26 stycznia 2023

Operowy hit Straussa i Dolny Śląsk: „Der Rosenkavalier” – od najważniejszej śpiewaczki, przez reżysera filmowego po wrocławskie spektakle (wybór ciekawostek)

„Kawaler Srebrnej Róży” to operowy przebój z początku XX wieku. Dzieło Richarda Straussa od ponad 100 lat cieszy melomanów na całym świecie. Duży udział w wypromowaniu tej perły teatru muzycznego mieli mieszkańcy Dolnego Śląska! 



Oto intrygujące ciekawostki związane z dziejami scenicznymi jednej z najpopularniejszych oper. 


26 stycznia 1911 roku odbyła się prapremiera opery „Der Rosenkavalier” Richarda Straussa. W roli głównej, Marszałkowej („Marshallin”) von Werdenberg wystąpiła Margarethe Siems, urodzona we Wrocławiu (30 grudnia 1879), wieloletnia (1937 - 1946) mieszkanka uzdrowiska Lądek-Zdrój (zachowała się jej willa). 


Margarethe Siems jako Marszałkowa w operze Straussa, wolne media, wikimedia.org 


willa Margarethe Siems w Lądku-Zdroju


willa primadonny przy ul. Miłej w Lądku (Google Maps)


Margarete Siems - śpiewaczka wymieniona w książce adresowej Ziemi Kłodzkiej z 1937 roku 
"Einwohnerbuch 1937. 1. Teil, Landkreis Glatz mit allen Gemeinden einschliesslich der Städte Bad Reinerz, Lewin, Neurode, Wünschelburg. 2. Teil, Kreis Habelschwerdt mit allen Gemeinden einschliesslich der Städte Habelschwerdt, Bad Landeck und Mittelwalde" (za SBC)

Dyrygował Ernst von Schuch, który karierę zaczynał w 1867 roku jako kapelmistrz w teatrze Lobego we Wrocławiu. Libretto napisał Hugo von Hofmannsthal, który w 1919 roku został nominowany do nagrody Nobla przez Gerharta Hauptmanna, śląskiego noblistę, który wówczas był mieszkańcem Jagniątkowa pod Jelenią Górą (Hauptmann był pierwszym nominatorem librecisty swojego kolegi, Straussa). Premiera opery odbyła się w Semperoper w Dreźnie – gmachu, który zbudował Gottfried Semper, syn kupca z Kamiennej Góry (więcej na ten temat TUTAJ) Opera była hitem, tego samego roku odbyły się inscenizacje w kilku innych miastach. W 1917 roku w Dreźnie zagrano 100. spektakl tamtejszej, premierowej inscenizacji. 


Schuch dyryguje prapremierą opery w Dreźnie, obraz, wolne media, wikimedia.org 



fragment partytury opery, wolne media, IMSLP

15 lat po prapremierze, 10 stycznia 1926 roku w drezdeńskiej Semperoper odbyła się premiera filmu operowego „Der Rosenkavalier”, który wyreżyserował Robert Wiene, reżyser urodzony we Wrocławiu (27 kwietnia 1873). 


plakat filmowej wersji opery, okładka styczniowego numeru "Kinematograph", wolne media, wikimedia.org 



trailer projekcji filmowej wersji "Kawalera..." z 1926 roku (YouTube) 

W 1913 roku, w angielskiej premierze opery, w Londynie jako Herr von Faninal śpiewał baryton Hermann Gura, pochodzący z Wrocławia (urodzony 5 kwietnia 1870 roku we Wrocławiu). Tego samego roku w nowojorskiej premierze opery rolę Marshallin śpiewała Frieda Hempel, gwiazda pochodząca z Lipska, która debiutowała na scenie we Wrocławiu w 1905 roku. 


Frieda Hempel jako Marshallin, wolne media, wikimedia.org 

Wyjątkowe spektakle „Der Rosenkavalier” Straussa we Wrocławiu odbyły się w 1925 roku, operą 24 kwietnia dyrygował gościnnie sam autor -Richard Strauss. Tego samego roku w rodzinnym mieście na scenie jako „Marshallin” zaprezentowała się Margarethe Siems (16 stycznia).

„Kawaler srebrnej róży” jest jedną z najpopularniejszych oper wciąż wykonywanych na całym świecie. Partię Marszałkowej, po Margarethe Siems (której ta rola zapełniła międzynarodową sławę) śpiewały takie gwiazdy, jak Elisabeth Schwarzkopf, Régine Crespin, Christa Ludwig, Kiri Te Kanawa, Renée Fleming. 






trailery współczesnych inscenizacji opery (YouTube) 

Także inne dzieła Straussa mają ciekawy związek z Dolnym Śląskiem. Wrocław był drugim miastem po Dreźnie, w którym wykonano Salome (więcej TUTAJ). Wrocław był miastem w którym odbyła się niemiecka premiera baletu „Bita śmietana” Straussa (więcej TUTAJ


polecam również wpisy oznaczane tagiem:
#opera,    #teatr,   #muzyka 


niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 
 
****

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 
CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku 



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz