia 1816 roku w Legnicy i tam zmarł 13 lipca 1902 roku. Był  dyrygentem i kompozytorem, popularyzatorem muzyki symfonicznej. Grał w wielu niemieckich miastach, ale też w Dolinie Szwajcarskiej w Warszawie. Znał się z Moniuszką i Wagnerem. Kilkudziesięciu muzyków z jego zespołu założyło własną orkiestrę, która stała się wkrótce znana jako Berliner Philharmoniker – dziś jeden z najważniejszych zespołów muzyki orkiestrowej na świecie. 

Benjamin Bilse: Königs-Polonaise, Op. 26


Benjamin Bilse: Königs-Polonaise, Op. 26 (YouTube) 


Bilse koncertujący z orkiestrą, obraz, wolne media, wikimedia.org 


Maurycy Moszkowski (Moritz Moszkowski) urodził się 23 sierpnia 1854 roku we Wrocławiu, a zmarł 4 marca 1925 roku w Paryżu. Jego rodzina pochodziła z Pilicy (w 1795 roku miasto znalazło się w Królestwie Pruskim jako siedziba jednego z dwóch powiatów Nowego Śląska). Był niemieckim kompozytorem, pianistą i pedagogiem pochodzenia polsko-żydowskiego. Koncertował w całej Europie. Związany był m.in. z Dreznem i Berlinem

Maurycy Moszkowski: Spanische Tänze, op. 12, cz. I



Maurycy Moszkowski: Spanische Tänze, op. 12, cz. I (YouTube) 


Maurycy Moszkowski, wolne media, wikimedia.org 



Moszkowski: Spanische Tänze, I wydanie, wolne media, IMSLP



Polecam również:
>> Od swojskiego poloneza po orientalny striptease – 5 tanecznych stylizacji w utworach mistrzów muzyki związanych z Dolnym Śląskiem (wybór) + sztuka

>> Giselle – czyli jak słowiańska rusałka i śląski książę znaleźli się w francuskim balecie i angielskiej operze

a także posty oznaczone tagami:
#muzyka,   #ciekawostka 


La Barberina - Barbera Campanini (7 czerwca 1721 w Parmie - zm. 7 czerwca 1799 w Barszowie) - jedna z najważniejszych tancerek baletowych XVIII wieku. Występowała w Paryżu, Wenecji, Londynie. Zerwała kontrakt z Berlinem i została za to porwana na zlecenie Fryderyka Wielkiego. Mieszkała m.in. w Głogowie, a pod koniec życia w Barszowie.
portret, wolne media, wikimedia.org 

***

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 

****

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.

****

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz