Sława nie zawsze wiąże się z partnerstwem i bujnym życiem osobistym. Wielu znanych nigdy nie znalazło swojej „drugiej połowy” i nie miało potomstwa. Dziś znamy ich dzieła: książki, odkrycia, muzykę. Wybrałem kilka niezwykle interesujących i wpływowych postaci kultury i nauki europejskiej, które Dolny Śląsk odwiedziły, a region ten stanowił ważną bądź osobistą i interesującą część ich życia i twórczości. Wielu z nich zostało tam upamiętnionych w różny sposób.
W tym artykule o tych, którzy walentynki spędzali by zapewne samotnie.
Fryderyk Chopin
(22 lutego lub 1 marca 1810 w Żelazowej Woli - 17 października 1849)
Polski wirtuoz i kompozytor jest naszym „dobrem narodowym”. Jego twórczość znana jest na całym świcie, a Konkurs Chopinowski wyławia najlepszych następców mistrza klawiatury fortepianowej. Chopin, choć otoczony atrakcyjnymi kobietami, nigdy nie stanął na ślubnym kobiercu. Mówi się o jego romansach, przygodach z znanymi paniami jego czasów, choćby z George Sand („Lato w Nohant” Iwaszkiewicza!), ale… nic stałego, uświęconego sakramentem, z tego nie wyszło. Chopin zmarł młodo, jako singiel. Zaręczony był za to z malarką, Marią Wodzińską. Chopin kilkukrotnie przebywał na Dolnym Śląsku i w Sudetach, odwiedzając m.in. Duszniki-Zdrój i Góry Orlickie, a także kilkukrotnie Wrocław. Więcej na ten temat piszę w artykule: >>> Chopin i dolnośląskie ciekawostki. Dodam też, że nauczyciel mistrza – Elsner był z urodzenia Dolnoślązakiem związanym z Wrocławiem! Z kolei w rolę Chopina w pierwszym biograficznym dźwiękowym filmie o polskim kompozytorze - "Abschiedswalzer" (w Polsce wyświetlany jako „Chopin, piewca wolności") wcielił się Wolfgang Liebeneiner, aktor pochodzący z Lubawki. Na Dolnym Śląsku wielkiego wirtuoza upamiętniają liczne ulice, ale też pomniki, obeliski i tablice, m.in. we Wrocławiu, w Dusznikach-Zdroju czy na Orlicy. Jednym z najważniejszych upamiętnień jest Festiwal Chopinowski w Dusznikach-Zdroju.
Johannes Brahms
(7 maja 1833 - 3 kwietnia 1897)
Brahms uchodził za spadkobiercę klasycznego niemieckiego romantyzmu. Również znany był jako pianista, komponował także symfonie, pieśni. W jego życiu pojawiały się ciekawe przedstawicielki płci pięknej, jak choćby Clara Schumann, żona jego przyjaciela, później długo wdowa. Rzekomo łączył go z Clarą, starszą, słynną pianistką, romans, który mógł się zakończyć małżeństwem. Tak się nie stało. Brahms ostatecznie zasłynął (co powtarza się w wielu biografiach), jako… bywalec domów publicznych, oraz miłośnik prostytutek. Kompozytor wielokrotnie występował (podobnie jak jego niespełniona miłość, Clara) na Dolnym Śląsku, gdzie miał grono wpływowych wielbicieli. Był na tyle ceniony i popularny, że otrzymał honorowy doktorat Uniwersytetu Wrocławskiego. Muzyk odwdzięczył się za ten zaszczytny tytuł, komponując „Uwerturę akademicką” w prezencie dla wrocławskiej uczelni. Osobiście dyrygował premierą dzieła we Wrocławiu. Więcej na ten temat >>> Brahms we Wrocławiu, Wrocław Brahmsowi. Dodam też, że wieloletnim przyjacielem i współpracownikiem Brahmsa był Robert Keller z Twardocic. Brahms sięgał po poezję literatów związanych z Dolnym Śląskiem, pisząc swoje pieśni (np. do słów Eichendorffa). Kompozytora upamiętnia m.in. tablica pamiątkowa przy Oratorium Marianum Uniwersytetu Wrocławskiego.
Arthur Schopenhauer
(22 lutego 1788 w Gdańsku - 21 września 1860)
Słynny filozof, pisarz, przedstawiciel pesymizmy, wpływowy myśliciel. Dziś znany dodatkowo z memów. Pochodził z ciekawej rodziny, jego matka – Joanna – była podróżniczką i pisarką. Napięte stosunki słynnej matki i jej syna były niezwykle ważną częścią biografii filozofa. Autor „Erystyki” o prowadzeniu sporów oraz kultowego dzieła „Świat jako wola i przedstawienie” – napisał też takie dzieła, jak: „Metaphysik der Geschlechtsliebe” (Metafizyka miłości seksualnej). Jako młody człowiek, wraz z matką, Schopenhauer odwiedził Dolny Śląsk. Było to latem 1804 roku. Pisarka z synem mieszkała w hotelach w kilku miejscowościach, zwiedzając i poznając obyczaje. Schopenhauerowie odwiedzili m.in. Sudety, w tym Wałbrzych, Kamienną Górę, Jelenią Górę. Z Kamiennej Góry wybrali się na wycieczkę do Skalnego Miasta. Filozof zdobył nawet Śnieżkę. Dolnośląskie wspomnienia Schopenhauerów zostały zawarte w ich autobiograficznych dziełach: „Reisetagebücher aus den Jahren 1803-1804” Arthura i „Jugendleben und Wanderbilder” Johanny. Co ciekawe w 1936 roku na łamach periodyku „Schopenhauer Jahrbuch” ukazał się artykuł „Der junge Schopenhauer auf der Schneekoppe” o wycieczce filozofa na Śnieżkę. Jego autorem był Hans Zint, prezes stowarzyszenia Schopenhauer-Gesellschaft, mieszkaniec Dolnego Śląska. Więcej w moim artykule >> „Filozof z memów na Śnieżce i inne koincydencje” oraz >>> „Joanna Schopenhauer o wyjątkowości Sudetów”. Schopenhauer nie ożenił się. Mieszkał samotnie, z psami, był wielbicielem pudli.
Alexander von Humboldt
(14 września 1769 - 6 maja 1859)
Pochodził z Berlina. Był przyrodnikiem i podróżnikiem (ekspedycje naukowe m.in. do Ameryki i Rosji), jednym z twórców nowoczesnej geografii, autorem wielotomowego traktatu „Kosmos”, który spopularyzował to znane z antyku i mitologii słowo w świecie i terminologii naukowej. Jako jeden z pierwszych zajmował się ekologią, zmianami klimatu oraz ochroną przyrody, postulując ustanawianie pomników przyrody. Z uwagi na jego erudycję, naukową wszechstronność, ogrom pracy naukowej, nazywano go „nowym Arystotelesem”. Jego imię (oraz jego brata – Wilhelma) nosi Humboldt-Universität zu Berlin, jedna z najważniejszych niemieckich uczelni. Jego starszy brat Wilhelm von Humboldt, językoznawca i urzędnik, był właścicielem zamku w Otmuchowie (historyczny Dolny Śląsk, obecnie Opolszczyzna). Życie prywatne naukowca jest zagadką. Jego niezwykle ciężka praca naukowa, liczne publikacje, są podstawą do snucia podejrzeń, że dociekliwość badawcza u Humboldta była swoistym eskapizmem, ucieczką od codzienności i normalnego życia społecznego i towarzyskiego. Badacze biografii podejrzewają nawet, że Alexander von Humboldt mógł być homoseksualistą. Matką naukowca była Marie Elisabeth von Humboldt z domu Colomb, krewna Amalie von Colomb, I żony dra Hermanna Brehmera z Sokołowska. Stąd bliskie relacje miedzy naukowcami i pomoc wpływowego Humboldta w organizacji sanatorium w Sokołowsku. Swoją wdzięczność doktor Brehmer okazał, budując w parku swojego kompleksu pawilon poświęcony Humboldtowi z popiersiem wybitnego przyrodnika. Humboldt odwiedzał Sudety. Znał ten region i jego ciekawe geologiczne i przyrodnicze zakątki. W jednym z krążących opracowań zawarte zostały dwa sudeckie z 10 najpiękniejszych punktów widokowych świata zdaniem Humboldta („Humboldt über die schönsten Punkte auf der Erde”). To Różanka w Górach Ołowianych z widokiem na Rudawy Janowickie i Karkonosze oraz Góry Kaczawskie i Widok (Kapella) – przełęcz na wysokości 592 m n.p.m. w Sudetach Zachodnich, w Górach Kaczawskich, z równie wspaniałymi panoramami. Więcej o naukowcu: >>> „Alexander von Humboldt – nowy Arystoteles”.
Dzień po walentynkach, 15 lutego, w niektórych krajach obchodzi się Dzień Singli (Dzień Świadomości Singli). Innym terminem związanym z singlami jest 11 listopada (w zapisie cztery jedynki - 11.11, które mogą symbolizować osoby, żyjące w pojedynkę). Jeszcze innym terminem, który również podawany jest jako dzień singli, jest 11 marca.
Polecam również:
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic
****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa.
CC BY-NC-ND
Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.
****
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz