1 sierpnia 2020

Blogowe kalendarium: SIERPIEŃ

Codziennie, każdego miesiąca w kalendarzu trafiamy na rozmaite ciekawe święta, rocznice czy wydarzenia. Część z nich jest związana z tym, co publikuję na moim blogu. 



Rocznice historyczne i regionalne, święta państwowe i kościelne oraz międzynarodowe, a także święta i okoliczności nietypowe + propozycje na sierpniowe weekendy. Zapraszam! 


SIERPIEŃ - kilka informacji:
  • ósmy miesiąc roku w kalendarzach juliańskim i gregoriańskim, piąty z siedmiu miesięcy, który ma długość 31 dni
  • nazwa polska (i zachowana w wielu innych językach słowiańskich, np. czeski: srpen) pochodzi od sierpa i jest związana z żniwami, nazwa łacińska (a za nią w wielu językach) od cesarza Augusta, który zmarł w sierpniu. Śyrpjyń to śląskie określenie 8. miesiąca. Awgust i žnjenc to określenia łużyckie. 
  • miesiąc wakacyjny dla większości pracowników
  • kojarzony z nocnymi obserwacjami letnich deszczów meteorów, na ten temat: Perseidy, Perseusz oraz rzeźbiarz z Książa i Kościoła Pokoju
  • kwiatowe symbole: mieczyk lub mak 
  • znaki zodiaku: Lew i Panna 

więcej ciekawostek o sierpniu:

wybrane sierpniowe przysłowia:


Czego sierpień nie uwarzy , wrzesień tego nie upiecze

Jeśli w sierpniu dni jasne, będą stodoły ciasne

Kiedy sierpień przychodzi, reszta zboża z pola schodzi

Kiedy sierpień wrzos rozwija, jesień krótka, szybko mija



KALENDARIUM: 

okazje ruchome:


1 sierpnia 

  • Światowy Dzień Karmienia Piersią
  • 1840 zmarł Karl Otfried Müller, filolog klasyczny i archeolog pochodzący z Brzegu, związany m.in. z Wrocławiem, jeden z najważniejszych badaczy starożytności
  • 1845 roku urodził się doktor Theodor Römpler, był - obok Brehmera - współtwórcą sanatoryjnej sławy Sokołowska: więcej TUTAJ
  • 1880 roku w Jeleniej Górze założono Towarzystwo Karkonoskie (Riesengebirgsverein, w skrócie RGV). Z jego działalnością związane są takie obiekty i instytucje, jak: Muzeum Karkonoskie czy wieża widokowa na Wzgórzu Krzywoustego w Jeleniej Górze
  • 1884 roku zmarł Heinrich Laube, pisarz, publicysta, dramaturg pochodzący ze Szprotawy, był kolegą Wagnera, któremu zaproponował napisanie tekstu do opery o Kościuszce : więcej TUTAJ 
  • 1888 roku Carl Benz otrzymał pierwsze prawo jazdy, z tej okazji: wystawa w Jaworze 
  • 1926 roku zmarł Jan Kasprowicz, poeta, był studentem Uniwersytetu Wrocławskiego, został również we Wrocławiu skazany i odbywał karę więzienia. Pobyt w celi zainspirował cykl jego wierszy - więcej TUTAJ 
  • 1935 roku zmarł Hellmuth von Gerlach, aktywista i polityk pochodzący z Moczydlnicy Klasztornej w powiecie wołowskim, był nominowany do pokojowej nagrody Nobla oraz zaangażowany w nagrodzenie Carla von Ossietzkyego (otrzymał nagrodę w 1935 roku, jako więzień dyktatury hitlerowców) - więcej TUTAJ 
  • 1940 roku w Berlinie zmarł Hugo Lederer, rzeźbiarz, twórca słynnego "Szermierza" z Wrocławia - więcej TUTAJ 
  • 1942 roku w KL Dachau zamordowany został ksiądz Gerhard Franziskus Johannes Hirschfelder, kapłan z Kłodzka, błogosławiony, męczennik 


2 sierpnia 

  • 1520 roku w Nysie zmarł Jan V Thurzo, biskup wrocławski, był miłośnikiem sztuki i nauki, mecenasem artystów (Albrecht Dürer, Lucas Cranach), korespondował z Lutrem, który odnosił się do wrocławskiego biskupa z wielkim szacunkiem 
  • 1743 roku została powołana Rada Dworu i Poczty we Wrocławiu
  • 1791 roku - z tego dnia pochodzi list zaadresowany z Świdnicy, napisany przez pastora podróżnika, w którym autor żali się, że nie mógł kupić precli z Sobótki, gdyż te wypiekane były tylko w okresie postu a nie latem - więcej o tradycjach i zabytkach związanych z preclami - TUTAJ 
  • 1842 roku król Fryderyk Wilhelm IV położył kamień węgielny pod budowę Kościoła Wang w Karpaczu - TUTAJ
  • 1897 roku zmarł Adam Asnyk, poeta, studiował na uniwersytecie we Wrocławiu (1859–1860), gdzie działał w Towarzystwie Literacko-Słowiańskim.  Mieszkał przy Ursulinerstrasse 24 ( dziś Uniwersytecka). We Wrocławiu studiował medycynę przez dwa semestry.
  • 1905 roku urodził się Karl Amadeus Hartmann, awangardowy kompozytor, jedną z jego najciekawszych kompozycji jest kantata "Friede anno 48" do tekstów śląskiego barokowego poety Andreasa Gryphiusa (1616- 1664) - dzieło upamiętnia zakończenie wojny 30-letniej i pokój westfalski w XVII wieku. Kantata powstała w 1937 roku i była antywojenna i antynazistowska w wymowie. Premiera odbyła się dopiero 22 października 1968, po śmierci kompozytora. Utwór składa się z części (wierszy): "Welt, rühme was du willst, ich muß die Trübsal preisen", "Ist jemals weil der Bau der Großen Welt gestanden", "Reine Lieb ist's, die nichts zwinget ob der Erden Abgrund Kracht", "Ach, edle Blum, an walcher recht zu schauen", "Kind freimal süßes Kind, in was bedrängten Nöten", "Zeuch hin, betrübtes Jahr, zeuch hin mit meinen Schmerzen"
  • 1913 roku w Buenos Aires zmarł Alfred Zucker, architekt urodzony w Świebodzicach. Jego budowle znajdują się m.in. w Nowym Jorku i Buenos Aires

3 sierpnia 

  • 1640 roku urodził się Daniel Sinapius, poeta, pisarz, tłumacz, był związany z Brzegiem i Wrocławiem na Śląsku, gdzie przebywał na emigracji  (1673–1683), z Oleśnicą i Legnicą związany był jego syn - Jan Sinapius młodszy, historyk i dramatopisarz
  • 1786 roku urodził się Adolf Wilhelm Otto, anatom, wykładowca, specjalizował się w teratologii - nauce, która zajmuje się badaniem nieprawidłowości oraz wad rozwojowych, od 1813 roku związany z Uniwersytetem Wrocławskim, zmarł we Wrocławiu w 1845 roku. Od jego nazwiska pochodzi nazwa choroby stawu biodrowego: choroba Otto-Chrobaka
  • 1800 roku w wieku 28 lat zmarł Friedrich David Gilly, architekt klasycystyczny, uczeń Carla Gottharda Langhansa z Kamiennej Góry. Autor projektu mauzoleum rodziny von Hoym w parku zamkowym w Brzegu Dolnym
  • 1804 roku, pobyt Joanny i Artura Schopenhauerów, pisarki i jej syna - filozofa w Sudetach, w Kamiennej Górzewięcej TUTAJ
  • 1833 roku we Wrocławiu urodziła się Auguste Schmidt - była pionierką obecności nauczycielek w powszechnym systemie edukacji. Uczyła m.in. we wrocławskim gimnazjum, jako pierwsza nauczycielka przedmiotów naukowych. Założyła związek nauczycielski Allgemeinen Deutschen Lehrerinnen-Vereins. Jej najwybitniejszą uczennicą była Clara Zetkin (niemiecka socjalistka, aktywistka ruchu feministycznego oraz pacyfistycznego. Jej zawdzięczamy Dzień Kobiet obchodzony 8 marca). 

4 sierpnia 

  • 1782 roku Wolfgang Amadeusz Mozart poślubił śpiewaczkę Constanze Weber: ciekawostki i śląskie konteksty z nimi związane: więcej TUTAJ
  • 1803 roku w Tarnowie koło Ząbkowic Śląskich urodził się Franz von Winckler, przemysłowiec, współtwórca przemysłu Katowic, który przyczynił się do przyszłego nadania im praw miejskich. Zmarł 6 sierpnia 1851
  • 1851 roku we Wrocławiu urodził się Paul Jaeschke, gubernator niemieckiego protektoratu Kiautschou (częścią był port Qingdao) - obecnie Chiny
  • 1853 roku w Dużej Wólce koło Grębocic urodziła się Martha Remmert, pianistka, dyrygentka i pisarka, uczennica Franciszka Liszta, z którym koncertowała,  założyła Akademię Franciszka Liszta i Towarzystwo im. Franciszka Liszta  - więcej TUTAJ 
  • 1856 roku w Jeleniej Górze zmarł organista Johann Gottlieb Schneider pochodzący ze słynnej łużyckiej rodziny muzyków, jego starszy brat Friedrich Schneider, pianista i organista, był pierwszym wykonawcą partii solowej podczas premiery V Koncertu fortepianowego Beethovena
  • 1875 roku zmarł Hans Christian Andersen, o jego korespondencji z wrocławianką: więcej TUTAJ
  • 1918 roku we Wrocławiu urodziła się Lieselotte Templeton, amerykańska krystalografka pochodzenia niemieckiego, laureatka nagrody Amerykańskiego Stowarzyszenia Krystalograficznego. W Niemczech przyznawana jest nagroda Lieselotte-Templeton-Preis
  • 1925 roku zmarł prof. Friedrich Auerbach, chemik pochodzący z Wrocławia
  • 1930 roku zmarł Siegfried Wagner, kompozytor, syn Richarda Wagnera, dyrektor festiwalu w Bayreuth. Siegfried gościł we Wrocławiu m.in. w 1904 roku podczas wrocławskiej inscenizacji jego opery  "Der Kobold". Jego szwagrem był Henry Robert Thode, który wychowywał się m.in. w majątku Ubocze koło Lwówka Śląskiego oraz w Goerlitz (wówczas administracyjnie Śląsk). W 1924 roku Siegfried dyrygował w Legnicy. Siegfried Wagner dyrygował również Wałbrzyską Książęcą Orkiestrą Górniczą oraz gościł na Schlesische Musikfest  - cyklicznym śląskim festiwalu w Goerlitz. 

5 sierpnia 
  • Matki Boskiej Śnieżnej (kościoły i kaplice pod tym wezwaniem znajdują się m.in. w Sudetach, niedaleko Wałbrzycha i Broumova) 
  • 1629 roku w Legnicy zmarł lekarz i astronom Heinrich Cunitz, współpracownik Tycho Brahe, ojciec Marii Cunitz, śląskiej astronomki
  • 1852 roku zmarł prof. František Ladislav Čelakovský, czeski pisarz, poeta, krytyk i tłumacz, w latach 1842 - 1849 był mieszkańcem Wrocławia - wykładał na Uniwersytecie Wrocławskim. Jego syn - Ladislav Josef Čelakovsky - botanik - uczył się we Wrocławiu, jego opiekunem był m.in. Jan Evangelista Purkyně, również związany z Wrocławiem. 
  • 1858 roku w Gołuszowicach urodził się Johannes Reinelt (Philo vom Walde), poeta i nauczyciel związany z Nysą i Wrocławiem, tworzył w dialekcie śląskim 
  • 1863 roku we Wrocławiu zmarł Adolf Hesse, organista i kompozytor, poznał Fryderyka Chopina 
  • 1884 roku urodził się Ludwik Hirszfeld, bakteriolog i immunolog, twórca polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki – seroantropologii, od 1945 roku związany z Wrocławiem, gdzie zmarł w 1954 roku. W 1950 roku był nominowany do nagrody Nobla w dziedzinie medycyny
  • 1890 roku urodził się kompozytor Hans Gál, kompozytor związany z Wrocławiem, piszący utwory do słów poety związanego z Dolnym Śląskiem - więcej TUTAJ
  • 1890 roku urodził się Erich Kleiber, światowej sławy dyrygent, ojciec Carlosa Kleibera. W 1925 roku dokonał prawykonania wielkiej opery "Wozzeck" Albana Berga - jego asystentem był Kurt Prerauer z Kamiennej Góry (jego późniejsza żona - Marea Prerauer z domu Wolkowsky była jedną z najważniejszych interpretatorek roli Marii w "Wozzecku")
  • 1895 roku zmarł Friedrich Engels, filozof i socjolog - jego przyjacielem był Dolnoślązak: więcej TUTAJ
  • 1904 roku zmarł Carl Weigert, badacz, patolog pochodzący z Ziębic, kuzyn noblisty Paula Ehrlicha. Był związany m.in. z Uniwersytetem Wrocławskim, był jednym z pionierów  obrazowania bakterii (barwienia preparatów histologicznych). 
  • 1914 roku w Tokio zmarł Georg de Lalande, architekt, który mieszkał w Japonii, tworzył w stylu japońskiej secesji, pochodził z Jeleniej Góry, kształcił się i pracował m.in. w Głogowie i Wrocławiu. W 1901 roku wyjechał do Szanghaju, a w 1903 roku wyjechał do Japonii. Jednym z najsłynniejszych budowli jego autorstwa jest willa Gottfrieda Thomasa w Kobe (tzw. Wetterhahnhaus/Kazamidorinoyakata) z 1904 roku (od 1978 roku chroniony jako dobro kultury). Dom stał się sławny dzięki serialowi japońskiemu "Kazamidori". W Jeleniej Górze zachowało się wiele zabytkowych obiektów zaprojektowanych przez Georga de Lalande - niektóre z nich uznaje się za pierwowzory budowli, które zaprojektował w Azji. 
  • 1996 roku w Londynie zmarł Frank Marcus - dramaturg i krytyk pochodzący z Wrocławia, sławę zdobyła jego sztuka "The Killing of Sister George" z 1964 roku, ekranizowana w 1968 roku (Beryl Reid była nominowana do Złotego Globu dla najlepszej aktorki za rolę w tym filmie)

6 sierpnia 
  • Przemienienie Pańskie
  • 6 sierpnia 1722 roku poeta Johann Christian Günther zdobył Śnieżkę. W księdze pamiątkowej napisał krótki wiersz podpisany inicjałami JCG - więcej TUTAJ
  • 1791 roku otwarta została Brama Brandenburska w Berlinie - najsłynniejsze dzieło śląskiego architekta Carla Gottharda Langhansa z Kamiennej Góry - więcej TUTAJ 
  • 1796 roku we Wrocławiu urodził się Karl Ludwig Wilhelm Zanth, architekt, malarz, teoretyk, był związany ze Stuttgartem
  • 1832 roku we Wrocławiu urodził się Julius Wilhelm Hennicke, architekt
  • 1838 roku w Bad Muskau urodził się prof. Alwin Schultz historyk kultury i sztuki, wykładowca uniwersytecki we Wrocławiu i Pradze.
  • 1916 roku zmarł Franz Eckert kompozytor i muzyk z Nowej Rudy związany z Japonią i Koreą: więcej TUTAJ
  • 1927 roku we Wrocławiu lekkoatletka Ruth Lange pobiła rekord świata w pchnięciu kulą kobiet (11,32m), rok później poprawiła ten rekord w Berlinie.
  • 1937 roku w Zachełmiu w gminie Podgórzyn koło Jeleniej Góry zmarł chemik, wynalazca, opatentował w 1909 roku stop duraluminium, po 1919 roku wycofał się z nauki i został rolnikiem. Urodził się w Dzwonowie koło Chojnowa
  • 1969 roku zmarł Theodor W. Adorno, filozof: więcej TUTAJ
  • 1955 roku zmarł śpiewak wagnerowski Walter Soomer pochodzący z Legnicy: ciekawostki TUTAJ


7 sierpnia 
  • 1800 roku John Q. Adams (syn prezydenta USA i pomniejszy prezydent) opisał relację z wejścia na Śnieżkę - więcej TUTAJ
  • 1820 roku w Szczawnie-Zdroju zmarł Benedykt Józef Łączyński, generał, uczestnik Insurekcji kościuszkowskiej, brat Marii Walewskiej. Jego grób znajduje się w Wałbrzychu: więcej TUTAJ
  • 1871 roku zmarł Edmund Bojanowski, działacz społeczny, twórca ochronek wiejskich, tłumacz, błogosławiony Kościoła katolickiego. W 1832 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Wrocławskim.
  • 1881 roku we Wrocław zmarł  Adolf Dressler, malarz, pejzażysta, działający na Dolnym Śląsku. Jego dziełem była m.in. ogromna "Panorama Karkonoszy" (20 metrów!), której oryginał znajdował się w schronisku księcia Henryka nad Wielkim Stawem w Karkonoszach - i tam uległa zniszczeniu w czasie pożaru. Szkic do Panoramy Karkonoszy znajduje się w zbiorach Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze. 
  • 1890 roku zmarł Bogusz Zygmunt Stęczyński, polski poeta, rysownik, podróżnik, który wydał ilustrowany przewodnik "Sudety". Wystawa na jego temat w Muzeum Pana Tadeusza we Wrocławiu - więcej TUTAJ
  • 1913 roku zmarł David Popper, wirtuoz gry na wiolonczeli, kompozytor. Karierę zaczynał w orkiestrze pałacowej w Lwówku Śląskim. Jego syn, historyk sztuki, Leó Popper - zmarł 2 lata wcześniej w młodym wieku na gruźlicę w Sokołowsku. 


8 sierpnia 

  • Międzynarodowy Dzień Kota (International Cat Day)
  • Wielki Dzień Pszczół: więcej TUTAJ
  • wspomnienie 14 Świętych Wspomożycieli: więcej TUTAJ
  • 1874 roku zmarł Augustin Theiner, pochodzący z Wrocławia historyk, prefekt Tajnych Archiwów Watykanu w latach 1855-1870
  • 1889 roku w Kamiennej Górze urodził się Fridrich Iwan, niemiecki malarz, pejzażysta, grafik, twórca licznych druków okolicznościowych i pamiątkowych, moja relacja z wystawy prac artysty w Bukowcu: TUTAJ 

9 sierpnia 

  • Dzień Miłośników Książek: więcej ciekawostek TUTAJ
  • 1822 roku urodził się Roman Zmorski,  poeta, tłumacz i folklorysta epoki romantyzmu, odwiedził Dolny Śląsk w 1848 roku, zdobył Ślężę, znany jest jego wiersz - wpis do księgi pamiątkowej schroniska - uznawany za proroctwo. Obecnie jego imię nosi Dom Turysty PTTK na Ślęży.
  • 1869 roku Dolnoślązak Theodor Puschmann obronił dysertację doktorską na fakultecie medycznym Uniwersytetu w Marburgu. Zasłynął jako psychiatra i historyk medycyny oraz zagorzały krytyk Wagnera, którego uważał za chorego psychicznie: więcej TUTAJ
  • 1919 roku zmarł Ruggero Leoncavallo, włoski kompozytor, znany z takich dzieł, jak "Pajace". w 1904 roku premierę miała jego opera "Der Roland von Berlin" - jej libretto oparte jest na powieści, którą napisał Willibald Alexis - poeta z Wrocławia. Libretto na niemiecki przetłumaczył i reżyserował Georg Dröscher - pochodzący z Pastuchowa koło Jaworzyny Śląskiej 
  • 1942 w Brzezince (KL Auschwitz-Birkenau) zamordowana została Edyta Stein (Teresa Benedykta od Krzyża), pochodząca z Wrocławia niemiecka filozof i fenomenolog (uczennica Edmunda Husserla) pochodzenia żydowskiego, konwertytka, zakonnica, karmelitanka bosa, święta i męczennica Kościoła katolickiego oraz patronka Europy od 1999 roku. We Wrocławiu działa Towarzystwo im. Edyty Stein oraz znajduje się instytucja Dom Edyty Stein.
  • 1962 roku zmarł pisarz Herman Hesse, na blogu znajduje się relacja z muzeum pisarza w jego dziennym mieście, Calw: Hermann Hesse i Calw - śladem noblisty, pacyfisty... nudysty i wielbiciela łużyckiego mistyka


10 sierpnia 

  • 1501 roku założono czeskie Nowe Miasto nad Metują, galeria TUTAJ
  • 1664 roku w Strzegomiu urodził się opat Othmar Daniel Zinke, związany z Dolnym Śląskiem i Czechami członek zakonu benedyktynów odpowiedzialny za budowę wielu znanych i pięknych klasztorów: więcej TUTAJ
  • 1681 roku poświęcenie kaplicy na Śnieżce: Niezwykła kaplica Ludzi Gór
  • 1741 roku: I wojna śląska: wojska pruskie zajęły dotychczas austriacki Wrocław.
  • 1790 roku - pobyt Goethego we Wrocławiu: więcej TUTAJ
  • 1799 roku kompozytor Joseph Haydn, jeden z Klasyków Wiedeńskich, wysłał list do klasztoru w Krzeszowie - więcej TUTAJ 
  • 1813 roku w Kamiennej Górze odbyła się defilada wojsk przed królem Prus Fryderykiem Wilhelmem III i carem Aleksandrem I, była to część sił zbrojnych idących na walkę z Napoleonem, defiladę upamiętnia obelisk: więcej TUTAJ
  • 1820 roku naukowiec i malarz Carl Gustav Carus rozpoczął podróż w Sudety: więcej TUTAJ


11 sierpnia 

  • Dzień Konserwatora Zabytków: Zabytkowe perły z Dolnego Śląska (GALERIA, wybór)
  • 1600 roku urodził się śląski kompozytor i polityk Paul Hallmann von Strachwitz 
  • 1633 roku pod Świdnicą zginął w wieku 22 lat Ulrich, książę Holsztynu i Szlezwiku, syn króla Danii i Norwegii Chrystiana IV, generał w wojnie trzydziestoletniej
  • 1748 roku urodził się  Joseph Schuster, kompozytor, autor opery „Rübezahl, ossia Il vero amore” - o duchu gór z Karkonoszy, więcej TUTAJ
  • 1825 roku w Lądku-Zdroju zmarł Hans Graf von Bülow, mąż stanu Westfalii i Prus .
  • 1867 we Wrocławiu urodził się Max Glauer, znany śląski fotograf, wykonywał m.in. zdjęcia koronowanych głów, ale też mieszkańców Śląska 
  • 1922 roku pieśń "Das Lied der Deutschen" Augusta Heinricha Hoffmanna von Fallerslebena, XIX-wiecznego profesora Uniwersytetu Wrocławskiego, została oficjancie hymnem Niemiec. Dziś jako hymn uznawana jest jedynie trzecia zwrotka utworu. Melodia pochodzi z byłego austriackiego hymnu cesarskiego napisanego przez Josepha Haydna
  • 1933 roku urodził się Jerzy Grotowski - teoretyk, reformator, pedagog i reżyser. Związany był z Opolem i Wrocławiem. Słynne były jego nowatorskie realizacje klasycznych dzieł dramatu polskiego autorstwa Mickiewicza, Słowackiego czy Wyspiańskiego. W stolicy Dolnego Śląska działa Instytut im. Jerzego Grotowskiego. 
  • 1957 roku premierę miała opera „Die Harmonie der Welt” Hindemitha, który był synem Dolnoślązaka z Nowogrodźca. Opera opowiada o Keplerze i część jej akcji dzieje się w Żaganiu (Fünfter Akt – Bild 12: Sagan in Schlesien)- więcej TUTAJ

12 sierpnia 

  • Światowy Dzień Słonia (World Elephant Day)
  • 30 roku p.n.e zmarła Kleopatra - więcej TUTAJ
  • około 12 sierpnia 1636 roku w Kravařach na Śląsku Opawskim (będącym częścią Górnego Śląska) zmarł Michał Sędziwój (Sendivogius), alchemik i lekarz, prawdopodobnie odkrywca tlenu
  • 1714 roku odbyła się premiera kantaty „Mein Herze schwimmt im BlutBacha.  Słowa chorału napisał poeta z Dolnego Śląska - więcej TUTAJ
  • 1928 roku zmarł Leoš Janáček. Jednym z mniej znanych utworów mistrza jest muzyka sceniczna do sztuki "Schluck und Jau" Gerharta Hauptmanna - śląskiego Noblisty 
  • 1939 roku w Berlinie zmarł  Ernst Seger, rzeźbiarz pochodzący z Nowej Rudy. Jego dziełem są m.in. rzeźby  „Walka i Zwycięstwo” we Wrocławiu 
  • 1955 roku zmarł Tomasz Mann, pisarz, eseista, Noblista, związki osobiste i literackie z Dolnym Śląskiem: więcej TUTAJ


13 sierpnia 

  • Międzynarodowy Dzień Wilka - ciekawostki o wilkach TUTAJ 
  • 1821 roku zmarł Rudolf vom Berge, dolnośląski pisarz - Beethoven był zainteresowany napisaniem muzyki do sztuki tego twórcy: więcej TUTAJ
  • 1831 roku we Wrocławiu urodził się Salomon Jadassohn,  kompozytor i teoretyk muzyki, pedagog, do jego uczniów zalicza się: Ferruccio Busoni, Frederick Delius, Sigfrid Karg-Elert, Felix Weingartner, Edvard Grieg. 
  • 1852 roku odbyła się premiera opery „RübezahlFriedricha von Flotowa - więcej TUTAJ
  • 1855 roku Jeanne Marie von Gayette wysłała z Jeleniej Góry list do filozofa Arthura Schopenhauera. Ich korespondencja była później cytowana - więcej TUTAJ
  • 1876 roku podczas I Festiwalu Wagnerowskiego odbyło się otwarcie teatru festiwalowego w Bayreuth: za jego projekt współodpowiedzialny był Dolnoślązak: więcej TUTAJ
  • 2019 roku uroczyste otwarcie kładki w Zagórzu Śląskim: Kontrasty: Zagórze Śląskie: most vs. kładka (galeria)
  • "pechowy dzień": muzyczne ciekawostki TUTAJ


14 sierpnia 

  • 1563 roku urodził się Caspar Schwenckfeld przyrodnik, badacz Karkonoszy i wód uzdrowiskowych na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1826 roku urodził się Hermann Brehmer - lekarz, pionier leczenia gruźlicy, założyciel sanatorium w Sokołowsku: więcej TUTAJ
  • 1876 roku odbyła się festiwalowa premiera "Walkirii" Wagnera, najstarszy motyw Walkirii Wagnera pochodzi z 23 lipca 1851 i został podarowany kompozytorowi z Dolnego Śląska przez Wagnera! - więcej TUTAJ 


15 sierpnia 

  • Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (Matki Boskiej Zielnej): więcej TUTAJ (sudeckie sanktuaria i miejsca sakralne) oraz: Z lasów, pól, ogrodów i parków
  • 1672 roku Melchior Friebe (Fribe, Frieben) z Mieroszowa został włączony w poczet uczonych zasiadających w Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina: więcej TUTAJ
  • 1760 roku rozegrała się Bitwa pod Legnicą - z bitwą związany jest wiersz Goldoniego, librecisty Mozarta i Haydna! - więcej TUTAj
  • 1800 roku John .Q.Adams na Dolnym Śląsku: Śląskie Lato z Adamsem - cz. 3: Kamienna Góra i Krzeszów
  • 1856 roku zmarł Julius von Flotow, oficer i przyrodnik związany z Jelenią Górą. W Karkonoszach dokonał odkrycia niezwykłej algi. Więcej TUTAJ 
  • 1901 zmarł prof. Karl Weinhold, germanista pochodzący z Dzierżoniowa, badacz folkloru i języka niemieckiego Śląska 
  • 1986 roku premierę miała opera  „Czarna maskaPendereckiego według sztuki śląskiego noblisty Gerharta Hauptmanna, akcja dzieła rozgrywa się w Bolkowie - więcej TUTAJ

16 sierpnia 

  • 1795 roku w Zittau, czyli Żytawie na Łużycach, urodził się Heinrich Marschner, kompozytor, autor opery "Wampir": więcej TUTAJ
  • 1826 roku młody Chopin dał swój pierwszy publiczny koncert w uzdrowisku Duszniki-Zdrój podczas pobytu na kuracji: więcej TUTAJ
  • 1940 roku zmarł Raphael Friedeberg, lekarz związany z Kudową, niezwykle ciekawa postać europejskiej medycyny i ruchów alternatywnych - więcej TUTAJ 


17 sierpnia 
  • 1669 roku, tuż po abdykacji, Duszniki-Zdrój odwiedził król polski Jan II Kazimierz. Zatrzymał się w dawnej karczmie Zum Schwarzen Bären na rynku, jadąc na emigrację do Francji Francji, gdzie zmarł w 1672. 
  • 1793 roku spłonął zamek Czocha, galeria z zamku TUTAJ 
  • 1816 roku urodził się Benjamin Bilse, śląski kompozytor związany z Wagnerem i Moniuszką - więcej TUTAJ
  • 1826 rok malarz z Wrocławia - August Kopisch odkrył na Capri Lazurową Grotę, która stała się kultową atrakcją turystyczną włoskiej wyspy - więcej TUTAJ 
  • 1876 roku odbyła się prapremiera dramatu "Götterdämmerung" (Zmierzch Bogów) Wagnera. Götterdämmerung to również nazwa popularnego typu Wież Bismarcka w formie pochodni z kamienia. Takie wieże powstawały na początku XX wieku na wielu wzniesieniach, również na Dolnym Śląsku, kilka z nich przetrwało.
  • 1876 roku odbyła się prapremiera dramatu muzycznego "Götterdämmerung" - tego samego dnia Auguste von Moltke wysłała z Krzyżowej list adresowany do Nietzschego. Autorka prosi filozofa o relację z wydarzenia i zaznacza, że jest cały czas myślami w Bayreuth: więcej TUTAJ
  • 1969 roku zmarł Otto Stern, związany z Śląskiem (i Dolnym Śląskiem) fizyk, Noblista, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1997 roku doszło do sudeckiej tragedii i nierozwiązanej zagadki kryminalnej: około godziny 17 przy szlaku wiodącym przez Narożnik zastrzelono dwoje turystów, studentów wrocławskiej Akademii Rolniczej: Narożnik (Góry Stołowe) - widoki z tragiczną historią


18 sierpnia 

  • 1800 roku: John .Q.Adams na Dolnym Śląsku: Śląskie Lato z Adamsem - cz. 4: Wałbrzych
  • 1856 roku w Warszawie urodził się  Jan Karol Gall, polski kompozytor związany z Dolnym Śląskiem, szczególną popularność zdobyła jego pieśń do słów poety pochodzącego z Wrocławia - więcej TUTAJ 


19 sierpnia 

  • Światowy Dzień Fotografii
  • 14 r ne zmarł Oktawian August, cesarz, od jego imienia sierpień nosi nazwę August w wielu językach
  • 1800 roku na zamku Stary Książ odbył się słynny turniej rycerski: więcej TUTAJ
  • 1843 spłonęła opera królewska w Berlinie. Jej odbudową zajął się architekt z Wrocławia! Na inaugurację wybrano operę związaną z historią Śląska. Na tym nie kończą się związki tego teatru z Dolnym Śląskiem - więcej TUTAJ
  • 1850 we Wrocławiu zmarł Nicholas Wolfgang Fischer, chemik, wynalazca barwnika: żółć kobaltowa (aureolin)
  • 1904 roku zmarł Carl von Gersdorff, przyjaciel Nietzschego, mieszkał na Dolnym Śląsku: więcej TUTAJ



20 sierpnia 

  • Dzień wyznawania miłości: więcej TUTAJ
  • 1636 roku zmarł Valentin Händel, pochodzący z Wrocławia dziadek słynnego kompozytora Georga Frederica Händla: więcej TUTAJ
  • 1639 roku zmarł Martin Opitz, poeta śląski, autor libretta do pierwszej niemieckiej opery: więcej TUTAJ
  • 1719 roku odbył się ślub króla Augusta III z ostatnią królową Polski: więcej TUTAJ
  • 1823 roku, premiera sztuki "Almansor" niemieckiego poety Heinricha Heinego - jest tam słynny cytat bohatera dramatu, Hassana:"Das war ein Vorspiel nur, dort wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen" („Tam, gdzie się pali książki, pali się w końcu i ludzi"). Heine był też autorem poematu o śląskich tkaczach oraz dzieła, które zainspirowało twórców baletu Giselle (akcja związana jest z Śląskiem). Przyjacielem Heinego był przez pewien czas Wolfgang Menzel, historyk i krytyk literatury z Wałbrzycha
  • 1915 zmarł Paul Ehrlich, Dolnoślązak, niemiecki chemik i bakteriolog. Odkrywca salwarsanu przeciwko kile. Uważany jest za twórcę podstaw chemioterapii. Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny w 1908 roku: więcej TUTAJ
  • 1932 we Wrocławiu zmarł pisarz Paul Keller, autor powieści, których akcja związana jest z Dolnym Śląskiem i Sudetami 


21 sierpnia 

  • 1599 roku mistyk Jakub Boehme kupił dom nad brzegiem Nysy Łużyckiej. Budynek zachował się do dziś i znajduje się w polskim Zgorzelcu: dom TUTAJ, o mistyku TUTAJ
  • 1793 roku urodził się August von Kloeber (von Klöber), malarz z Wrocławia, autor słynnego portretu Beethovena: więcej TUTAJ
  • 1954 zmarł malarz   Dolnoślązak,  przyjaciel noblisty Gerharta Hauptmanna, był wnukiem siostry Ryszarda Wagnera. Związany z Jagniątkowem, Sokołowskiem czy Unisławiem Śląskim. Jego grób znajduje się w Goerlitz: więcej TUTAJ
  • 1981 roku zmarł Herman Schey, śpiewak bas-baryton pochodzący z Bolesławca, uznany wykonawca dzieł Bacha i Schuberta


22 sierpnia 

  •  1760 roku we Wrocławiu zmarł organmistrz Michael Engler Młodszy - jego dzieło TUTAJ
  • 1800 J.Q. Adams na Dolnym Śląsku: Śląskie Lato z Adamsem – cz. 7: Dzierżoniów – Ząbkowice Śląskie – Bardo
  • 1949 roku zmarł Joseph Wittig, profesor teologii, filozof, poeta, kronikarz związany z ziemią kłodzką. W dawnym domu Josepha Wittiga w Nowej Rudzie przy ul. Słupieckiej 42 od maja 1997 funkcjonuje muzeum jego imienia poświęcone jego życiu i twórczości


23 sierpnia 

  • 1656 roku położono kamień węgielny pod budowę protestanckiego Kościoła Pokoju w Świdnicy: galeria TUTAJ
  • 1712 w Lubiążu zmarł Jan Krzysztof Liszka, czeski malarz wywodzący się ze Śląska, pasierb Willmanna "śląskiego Rembrandta". Jego dzieła znajdują się m.in. w Pradze oraz na Dolnym Śląsku (Wrocław, Henryków, Kamieniec Ząbkowicki)
  • 1837 roku zmarł Johann Gottlieb Korn - księgarz i wydawca niemiecki, właściciel słynnej drukarni Kornów we Wrocławiu. Wydawał również dzieła po polsku, w tym dawnych i współczesnych mu pisarzy, a także Biblię (regularnie wydawał katalog publikacji polskojęzycznych swojego wydawnictwa) . W 1805 roku wydał niemieckie tłumaczenie "Listów ze Śląska" J.Q.Adamsa
  • 1851 roku urodził się Alois Jirásek, pisarz, nominowany do Nobla, związany z Sudetami: więcej TUTAJ +  Jiráskova chata s rozhlednou na Dobrošově
  • 1854 we Wrocławiu urodził się Moritz Moszkowski – niemiecki kompozytor, pianista i pedagog pochodzenia polsko-żydowskiego. W drugiej połowie XIX wieku uważany był za jednego z najwybitniejszych kompozytorów. 
  • 1863 roku w Gliwicach zmarł rzeźbiarz Theodor Erdmann Kalide, autor projektu rzeźby "Chłopiec z łabędziem" (niem. Knabe mit Schwan) z 1834. Odlewy rzeźby stały się niezwykle popularne po wyróżnieniu pracy rzeźbiarza na wielkiej wystawie w Londynie w 1851 roku. Kopie dzieła znajdują się nie tylko na Śląsku, ale i w Warszawie, a także w innych europejskich miastach, m.in. w Niemczech czy w Czechach. Na Dolnym Śląsku "Chłopca z łabędziem" można znaleźć np. we Wrocławiu (jako fontanna w Parku Staromiejskim - prezentacja w niniejszej galerii) czy w Legnicy.
  • 1897 roku zmarł Alexander Duncker, wydawca. Jego głównym dziełem była kolekcja graficzna zamków pruskich "Die ländlichen Wohnsitze, Schlösser und Residenzen" z ogromną ilością cennych barwnych litografii przedstawiających również liczne zabytki Dolnego Śląska.


24 sierpnia 

  • „Na Bartłomieja apostoła (24 sierpnia) bocian do drogi dzieci woła” - O bocianach - więcej TUTAJ
  • 79 roku nastąpił wybuch Wezuwiusza, który zniszczył doszczętnie Pompeje, Herkulanum i Stabie: pompejańskie kolumny znajdują się od XIX wieku na Dolnym Śląsku: więcej TUTAJ
  • 1322 roku zmarła Beatrycze świdnicka – królowa Niemiec, księżna bawarska, córka księcia jaworskiego Bolka I Surowego
  • 1598 roku powstał obryw skalny w Bardzie - zdjęcia TUTAJ
  • 1664 roku zmarła Maria Kunicka, śląska astronomka: więcej TUTAJ
  • 1787 roku we Wrocławiu wystawiono operę Mozarta "Entführung aus dem Serail", do której libretto napisał poeta pochodzący z... Wrocławia! - więcej TUTAJ
  • 1924 roku w Obornikach Śląskich zmarł Franz Theodor Doflein, był niemieckim zoologiem znanym z badań nad ekologią zwierząt. Łacińska nazwa gatunku Ośmiornica olbrzymia (Enteroctopus dofleini) pochodzi od jego nazwiska. 

25 sierpnia 

  • 1845 roku urodził się król Ludwig II Bawarski, syn królowej, która wychowała się w Rudawach Janowickich: więcej TUTAJ
  • 1865 roku astronom Robert Luther (urodzony 16 kwietnia 1822 w Świdnicy) odkrył planetoidę Klio
  • 1900 roku zmarł Friedrich Nietzsche, pisarz i filozof, który miał wśród swoich przyjaciół Dolnoślązaków (zachowały się ich listy): więcej TUTAJ + plus o muzyce Nietzschego do słów śląskiego poety TUTAJ 
  • 1948 roku we Wrocławiu rozpoczął się Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju (wśród uczestników odnotować można np.  Pablo Picasso, Irène Joliot-Curie, Bertolt Brecht,  Tadeusz Kotarbiński, Julian Krzyżanowski,  Władysław Broniewski, Maria Dąbrowska, Jarosław Iwaszkiewicz...)

26 sierpnia 

  • 1706 roku zmarł Michael Willmann, śląski malarz - więcej TUTAJ
  • 1790 roku pobyt Goethego w Niemczy i Ząbkowicach Śląskich: więcej TUTAJ
  • 1795 zmarł Alessandro Cagliostro, alchemik i hochsztapler. Sztukę inspirowaną jego postacią i działalnością pisał Goethe podczas pobytu na Dolnym Śląsku (o czym informował w liście nadanym z Kamiennej Góry): więcej TUTAJ
  • 1800 roku J.Q.Adams na Ziemi Kłodzkiej: więcej TUTAJ
  • 1813 roku zmarł Theodor Körner - poeta, który kilkukrotnie gościł na Dolnym Śląsku i w Sudetach 
  • 1880 roku w Jaworze zmarła Rosalie Koch, pisarka, autorka m.in. cyklu sag o Rübezahlu, czyli Karkonoszu, niektóre z jej książek zostały przetłumaczone na inne języki


27 sierpnia 

  • 1770 roku urodził się Georg Wilhelm Friedrich Hegel, słynny filozof, który nazywał mistyka Boehmego ze Zgorzelca pierwszym niemieckim filozofem: więcej TUTAJ
  • 1790 roku pobyt Goethego w Złotym Stoku i Lądku-Zdroju: więcej TUTAJ
  • 1800 J.Q.Adams w Górach Stołowych: więcej TUTAJ
  • 1922 roku zmarł Carl Fuchs, przyjaciel Nietzschego, mieszkał w latach 70. XIX wieku w Jeleniej Górze: więcej TUTAJ


28 sierpnia 

  • 1595 roku urodził się Hans Ulrich von Schaffgotsch, wpływowy śląski szlachcic, uczestnik wojny trzydziestoletniej, stracony w Ratyzbonie pod zarzutem spisku i zdrady stanu. 
  • 1749 roku urodził się pisarz J.W. Goethe, który w 1790 roku odwiedził Dolny Śląsk i Sudety: więcej TUTAJ
  • 1767 roku zmarł Johann Schobert, pochodzący prawdopodobnie ze Śląska kompozytor i pianista związany z Mozartem, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 28-29 sierpnia 1790 roku pobyt Goethego w Kłodzku, Radkowie i urodziny pisarza na Szczelińcu Wielkim: więcej TUTAJ
  • 1850 roku prapremiera "Lohengrina" Wagnera w rocznicę urodzin Goethego: ciekawostką jest to, że opera została wystawiona również we Wrocławiu (31 października 1854 roku) zanim sam autor zdążył ją zobaczyć na żywo!: więcej TUTAJ 


29 sierpnia 

  • Męczeństwo św. Jana Chrzciciela: ciekawostki TUTAJ
  • 1701 roku urodził się Felix Anton Scheffler, barokowy malarz aktywny na Dolnym Śląsku: więcej TUTAJ
  • 1770 roku opera "Orfeusz" Glucka w wersji koncertowej z tłumaczeniem prof. Johanna Joachima Eschenburga została wykonana we Wrocławiu: więcej TUTAJ
  • 1890 roku kościół w Legnicy odwiedził (i później opisał Henryka PobożnegoStanisław Wyspiański: więcej TUTAJ



30 sierpnia

  • 1797 roku urodziła się Mary Wollstonecraft Shelley, pisarka okresu romantyzmu. Mistrzyni powieści gotyckiej, prekursorka powieści SF. Autorka opowieści "Frankenstein albo: Współczesny Prometeusz", którą łączy się niekiedy z Ząbkowicami na Dolnym Śląsku (niem. Frankenstein). Jej przyjacielem był związany z Wrocławiem Gustav von Schlabrendorf: więcej TUTAJ 
  •  1880 roku w Javorniku (w Czechach, Śląsk Austriacki, historycznie Dolny Śląsk) urodził się Johann Schwarzer, pionier pornografii, wyprodukował kilkadziesiąt krótkometrażowych erotycznych filmów, założyciel wytwórni filmowej Saturn-Film, zginął w czasie I wojny światowej
  •  1939 roku w Szklarskiej Porębie zmarł Wilhelm Bölsche, pisarz, edytor, popularyzator nauki i literatury faktu, związany z Karkonoszami początku XX wieku, autor m.in. "Aus der Schneegrube: Gedanken zur Naturforschung"


31 sierpnia 
  • Dzień Blogów
  • 1675 roku podczas burzy w zamek Chojnik w Karkonoszach trafił piorun: galeria z zamku TUTAJ 
  • 1790 roku pobyt Goethego w Krzeszowie i Kamiennej Górze: więcej TUTAJ
  • 1811 roku urodził się Théophile Gautier, pisarz, autor libretta do baletu Giselle, którego akcja związana jest z Śląskiem i śląskim księciem: więcej TUTAJ
  • 1864 roku zmarł Ferdinand Lassalle, polityk pochodzący z Wrocławia, myśliciel polityczny, działacz socjalistyczny, założyciel pierwszej partii robotniczej w historii
  • 1867 zmarł Pierre Baudelaire, słynny poeta, niezwykle ciekawy tłumacz jego dzieł był związany z Dolnym Śląskiem - więcej TUTAJ 
  • 1902 roku zmarła poetka Mathilde Wesendonck, poetka, muza Wagnera, jej córka - uczennica Wagnera - wyszła za mąż za Dolnoślązaka, poezja Matyldy z muzyką Wagnera: więcej TUTAJ
  • 1971 roku zmarła Dorothea von Philipsborn (urodzona 20 maja 1894 w Strzelcach Świdnickich) wybitna niemiecka rzeźbiarka związana z Dolnym Śląskiem. Zasłynęła m.in. jako autorka rzeźby kowala Wielanda z 1922 roku (obecnie znajduje się w Parku Centralnym w Świdnicy). Rzeźba ta odwołuje się do mitologii germańskiej i była zarazem symbolem chęci odzyskania przez Niemców części Górnego Śląska, która przypadła Polsce po odzyskaniu niepodległości (na postumencie oryginalnie znajdował się napis "Denkt an Oberschlesien" "Pamiętajcie o Górnym Śląsku")


**

***********


********************

****

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. W sprawie użycia komercyjnego, proszę o kontakt.

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.

****

Zapraszam!
- dodaj do zakładek i odwiedzaj:


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz