Jesionik/ Lázně Jeseník- sanatorium Vincenza Priessnitza (GALERIA)

Twórcy tego pionierskiego ośrodka leczniczego zawdzięczamy nazwę "prysznic"! 

W czeskim uzdrowisku, leżącym na terenie historycznego Dolnego Śląska, narodziła się współczesna kariera wodolecznictwa. Przybywali tu już w XIX wieku Polacy, co upamiętnia pomnik! 

"Vincenz Priessnitz (Vincenz Prisnitz, Vincenz Prißnitz, cz. Vincent Priessnitz), (ur. 4 października 1799 w Lázně Jeseník 3,5 km na północ od Jesionika, zm. 28 listopada 1851 tamże) – samouk w zakresie medycyny niekonwencjonalnej i naturalnej, pochodzący z ówczesnego Śląska Austriackiego (historyczny Dolny Śląsk). Na obszarze ówczesnych Niemiec i Austrii był uznawany za kontynuatora i wskrzesiciela metod hydroterapii. W 1838 uzyskał pozwolenie na prowadzenie uzdrowiska. Do śmierci Vincenza w 1851 roku z terapii wodnych zakładu skorzystało 36 000 pacjentów. Zakład wodoleczniczy istnieje do dnia dzisiejszego w Lázně Jeseník k. Jesionika w Czechach. Nazwisko Prießnitza weszło na stałe do zasobów języka polskiego. To właśnie od jego spolonizowanej formy wywodzi się słowo prysznic" (za: Wikipedia) 

"Jesionik (cz. Jeseník, do 1947 Frývaldov, niem. Freiwaldau, pol. dawniej Frywałdów, Frywałd, śląski Frywołdůw / Freiwaale) – miasto w Czechach, w kraju ołomunieckim, leżące w Górach Opawskich (cz. Zlatohorská vrchovina), na pograniczu Wysokiego Jesionika (cz. Hrubý Jeseník) i Gór Złotych (cz. Rychlebské hory). Jesionik położony jest na Czeskim Śląsku, a historycznie na Dolnym Śląsku. W przeszłości Jesionik był największym miastem biskupiego księstwa nyskiego, leżącym na obecnych terenach czeskich. W czasach późniejszych rozwój miasta i okolicy związany był przede wszystkim z pierwszym na świecie zakładem wodoleczniczym, który został założony przez Vincenza Priessnitza. Stąd pochodzi czeska nazwa uzdrowiska – Priessnitzovy lázně (oficjalnie Lázně Jeseník, niem. Bad Gräfenberg), a główny pawilon nosi nazwę Priessnitzovo sanatorium [...]" 

"[...] 7 sierpnia 1901 odsłonięto tzw. Polski pomnik, będący wyrazem wdzięczności kuracjuszy narodowości polskiej. Podobne upamiętnienia pozostawili po sobie Anglicy, Grecy, Rumuni, Czesi, Francuzi i Rosjanie. Sam obelisk postawiono już w 1894, ale dopiero w 1900 zezwolono na przyozdobienie go wizerunkiem orła. Już wcześniej, w 1869, jednemu ze źródeł nadano nazwę „Polskiego”. Lázně Jeseník (do 1947 Gräfenberk) to uzdrowisko położone na północno-zachodnich obrzeżach miasta Jesenik. Pierwsze uzdrowisko hydroterapeutyczne w Cesarstwie Austriackim i na całym świecie" (za: Wikipedia) 

kuracjuszami  uzdrowiska byli m.in. 

Nikołaj Gogol, pisarz

Zygmunt Krasiński, pisarz,

Heinrich Laube, pisarz 

Franciszek Liszt, kompozytor i wirtuoz fortepianu  

Lázně Jeseník były inspiracją do założenia sanatorium gruźliczego w Sokołowsku  - w linii prostej około 85 km na zachód od Jesionika. Twórca sanatorium w Sokołowsku - dr Brehmer używał pseudonimu Priessnitz. Więcej TUTAJ. 

mapa/lokalizacja:

https://maps.app.goo.gl/pXNPCHNWzDoEsufG8

https://pl.mapy.cz/s/jekalevucu

na zdjęciach m.in.:

Sanatorium Priessnitz (cz. Sanatorium Priessnitz / Priessnitzovo sanatorium), główny budynek uzdrowiskowy założony już w 1910 roku w stylu secesyjnym (autorem był pochodzący Leopold Bauer), do dziś stanowi dominujący element okolicy - 

w tym tablica upamiętniająca pobyt N. V. Gogola

otaczający park:

promenada z małą architekturą i widokami (Ripperova promenáda)

kaplica nad grobowcem Vincenta Priessnitza (Priessnitzova hrobka)

pawilon muzyczny (Hudební pavilon)

Pomniki narodów na cześć Priessnitza, w tym pomnik Polaków (Polský pomník), Czechów (Český pomník se sochou Hygie) i Węgrów (Maďarský pomník)

polecam również posty oznaczone tagiem:

#uzdrowisko 

****

******

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic (... a także innych miejsc, które odwiedziłem, oraz spraw, które mnie zainteresowały) 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej w podpisach - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

publikowane zdjęcia mojego autorstwa nie powstają w wyniku użycia narzędzi AI (sztucznej inteligencji), ujęć z dronów, obróbki graficznej polegającej na montażu, dodawaniu i wymazywaniu elementów. Fotografie mają charakter dokumentacji odwiedzonych miejsc i obiektów, w takiej formie, w jakiej je oglądałem. 

licencja praw autorskich materiałów własnych na blogu zezwalająca na użycie na określonych warunkach 

CC BY-NC-ND

autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku