2 marca 2023

Hermes/Merkury – patron handlu, zwiastun bogactwa – wybrane dzieła sztuki i małej architektury z Dolnego Śląska (plus poeta, który zainspirował Mozarta!)

Podobnie jak Neptun, także Hermes przeniknął ze starożytnych mitów Południa do przestrzeni miast nowożytnej i współczesnej Europy Środkowej i Północnej. Na Dolnym Śląsku można znaleźć ślady takich kontekstów m.in. w historycznych miastach kupieckich i przemysłowych. Wszędzie tam, gdzie dawne bóstwo traktowane było jako „marka” sukcesu i rozwoju oraz patron... alchemii i nauk tajemnych (hermetycznych). Hermes był też mieszkańcem Wrocławia, dokładnie Johann Timotheus Hermes – do jego słów muzykę napisał Mozart!



Kilka ciekawostek artystycznych i nie tylko (m.in. ze Świdnicy, Legnicy, Wrocławia, Jeleniej Góry, Kamiennej Góry, Lubania). Zapraszam.

Hermes to w mitologii greckiej bóg dróg, podróżnych, kupców, pasterzy, złodziei, a także posłaniec bogów. Jego znakiem rozpoznawczym jest laska herolda, zwana kaduceuszem - opleciona dwoma wężami. Ponadto jego atrybutami są też podróżny kapelusz ze skrzydłami – petasos – i niekiedy sandały ze skrzydłami. Rzymskim odpowiednikiem Hermesa był bóg Mercurius (Merkury), którego imię do łacińskiego słowa „merces” oznaczającego towary. Hermesa uważano również za patrona nauki, ściśle związanego z chemią, zwłaszcza klasyczną alchemią (Hermes Trismegistus).


"Hermetis Trismegisti Tractatus Vere Aureus De Lapidis Philosophici secreto..." - dzieło alchemiczne pochodzące ze zbiorów Bibliotheca Rudolphina - biblioteka Piasta śląskiego księcia Jerzego Rudolfa w Legnicy, za: www.bibliotekacyfrowa.pl

Oto kilka dzieł sztuki – wybrane rzeźby, płaskorzeźby, sztukaterie z dolnośląskich miast, przedstawiające Hermesa/Merkurego.




kamienica pod Hermesem, rynek w Świdnicy 


dekoracja w kamienicy "Pod okrętem" - część Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze 


kamienica w Jaworze 


kamienica w Legnicy 



gmach dawnego domu handlowego spółki tekstylnej Methner und Frahne w Kamiennej Górze 


ratusz w Lubaniu 


kamienica w Kowarach 


Galeria Karkonoska w Jeleniej Górze 


attyka kamienicy kupieckiej, rynek w Kamiennej Górze 

Na koniec ciekawostka z „innej beczki”.

Z Dolnym Śląskiem związany był Johann Timotheus Hermes. Urodził się 31 maja 1738 roku w Petznick na Pomorzu Wschodnim,  zmarł 24 lipca 1821 roku we Wrocławiu. Mieszkańcem śląskiej stolicy był od 1772 roku. Był poetą, prozaikiem, ale i teologiem oraz językoznawcą. Napisał m.in. powieść epistolarną „Sophiens Reise von Memel nach Sachsen”. W tej książce znalazł się wiersz, który spodobał się Mozartowi. Wolfgang Amadeus Mozart (1756 - 1791) napisał do słów Hermesa pieśń "An die Einsamkeit", KV 391.


Hermes, "Sophiens Reise von Memmel nach Sachsen", 1771, za Google Books 


W.A.Mozart: An die Einsamkeit (Sei du mein trost), 1780, K.391 ; K6.340b, za IMSLP


Mozart, słowa Hermes, An die Einsamkeit, K. 391 (YouTube)

***
polecam również:




******

43. post z cyklu WOW

Wow! to mój zestaw ciekawostek, w których pokrótce opisuję niezwykłe zabytki czy widoki, jakie udało mi się uchwycić podczas moich wypraw. To rzeczy małe i duże. Często o niecodziennym kontekście lub niezwykłej historii. Zapraszam TUTAJ

****
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz