1 marca 2023

Niezwykłe hale na Dolnym Śląsku: Wrocław, Szczawno-Zdrój, Świeradów-Zdrój, Zgorzelec (GALERIA i wybór ciekawostek)

Mają odmienne funkcje: usługowe, handlowe, kulturalne czy rekreacyjne. Różni je także styl, konsytuacja, materiały budowlane. Powstały mniej więcej w podobnym czasie, na przełomie XIX i XX wieku. Łączy je też to, że niezmiennie służą mieszkańcom Dolnego Śląska i turystom. Zachwycają budową i intrygują wieloma ciekawostkami. Oto wybór rozmaitych dolnośląskich hal. 



Zapraszam do dwóch uzdrowisk w Sudetach, do zabytku z listy dziedzictwa ludzkości UNESCO, a także na dworzec i do niezwykłego domu kultury, który niegdyś upamiętniał cesarzy. 

Subiektywny przegląd interesujących budowli na terenie województwa dolnośląskiego. Galeria zdjęć plus opisy i znaczniki z lokalizacją na mapie. 

Hala Stulecia we Wrocławiu 
Hala Stulecia (niem. Jahrhunderthalle, po 1945 roku nazywana także Halą Ludową) to hala widowiskowo-sportowa we Wrocławiu. Zaprojektowana w stylu ekspresjonistycznym, zbudowana w latach 1911–1913 według projektu Maxa Berga. Została otwarta 20 maja 1913 roku. W momencie powstania miała rekordowe parametry, jej żelbetowe przekrycie miało największą rozpiętości na świecie. Hala ma 42 m wysokości, a nakrywająca ją kopuła 67 m średnicy. W 2006 roku zabytek został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Po II wojnie światowej w hali odbyło się wiele ważnych wydarzeń, w tym w 1948 roku Wystawa Ziem Odzyskanych i Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju. 
Obok hali znajduje się Pergola z fontanną multimedialną, Park Szczytnicki, Ogród Japoński, Muzeum Narodowe ze zbiorami sztuki współczesnej w Pawilonie Czterech Kopuł, Zoo
Więcej ciekawostek na blogu: TUTAJ 

strona oficjalna:
https://halastulecia.pl/

mapa/lokalizacja:
(pod Halę dojechać można tramwajami i autobusami miejskimi, które jadą w kierunku ZOO/Biskupina - przystanki "Zoo", "Hala Stulecia" przy ul. Wróblewskiego). 
https://goo.gl/maps/VYHcH5sZZvGjW1y17











*****


Hala spacerowa w Świeradowie-Zdroju 
Uzdrowiskowa hala spacerowa została zbudowana z drewna modrzewiowego. Jest najdłuższym tego typu obiektem na Dolnym Śląsku (80 metrów!). Hala została ukończona w 1899 roku. Została zaprojektowana przez wrocławskiego architekta Karla Grossera z inicjatywy Schaffgotschów. Do dziś służy kuracjuszom. Znajdują się przy niej punkty handlowe, kawiarnia, pijalnia wód. W hali znajduje się scena, na której organizowane są występy muzyczne i teatralne. W przeciwieństwie do podobnej drewnianej hali w Szczawnie-Zdroju (poniżej), hala w Świeradowie nie jest otwarta, jedna z jej ścian jest wypełniona przeszklonymi oknami. W pobliżu hali znajdują się: muzeum zdrojowe z wieżą widokową, wieża Sky Walk.

strona oficjalna:
https://swieradowzdroj.pl/2260-swieradowzdroj-hala-spacerowa-swieradow-zdroj

mapa/lokalizacja:
https://goo.gl/maps/6XFWyNy3HasogpZP9








****



Górnołużycka Hala Chwały w Zgorzelcu 
Dziś jest to Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu (daw. Górnołużycka Hala Chwały - Oberlausitzer Ruhmeshalle lub Oberlausitzer Gedenkhalle). Ta monumentalna budowla została zaprojektowana w stylach neobarokowym (styl wilhelmiński) oraz neoklasycystycznym. Hala została otwarta 28 listopada 1902 roku.  Powstała jako miejsce pamięci dwóch niemieckich cesarzy – Wilhelma I i Fryderyka III oraz muzeum. Jest położona blisko Nysy Łużyckiej. Po II wojnie światowej, 6 lipca 1950 roku, w tym miejscu podpisano „układ zgorzelecki” między rządami Polski i Niemiec, dotyczący wytyczenia ustalonej już granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. Budowla ma wspaniałe zdobienia w formie płaskorzeźb, a także kopułę zwieńczoną koroną cesarską. Od wewnątrz kopułę zdobi dziewięć witraży.
W pobliżu hali znajduje się przejście graniczne z Goerlitz, to jedno z najciekawszych niemieckich miast przygranicznych z dużą ilością zabytkowych budowli.  

strona oficjalna:
https://www.mdk.zgorzelec.eu

mapa/lokalizacja:
https://goo.gl/maps/eheCxJUh2jtF8z5y6








****


Dworzec Wrocław Główny: Hala dworcowa z peronami 
Wrocław Główny jest największą z osobowych stacji kolejowych we Wrocławiu. W roku 2021 wymiana pasażerska wyniosła 17,1 mln osób, co dało tej stacji 1. miejsce w Polsce. Dworzec główny został wybudowany w połowie XIX wieku w stylu angielskiego neogotyku. W latach 1899–1904 nastąpiła rozbudowa dworca, m.in. powstała nowa reprezentacyjna hala peronowa. Składają się na nią cztery nawy o rozpiętości ok. 21 m każda. Kompleks zadaszenia liczy około 170 m długości. Konstrukcja hali jest stalowa. Ciekawostką stylistyczną jest secesyjna dekoracja elementów architektonicznych konstrukcji hali. 8 stycznia 1967 roku w tym miejscu uległ wypadkowi Zbigniew Cybulski. Słynny aktor usiłował z III peronu wskoczyć do ruszającego pociągu. Cybulski odniósł ciężkie obrażenia i zmarł w szpitalu. Upamiętnia to tablica wmurowana przy peronie. 

strona oficjalna:
https://www.pkp.pl/pl/dworce/wroclaw-glowny-informacje-dla-podroznych

mapa/lokalizacja:
https://goo.gl/maps/81wqNh8CcW9in5hm6








****

Hala spacerowa w Szczawnie-Zdroju 
Hala Spacerowa powstała w 1894 roku i zastąpiła poprzednią, która spłonęła. Jest to drewniany obiekt o długości 77 metrów. Bardzo podobna hala znajduje się w Świeradowie-Zdroju. Hala w Szczawnie różni się tym, że jest otwarta, od strony parku nie ma przeszklenia. Murowane fragmenty budynku zdobią dekoracje wykonane techniką sgraffito. Do hali przylega zabytkowa pijalnia wód oraz kompleks restauracyjno-hotelowy i teatr w stylu neorokoko.  
Niedaleko znajduje się szlak na wieżę na wzgórzu Gedymina

strona oficjalna:
https://www.lotaw.pl/atrakcje-turystyczne/150-Hala-Spacerowa-i-Pijalnia-Wod-Mineralnych.html

mapa/lokalizacja:
https://goo.gl/maps/Pm3v6nVmHzxqMcWdA











****


Hala targowa we Wrocławiu 
Hala Targowa we Wrocławiu to niezwykły obiekt sztuki inżynieryjnej początku XX wieku. Została  zbudowana według projektu Richarda Plüddemanna i Heinricha Küstera. Budowa trwała w latach 1906–1908. Wnętrze hali ma układ bazylikowy z główną nawą, w nawach bocznych na poziomie piętra znajduje się galeria obiegająca nawę. Konstrukcja nawy oparta jest na zastosowaniu nowatorskiego materiały – żelbetonu, z którego wybudowano paraboliczne łuki. Była to pionierska budowla tego typu na Śląsku. Z nowoczesnością wnętrza kontrastuje architektoniczna oprawa elewacji. Hala jest pokryta murem z cegły oraz dekoracją rzeźbiarską z kamienia. Te elementy są utrzymane w stylistyce historyzującej. 
Hala znajduje się w centrum miasta, pomiędzy częścią z rynkiem i uniwersytetem a Ostrowem Tumskim z katedrą i Muzeum Narodowym z Panoramą Racławicką po drugiej stronie Odry. 

strona oficjalna:
http://hala-targowa.pl/

mapa/lokalizacja:
https://goo.gl/maps/ti51n2N1f9344AZX8






+ zdjęcia historyczne, przedwojenne: 



*******


41. post z cyklu WOW

Wow! to mój zestaw ciekawostek, w których pokrótce opisuję niezwykłe zabytki czy widoki, jakie udało mi się uchwycić podczas moich wypraw. To rzeczy małe i duże. Często o niecodziennym kontekście lub niezwykłej historii. Zapraszam TUTAJ

Polecam również posty oznaczone tagami: 
****
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.


 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz