13 sierpnia 2022

Wielka i Mała Zasłona Wielkopostna z Zittau - bezcenne tkaniny, unikaty z XV i XVI wieku z dawnego miasta Piastów na Łużycach (GALERIA)


Fascynujące średniowieczne zabytki sztuki i bezcenne tkaniny związane z mistyką Wielkiego Postu! To zabytki o unikatowym charakterze i światowej randze! 

Te niezwykłe skarby znajdują się w małym sudeckim mieście na Łużycach Górnych, dziś w Saksonii, niegdyś w państwie śląskich Piastów! 







"Wielka Zasłona Wielkopostna (niem. Großes Zittauer Fastentuch) jest eksponowana w Żytawie w kościele św. Krzyża.  Jest jedynym zachowanym w Niemczech płótnem wielkopostnym w rodzaju Feldertyp i trzecim co do wielkości znanym płótnem tego typu na świecie. Została wykonana w Żytawie w 1472 roku. Żytawska zasłona została ofiarowana kościołowi św. Jana przez kupca Jakoba Gurtlera i była używana do 1672 r. Później popadła w zapomnienie, w każdym razie sądzono, że uległa zniszczeniu w trakcie jednego z wielkich pożarów miasta. W 1840 r. odkryto ją zupełnie przypadkowo za regałem z książkami w ratuszowej bibliotece w Żytawie. Od 1842 do 1876 r. była elementem wystawy Saksońskiego Stowarzyszenia Antycznego w Dreźnie [...]"







"[...] Po powrocie do Żytawy była sześciokrotnie eksponowana do 1945 r. W czasie II wojny światowej sukno trafiło do piwnic klasztoru na Oybinie. Tam odkryli je w lipcu 1945 r. radzieccy żołnierze i używali je jako przykrycie łaźni. Częściowo wypłowiałe i podarte powróciło do Żytawy, gdzie było przechowywane w magazynie muzeum aż do 1990 r. W latach 1994–1995 w pracowni Fundacji Abegg w Riggisberg w Szwajcarii poddano je renowacji. Ze znalezionych 17 części sukna stworzono jedną całość. Płótno lniane ma 8,20 m długości i 6,80 m szerokości. Składa się z 6 pasów zszytych ze sobą jeszcze przed pomalowaniem. Farbami temperowymi stworzono na nim 90 obrazów ze Starego i Nowego Testamentu. Sceny rozpoczynają się stworzeniem świata na pierwszym obrazie, a kończą sądem ostatecznym na ostatnim, dziewięćdziesiątym. Wielka zasłona Wielkopostna z Zittau wraz z Gobelinem z Bayeux jest jednym z najbardziej imponujących dzieł tekstylnych w tradycji zachodniej" (wikipedia) 






"Zasłony postne (vela quadragesimalia) — okrywały od czasów średniowiecza w ciągu 40 dni postu chór lub ołtarze kościołów. Od Środy Popielcowej do Wielkiego Tygodnia odmawiano wiernym widoku Najświętszego Sakramentu. Z biegiem czasu przykrycia ołtarza stały się „Bibliami rysunkowymi” (wikipedia) 



"Mała Zasłona Wielkopostna (niem. Kleines Zittauer Fastentuch) -  średniowieczna chusta wielkopostna typu Arma Christi . Na świecie istnieje tylko osiem tego typu, w tym jeden w Niemczech. Dziś jest eksponowana w muzeum historii kultury w klasztorze franciszkanów w Zittau. Chusta wielkopostna Zittau została stworzona w 1573 roku. Do 1684 r. zakrywała ołtarz główny w kościele św. Jana w okresie Wielkiego Postu. Jest to płótno lniane o wymiarach 3,40 m × 4,15 m . Centralnym motywem jest ukrzyżowanie Chrystusa" (wikipedia) 




"Żytawa (niem. Zittau; górnołuż. Žitawa, cz. Žitava) – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Görlitz, przy granicy z Polską i Czechami, w Łużycach Górnych. związana z  Dolnym Śląskiem od 1319 do 1346 (znajdowała się w granicach piastowskiego księstwa jaworskiego). Świadectwem powiązań historycznych z Czechami i Śląskiem jest herb miasta, zawierający motywy czeskiego lwa i dolnośląskiego orła piastowskiego” (wikipedia) 


mapa/lokalizacja:
Wielka:

Mała:

polecam również:

ciekawostki związane z tkaninami zabytkowymi i artystycznymi:

a także posty oznaczone tagiem:

***
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 
 
****

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 
CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.

****

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz