21 czerwca 2022

„Zamek” doktora Brehmera – czyli zwiedzanie Grunwaldu w Sokołowsku – pionierskie sanatorium, które zainspirowało Davos i powieść Olgi Tokarczuk (GALERIA)


Niegdyś pionierska lecznica zniszczona przez pożar i wandali, dziś podnoszony z ruin przybytek sztuki i historii. Niesamowita budowla w sercu sudeckiego kurortu – małej górskiej wsi, o której w XIX wieku usłyszał cały świat! 

Sanatoryjny obiekt jest architektoniczną dominantą doliny w Górach Suchych. To neogotycka perła Sokołowska koło Wałbrzycha. Miejscowości, która przez dziesięciolecia ratowała życie chorym na gruźlicę. Swoją współczesną nazwę zawdzięcza Polakowi, doktorowi Alfredowi Sokołowskiemu, który praktykował właśnie w tym miejscu (dawniej Görbersdorf ) pod okiem Hermanna Brehmera – twórcy słynnego, pionierskiego sanatorium gruźliczego w Sudetach. 










Zespół dawnego Sanatorium dra Brehmera (Dr. Brehmer's Heilanstalten), z drugiej połowy XIX wieku. Gmach wzniósł na zlecenie Brehmera wybitny śląski architekt - Edwin Oppler, specjalizujący się w estetyce neogotyku i neoromanizmu. W 2005 roku budowla spłonęła. W 2007 roku ruiny zostały odkupione przez Fundację In Situ, związaną z sztuką współczesną. Trwa odbudowa zabytku. W 2015 roku otwarta została I część remontowanego kompleksu: wieża. W sezonie 2022 Fundacja udostępniła do zwiedzania część wciąż remontowanego sanatorium, z możliwością zobaczenia ogromnej klatki schodowej, dawnej jadalni i kilku pozostałych pomieszczeń. 

W Sokołowsku, w Międzynarodowym Laboratorium Kultury, odbywają się cykliczne wydarzenia, poświęcone sztukom wizualnym, muzyce czy literaturze. Są to między innymi festiwale związane z twórczością Kieślowskiego, który mieszkał w Sokołowsku, oraz awangardowej muzyce, rzeźbie i instalacjom.











Warto dodać, że sanatorium w Sokołowsku zainspirowało twórców podobnych miejsc w Europie i USA, w tym w Davos. W 2022 roku ukazała się książka literackiej noblistki z Dolnego Śląska – Olgi Tokarczuk:Empuzjon” to powieść, której akcja osadzona jest w Sokołowsku tuż przed wybuchem I wojny światowej. 









Mapa/lokalizacja:


Do Sokołowska dojechać można autobusem miejskim z Wałbrzycha (linia do Mieroszowa) oraz prywatną komunikacją bus między Wałbrzychem a Mieroszowem. Sanatorium znajduje się 4,5 km od przystanku kolejowego Unisław Śląski na sezonowej letniej linii kolejowej Wałbrzych – Mezimiesti (trasa z przystanku: https://en.mapy.cz/s/dazomasoro) – rozkład jazdy na stronie Kolei Dolnośląskich

strona oficjalna:









na zdjęciach:
gmach z zewnątrz oraz wewnątrz (w tym oficjalnie otwarte i udostępnione sale wystawiennicze i warsztatowe, plus wciąż remontowane części obiektu), a także dzieła sztuki: rzeźby Bożeny Biskupskiej, założycielki In Situ 








Polecam na blogu:










atrakcją okolic są szlaki w górach:





oferta zwiedzania




niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 
 
****

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 
CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.

****


 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz