7 sierpnia 2023

Lwówek Śląski, paryski salon i muzyczne inspiracje – romans w nutach

Pałac w starym śląskim mieście rozbrzmiewał kiedyś muzyką. Gościł wielkich artystów. Oto historia miniaturowej perełki muzycznej, związanej z tym miejscem. 


Niezwykły splot okoliczności połączył za pośrednictwem melodii jednego z najbardziej wpływowych kompozytorów w dziejach, jego paryską mecenaskę i wirtuoza, który jako nastolatek zaczął karierę na Dolnym Śląsku. 

David Popper, światowej sławy wirtuoz gry na wiolonczeli, kompozytor, karierę zaczynał, jako 18-latek w orkiestrze pałacowej księcia Konstantyna w Lwówku Śląskim (wówczas Löwenberg). Były wczesne lata 60. XIX wieku. Tam Popper poznał swoją pierwszą żonę pianistkę, Sophie Menter (na jej temat TUTAJ). Tam w 1863 roku, 50 lat przed śmiercią, poznał Richarda Wagnera. Kompozytor – skandalista - reformator gościł w Lwówku na koncercie na zaproszenie księcia Konstantyna. 2 grudnia 1863 roku Wagner dyrygował swoimi uwerturami (w tym muzyką z Tristana, Walkirii i Śpiewaków Norymberskich - jeszcze przed prapremierą! W programie była również znana już publiczności uwertura do Tannhäusera). 



David Popper 


Popperowi spodobał się jednak mniej znany, mniej pompatyczny utwór Wagnera - liryczny wpis do albumu niezwykłej kobiety. Chodzi o kompozycję, którą Wagner dedykował swojej paryskiej mecenasce w 1861 roku. Jego wielbicielką była księżna Pauline von Metternich (25 lutego 1836 - 28 września 1921), której salon w stolicy Francji uchodził za wpływowe miejsce ludzi kultury i polityki. Wagner napisał romans tytułowany jako "In das Album der Fürstin Metternich" - posiadający numer katalogowy w indeksie dzieł kompozytora WWV 94.


Pauline von Metternich

Pauline von Metternich była inicjatorką wystawienia "Tannhäusera" Wagnera w Paryżu w 1861 roku. Opera ta miała w 1852 roku swoją pruską premierę we Wrocławiu, a prapremierę w 1845 roku w Dreźnie w teatrze Sempera - przyjaciela Wagnera i architekta o śląskich korzeniach (architekt był synem kupca z Kamiennej Góry). Rolę tytułową w premierze w Dreźnie zaśpiewał Josef Tichatschek - tenor z Teplic w Górach Stołowych w Sudetach. Przypomnę, że Popper uczestniczył w wykonaniu tej muzyki w Lwówku w 1863. 


kompozycja Wagnera, dedykowana księżnej von Metternich w opracowaniu Davida Poppera

Mówiło się, że cesarz Francji Napoleon III tolerował Wagnera z powodu księżniczki Metternich, z kolei cesarz Niemiec Wilhelm I uznawał kompozytora z powodu hrabiny Schleinitz... którą Wagner spotkał we Wrocławiu, w 1863 roku, kilka dni po koncercie w Lwówku Śląskim - tym koncercie, w którym muzykę Wagnera grał Popper! O hrabinie „Mimi” von Schleinitz więcej TUTAJ. Panie Metternich i Schleinitz były najważniejszymi kobietami w życiu Wagnera obok jego żony, Cosimy (której ojciec - Ferenz Liszt... koncertował w Lwówku Śląskim!). 

Popper wziął na warsztat nuty Wagnera spisane dla księżnej Metternich. Jego aranżacja jest bodaj popularniejsza od oryginału Wagnera. 


Wagner/Popper - Romanze według albumu dla księżnej Metternich (YouTube) 

Warto dodać, że w 1911 roku syn Davida Poppera - historyk sztuki, Leó Popper zmarł w młodym wieku na gruźlicę w Sokołowsku.

Post powstał w 2023 roku z okazji 110. rocznicy śmierci Davida Poppera i 160. rocznicy spotkania Poppera i Wagnera w Lwówku Śląskim. 


Polecam również:
Jak niezwykła uwertura nabrała znaczenia w Lwówku Śląskim! O „Śpiewakach norymberskich” Wagnera i notatce kompozytora z 1863 roku

Sophie Menter – karierę zaczynała w Lwówku Śląskim, była przyjaciółką Liszta i Czajkowskiego, grała władcom, jej portret namalował Riepin, brylowała na okładce ważnej gazety, zachwyciła grą laureata Nobla i Oscara 

Muzyczny pałac księcia Konstantyna i geniusze w Lwówku Śląskim 

*****
***

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz