2 lipca 2024

Gluck – reformator opery. Wystawiał dzieła w Wiedniu i Paryżu. Wychował się w Sudetach!

Pisał opery po włosku i francusku, mówił po czesku! Wychował się w Sudetach – jego ojciec był leśniczym w Górach Łużyckich. Do dziś zachował się dom, w którym kompozytor spędził dzieciństwo w latach 1722 – 1727. Biografowie są przekonani, że pierwsze lekcje muzyki wielki reformator opery miał w szkole w miejscowości Chřibská, leżącej około 30 km na zachód od Bogatyni. 

Mało znana regionalna ciekawostka związana z jednym z największych kompozytorów XVIII wieku. 

Christoph Willibald Gluck urodził się 2 lipca 1714 roku. Został zapamiętany przede wszystkim jako kompozytor włoskiej i francuskiej opery w okresie wczesnoklasycznym. Uważany jest za kompozytora niemieckiego, ale niektórzy określają go też kontrowersyjnym mianem artysty czeskiego (na ten temat m.in. artykuły "Gluck’s Nationality", "Gluck and the Czechs"). Gluck zyskał rozgłos na dworze Habsburgów w Wiedniu, a później w Paryżu. Był też aktywny we Włoszech. Z przekazów wiadomo, że mówił po czesku, ale też niemiecku, włosku i francusku. Podobno najlepiej czuł się w mowie czeskiej. Czechy miał nazywać swoją drugą ojczyzną i dziecięcym domem. Tam spędził młodość w latach 1717 – 1736. Co więcej, niektóre z opracowań podają, że w czasie włoskich podróży, Gluck nazywany był "il Boëmo" - Czechem. Uczeń Glucka - Salieri - miał twierdzić, że językiem kompozytora był czeski. Wspomina o tym XIX-wieczny biograf mistrza, Anton Schmid, poddając to jednak w wątpliwość ("Christoph Willibald Ritter von Gluck dessen Leben und Tonkünstlerisches wirken..."). Niektórzy komentatorzy uznają, że dawne biografie usilnie starały się wymazać czeskie powiązania w biografii Glucka. 

Ojciec kompozytora - Alexander Gluck - był leśniczym na służbie możnych panów w północnych Czechach. W 1717 roku, kiedy Christoph Willibald miał 3 lata, został nadleśniczym w Reichstadt (dziś Zákupy w północnych Czechach). To miejscowość leżąca niedaleko sudeckiego pasma Gór Łużyckich. Tam na świat przyszedł jeden z młodszych braci kompozytora - Franz Anton Ludwig Gluck. Wkrótce rodzina przeprowadziła się w inne miejsce. W góry. W 1722 roku Gluck senior dostał propozycję pracy na zamku Böhmisch-Kamnitz, czyli w mieście Česká Kamenice. Ta miejscowość leży u stóp Gór Łużyckich w Sudetach. Rodzina Glucków zamieszkała w pobliżu – w Schönfeld (dziś Krásné Pole). Jest to część miejscowości Kreibitz (dziś Chřibská). Właśnie Krásné Pole i Chřibská były domem młodego Glucka przez 5 lat, między 1722 a 1727 rokiem. 


Biografowie podają, że młody Christoph Willibald Gluck pomagał ojcu w pracy leśniczego w górach. Była to ciężka praca, ale mistrz wspominał później piękne okolice. W szkole w Kreibitz Gluck zaczął pobierać naukę, prawdopodobnie również muzyki, o czym świadczą jego wspomnienia cytowane przez biografów. Do szkoły musiał chodzić kilka kilometrów pieszo! Warto dodać, że Horní Chřibská to część miasta Chřibská znana jako najstarsza huta szkła w Europie Środkowej. Właśnie w tych sudeckich okolicach dorastał pierwszy reformator opery. 

Domek leśniczego, w którym mieszkał Gluck jest dziś pensjonatem (Laura). Na ścianie budynku została umieszczona stosowana tablica informacyjna. 


W tej miejscowości na świat przyszło rodzeństwo kompozytora, m.in. brat Franz Karl Gluck

W 1727 roku Gluckowie przenieśli się do Eisenberg (czeskie Jezeří - Horní Jiřetín). Miejscowość leży w Rudawach, na pograniczu Czech i Saksonii. Stamtąd Gluck uczęszczał do szkoły w Komotau (czeski Chomutov). Następnie studiował w Pradze


Do dziś opery Glucka wystawiane są na całym świecie. Szczególną popularność zdobyło dzieło oparte na greckim micie: "Orfeusz i Eurydyka". Gluck określany jest jako największy reformator opery przed Wagnerem. Mistrz zmarł 15 listopada 1787 roku w Wiedniu


Post opublikowany w 2024 roku z okazji 310. rocznicy urodzin Glucka. 


polecam również inne posty oznaczone tagami: 

#muzyka,   #opera 


****

******

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic (... a także innych miejsc, które odwiedziłem, oraz spraw, które mnie zainteresowały) 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej w podpisach - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

publikowane zdjęcia mojego autorstwa nie powstają w wyniku użycia narzędzi AI (sztucznej inteligencji), ujęć z dronów, obróbki graficznej polegającej na montażu, dodawaniu i wymazywaniu elementów. Fotografie mają charakter dokumentacji odwiedzonych miejsc i obiektów, w takiej formie, w jakiej je oglądałem. 

licencja praw autorskich materiałów własnych na blogu zezwalająca na użycie na określonych warunkach 

CC BY-NC-ND

autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz