Ciekawostki historyczne, przyrodnicze i kulturalne nie tylko dolnośląskie i sudeckie (gdzie mnie poniesie...). Miłośników historii zapraszam do kalendarium pełnego ciekawostek! >> KALENDARIUM MIESIĘCZNE (daty dzienne) + KALENDARIUM ROCZNIC 2024 (oś chronologiczna - KILKASET rocznic!)
20 września 2019
Wrzesień 2019 - podsumowanie
Czas podsumować kolejny udany miesiąc. Wspaniałe miejsca, ciekawe historie. Tak było!
Wrzesień na blogu to nieco ponad 30 nowych postów. Zapraszam do przeglądania krótkiego podsumowania kolejnego miesiąca z Welthellsicht.
Przerwa... zaraz wracam! (komunikat)
Na około dwa tygodnie przerywam aktualizowanie zasobów bloga. W związku z moim urlopem i wyjazdem Welthellsicht przez paręnaście dni nie będzie miał nowych postów. Nie oznacza to, że zupełnie zostawię moich Czytelników. Zapraszam na Facebook, gdzie – taki mam plan – będę tradycyjnie wspominał moje poprzednie wprawy, a także przypominał o ciekawych rocznicach i innych okazjach.
Zapraszam również do indywidualnego poznawania zasobów bloga. Znajduje się na nim już ponad 2000 postów! To galerie z moich podróży (głównie Dolny Śląsk, ale i Czechy, Niemcy i inne części Polski). Posty są tagowane (np. #góry, #zamek, #muzeum, #punktwidokowy – tagi można znaleźć pod każdym postem oraz na prawym panelu bocznym w sekcji „Silva rerum” - tagi są widoczne w wersji na komputer). Moje poradniki i teksty ciekawostkowe zebrałem w jednym wpisie, nazywanym biblioteczką – TUTAJ.
Dziękuję za lekturę moich wpisów, komentarze, udostępnienia postów i polubienia na Facebooku. Zapraszam do lektury kolejnych wpisów w październiku!
Zapraszam również do indywidualnego poznawania zasobów bloga. Znajduje się na nim już ponad 2000 postów! To galerie z moich podróży (głównie Dolny Śląsk, ale i Czechy, Niemcy i inne części Polski). Posty są tagowane (np. #góry, #zamek, #muzeum, #punktwidokowy – tagi można znaleźć pod każdym postem oraz na prawym panelu bocznym w sekcji „Silva rerum” - tagi są widoczne w wersji na komputer). Moje poradniki i teksty ciekawostkowe zebrałem w jednym wpisie, nazywanym biblioteczką – TUTAJ.
Dziękuję za lekturę moich wpisów, komentarze, udostępnienia postów i polubienia na Facebooku. Zapraszam do lektury kolejnych wpisów w październiku!
Muzeum Zabawek w Kudowie-Zdroju, cz. II
"Muzeum Zabawek „Bajka” w Kudowie-Zdroju – prywatne muzeum położone w Kudowie-Zdroju. Placówka powstała w grudniu 2002 roku.Aktualnie na zbiory muzeum składają się historyczne zabawki, począwszy od starożytności po lata 80. XX wieku, przy czym większość eksponatów pochodzi z XIX i XX wieku. Wśród eksponatów znajdują się m.in. teatrzyki i lalki do nich, szopki bożonarodzeniowe, klocki, zabawki mechaniczne, blaszane, tekstylne (lalki, zwierzęta), drewniane oraz gliniane, militaria (żołnierzyki) itp." (wikipedia)
zdjęcia eksponatów: lalki, misie, zabawki techniczne, zabawki kolekcjonerskie
oficjalna strona:
I część galerii:
Lato 2019 z blogiem Welthellsicht! - podsumowanie
Zmienność pór roku to cud natury, czasem uciążliwy, ale jakże spektakularne efekty pozwala nam podziwiać. Lato to dla wielu ulubiona część roku. Idealna na turystykę. Także na blogu Welthellsicht postarałem się, by pokazać uroki sezonu wakacyjnego, a także wskazać ciekawe destynacje.
Oto moje krótkie podsumowanie tego, co dało mi w tym roku lato, i co chciałem, by moi czytelnicy latem zobaczyli.
Oto moje krótkie podsumowanie tego, co dało mi w tym roku lato, i co chciałem, by moi czytelnicy latem zobaczyli.
Kawa kocha porcelanę i muzykę! (zajrzymy do lipskiej legendarnej kawiarni, muzeum w Wałbrzychu, kawiarenki muzealnej w Jaworze i posłuchamy Bacha!)
Czarny napój bogów, białe złoto i
bachowskie nuty... Do tego aromatyczne ciastko. Czy podoba Wam się to
połączenie? Jeżeli tak, zapraszam!
Kilka ciekawostek na temat kawy,
porcelany i twórczości lipskiego kantora. Zdjęcia z Lipska, Jawora, Wałbrzycha, Strzegomia, Pstrążnej + "Pan Tadeusz" i Bach. Przygotujcie kawę... i zaczynamy!
Czekolada i kawa w kinie!
Miłośnicy historii i dobrego kina... a także słodkości mieli w Krzeszowie swój wieczór. Kino za Rogiem, które działa przy Centrum Biblioteczno-Kulturalnym Gminy Kamienna Góra, zaprosiło na spotkanie z czekoladą, kawą i pomarańczami. Wydarzenie wypełniła prelekcja na temat historycznej kamiennogórskiej apteki, znana już czytelnikom Welthellsicht, a także prezentacja filmu Aleksandra Pietrzaka. Był też szczególny poczęstunek!
19 września 2019
Wojownicy, robotnicy, artyści... mężczyźni w sztuce (wybór – Dolny Śląsk i nie tylko)
W marcu w kalendarzu mamy międzynarodowe święto pań, czyli Dzień Kobiet. W kolejnym kwartale roku, w czerwcu, obchodzi się święto najmłodszych, czyli Dzień Dziecka. Kiedy przypada Dzień Mężczyzn? W polskiej tradycji nie ma oficjalnie takiego święta. 30 września mamy nieoficjalny... Dzień Chłopaka. Na świecie, w ponad 80 krajach, Dzień Mężczyzny przypada w listopadzie.
Mężczyzna jako temat, bohater dzieła, jest równie powszechnym – co kobieta czy dziecko - motywem. Różne są rodzaje przedstawień. Sakralne i świeckie. Najczęściej związane są z rolami społecznymi, które szczególnie kojarzone są z męskością.
Mężczyzna jako temat, bohater dzieła, jest równie powszechnym – co kobieta czy dziecko - motywem. Różne są rodzaje przedstawień. Sakralne i świeckie. Najczęściej związane są z rolami społecznymi, które szczególnie kojarzone są z męskością.
Trzmielina – trujący skarb jesieni: wrzeciona, węgiel i ptasi chleb (+ artystyczne konteksty i zielnik św. Hildegardy)
Jaskrawa barwa torebki i osnówki trzmieliny tworzy wspaniałe jesienne naturalne stylizacje wśród zarośli, ale i w parkach i ogrodach. To jedno z dzisiejszych zastosowań tej rośliny. Stanowi niebanalną ozdobę. Przez wieki służyła jednak za zioło i ma wiele ciekawych kulturalnych kontekstów.
Roślina, która nie tylko cieszy oko, ale i ma wiele ciekawych zastosowań oraz ciekawostek z nią związanych.
Roślina, która nie tylko cieszy oko, ale i ma wiele ciekawych zastosowań oraz ciekawostek z nią związanych.
18 września 2019
Wrocław nocą - spacer
"Wrocław i (łac. Vratislavia lub Wratislavia lub Budorgis, niem. Breslau Breslau i, dś. Brassel, cz. Vratislav, węg. Boroszló) – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodniej Polsce, siedziba władz województwa dolnośląskiego i powiatu wrocławskiego. Położone w Europie Środkowej, na Nizinie Śląskiej, nad Odrą i czterema jej dopływami. Jest historyczną stolicą Dolnego Śląska, a także całego Śląska." (Wikipedia)
- nocny spacer
na zdjęciach:
- Synagoga pod Białym Bocianem
- ratusz i pomnik Fredry
- Stare Jatki
- Nawa na Wyspie Daliowej
- widoki z mostów
- Uniwersytet Wrocławski
- pomnik Nepomucena na Ostrowie Tumskim
- Dzielnica Czterech Świątyń, Dzielnica Czterech Wyznań
- kościół św. Marcina
Ziębice - spacer po mieście (GALERIA)
Ziębice (niem. Münsterberg, cz. Minstrberk) – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ziębice.
17 września 2019
(wow! cz. XIV) – Wśród bestii i stworzeń mitycznych (gryfy, pegazy, demony, syreny, jednorożce i inne niezwykłości z bestiariuszy i dawnych opowieści)
Po smokach (które przedstawiłem
TUTAJ) i dziwnych zwierzakach (TUTAJ) przyszła kolej na stworzenia
baśniowe i mityczne. Zadziwiające połączenia zwierzęco-ludzkie i
bestie składające się z części ciał różnych gatunków. To przedziwni mieszkańcy mitycznych opowieści, którzy zawładnęli sztuką. Znajdziemy ich na obrazach czy rzeźbach. Także na Dolnym Śląsku i w okolicy.
Przegląd zadziwiających stworów,
które spotkałem w odwiedzanych miejscach.
16 września 2019
Wrześniowy Trójgarb - schyłek lata z zachodem słońca
Trójgarb - wieża widokowa - podejście od Witkowa (gmina Czarny Bór)
* zimowe podejście od strony Witkowa
* wiosenne widoki - podejście od Lubomina:
"Trójgarb (krótko po 1945 Potrójna, niem. Sattelwald) – wzniesienie o trzech wierzchołkach o wysokości 778, 757 i 738 m n.p.m., w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w paśmie Gór Wałbrzyskich" (wikipedia)
Pałac w Sarnach, cz. III: w komnatach
Dwór/pałac/zamek w Sarnach w przysiółku wsi Ścinawka Górna w Polsce w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Radków - niezwykłe miejsce, które odzyskuje blask i już dziś żyje sztuką
"Pałac w Sarnach – powstał w 1661 r. w Sarnach z przebudowy renesansowego dworu, dokonanej przez von Götzenów" (wikipedia)
na zdjęciach:
komnaty, wieża, widok z wieży
cz. I, Kaplica pw. św. Jana Nepomucena:
cz. II: podziemia:
oficjalna strona:
13 września 2019
Clara - wielkość w cieniu sławy męża (Clara Schumann we Wrocławiu + o Ślązaku, kochanku jej matki)
Clara Schumann, żona Roberta Schumanna, to legenda romantyzmu. Słynna pianistka i interpretatorka dzieł męża, a także Bacha, Chopina oraz Brahmsa, z którym serdecznie się przyjaźniła. Gwiazda salonów brylowała również na Dolnym Śląsku. Kilkukrotnie występowała we Wrocławiu. Zachował się jej wizerunek autorstwa plastyka z Wrocławia.
W 2019 roku minęła 200. rocznica urodzin pianistki otoczonej legendarną sławą.
Clara Schumann i Joseph Joachim na rysunku Adolpha von Menzela, wolne media, wikimedia.org
W 2019 roku minęła 200. rocznica urodzin pianistki otoczonej legendarną sławą.
Muzeum stavebnice Merkur – Police nad Metují, cz. I
Muzeum stavebnice Merkur – Police nad Metují (Muzeum Klocków Merkur, Police nad Metują)
Merkur jest producentem zabawek. Tworzy metalowe zabawki konstrukcyjne i modele kolei, które sprzedawane są na całym świecie. Firma została założona w 1920 roku. W 2006 roku w Policach nad Metují zostało założone Muzeum stavebnice Merkur . Eksponaty obejmują m.in. duże miasto ze stali, modele kolejek czy zabawki techniczne z całego świata.
oficjalna strona:
12 września 2019
Stare Jatki we Wrocławiu i pomnik „Ku czci Zwierząt Rzeźnych” (GALERIA)
"Stare Jatki we Wrocławiu – historyczna nazwa wrocławskiej uliczki na Starym Mieście łącząca ul. Odrzańską z ul. Kiełbaśniczą. Ulica Malarska 1–24 i Jatki są wpisane do rejestru zabytków województwa dolnośląskiego. Pierwotnie Stare Jatki była uliczką utworzoną przez dwa rzędy sklepów rzeźniczych, powstałą w wyniku lokacyjnych przeobrażeń przestrzenno-prawnych dokonanych z woli księcia Bolesława Rogatki w 1242 roku. " (wikipedia)
Pomnik „Ku czci Zwierząt Rzeźnych” - zespół rzeźb na Jatkach, przedstawiają zwierzęta, wykonane w latach 1997-2017.
Artystyczny testament Bacha, tajemnicza muzyka, matematyka i pismo łużyckiego zięcia (Sztuka Fugi i Altnickol z Biernej koło Sulikowa)
Czy od ponad 250 lat ostatnie dzieło Jana Sebastiana Bacha, jego artystyczny testament i zenit baroku w dźwiękowej pigułce, nazywany jest błędnie? Wskazówką jest oryginalny tytuł na rękopisie, który podpisał uczeń, kopista i zięć wielkiego kompozytora. Ten mało znany twórca był związany z Górnymi Łużycami i Dolnym Śląskiem. W muzykologii i historii zapisał się między innymi dzięki „Sztuce Fugi” Jana Sebastiana Bacha.
Muzyczne arabeski Bacha mają w sobie coś z kosmicznej harmonii. Czy to zasługa ich matematycznej doskonałości, wręcz mistyce cyfr? Okazuje się, że nie tylko same nuty, ale i układ kompozycji, a nawet ich tytuły i nazwisko twórcy mają numerologiczne konotacje.
Muzyczne arabeski Bacha mają w sobie coś z kosmicznej harmonii. Czy to zasługa ich matematycznej doskonałości, wręcz mistyce cyfr? Okazuje się, że nie tylko same nuty, ale i układ kompozycji, a nawet ich tytuły i nazwisko twórcy mają numerologiczne konotacje.
11 września 2019
10 września 2019
Scultetus z Legnicy i Scultetus z Görlitz oraz ich piękne domy (galeria, historia)
Zbieżność nazwisk to często kłopotliwa sprawa. W renesansie w oddalonych od siebie 100 km Legnicy i Görlitz mieszkali Johann i Bartholomäus Scultetus. Pamiątkami po ich działalności są dwa wspaniałe zabytki, perły architektoniczne wspomnianych miast.
Legnicki Scultetus przyszedł na świat w 1570 roku. Właśnie wówczas Bartholomäus Scultetus z Görlitz zamieszkał w swoim pięknym domu.
Legnicki Scultetus przyszedł na świat w 1570 roku. Właśnie wówczas Bartholomäus Scultetus z Görlitz zamieszkał w swoim pięknym domu.
9 września 2019
Tarnów - spacer
"Tarnów – miasto w Polsce, na prawach powiatu, położone w województwie małopolskim, leżące przy ujściu Białej do Dunajca. Miasto centralne aglomeracji tarnowskiej i stolica diecezji tarnowskiej. Miasto lokowane przez Spycimira herbu Leliwa, na podstawie dokumentu wystawionego przez kancelarię króla Władysława Łokietka z 7 marca 1330 roku" (Wikipedia)
na zdjęciach:
Ławeczka Poetów (Zbigniewa Herberta, Agnieszki Osieckiej i Jana Brzechwy)
Pomnik Władysława Łokietka
Pomnik Adama Mickiewicza
kamienice
Bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Kościół Świętej Rodziny
dom generała Bema
Kataryniarz
inne
Spacer po Strzegomiu
"Strzegom (łac. Stregovia, niem. Striegau, cz. Střihom) – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Strzegom. Duży ośrodek kamieniarski – liczne kopalnie granitu strzegomskiego." (wikipedia)
na zdjęciach:
Kościół Najświętszego Zbawiciela Świata i Matki Boskiej Szkaplerznej z Góry Karmel
centrum Karmel
rynek
ratusz
wiadukt kolejowy
Kaplica św. Antoniego
Kościół św. Barbary
mury obronne, z połowy XIV w.
wieża ratuszowa (targowa), z XV/XVI w., 1618 r.
6 września 2019
Kościół Matki Bożej Różańcowej w Kłodzku
"Kościół Matki Bożej Różańcowej w Kłodzku – rzymskokatolicki kościół parafialny, położony na Wyspie Piasek w Kłodzku . Obecna budowla powstała na miejscu starszych w latach 1628-1631. Kościół ma układ bazyliki trójnawowej, orientowanej i murowanej z półkoliście zamkniętym prezbiterium wyodrębnionym z jego bryły. Dwie wieże stoją w fasadzie zachodniej. " (Wikipedia)
-wnętrze kościoła
- kościół i klasztor z zewnątrz
Ratusz w Tarnowie/Muzeum Okręgowe (GALERIA) cz. II
Budowla z około 1568 roku (budowana etapami już wcześniej)
"prosta, kubiczna bryła ratusza została zwieńczona wysoką, ceglaną ścianą attyki, za którą ukryto tzw. dach pogrążony. Attyka ta jest bardzo podobna do attyki krakowskich sukiennic z 1559 r. Attykę tarnowskiego ratusza, kontrastującą obecnie kolorem cegły z otynkowanymi ścianami budynku, ozdobiono 28 blendami.20 grudnia 1931 r. w salach ratuszowych otwarto wspólną wystawę Muzeów Diecezjalnego i Miasta Tarnowa. W listopadzie 1940 r. niemiecki Magistrat zarządził usunięcie zbiorów z ratusza. W 1945 r. ratusz został przejęty przez nowo utworzone Muzeum Ziemi Tarnowskiej" (wikipedia)
5 września 2019
Romantyczny król z zamku Neuschwanstein i dolnośląskie konteksty - Ludwig II Bawarski: matka z Rudaw, kochanek z dolnośląskiego rodu i Parsifal we Wrocławiu
Niezwykła twierdza Neuschwanstein – dzieło życia "baśniowego" bawarskiego króla Ludwiga II – uchodzi za symbol historyzmu w architekturze i fantastyczną realizację snu największego marzyciela na tronie XIX-wiecznej Europy. Budowę zlecił... 24-letni król! Co ciekawe jego matka wychowała się w sudeckich Karpnikach. Tuż obok zamku jej syna stoi „Szwajcarka” wybudowana na wzór tej z Rudaw Janowickich!
To nie koniec kontekstów. Być może rodzina kochanka króla była związana z tym samym regionem, co matki władcy. W Sudetach znajdują się też lokalizacje, które wiążą się z twórczością Wagnera, którego król ubóstwiał. Kompozycja, którą Wagner dedykował monarsze i zaprezentował mu na prywatnym koncercie, swoją publiczną prapremierę koncertową miała we Wrocławiu!
To nie koniec kontekstów. Być może rodzina kochanka króla była związana z tym samym regionem, co matki władcy. W Sudetach znajdują się też lokalizacje, które wiążą się z twórczością Wagnera, którego król ubóstwiał. Kompozycja, którą Wagner dedykował monarsze i zaprezentował mu na prywatnym koncercie, swoją publiczną prapremierę koncertową miała we Wrocławiu!
Jeleniogórski organmistrz i ulubione instrumenty Brahmsa i Brucknera (Buckow i jego dzieła: Goerlitz, Jelenia Góra, Mysłakowice, Legnica i inne)
Nie tylko barok kochał brzmienie organów. Również romantyzm na fali renesansu twórczości Bacha korzystał z magicznego dźwięku piszczałek. Narodził się romantyczny styl budowy tego instrumentu. Ich brzmienie było symfoniczne, potężne. W 1829 roku w Jeleniej Górze firmę założył Carl Friedrich Ferdinand Buckow. Dzieła tego organmistrza osiadłego na Dolnym Śląsku wysoko cenili XIX-wieczni wiedeńscy organiści-kompozytorzy.
Buckow to kolejny, obok Schlaga z Świdnicy, ciekawy budowniczy organów z XIX-wiecznego Śląska. W 2019 roku minęła 190. rocznica powstania jego firmy, która budowała instrumenty od Kotliny Jeleniogórskiej po stolice Czech i Austrii.
Buckow to kolejny, obok Schlaga z Świdnicy, ciekawy budowniczy organów z XIX-wiecznego Śląska. W 2019 roku minęła 190. rocznica powstania jego firmy, która budowała instrumenty od Kotliny Jeleniogórskiej po stolice Czech i Austrii.
4 września 2019
Wieżyca - wieża w Dobromierzu
"Wieża widokowa na Wieżycy – wieża widokowa-pomnik na szczycie Wieżycy (395 m n.p.m.) na Pogórzu Bolkowskim. W 1745 ze szczytu góry dowódcy austriaccy wypatrywali wojsk pruskich przed bitwą pod Dobromierzem. Z okazji setnej rocznicy bitwy postanowiono wznieść na szczycie pomnik, który równocześnie miał być wieżą widokową. Z powodu braku funduszy wieżę ukończono dopiero w 1852. W latach 1877-1879 wieżę przebudowano według projektu Karla Lüdecke na Pomnik Chwały Żołnierza Pruskiego. " (Wikipedia)
Znajduje się w Bronówku w sołectwie Dobromierz
na zdjęciach:
- wieża, wnętrza, pozostałości po tablicach pamiątkowych
- panoramy z wieży na okolicę
Mocarze z budynków – Atlasi, Atlanci i nie tylko (Dolny Śląsk, Łużyce, Saksonia i inne)
Na swoich głowach czy barkach oraz
plecach dźwigają potężne ciężary. To mityczne, legendarne i
historyczne postaci. Ich wizerunki zostały wykorzystane w
architekturze i rzeźbiarstwie. Są elementami elewacji czy też
konstrukcji wyposażenia budynków. Tworzą też
wolno stojące przykłady małej architektury.
Mają różne nazwy, w zależności od
ulokowania, płci czy przedstawienia: to Atlas, Atlanci, Giganci,
Telamon, Herkulant czy też Kariatydy lub Hermy. Kilka słów na ich
temat.
3 września 2019
Bocian – ptak i symbol: dolnośląskie i sudeckie bociany w naturze i kulturze (GALERIA + ciekawostki historyczne i turystyczne)
Około 20-25 procent światowej populacji bociana białego to ptaki, które wykluły się w gniazdach na terenie Polski. Nic więc dziwnego, że właśnie w Polsce mają rangę narodowego symbolu. Ale i w innych krajach Europy bociany od wieków są poważane. Są nie tylko lubiane czy podziwiane, pojawiają się w legendach, są tematem dzieł sztuki.
Majestatyczny ptak ma ważne miejsce w kulturze. Zobaczymy ciekawy eksponat z muzeum w Ziębicach, formę piernikarską z Niemczy, szkło artystyczne z Polic nad Metują, a także bociany w gniazdach w Kamiennej Górze i Sarnach. Wejdziemy też na górę Čáp. Do tego garść innych ciekawostek: od malarstwa, przez muzykę po literaturę.
Muzeum Sztuki Sakralnej w Bardzie
Muzeum Sztuki Sakralnej w Bardzie przy Klasztorze OO. Redemptorystów
Muzeum sztuki sakralnej znajduje się na korytarzach I piętra klasztoru. Powstało w 1967 r.
-na zdjęciach zbiory
2 września 2019
Najlepsza Dziesiątka Miesiąca (odcinek VII)
Najlepsza Dziesiątka Miesiąca (notowanie 7.)
Najpopularniejsze artykuły na blogu w ostatnich 30 dniach:
Najpopularniejsze artykuły na blogu w ostatnich 30 dniach:
Park Miniatur „Minieuroland” w Kłodzku cz. II
Park Miniatur „Minieuroland” w Kłodzku - kwiaty i miniatury
"Park został otwarty w lipcu 2015 roku. Na jego obszarze o powierzchni ok. 20 tys. m² znajdują się miniatury budowli z terenów województwa dolnośląskiego oraz Europy i Ameryki Północnej." (wikipedia)
oficjalna strona:
I część galerii:
o miniaturach:
1 września 2019
Barwny schyłek lata i początek jesieni – wrzesień (ciekawostki, propozycje atrakcji, muzyka)
Europejskie Dni Dziedzictwa, dożynki, oktoberfest, młode wino i... pieśń Straussa. Do tego piękne widoki schyłku lata i początku jesieni. Oto wrzesień. Jego nazwa wzięła się od kwitnących wrzosów. W wielu językach europejskich to mniej obrazowa „siódemka” (September) odziedziczona z łaciny.
Zapraszam na wspólne celebrowanie pięknego miesiąca.
Zapraszam na wspólne celebrowanie pięknego miesiąca.