Historia kolei, jak i sama kolej – ta wciąż działająca i oferująca nam swoje możliwości – to niewątpliwie ciekawe tematy. Absolutnie nie aspiruję do roli znawcy czy też wielkiego miłośnika tematu (stąd proszę o wyrozumiałość w kwestiach precyzyjnego nazewnictwa i selektywnego charakteru niniejszego wpisu). W czasie moich podróży miałem jednak wielokrotnie styczność z tą dziedziną – i tym chciałbym się podzielić. Moją intencją jest promowanie turystyki oraz ciekawych atrakcji. Ponad 100 moich zdjęć z kolejowych wypraw.
Z wagonów pociągów podziwiałem wielokrotnie krajobrazy Dolnego Śląska, Czech czy Niemiec. Wiele moich postów na blogu to też relacje z miejsc, które odwiedziłem dzięki połączeniom kolejowym. Jeździłem w góry (Rudawy, Karkonosze, Góry Wałbrzyskie, Stołowe...), ale też do miast i miasteczek (Kłodzko, Wrocław, Nowa Ruda, Boguszów-Gorce, Lubań, Legnica, Wałbrzych, Jelenia Góra, Ząbkowice, Oleśnica, Zgorzelec, Drezno....). Zwiedziłem wystawy poświęcone historii kolei oraz muzea i placówki związane z koleją (Jaworzyna Śląska na Dolnym Śląsku i Calw w Niemczech). Dobrze znane mi są dworce i stacje w Wałbrzychu (Miasto, Główny, Szczawnienko, Centrum), Kłodzku, Jeleniej Górze, Goerlitz, Zgorzelcu, Legnicy, Świdnicy, Wrocławiu, Jedlinie, Kamiennej Górze, Dreźnie... Byłem też w wyjątkowym dworcu w Lipsku. Obserwowałem przejazdy zabytkowych lokomotyw, a także oglądałem modele kolejek i lokomotyw na ekspozycjach modelarskich m.in. w parkach miniatur czy muzeach związanych z zabawkami. Byłem również uczestnikiem wielkiej grudniowej konferencji prasowej w Starej Kopalni w Wałbrzychu na temat poszukiwań tzw. Złotego Pociągu.
Mój subiektywny wybór odwiedzonych przeze mnie kolejowych atrakcji i zdjęcia z wydarzeń, w których brałem udział (przejazdy specjalne, konferencje itp).
dworzec w Jeleniej Górze - figura św. Katarzyny, patronki kolejarzy - jej święto przypada 25 listopada
Lokomotywy, wagony....
Ważnym miejscem jest Muzeum Kolejnictwa na Śląsku w Jaworzynie Śląskiej. Można tam odbyć przejazd specjalny oraz zwiedzić ogromną kolekcję eksponatów.
instalacja artystyczna "Pociąg do nieba" z wykorzystaniem starej lokomotywy - Wrocław, okolice Muzeum Współczesnego
muzeum w Jaworzynie
Miałem też okazję już kilkukrotnie obserwować przejazdy zabytkowych pociągów na Galę Pary w Jaworzynie oraz przejazdy specjalnych połączeń turystycznych. Piękny przykład zabytkowej lokomotywy podziwiałem podczas spacerów po dworcu Wałbrzych Główny.
zabytkowe pociągi: Kamienna Góra, Wałbrzych (Lokomotywy: 431.032, 423.0145, TKt48-18, TKt48-119 i inne)
Kolej Izerska - ekspozycja lokomotywy przy "Stacji Kultura" w Świeradowie-Zdroju
Miałem też wielokrotnie sposobność fotografowania stałych i sezonowych składów w trasie, m.in. na połączeniach w okolicach Wałbrzycha, Kamiennej Góry czy Jeleniej Góry.
pociągi, które sfotografowałem w różnych miejscach: w Kamiennej Górze, Jeleniej Górze, Sędzisławiu, Kowalowej (widok z Garbatki w Górach Suchych), Lubawce, Mezimesti
Wrażenie robi też rekonstrukcja wagonu historycznego pociągu III Rzeczy, tzw. mobilna kwatera Hitlera. Obiekt powstał i został udostępniony zwiedzającym przy pałacu Jedlinka w Jedlinie-Zdroju.
pociąg-kwatera Hitlera w Jedlinie
Oczywiście mało który budynek kolejowy, nie tylko w Polsce, jest w stanie przebić wspaniały dworzec Główny we Wrocławiu, który lśni po ostatnim remoncie (pamiętam go jeszcze z moich czasów studenckich przed ważną inwestycją). Piękne dworce znajdziemy też w innych miastach.
Kamienna Góra
Kowary - z muralem
Wrocław Główny
Wałbrzych Szczawienko po remoncie
Sędzisław
Wałbrzych Główny
Wałbrzych Centrum
Wałbrzych Miasto - wnętrze
dworzec Świebodzki we Wrocławiu nocą
na dworcu w Dzierżoniowie (Dzierżoniów Śląski) znajduje się piernikowe miasteczko i kapsuła czasu w zabytkowym sejfie!
Mezimesti (na linii kolejowa Wałbrzych - Mezimesti przez Boguszów i Mieroszów)
Infrastruktura
Aby pociągi mogły dojeżdżać w wybrane miejsca, potrzebna jest rozbudowana infrastruktura, od szyn zaczynając, przez mosty, wiadukty, tunele itp. Także konstrukcje i urządzenia tego typu stanowią często ciekawe zabytki, co więcej są atrakcjami turystycznymi i symbolami wielu miejscowości.
most kolejowy nad Bobrem w Bolesławcu
Wiadukt kolejowy w Bolesławcu nad rzeką Bóbr. Wykonany został z piaskowca kredowego. Jest jednym z najdłuższych tego typu wiaduktów w Polsce i w całej Europie. Liczba przęseł to 35, a długość 489 m. Wiadukt był budowany w latach 1844 - 1946 jako część Kolei Dolnośląsko-Marchijskiej (Niederschlesisch-Märkische Eisenbahn, w skrócie NME) - łączącej stolicę Dolnego Śląska, czyli Wrocław, z obszarem historycznej Marchii Brandenburskiej i stolicą Prus, Berlinem. Połączenie z Berlinem uzyskano 1 września 1847. Tego samego dnia otwarto linię z Węglińca do Zgorzelca, co umożliwiło również połączenie Wrocławia i Bolesławca z Saksonią, w tym jej stolicą, Dreznem. Wiadukt stanowi wielką atrakcję turystyczną Bolesławca i już na początku XX wieku wizerunki fantastycznej budowli umieszczane były na pocztówkach. Powyżej kilka zabytkowych przykładów (za: wolne media, wikimedia.org)
wiadukt w Lewinie Kłodzkim - iluminacja
estakada w Strzegomiu z 1911 roku, na linii do Marciszowa
wrażenie robi również nieczynna linia kolejowa i tak zwane wiszące tory w Jerzmanicach-Zdroju koło Złotpryi
"Czarny Most" w Nowej Rudzie
Kolej Bystrzycka w Górach Sowich (w remoncie: docelowo w 2022 roku ma być uruchomiona linia Świdnica - Jedlina-Zdrój)
most kolejowy nad jeziorem Pilchowickim
wiadukt i torowisko w Unisławiu, u stóp Stożka Wielkiego i Dzikowca
most graniczny w Zgorzelcu-Goerlitz z I połowy XIX wieku,ma długość ponad 400 mi jest jednym z najdłuższych mostów kamiennych w Polsce i Niemczech
wiadukt w Wałbrzychu
most kolejowy w Bystrzycy Kłodzkiej
dźwig/żuraw kolejowy w Kowarach
widok na wjazd do tunelów na trasie Wałbrzych - Nowa Ruda w Świerkach na trasie do Bartnicy, widziany z Włodzickiej Góry
dworzec i tunel w Długopolu-Zdroju
Warto wspomnieć również o innych dolnośląskich atrakcjach kolejowych.
Krośnicka Kolej Wąskotorowa w powiecie milickim związana z historycznym szlakiem Wrocławskiej Kolei oraz okolicami Stawów Milickich.
Kolej Sowiogórska z Dzierżoniowa przez Pieszyce, Bielawę, Srebrną Górę, Przełęcz Srebrną, Wolibórz, Słupiec do Ścinawki Średniej. Znana szczególnie z uwagi na ciekawy odcinek górski, na którym miejscami zamontowana była dodatkowa szyna zębata. Charakterystycznym obiektem jest również wiadukt w Srebrnej Górze.
Wystawy
Na temat kolei i jej historii powstają rozmaite ekspozycje. Miałem możliwość zwiedzać wystawę "Achtung Zug! 175 Jahre Eisenbahn in Schlesien" w Muzeum Śląskim w Goerlitz. W 2019 roku Muzeum Miedzi w Legnicy przygotowało ekspozycję „175 lat kolei w Legnicy”.
muzeum w Goerlitz, wystawa z okazji 175 lat kolei na Śląsku
Zabawki i makiety
Kolej jest też ważnym elementem działalności modelarzy i mocno zakorzeniona jest w przemyśle związanym z zabawkami (modelarstwo kolejowe ma długie tradycje, sięgające połowy XIX wieku!). Makiety dworców i obiektów związanych z koleją dolnośląską podziwiałem m.in. w parkach miniatur w Kowarach i Kłodzku. Z kolei ciekawe kolejki elektryczne zobaczyć można w muzeum fabryki zabawek technicznych Merkur w Policach nad Metują.
Wielką atrakcją tego typu jest Kolejkowo w gmachu dworca Świebodzkiego we Wrocławiu.
Kolejkowo we Wrocławiu
Muzeum Merkur – Muzeum stavebnice Merkur – Police nad Metují (ok. 16 km od przejścia granicznego w Golińsku, powiat wałbrzyski, około 20 km od przejścia granicznego w Tłumaczowie, powiat kłodzki, około 16 km od przejścia granicznego Kudowa-Słone, powiat kłodzki)
Kudowa-Zdrój Muzeum Zabawek
Kłodzko, park miniatur Minieroland
Kowary: Park Miniatur Dolnego Śląska - wyobrażenie Złotego Pociągu pod zamkiem Książ
Złoty Pociąg
Oczywiście legenda Złotego Pociągu – składu wyładowanego skarbami, które tuż przed zakończeniem wojny naziści chcieli wywieźć z Dolnego Śląska – jest ważnym elementem marketingu regionu, ale i historii kolei. W 2015 roku miałem okazję uczestniczyć w międzynarodowej konferencji prasowej z poszukiwaczami pociągu. Wydarzenie, w którym wzięli udział samorządowcy, poszukiwacze i badacze, przyciągnęło dziesiątki dziennikarzy z całego świata. Gościli oni w sali konferencyjnej w Starej Kopalni w Wałbrzychu. Bo właśnie w tym mieście miałby się znajdować ukryty najsłynniejszy pociąg Dolnego Śląska.
konferencja dotycząca Złotego Pociągu
Widoki z okien...
Podróżując pociągiem można spokojnie delektować się wspaniałymi krajobrazami. A takich na Dolnym Śląsku nie brakuje. Przejazd pięknymi liniami nr 274 (na trasie w okolicach Rudaw Janowickich) czy nr 286 na trasie między Wałbrzychem i Nową Rudą jest już sam w sobie wielką atrakcją. Kuszą także sezonowe nr 291 przez Mieroszów oraz nr 299 przez Lubawkę.
widoki z okien na trasach Jelenia Góra - Wałbrzych i Wałbrzych - Kłodzko
ANEKS:
ciekawostka daleko poza Dolnym Śląskiem:
Z kolei podróżując po Niemczech odwiedziłem muzeum w Calw: Eisenbahnmuseum Stellwerk 1. Piękne miasteczko w Schwarzwaldzie obrałem za cel, ponieważ to rodzinne miasto jednego z moich ulubionych noblistów. Przypadkowo natknąłem się na muzeum w dawnej nastawni. Znajduje się tam też zabytkowy wagon z makietą linii kolejowej. Trasa do Calw nazywana jest Koleją Hermanna Hessego, od nazwiska słynnego pisarza.
muzeum kolejowe w Calw (Badenia-Wirtembergia, Niemcy)
**********
Szczególnie popularne posty na blogu dotyczą kolejowych wypraw!To na przykład:
>>> Kolejowy weekend – po szynach do Czech! (relacja, zdjęcia, video!)
>>>100 km turystycznej przygody pociągiem w polskich i czeskich Sudetach! (rozkłady, galeria)
>>>> Pociąg pełen atrakcji: ze Świdnicy do Jedliny przez Zagórze
2300. post na blogu
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic
****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa.
CC BY-NC-ND
Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz