Voltaire, czyli François-Marie Arouet urodził się 21 listopada 1694 w Paryżu. Był pisarzem, filozofem i publicystą, który bulwersował swoimi śmiałymi satyrami i dziełami. Jego myśli były wykorzystywane przez rozmaitych ideologów. Filozof z Paryża wypowiadał się na temat religii, państwa czy też wolności słowa i swobód obywatelskich. W Polsce dorobek intelektualny filozofa zderza się z historią: był on swego rodzaju doradcą monarchów, którzy dokonali rozbiorów kraju.
Voltaire, wolne media, wikimedia.org
Listy z Śląska
W dorobku filozofa znajduje się.... ponad 20 000 listów! Zostały one wydane w ponad 100 tomach. Voltaire korespondował z wieloma osobami. Pisał do niego przez wiele lat władca Prus, Fryderyk II zwany Wielkim.
wizerunki króla Fryderyka II na wystawie w Muzeum w Kłodzku
Król utrzymywał z myślicielem kontakty listowne i prywatne od 1739 roku do śmierci pisarza w 1778. Ich relacja była bardzo skomplikowana i niejednoznaczna. W wydaniu listów Fryderyka („Oeuvres de Frédéric Le Grand”) znajdujemy kilka napisanych przez króla do filozofa prosto z Dolnego Śląska. Pochodzą one z lat 1758-59. Trwała wówczas III wojna śląska, część wojny siedmioletniej.
wybór listów króla do filozofa napisanych z Kamiennej Góry, Krzeszowa i Bolkowa (Google Books)
Władca dyskutował z literatem i myślicielem... o poezji i innych tematach. Co ciekawe w tym czasie Voltaire pracował nad jednym ze swoich najbardziej znanych dzieł i wydał je w 1759 roku - 260 lat temu. Chodzi o powiastkę filozoficzną - kultowe dzieło epoki Oświecenia. „Kandyd” (Candide, ou l'Optimisme) zainspirowany był m.in. aktualną sytuacją w Europie w tym wojną siedmioletnią (w dziele znajdują się symboliczne odniesienia do tego konfliktu). Wielu literaturoznawców uważa, że w postaci Króla Bułgarów (Le Roi des Bulgares) z "Kandyda" Voltaire satyrycznie sportretował Fryderyka Wielkiego prowadzącego wojny na Śląsku i w Saksonii (za: "Masterpieces of Philosophical Literature"), z którym korespondował w czasie pisania dzieła! Co ciekawe pisarz stworzył też wiersz, który załączony był do I wydania opowiastki w 1759 roku. To oda na śmierć jego przyjaciółki, bliskiej siostry Fryderyka, margrabiny Wilhelminy z Bayreuth! ("Ode Sur La Mort De Son Altesse Royale Madame La Markgrave De Bareith").
Martin Seymour-Smith umieścił nowelę na liście 100 najbardziej wpływowych książek, jakie kiedykolwiek napisano (na tej samej prestiżowej liście znalazło się też dzieło Schopenhauera, o którym wspominałem TUTAJ oraz Kopernika - TUTAJ i Kanta - TUTAJ).
widok na Krzeszów z klasztorem z góry św. Anny
kamienica na kamiennogórskim rynku, w której mieszkał Fryderyk II podczas odwiedzin w mieście
witraż przedstawiający bitwę pod Landeshut (Kamienną Górą) w 1760 roku, jedną kilku potyczek w czasie III wojny śląskiej - rok wcześniej w mieście przebywał król Fryderyk i pisał listy do Voltaire'a
rozmaite listy Fryderyka II pisane z Kamiennej Góry można znaleźć w tłumaczeniu na język polski w publikacji z 1804 roku "Anekdoty czyli znamiona charakter i przymioty Fryderyka II. krola pruskiego wystawujące: przełoźone z Niemieckiego na Polskie"
Listy z Kamiennej Góry i innych dolnośląskich miejscowości pisali też tacy ludzie, jak: Goethe (1790) czy J.Q. Adams (1800) >> #listy
Post opublikowany w 2019 roku z okazji 325. rocznicy urodzin jednego z najbardziej wpływowych myślicieli w dziejach.
***
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic
****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa.
CC BY-NC-ND
Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.
****
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz