Także na Dolnym Śląsku spotkamy ciekawe dzieła sztuki, które odwołują się do takich uczuciowych wątków. To przedstawienia par zakochanych, romansujących ze sobą, czy też małżonków - wiernych sobie aż po grób. Możemy też zobaczyć przykłady miłości rodzicielskiej, miłości własnej – egoistycznej, albo też wręcz lubieżnej, gwałtownej.
Wow! to mój zestaw ciekawostek, w których pokrótce opisuję niezwykłe zabytki czy widoki, jakie udało mi się uchwycić podczas moich wypraw. To rzeczy małe i duże. Często o niecodziennym kontekście lub niezwykłej historii. Zapraszam - inne posty z tej serii – TUTAJ.
Polecam też miejsca związane z miłością TUTAJ.
O pocałunku TUTAJ.
Przedstawione dzieła sztuki: malarstwo, rzeźba, ceramika, tekstylia, szkło to elementy wystroju wnętrz i wyposażenia zabytkowych obiektów, a także eksponaty z wystaw w placówkach z terenów współczesnego administracyjnego, jak i historycznego Dolnego Śląska (w historycznym kontekście pojawia się np. Nysa i zabytki z muzeum w tym mieście, które znajduje się w rezydencji biskupów wrocławskich w Nysie).
Wybór ponad 30 fotografii zabytków z różnych miejscowości.
gobelin z pałacu w Bożkowie, wystawa w Muzeum Ziemi Kłodzkiej w Kłodzku
Zamek Książ w Wałbrzychu
zamek Czocha
Miłość to niezwykle ważne uczycie, podstawa wielu międzyludzkich relacji, emocji. Wiąże się też z zachowaniami i tradycjami. O miłości – jej znaczeniu, roli i istocie rozmyślali i wciąż to robią: filozofowie, naukowcy, duchowni i święci czy też artyści. O wielkiej miłości marzą wszyscy. Miłość może mieć różne formy wyrazu: od macierzyńskiej (bezinteresowna, opiekuńcza) przez miłość w związku (związana z pragnieniem wspólnego dobra, wsparciem i zrozumieniem) po miłość erotyczną, zmysłową (związaną z pożądaniem, seksualnością). Wyróżnia się też miłość platoniczną (duchowa, wyidealizowana). Dzieli się ją na szczęśliwą i nieszczęśliwą. Znana jest kategoria miłości własnej – egoizmu. Z miłością utożsamia się niekiedy też empatię i litość (w sensie społecznym). Z miłością i związkami związane są określone, zakodowane zachowania i kanony społeczne - normy, prawa, etykieta. O miłości mówi się też, że jest sztuką. Sztuką kochania. W sztuce miłość również ma swoje istotne miejsce.
Personifikacje
Miłość ma wiele symboli. Jednym z nich jest powszechne dziś serce. Za sakralne, archaiczne symbole miłości uchodzą boginie zakochania. W antycznej Grecji była nią Afrodyta, w Rzymie zaś Wenus. Wenus jest też "patronką" miłosnych.... dolegliwości, czyli chorób przenoszonych drogą płciową, tzw. wenerycznych.
Towarzyszami tych boginek afektu i namiętności były Amory i Erosy - dziecięce czy młodzieńcze personifikacje zakochania. Te motywy pojawiają się w sztuce od starożytności po czasy nam współczesne.
kopia Wenus z Milo w ogrodach zamku w Trzebieszowicach
Wenus, starożytny Rzym, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie / Muzeum Książąt Czartoryskich - wystawa "Pod znakiem Wenus" w muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego
"Sprzedaż amorków", biskwit, z manufaktury porcelany w Miśni (1785-86) według projektu C.G. Jüchtzera, ekspozycja w Muzeum Porcelany w Wałbrzychu
amorki, sztukateria w zamku w Trzebieszowicach
Ta najczystsza
Miłość rodzicielska pojawia się m.in. w dziełach ukazujących Świętą Rodzinę i jej relacje jako wzór familijnej czułości i przywiązania łączącego rodziców, opiekunów z pociechami.
"Pocałunek św. Józefa" Michaela Willmanna, wystawa "Willmann. Opus Magnum" - Muzeum Narodowe we Wrocławiu
ekspozycja w Muzeum Sprzętu Gospodarstwa Domowego w Ziębicach
Zakochani
Wizerunki zakochanych osób – flirtujących czy też już silnie ze sobą związanych: narzeczonych, małżonków – to jeden z popularniejszych miłosnych tematów.
Muzeum Porcelany w Wałbrzychu
sala rajców w ratuszu w Kowarach
zamek Książ w Wałbrzychu
Muzeum Architektury we Wrocławiu
Muzeum Porcelany w Wałbrzychu
ul z pasieki figuralnej z Dworka, wystawa w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu
narzeczeni, Muzeum Powiatowe w Nysie
Muzeum Porcelany w Wałbrzychu
Zamek Czocha - miłość dworska (kominek)
forma piernikarska, ekspozycja w Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju
forma piernikarska, wystawa w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze
pomnik Josepha von Eichendorffa we Wrocławiu (rekonstrukcja w Ogrodzie Botanicznym), relief na cokole: kobieta z lutnią adorowana przez wielbiciela (scena z utworu Eichendorffa "Z życia nicponia")
Romanse
Miłość nie zawsze pokrywa się z związkiem. Zdarza się, że prawdziwe (albo nowe) uczucie pojawia się między osobami, które nie są parą w skonwencjonalizowanym znaczeniu. Wielkie romanse to znany temat w sztuce. Z legend arturiańskich pochodzi opowieść o uczuciu łączącym Lancelota i Ginewrę. Znanym pozamałżeńskim romansem jest też związek Tristana i Izoldy. W Biblii pojawia się również interesujący wątek żony Potifara (Putyfara), która chciała uwieść Józefa, starotestamentowego patriarchę.
malowidło z scenami romansu Lancelota i Ginewry w wieży książęcej w Siedlęcinie
„Pożegnanie Józefa z żoną Putyfara” (XVII-XVIII w.) polichromie w młynie papierniczym, Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju
Aż po grób
Nie chodzi tu wcale o gwałtowną, dramatyczną śmierć - kończącą rychło burzliwi związek. Miłość nie musi gasnąć przedwcześnie i tragicznie. Dobrze jest, jeżeli grób zakochanych nie pojawia się tak szybko, jak w kultowej sztuce „Romeo i Julia”. Znane są wspólne groby par, których związki miały wieloletni staż. Na grobach można spotkać inskrypcje z wyrazami miłości, albo postaci zmarłych, którzy na zawsze śpią obok siebie.
wieczny sen pary Schaffgotschów z mauzoleum w Raszowie
Za wszelką cenę
Z kochliwości znani byli starożytni bogowie, zwłaszcza „szefowie” panteonów boskich. Grecki Zeus często znajdował sobie kochanki. Uwodząc je, zmieniał postać. Europę porwał pod postacią byka. Ten mit też często pojawia się w sztuce.
"Porwanie Europy" rzeźba Vahana Bego w Jeleniej Górze
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Lubieżną, gwałtowną miłością przepełnioną pożądaniem nie pogardzali pomniejsi bogowie. Na dziedzińcu honorowym zamku Książ w Wałbrzychu zobaczyć można barokowe rzeźby inspirowane „Metamorfozami” Owidiusza. To grupy figur ukazujące burzliwą miłość Acheloosa do nimfy Perimele i Boreasza do nimfy Orejtyji. Wybranki bogów również zostały porwane i zmuszone do odwzajemnienia chorobliwego uczucia bóstw. Prawa kobiet nie były wówczas szanowane...
dekoracja rzeźbiarska dziedzińca Książa
Miłość niechciana i fałszywa
Oczywiście nie każde uczucie jest ulokowane właściwie. Nie zawsze druga strona je odwzajemnia. Pomyłki zdarzają się i tutaj. Często tragiczne. Zdarza się też, że odwzajemnianie miłości może być pułapką. Taką potęgę jak miłość można przecież z premedytacją wykorzystać do innych celów. Przykładem miłości niechcianej, po którą sięgali artyści, jest mit na temat Dafne i Apollina. Na ten temat więcej TUTAJ. Z kolei w Biblii znajdujemy opowieść o Judycie, która rozkochała w sobie Holofernesa tylko po to, by móc go zabić!
Dafne i Apollo, Sala Maksymiliana w zamku Książ
Dafne i Apollo, Muzeum Powiatowe w Nysie
„Judyta z głową Holofernesa” z 1530 roku, warsztat Lucasa Cranacha Starszego, Muzeum Powiatowe w Nysie
Samemu lub... w grupie
Narcyz jest symbolem kochania siebie samego. Od jego imienia pochodzi zjawisko określane mianem narcyzmu. Więcej na temat tego mitu TUTAJ. Z kolei przeciwieństwem tego zachowania jest poliamoria, która może objawiać się negowaniem związków monogamicznych. Radykalnym odejściem od romantycznego i zmysłowego związku z wybraną jedną osobą może być hedonistyczna postawa i uczestnictwo w orgii. Takimi orgiami były na przykład mityczne rozpustne bachanalia związane z kultem boga płodności Bachusa (Dionizosa).
Narcyz, Muzeum Powiatowe w Nysie
Bachanalia, Sala Maksymiliana w zamku Książ
***
Wow! to mój zestaw ciekawostek, w których pokrótce opisuję niezwykłe zabytki czy widoki, jakie udało mi się uchwycić podczas moich wypraw. To rzeczy małe i duże. Często o niecodziennym kontekście lub niezwykłej historii. Zapraszam - inne posty z tej serii – TUTAJ.
****
50. post w 2020 roku.Zachęcam do śledzenia bloga na Facebooku: www.facebook.com/Welthellsicht/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz