28 sierpnia 2023

Pochwała rolnictwa z Bożkowa - rzymski cytat na starym spichlerzu (ciekawostki)


Co oznaczają słowa zapisane ponad 200 lat temu na budynku gospodarczym niedaleko pałacu w Bożkowie?? 

Monumentalny klasycystyczny portal spichlerza w Bożkowie zdobi czarna tablica z łacińskim cytatem i datą zapisaną rzymskimi cyframi. 

To cytat z jednego z najważniejszych dzieł filozoficznych starożytności. Jeszcze w XVIII wieku pisma Cycerona uchodziły za szczytowy dokument filozofii społecznej i politycznej. Nic dziwnego, że von Magnisowie z Bożkowa - mocno zaangażowani w rozwijanie rolnictwa (jedni z pionierów cukrownictwa!) - wybrali cytat z "De Officiis"



napis na portalu to:
"Ex omnibus autem rebus quibus 
aliquid acquiritur 
nihil est agricultura melius 
nihil jucundius, nihil homine 
nihil libero dignius" 
Cicero
MDCCCXVI.

co znaczy:
"Nie ma nic przyjemniejszego nic lepszego nic użyteczniejszego szlachetniejszego i wolności godniejszego nad rolnictwo dla człowieka chcącego żyć wolno i spokojnie"
**(tłumaczenie za artykułem "Nieco o dawniejszym i dzisiejszym rolnictwie" ze śląskiej gazety "Gwiazdka cieszyńska" z XIX wieku) 

Cyceron
1816
Imię oznacza rzymskiego pisarza: Marcus Tullius Cicero (ur. 3 stycznia 106 p.n.e., zm. 7 grudnia 43 p.n.e.) - data oznacza budowę spichlerza.



"De Officiis" to traktat Cycerona z 44 roku p.n.e. Było to bardzo wpływowe pismo. 
Na przykład wydanie "De Officiis" było trzecią drukowaną książką – trzecią po Biblii Gutenberga i Ars Minor Donata. Pochodzący z Dolnego Śląska Christian Garve (urodzony w 1742 roku we Wrocławiu) - jeden z najwybitniejszych niemieckich filozofów oświeceniowych, na zlecenie króla Fryderyka Wielkiego, napisał obszerne komentarze do dzieła Cycerona, wydane we Wrocławiu pod tytułem "Philosophische Anmerkungen und Abhandlungen zu Cicero's Büchern von den Pflichten" i dedykowane królowi. 

Cytat na budynku spichlerza w Bożkowie (niem. Eckersdorf) nie umknął uwadze ciekawego reformatora rolnictwa. W 1823 roku ukazało się dzieło "Landwirtschaftliche Reise durch Schlesien" autorstwa początkującego nauczyciela i reformatora - Johanna Gottfrieda Elsnera. Elsner pochodził z Boguszowa, związany był z Kamienną Górą i Wałbrzychem. Jego książki rolnicze tłumaczone były na inne języki w tym na polski i czeski. We wspomnianym traktacie "Landwirtschaftliche Reise durch Schlesien" znajduje się wzmianka o cytacie Cycerona na budynku w Bożkowie. 



polecam również:



*****
***

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz