6 stycznia 2022

Szczeliniec Wielki - spotkanie historii i natury (GALERIA, mapa, ciekawostki)

Tam czekają na Was: WIDOKI, przejście przez Niebo i Piekło (Piekiełko), Fotel Pradziada, a także: historyczne schody, schronisko, do którego nie podjedzie się autem, Małpolud! Po prostu magiczny, niezwykły klimat, w którym przyroda, ta w najlepszym, fantastycznym wydaniu – spotyka się z historią. Górę zdobył Goethe – twórca „Fausta” i Adams – prezydent USA. Tam pracował pierwszy mianowany przewodnik górski w Europie. 


Sztandarowa atrakcja Dolnego Śląska! 


Szczeliniec Wielki
(niem. Große Heuscheuer, czes. Velká Hejšovina) to najwyższy szczyt (922 m n.p.m.) w Górach Stołowych. Jest wielką atrakcją Sudetów, południa Dolnego Śląska i ziemi kołodziej. Leży na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych. Dla zdobywców szczytów jest ważny również z uwagi na to, że zalicza się do Korony Gór Polski








Szczeliniec Wielki - widoki 


Szczeliniec (bywa, że nazwa mylnie podawana jest jako Strzeliniec) to fantastyczny punkt widokowy na polskie i czeskie Sudety. Panorama z kilku tarasów i punktów widokowych (jak Fotel Pradziada) jest zachwycająca o każdej porze roku i doby. Warto zwrócić uwagę na to, że góra stanowi atrakcję turystyczną od bardzo dawna i ściśle łączy się z początkami komercyjnej turystyki górskiej, ma zatem historyczne znaczenie! 











Szczeliniec Wielki - widoki 

O turystycznej przeszłości Szczelińca świadczyć może choćby to, że swoje 41. urodziny 28 sierpnia 1790 roku spędził tam Goethe. Wzmianka o zdobyciu góry znajduje się w jego zapiskach z podróży po Śląsku. Wizytę poety upamiętnia tablica z jego popiersiem (dodam, że ten sam literat i podróżnik gościł też w innej topowej atrakcji Gór Stołowych, czyli w czeskim Skalnym Mieście w Adršpachu i Teplicach). Dekadę po twórcy „Fausta” na Szczeliniec wszedł inny niezwykły turysta - John Quincy Adams – wówczas syn urzędującego prezydenta USA, który sam został wiele lat później zaprzysiężony na 6. prezydenta Stanów Zjednoczonych! 


tablice upamiętniające Goethego i Adamsa


niemieckojęzyczna wzmianka o Szczelińcu z 1790 w notatkach Goethego, Goethe's Notizbuch von der Schlesischen Reise im Jahre 1790 (1884), za: https://digital.slub-dresden.de/



anglojęzyczna wzmianka o Szczelińcu z 1800 w liście Adamsa, Letters on Silesia written during a tours through that country in the years 1800, 1801 (1804), za: https://www.sbc.org.pl/




polskojęzyczna wzmianka o Szczelińcu w przewodniku z 1821 roku, Wody mineralne Szląskie i Hrabstwa Glackiego. Z przyłączeniem opisu Krzeszowic (1821), za: https://www.sbc.org.pl/


Na górze widziano również króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II. Ślady pozostawione na skałach sugerują, że góra była już doskonale znana i zwiedzana w XVI wieku. Na przełomie XVIII i XIX wieku po górze oprowadzał wykwalifikowany przewodnik i gospodarz szczytu. Był nim Franz Pabel, sołtys Karłowa. To on zbudował setki schodów prowadzących na szczyt. Dziś wchodzi się na górę, idąc szlakiem jego imienia. Pabel uzyskał od króla Prus oficjalny tytuł przewodnika, co był nowością w tamtych latach i pionierskim  śladem w historii turystyki w Europie. W połowie XIX wieku wybudowano również schronisko w modnym wówczas stylu tyrolskim (Schweizerei). Z 1821 roku pochodzi polskojęzyczny opis zwiedzania Szczelińca, zawarty na kartach przewodnika „Wody mineralne Szląskie i Hrabstwa Glackiego”.











Szczeliniec Wielki - tablica upamiętniająca przewodnika i gospodarza góry na przełomie XVIII i XIX wieku, a także schody, kładki... 

Z historycznych, ale bliższych nam czasów, warto wspomnieć o tym, że na Szczelińcu, a dokładniej kręcono film "Opowieści z Narnii: Książę Kaspian".

Szczeliniec zbudowany jest z zwietrzałego piaskowca, który świadczy o ciekawej geologicznej przeszłości tych terenów, a dokładnie o obecności morza przed milionami lat w miejscu Sudetów! 
Skały przybrały z czasem finezyjne formy, które mają swoje nazwy – związane z zwierzętami oraz postaciami legendarnymi. 







Szczeliniec Wielki 


Informacje o górze oraz formie zwiedzania można znaleźć na stronie Parku Narodowego Gór Stołowych:
>>> https://www.pngs.com.pl/pl/turystyka/tur_a.html

Szczeliniec na mapach:

>>> Google Maps: https://goo.gl/maps/kkUyKv4baiCgoNvz6

>>> mapy.cz  (zawierają szlaki piesze): https://en.mapy.cz/s/juhagonage


W okolicy warto zobaczyć:

inne posty z tego pasma górskiego:

polecam również artykuły:





polecam także inne posty z cyklu:


*****

Spodobał Ci się ten post? Być może Twoi znajomi też by się zainteresowali? Udostępnij wpis na swojej osi. Dziękuję :)  

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 
 
****

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 
CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.

****

Moje podróże:

**

Zapraszam!

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz