1 października 2020

Blogowe kalendarium: PAŹDZIERNIK

Codziennie, każdego miesiąca w kalendarzu trafiamy na rozmaite ciekawe święta, rocznice czy wydarzenia. Część z nich jest związana z tym, co publikuję na moim blogu. 



Rocznice historyczne i regionalne, święta państwowe i kościelne oraz międzynarodowe, a także święta i okoliczności nietypowe. Zapraszam!


PAŹDZIERNIK - kilka informacji:

więcej ciekawostek o październiku: Czas paździerzy i wina


ciekawe jesienne rośliny i grzyby:


wybrane październikowe przysłowia:

Gdy październik ciepło trzyma, zwykle mroźna bywa zima

Święta Urszula perły rozsyła (poranne rosy i przymrozki)

W krótkie dzionki października, wszystko z pola, sadu znika

Październik chodzi po kraju i ptactwo wypędza z gaju


KALENDARIUM:

okazje ruchome:


1 października:

  • Dzień Kawy (również 29 września): „Vivat, kawo! Moja przyjaciółko!” - dolnośląskie (i nie tylko) kawowe smaczki (GALERIA + wybór ciekawostek)
  • Europejski Dzień Ptaków 
  • Międzynarodowy Dzień Muzyki: Muzyka! (podróże z muzyką w tle) i tag #muzyka
  • 1808 roku zmarł C.G.Langhans, architekt pruski urodzony w Kamiennej Górze, twórca Bramy Brandenburskiej w Berlinie: Budowniczy świątyń, pałaców i teatrów – Langhans to nie tylko Brama Brandenburska
  • 1911 roku zmarł Wilhelm Dilthey, w latach 1871-1883 wykładowca we Wrocławiu, dokonał metodologicznego rozróżnienia nauk humanistycznych i nauk przyrodniczych. Był jednym z wnioskodawców przyznania kompozytorowi Johannesowi Brahmsowi honorowego doktoratu Uniwersytetu Wrocławskiego - więcej TUTAJ 
  • 1911 roku w Lubawce pracę zaczął  Hans Pfundtner, późniejszy wiceprzewodniczący niemieckiego Komitetu Organizacyjnego, a także przewodniczącym Komitetu Budownictwa i Finansów Letnich Igrzysk Olimpijskich 1936. W Lubawce polityk znalazł również żonę. więcej TUTAJ 
  • 1916 roku odbyła się premiera filmu "Rübezahls Hochzeit" Paula Wegenera o przygodach Liczyrzepy. Film kręcono m.in. w Szklarskiej Porębie. Epizodyczną rolę w filmie zagrał pisarz Carl Hauptmann, autor książki na temat Ducha Gór i mieszkaniec Szklarskiej Poręby. 

+ blogowe wspomnienia:


2  października:


3  października:

  • 1497 roku w Otmuchowie urodził się Franz Köckritz, zwany Faber, humanista, kronikarz, poeta, jeden z najważniejszych przedstawicieli renesansu na Śląsku, autor m.in. traktatu "O spaleniu książek Lutra" oraz poematu "Sabothus et Silesia" (Góra Sobótka i Śląsk) na temat Ślęży i okolic. 
  • 1807 roku we Wrocławiu urodził się Heinrich Panofka.  Jako młody muzyk spotkał się osobiście z Schubertem w Wiedniu w 1827 roku. Panofka został później popularyzatorem i wykonawcą dzieł mistrza. Napisał nawet jego szkicową biografię, Schubert napisał mu pieśń z dedykacją - więcej TUTAJ 
  • w październiku 1833 roku Krasiński we Wrocławiu wydał pod kryptonimem „A. K” książkę "Agaj-Han. Powieść historyczna"  („Agaj - Han, utwór roznamiętnionéj wyobraźni, który tem większą stanowi sprzeczność z innemi jego utworami, że już wtedy po tylu bólach przecierpianych , zaprzątał myśl swoją pomysłami do wielkich utworów. Później téż niechętnie poeta wspominał o tej powieści i żałował jéj publikacyi” – za: „Kurs literatury polskiej dla użytku szkół” prof. Władysława Nehringa z Uniwersytetu Wrocławskiego) - ciekawostki TUTAJ 
  • 1882 roku urodził się Karol Szymanowski, wybitny polski kompozytor, napisał muzykę do słów poety z Dolnego Śląska - na temat pieśni TUTAJ 
  • 1969 roku oddano do użytku wieżę telewizyjną w Berlinie Wschodnim. To jedna z najwyższych budowli w Europie. Jej współautorem (wiele lat sądził się o uznanie wyłącznego autorstwa projektu i koncepcji lokalizacji) był Gerhard Kosel z Szklarskiej Poręby. 

+ blogowe wspomnienia:


4 października:

  • 1669 roku zmarł Rembrandt, śląskim Rembrandtem nazywano Willmanna: Śląski Rembrandt i Rafael: Willmann (dzieła, pamiątki, miejsca) GALERIA
  • 1799 roku w Jeseníku w Sudetach (na Czeskim Śląsku, historycznie na Dolnym Śląsku - w księstwie nyskim) urodził się Vincenz Priessnitz - propagator hydroterapii, od jego nazwiska wzięło się słowo prysznic ("pryśnic jest pamiątką wieśniaka Priessnitza, który uprawiał sztukę leczenia wodą" - "Słoworód ludowy" 1878). Pacjentami jego uzdrowiska byli m.in. Gogol i Liszt, a także znani Polacy: Zygmunt Krasiński, Stefan Witwicki, Jerzy Henryk Lubomirski, kurator Ossolineum, przyjaciel Krasińskiego (a nawet pierwowzór Orcia z "Nie-boskiej komedii"). Pacjentką i uczennicą Priessnitz była Maria von Colomb, autorka "Vinzenz Prießnitz und dessen Wasserheilmethode zu Gräfenberg", założycielka łaźni (Kaltwasser - Heilanstalt) w Sokołowsku, które następnie przejął Hermann Brehmer i założył swoje słynne sanatorium. W 1853 roku Brehmer został przyjęty do sławnej Akademii Przyrodników Leopoldina, przyjmując tam przydomek... Priessnitz! (więcej o Brehmerrze TUTAJ)
  • 1904 roku we Wrocławiu otwarty został Dom Towarowy Barasch, dziś Feniks, piękny secesyjny gmach (pierwotnie bardziej wyrafinowany!), położony w samym centrum miasta, do dziś obiekt handlowy 

+ blogowe wspomnienia:


5  października:

  • Światowy Dzień Nauczyciela: nauczyciel z Kłodzka – przyjaciel Goethego stał się bohaterem książki Manna (TUTAJ), pianista z Lubawki był nauczycielem jednego z największych dyrygentów XX wieku (TUTAJ), słynnym śląskim nauczycielem (wykładowcą) był Valentin Trozendorf związany m.in. z Legnicą i Złotoryją - ciekawostki TUTAJ
  • 1778 roku urodziła się Maria Tekla Michalina Hoffmann z domu Rohrer-Trzcińska, żona E.T.A.Hoffmanna, pisarza, zmarła w Cieplicach, gdzie zachował się jej grób: więcej TUTAJ 
  • 1817 roku w Braszowicach koło Ząbkowic Śląskich urodził się Alois Taux, pierwszy dyrektor Mozarteum w Salzburgu, autor kantaty żałobnej po śmierci wdowy po Mozarcie: więcej TUTAJ
  • 1817 we Wrocławiu urodził się Eduard Franck, kompozytor, uczeń Feliksa Mendelssohna Bartholdy'ego
  • 1841 roku August Heinrich Hoffmann von Fallersleben, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego (1822 - 1843), wydał „Lied der Deutschen“ - pieśń której 3. zwrotka jest oficjalnym hymnem Niemiec 
  • 1878 roku w Sokołowsku zmarła Louise Harriers Wippern - wybitna sopranistka, na jej temat TUTAJ 
  • 1880 roku zmarł Jacques Offenbach, kompozytor, autor słynnego kankana - Wrocław był drugim po Paryżu miejscem, gdzie zagrano operetkę z tym tańcem: więcej TUTAJ


6  października:

  • 1600 roku na ślubie Henryka IV, króla Francji z księżną Marią de Medici, miała miejsce premiera „L'Euridice”  Jacopo Peri, pierwszej zachowanej opery w historii muzyki: #opera
  • 1802 roku Beethoven napisał Testament heiligenstadzki. Jest w nim wspominany książę Karl Lichnowsky, który był mecenasem Beethovena i gościł go w zamku w Krzyżanowicach koło Raciborza na Śląsku
  • 1803 roku w Legnicy urodził się Heinrich Wilhelm Dove, fizyk i meteorolog, uważany jest za twórcę prognozowania pogody, zawdzięcza mu się m.in. prawo rotacji wiatrów,  zaobserwował, że cyklony tropikalne obracają się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara na półkuli północnej , ale zgodnie z ruchem wskazówek zegara na południowej. 
  • 1840 we Wrocławiu urodził się Julius Bruck, lekarz, dentysta, pionier używania urządzeń do prześwietlania części ciała 
  • 1852 roku wrocławska premiera "Tannhäusera" Wagnera - warto nadmienić, że książę z tego miasta znał się z prawdziwym Tannhäuserem! Więcej ciekawostek: TUTAJ
  • 1862 położono kamień węgielny pod budowę kościoła św. Michała Archanioła we Wrocławiu
  • 1905 roku w Lubawce urodził się Wolfgang Liebeneiner, aktor, zagrał Chopina w pierwszym dźwiękowym pełnometrażowym filmie o polskim kompozytorze: więcej TUTAJ
  • 1905 roku zmarł Ferdinand von Richthofen, pochodzący ze Śląska, student Uniwersytetu Wrocławskiego, jako pierwszy użył nazwy Seidenstrasse (niem. „droga jedwabna”) na określenie słynnej drogi handlowej - jedwabnego szlaku

+ blogowe wspomnienia:


7  października:

  • Światowy Dzień Godnej Pracy, z tej okazji: ciekawostki TUTAJ
  • 1869 roku w Ząbkowicach Śląskich urodził się Wilhelm Kroll, jeden z czołowych łacinników przełomu XIX i XX wieku
  • 1933 roku zmarł Otto Lipmann, psycholog pochodzący z Wrocławia, pionier poradnictwa zawodowego
  • 1945 roku zmarł Erhard Bauschke, muzyk pochodzący z Wrocławia, jeden z najważniejszych wykonawców jazzowych w Niemczech w latach 30. 
  • 1979 roku sfotografowany został jeden z najsłynniejszych pocałunków XX wieku... była to publiczna wymiana "czułości" pomiędzy przywódcami komunistycznych krajów: ciekawostki TUTAJ

+ blogowe wspomnienia:


8 października:

  • 1720 roku poświęcono Kościół Łaski w Kamiennej Górze: ciekawostki TUTAJ
  • 1906 roku, przytłoczony wymogami służby wojskowej, zmarł młody poeta, Wolf Graf von Kalckreuth, tłumacz Baudelaire'a. Autor związany z Dolnym Śląskiem (na Dolnym Śląsku kończył swoje tłumaczenie "Kwiatów zła") - więcej TUTAJ 
  • 1910 roku zmarła Maria Konopnicka, poetka, pisarka, tłumaczka i propagatorka dzieł śląskiego pisarza, Gerharta Hauptmanna - więcej TUTAJ 
  • 1916 roku urodził się Eufrozyn Sagan, związany z Wałbrzychem muzealnik, badacz i odkrywca: Wernisaż wystawy: Ślady. Eufrozyn Sagan (Stara Kopalnia)


9 października:

  • Światowy Dzień Poczty i Znaczka Pocztowego oraz Międzynarodowy Dzień Pisania Listów: ciekawostki TUTAJ
  • 1475 roku we Wrocławiu ukazały się łacińskie zbiory statutów synodalnych diecezji wrocławskiej z pierwszymi polskim drukami modlitw - to jeden z najcenniejszych zabytków językowych w kraju: ciekawostki TUTAJ
  • 1550 roku na wieży wrocławskiego ratusza umieszczono zegar z pozytywką (o dolnośląskich ciekawych zegarach TUTAJ)
  • 1827 roku urodził się Max Seifriz kapelmistrz orkiestry książęcej w  w Lwówku Śląskim, znał się z Wagnerem, Lisztem czy Berliozem: ciekawostki TUTAJ
  • 1841 roku zmarł Karl Schinkel, słynny architekt, jego ostatnim dużym projektem był zrealizowany pośmiertnie pałac Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim: ciekawostki TUTAJ
  • 1921 roku urodził się Tadeusz Różewicz, poeta i dramatopisarz związany z Dolnym Śląskiem: Teatralne ciekawostki z Dolnego Śląska (i okolic)
  • 1931 roku zmarł Antal Stašek, pisarz związany z Sudetami (Karkonosze/Hóry Izerskie) (urodził się w miejscowości Stanový/Jablonec nad Nisou). jego twórczość w dużej mierze dotyczy Sudetów (popularność zdobyła m.in. powieść "Blouznivci našich hor")
  • 1999 roku zmarł Herbert Breiter (urodził się w Kamiennej Górze w 1927) - malarz i litograf, związany z Salzburgiem (gdzie upamiętnia go Herbert-Breiter-Terrasse), był nauczycielem dzieci Herberta von Karajana, a także Eliette von Karajan, żony słynnego dyrygenta,  modelki Diora i mecenaski sztuki. Prace Breitera zdobią okładki wielu nagrań muzycznych m.in. dzieł Mozarta wydanych przez cenione wydawnictwo muzyczne Deutsche Grammophon, znajdują się w galeriach i muzeach.
  • 2015 roku: wpisanie Księgi Henrykowskiej na listę „Pamięć Świata” UNESCO


10 października:

  • Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego: Czarodziej dźwięków kontra psychiatra – o tym jak Dolnoślązak zdiagnozował obłęd u geniusza (doktor z Lwówka ostrzega przed Wagnerem!)
  • Święto Drzewa: Drzewa - ciekawostki TUTAJ
  • 1889 roku w Cieplicach zmarł Adolf Henselt, kompozytor, wirtuoz, pedagog. W Szczawnie-Zdroju poślubił Rosalie Vogel, przyjaciółkę Goethego. Jego kompozycje i zdolności pianistyczne cenili Schumann i Liszt (dedykowali mu swoje kompozycje). Był związany m.in. z Wrocławiem, uczył w carskim konserwatorium w Petersburgu (uważa się , że bardzo wpłynął na muzyków rosyjskich z II połowy XIX wieku).  
  • 1903 roku zmarł Wiljalba Frikell, słynny magik i iluzjonista pochodzący z Żagania (historycznie na Śląsku). Część emerytury spędził w Cieplicach (prawdopodobnie), jego sztuczki fascynowały Harry'ego Houdiniego. 
  • 1909 roku we Wrocławiu urodził się Jacques Rossi, francusko-polski językoznawca, pisarz tematyki łagrowej
  • 1910 roku (10.10.1910): otwarcie mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu

+ blogowe wspomnienia:


11 października:

  • Coming Out Day: o "zwierzeniu" z pamiętników Goethego z podróży po Śląsku: więcej TUTAJ
  • Międzynarodowy Dzień Dziecka: Dzieci w sztuce (Dolny Śląsk i nie tylko)
  • 1585 roku w Rudnej urodził się Johann Heermann, pastor, poeta. Jan Sebastian Bach napisał wiele utworów do słów dolnośląskiego autora hymnów! Więcej na ten temat TUTAJ 
  • 1708 roku zmarł Łużyczanin, Ehrenfried Walther von Tschirnhaus (z Sławnikowic), odkrywca europejskiej porcelany: więcej TUTAJ
  • 1788 roku w Piławie Górnej koło Dzierżoniowa zmarł Johannes von Watteville, ewangelicki duchowny związany z ruchem braci morawskich, autor hymnów, przypisuje mi się wynalezienie adwentowo-bożonarodzeniowej ozdoby nazywanej Christingle - pierwotnie świecy owiniętej czerwoną wstążką, dziś świecy osadzonej na pomarańczy z wstążką. Ozdoba związana jest z działaniami charytatywnymi, szczególnie popularnymi w Wielkiej Brytanii 
  • 1817 roku urodziła się Jeanne Marie von Gayette-Georgens, mieszkanka Jeleniej Góry, przyjaciółka Schopenhauera - więcej TUTAJ 
  • 1832 roku premierę miała opera „Der Pole und sein Kind” (Polak i jego dziecko , czyli kapral z IV pułku) Alberta Lortzinga, kompozytora związanego z Wrocławiem. W uwerturze do tego dzieła brzmi melodia zaczerpnięta z Mazurka Dąbrowskiego! Więcej TUTAJ 
  • 1881 roku zmarł Georg Heinrich Friedrich Hitzig, architekt, który pracował m.in. przy projektowaniu tarasów w Książu, jako dziecko był inspiracją do powstania "Dziadka do Orzechów" Hoffmanna"
  • 1884 roku w Złotnikach (obecnie osiedle Wrocławia) urodził się Friedrich Bergius, chemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w roku 1931. Więcej o Noblistach i nominowanych związanych z regionem: TUTAJ
  • 1928 roku zmarł Fritz von Oheimb, twórca arboretum w Wojsławicach 

+ blogowe wspomnienia:


12 października:

  • 1687 roku prawdopodobnie w Grodkowie na terenach historycznego Dolnego Śląska urodził się wybitny kompozytor i wirtuoz barokowy, Sylvius Leopold Weiss - mistrz lutni związany z Wrocławiem i Dreznem, ceniony przez samego Jana Sebastiana Bacha! Więcej na jego temat TUTAJ
  • 1719 roku na Dolnym Śląsku urodził się Ignaz Franz, pastor i poeta. Jego hymn został wykonany na uroczystym pożegnaniu Angeli Merkel w 2021 roku - więcej TUTAJ 
  • 1810 roku I Oktoberfest: o piwnych tradycjach z Dolnego Śląska i Sudetów (z nawiązaniem do bawarskiego święta piwa): więcej TUTAJ
  • 1840 roku urodziła się Helena Modrzejewska, patronka teatru w Legnicy. więcej TUTAJ
  • 1857 roku otwarto dworzec główny we Wrocławiu – galeria TUTAJ
  • 1891 we Wrocławiu urodziła się Edith Stein (imię zakonne Teresa Benedykta od Krzyża) – niemiecka filozofka pochodzenia żydowskiego, konwertytka, zakonnica, karmelitanka bosa, święta i męczennica Kościoła katolickiego oraz patronka Europy. Została zgładzona  9 sierpnia 1942 w obozie w Brzezince. We Wrocławiu działa Towarzystwo im. Edyty Stein, upamiętniają ją również kaplice i tablice pamiątkowe.
  • 1923 roku zmarł Carl Flügge, lekarz i wykładowca związany z Wrocławiem (w latach 1887 - 1906), był autorem aktualnej do dziś koncepcji przenoszenia infekcji drogą kropelkową (ogłosił ją jako dyrektor instytutu higieny we Wrocławiu). Współpracował z doktorem Mikuliczem, który zapoczątkował noszenie maseczek przez chirurgów

+ blogowe wspomnienia:


13 października:

  • pachowa 13: Siła trzynastki – muzyczni pechowcy
  • 1613 roku urodził się Karol Ferdynand Waza - królewicz polski, biskup wrocławski, książę nyski, po śmierci Władysława IV Wazy w 1648 zgłosił swoją kandydaturę do tronu polskiego. 
  • 1785 roku urodziła się Marianna Pruska, księżna związana z Rudawami Janowickimi (Starościńskie Skały): 4 Pory Roku: Starościńskie Skały
  • 1839 roku w Świebodzicach urodził się Rudolf Ley, wynalazca i przedsiębiorca, jego rewolucyjne patenty przyczyniły się do rozwoju przemysłowej produkcji butów 
  • 1892 we Wrocławiu urodził się Felix Franz Alfred Voigt, jeden z najważniejszych badaczy dzieł Gerharta Hauptmanna
  • 1897 roku zmarł wrocławski profesor Rudolf Heidenhain - związany z XIX-wieczną dyskusją o prawach zwierząt (zwolennik wiwisekcji, którego dzieła doczekały się polemiki ze strony pierwszych obrońców praw zwierząt): więcej TUTAJ
  • 1897 roku we Wrocławiu zmarł Heinrich Adamy, nauczyciel, badacz śląskiej toponimii, autor pionierskiego opracowania na temat nazw miejscowych regionu, pochodził z Kamiennej Góry
  • 2018 roku - moja Jesienna pętla w Parku Krajobrazowym Sudetów Wałbrzyskich (10 szczytów PK Sudetów Wałbrzyskich! Łącznie ich wysokość to 8831 m n.p.m., prawie Mount Everest!):więcej TUTAJ


14  października:

  • 1708 roku we Wrocławiu urodził się Johann Kropfgans, lutnista, uczeń Silviusa Leopolda Weissa, odwiedził Jana Sebastiana Bacha 
  • 1857 roku zmarł Johann Christian Dahl, norweski malarz związany z Dreznem, przyjaciel słynnego romantycznego malarza Caspara Davida Friedricha. Dahl przekonał króla Friedricha Wilhelmowa IV do zakupu kościoła Wang z Norwegii. Pruski władca, za namową hrabiny von Reden, zadecydował o odbudowie świątyni w Karpaczu.
  • 1857 roku urodził się Albert Werner Schwarzburg, rzeźbiarz, autor posągu Jana Chrzciciela z fontanny rynku w Nowej Rudzie 
  • 14 października 1879 roku zmarł Karl Anton Eckert, kompozytor, autor opery komicznej "Der Laborant im Riesengebirge" (prapremiera 16 listopada 1837 roku w Berlinie) - to dzieło, którego bohaterem jest Eichorius Wurzel, akcja dzieje się w "śląskich górach" (Karkonoszach) i związana jest z słynnymi laborantami - zielarzami/aptekarzami sudeckimi (ostatni karkonoski laborant - Ernst August Zölfel - żył w Karpaczu w latach 1811-1884). Libretto napisał Friedrich Christoph Förster, przyjaciel Goethego. "Der Laborant im Riesengebirge" to jedna z wielu XIX-wiecznych zapomnianych oper związanych z historią i folklorem sudeckim (wiele oper niemieckich i czeskich związanych było z legendami o Liczyrzepie, sudeckich zamkach i schroniskach górskich). 
  • 1966 roku w pobliżu wsi Kletno w Sudetach odkryto Jaskinię Niedźwiedzią: relacja z jaskini TUTAJ 

+ blogowe wspomnienia:


15 października:

  • Światowy Dzień Mycia Rąk: Akwamanile i Piłat, czyli o myciu rąk z zabytkami (Wrocław, Wambierzyce, Nysa)
  • 1243 roku zmarła św. Jadwiga, patrona Śląska: więcej TUTAJ
  • 1724 roku odbyła się premiera kantaty „Wo soll ich fliehen hin” Bacha, tekst napisał poeta z Dolnego Śląska - więcej TUTAJ 
  • 1747 roku Bach napisał tzw. Fulde-Canon, dedykowany Johannowi Gottfriedowi Fuldemu z Niemczy na Dolnym Śląsku: więcej TUTAJ
  • 1815 w Lisich Kątach koło Paczkowa urodził się Moritz Brosig, kompozytor i organista związany z katedrą wrocławską, wykładowca uniwersytecki. Cyklicznie odbywa się Paczkowski Festiwal Muzyki Kameralnej i Organowej im. Moritza Brosiga
  • 1817 roku zmarł Tadeusz Kościuszko, bohater Polski i USA: kościuszkowskie konteksty z Dolnego Śląska: - więcej TUTAJ + Jedno z najsłynniejszych dzieł malarskich związanych z Kościuszką - „Panorama Racławicka” - znajduje się we Wrocławiu, + badaczem życia Kościuszki był wrocławski dziennikarz, autor kościuszkowskiej noweli z 1832 roku - więcej TUTAJ
  • 1825 roku urodziła się Maria Pruska, bawarska królowa, która kochała Rudawy Janowickie i Szwajcarkę: więcej TUTAJ
  • 1833 roku w Białołęce koło Głogowa urodził się Johannes Dümichen, egiptolog związany z Strasburgiem 
  • 1844 roku urodził się Friedrich Nietzsche, filozof: więcej TUTAJ oraz o muzyce, którą filozof napisał do słów śląskiego poety. 
  • 1862 roku urodził się Conrad Ansorge, pianista z Lubawki, uczeń Liszta, nauczyciel Furtwänglera: więcej TUTAJ


16  października:

  • Światowy Dzień Chleba. Wiecie, że Richard Wagner... był piekarzem i cukiernikiem w Dobromierzu. A więc... "Piecz! Piecz! Piecz! Z dnia na dzień wciąż piecz..." - jak śpiewa chór piekarzy w operze... Richarda Wagnera! - - ciekawostka TUTAJ
  • wspomnienie św. Jadwigi Śląskiej, święto Dolnego Śląska - Ze świętą Jadwigą (Dolny Śląsk i nie tylko)
  • 1583 roku zmarł Christoph Schilling, który był śląskim humanistą, nauczycielem i lekarzem. Pochodził z Ząbkowic Śląskich, związany był z Jelenią Górą. Jego uczeń, humanista śląski, David Pareus, rozpropagował informację o obliczeniach Schillinga, wedle których Śnieżka, najwyższa góra Sudetów (Czech i Śląska), miała liczyć co najmniej 30 stadionów (grecka miara odpowiadająca około 157 m), czyli około 4700 - 5500 metrów, co czyniłoby Śnieżkę najwyższą górą Europy! Informacja ta została też zamieszczona m.in. w XVIII-wiecznej popularnej encyklopedii geograficznej "Erdbeschreibung".
  • 1750 roku zmarł Sylvius Leopold Weiss, dolnośląski lutnista, kompozytor, przyjaciel Bacha: więcej TUTAJ
  • 1813 w Biskupowie koło Nysy urodził się Johannes Ronge, ekskomunikowany ksiądz katolicki, współzałożyciel Kościoła niemieckokatolickiego, student teologii we Wrocławiu, krytyk kultu relikwii. Dante Gabriel Rossetti – słynny angielski poeta, malarz i tłumacz związany z  Bractwem Prerafaelitów - napisał o nim wiersz, zaczynający się od słów "Silesian shepherd..."
  • 1874 roku w Lubawce urodził się Otto Mueller – niemiecki grafik i malarz ekspresjonista związany z grupą  Die Brücke, naziści uznali jego dzieła za „sztukę zdegenerowaną”, jego prace znajdują się m.in. w zbiorach Brücke-Museum w Berlinie. Dzieła artysty prezentowane były m.in na wystawie "Malarz. Mentor. Mag. Otto Mueller a środowisko artystyczne Wrocławia" (Berlin/Wrocław). Był przyszywanym krewnym (kuzynem) braci Carla i Gerharta Hauptmannów. 
  • 1912 roku zmarł Heinrich Ritthausen, chemik, pochodził z Armenruh bei Goldberg (obecnie część Twardocic koło Złotoryi), zajmował się badaniem białek, w 1866 roku wyizolował aminokwas: kwas glutaminowy (jego sól sodowa, glutaminian sodu, jest stosowana jako wzmacniacz smaku i zapachu żywności)
  • 1914 zmarł Jaromír Čelakovsky, pochodzący z Wrocławia czeski archiwista i polityk,  który współtworzył pierwszy w Czechach system opieki nad zabytkami, Jego ojcem był František Ladislav Čelakovský, czeski poeta, wykładowca na Uniwersytecie Wrocławskim 
  • 1978 roku Wanda Rutkiewicz, alpinistka związana z Dolnym Śląskiem (w 1947 roku zamieszkała z rodzinną we Wrocławiu), jako trzecia kobieta, pierwsza Europejka i Polka zdobyła szczyt Mount Everestu! Miłośniczka wspinaczki karierę zaczynała w Sudetach, ćwicząc m.in. w Rudawach Janowickich. W okolicy Schronisko PTTK Szwajcarka znajduje się mural, który upamiętnia związki Wandy Rutkiewicz z tymi górami. 

+ blogowe wspomnienia:


17 października:

  • 1849 roku zmarł Fryderyk Chopin, który w młodości gościł i koncertował na Dolnym Śląsku (m.in. Duszniki, Wrocław): więcej TUTAJ
  • 1910 roku zmarł Kurd Laßwitz, pisarz SF pochodzący z Dolnego Śląska, autor popularnej pionierskiej powieści o kontaktach z Marsjanami - więcej TUTAJ
  • 1943 roku w Wałbrzychu urodził się Christian Brückner - niemiecki aktor i nagradzany aktor dubbingowy, lektor słuchowisk, uważany za jednego z najbardziej utytułowanych aktorów głosowych w Niemczech
  • 1944 roku zmarł Anton Franz Ferdinand Wilhelm Karl von Magnis, który wybudował Mauzoleum Magnisów w Ołdrzychowicach Kłodzkich - więcej TUTAJ


18 października:

  • Dzień Poczty Polskiej (Dzień Listonosza): #poczta
  • 1585 roku urodził się Heinrich Schütz, barokowy mistrz, który odwiedził Dolny Śląsk i do słów poety z Dolnego Śląska napisał pierwszą niemiecką operę: więcej TUTAJ
  • 1777 roku urodził się Heinrich von Kleist, niemiecki poeta, ujrzał wschód słońca ze szczytu Śnieżki 13 lipca 1799 roku. Napisał wówczas wiersz „Hymne an die Sonne".
  • 1828 roku w Paryżu zmarł Konrad Engelbert Oelsner - dziennikarz niemiecko-francuski pochodzący ze Złotoryi. Był dziennikarzem politycznym czasów Rewolucji Francuskiej. Jego syn - Gustave Oelsner-Monmerqué był dziennikarzem i dyplomatą. 
  • 1904 roku odbyło się prawykonanie V symfonii Gustava Mahlera, rok później kompozytor osobiście dyrygował wykonaniem tego utworu we Wrocławiu  (muzykę z symfonii wykorzystał m.in. Visconti w "Śmierci we Wenecji" oraz kompozytor z Szczawna-Zdroju w swojej pieśni do słów śląskiego romantyka): więcej TUTAJ
  • 1919 roku zmarł Ludwig Brieger, lekarz i badacz pochodzący z Kłodzka, odkrywca kadaweryny - "trupiego jadu", twórca terminu "toksyna". 


19 października:

  • 1585 roku zmarł Johann Crato von Krafftheim z Wrocławia, lekarz, nadworny medyk trzech cesarzy z rodu Habsburgów (Ferdynanda I, Maksymiliana II i Rudolfa II). 13 października 1576 przeprowadził pionierską autopsję ciała cesarza Maksymiliana II udokumentowaną protokołem
  • 1590 roku urodziła się księżna brzeska Dorota Sybilla, domniemana pomysłodawczyni pierwszej w historii iluminacji drzewek bożonarodzeniowych: więcej TUTAJ
  • 1845 roku premiera „Tannhäusera” Wagnera. Dzieło zostało wykonane w drezdeńskiej operze Sempera, kolegi Wagnera, syna śląskiego kupca z Kamiennej Góry (na jego temat TUTAJ). Rolę tytułową Tannhäusera zaśpiewał tenor z Teplic w Sudetach (na jego temat TUTAJ), rolę Wenus wspomniana  Schröder-Devrient, zaś partię św. Elżbiety (siostrzenicy św. Jadwig Śląskiej) - pasierbica brata Wagnera, który przez wiele lat był śpiewakiem we Wrocławiu. Uwertura do opery w wykonaniu kapelmistrza z Legnicy (na jego temat TUTAJ) zachwyciła w Warszawie Moniuszkę
  • 2017 roku odbyła się premiera ostatniego odcinka drugiego sezonu serialu SF z Netfliksa: "Glitch" - kończy się on sceną na cmentarzu. Pojawiają się figury Chladniego. Odkrywca tych figur zmarł i został pochowany we Wrocławiu: więcej TUTAJ


20 października:

  • Dzień Krajobrazu: ciekawostki TUTAJ
  • Światowy Dzień Statystyki (World Statistics Day) - za pioniera statystyki ludności uważa się wrocławskiego pastora i badacza, Caspara Neumanna (1648 - 1715), który zainteresował się badaniem narodzin i Śmierci na podstawie ksiąg parafialnych, o swoich badaniach („Reflexionen über Leben und Tod bey denen in Breslau Geborenen und Gestorbenen”) poinformował wielkiego matematyka i filozofa, Leibniza. Na podstawie tych badań znany brytyjski naukowiec  Edmond Halley (odkrywca komety) napisał traktat „An Estimate of the Degrees of the Mortality of Mankind, drawn from curious Tables of the Birth and Funerals at the city of Breslaw, with an Attempt to acscertain the Price of Annuities upon Lives”. Neumann był nie tylko utalentowanym naukowcem, ale i poetą. Jeden z jego hymnów wykorzystał Jan Sebastian Bach w swojej kantacie! 
  • 1881 roku zmarł Heinrich Förster, biskup wrocławski związany z Dolnym Śląskiem (m.in. z Wrocławiem i Kamienną Górą): ciekawostki TUTAJ
  • 1890 roku we Wrocławiu urodził się Hermann Weigert, dyrygent, nauczyciel śpiewu, odpowiedzialny za karierę wielkich gwiazd opery (soprany dramatyczne): Kirsten Flagstad i Astrid Varnay: ciekawostki TUTAJ
  • 1889 roku prapremierę sceniczną miał dramat naturalistyczny "Vor Sonnenaufgang" Gerharta Hauptmanna. 

21 października:

  • 1582 roku we Wrocławiu urodził się Johannes Fleischer (Johannes Fleischer der Jüngere) - był  pierwszym lekarzem i jednocześnie pierwszym Niemcem w angielskiej kolonii na kontynencie amerykańskim. W młodości badał m.in. florę Karkonoszy, dokonując odkrycia stanowiska wełnianeczki alpejskiej
  • 1702 roku cesarz Leopold I ufundował Akademię Leopoldyńską we Wrocławiu na prawach uniwersytetu, dzisiejszy Uniwersytet Wrocławski: #UniwersytetWrocławski 
  • (lub 31 października) 1785 roku urodził się Georg Friedrich Kersting, malarz, przyjaciel Caspara Davida Friedricha, z którym wspólnie odbył w 1810 roku podróż w Sudety (Góry Żytawskie i Karkonosze) - jeden z jego szkiców to "Caspar David Friedrich na wycieczce w Karkonosze"
  • 1833 roku urodził się Alfred Nobel: ciekawostki TUTAJ
  • 1858 roku w Paryżu odbyła się premiera operetki „Orfeusz w piekle” Jakuba Offenbacha (rok później we Wrocławiu - pierwsza inscenizacja poza Francją!): ciekawostki TUTAJ
  • 1902 roku zmarł Albert Bielschowsky, naukowiec, historyk literatury, znawca i badacz twórczości Goethego, pochodził z Namysłowa, historycznie na Dolnym Śląsku 
  • 1933 roku otwarto schronisko Andrzejówka w Górach Kamiennych


22 października:

  • (lub 23 i 24) zaczynał się drugi miesiąc w francuskim kalendarzu rewolucyjnym (calendrier républicain français)  - nazywany Brumaire (od francuskiego brume – gęsta mgła) - ciekawostki TUTAJ 
  • 1646 roku spłonęła wieża mieszkalna w Żelaźnie koło Kłodzka
  • 1811 roku urodził się Ferenz Liszt, kompozytor i pianista, który koncertował w wielu dolnośląskich miastach (Wrocław, Legnica, Głogów, Lwówek) - ciekawostki TUTAJ
  • 1832 roku we Wrocławiu urodził się Robert Eitner, ceniony muzykolog i biograf związany z  Allgemeine Deutsche Biographie
  • 1911 roku w Sokołowsku zmarł malarz i historyk sztuki Leó Popper, syn wiolonczelisty Davida Poppera, który występował w Lwówku Śląskim. 
  • 1913 roku spłonął hełm wieży bazyliki w Krzeszowie - ciekawostki TUTAJ
  • 1937 roku w Nowym Jorku zmarł Frank Damrosch, muzyk pochodzący z Wrocławia, syn słynnego dyrygenta Leopolda Damroscha, brat Walter Damroscha, znanego w USA kapelmistrza. Frank  założył Institute of Musical Art, który został połączony z Juilliard School, jedną z najsłynniejszych szkół w USA. 
  • 2012 roku bazylika w Strzegomiu została wpisana na listę Pomników Historii – galeria TUTAJ
  • 2015 roku Muzeum papírových modelů v Polici nad Metují zostało samodzielną jednostką – galeria TUTAJ


23 października:

  • 1748 roku (niektóre opracowania podają 28 października) Austria przystąpiła do francusko-brytyjskiego układu pokojowego z Akwizgranu z 18 października, kończącego wojnę o sukcesję austriacką - wnuk Dolnoślązaka, Jerzy Fryderyk Hendel, napisał z tej okazji słynną „Muzykę Ogni Sztucznych”: ciekawostki TUTAJ
  • 1801 roku urodził się kompozytor Albert Lortzing, związany z Wrocławiem autor ciekawych oper (w jednej z nich, opartej na polskich watkach, zawarł melodię z Mazurka Dąbrowskiego!) - więcej TUTAJ 
  • 1849 roku zmarł William Edward Fuss (Fuß), chemik pochodzący z Wrocławia, był związany z technologią produkcji szkła typu Millefiori, związany z hutą szkła w miejscowości Hoffnungsthal w Karkonoszach, leżącą w historycznych granicach Śląska, obecnie część wsi Kořenov w Czechach. 
  • 1872 roku zmarł Théophile Gautier, pisarz, autor libretta do słynnego baletu "Giselle" według Heinego - umieścił akcję dzieł na mitycznym Śląsku: ciekawostki TUTAJ
  • 1894 roku w Nowym Jorku zmarł Carl Ehrman (lub Charles Ehrman), pochodzący z Lwówka Śląskiego (urodzony w 1822 roku na Dolnym Śląsku) farmaceuta i pionier fotografii w USA, publicysta "American Photographer", tytułowany profesorem fotografii. 
  • 1908 roku w Karpaczu urodził się Martin Tietze, saneczkarz, kilkukrotny mistrz Europy. 

+ blogowe wspomnienia:


24 października:

  • Międzynarodowe Święto Roweru: Rower i wynalazca z Kamiennej Góry
  • 1668 roku urodził się Petr Jan Brandl, czeski malarz barokowy, który pozostawił wiele dzieł również na Dolnym Śląsku, w tym w krzeszowskiej bazylice: więcej TUTAJ
  • 1741 roku w Dzierżoniowie urodził się Friedrich Sadebeck, fabrykant śląski (przędza bawełniana), w jego domu w 1790 roku negocjowana była Konwencja dzierżoniowska - traktat  między Austrią a Prusami (gościem konwencji był m.in. Goethe). Grobowiec Sadebecków zachował się do dziś w Dzierżoniowie. 
  • 1799 roku zmarł Carl Ditters von Dittersdorf, nadworny kompozytor biskupa wrocławskiego: więcej TUTAJ
  • 1853 we Wrocławiu urodził się Heinrich Maschke matematyk związany z Chicago, autor twierdzenia Maschkego
  • 1856 roku urodził się Siegfried Salomo Lipiner, tłumacz Mickiewicza na niemiecki - z jego "Dziadów" skorzystał Gustav Mahler. Zainspirowany romantycznym dramatem poemat Todtenfeier włączony został do "II Symfonii" Mahlera: więcej TUTAJ
  • 1906 roku Mahler poprowadził we Wrocławiu wykonanie III Symfonii i pieśni (w tym "Ich bin der Welt abhanden gekommen" z "Rückert-Lieder"):więcej TUTAJ
  • 1931 roku urodziła się Sofija Gubajdulina. Kompozytorka napisała kilka pieśni do słów Christiana Morgensterna, poety związanego z Dolnym Śląskiem - więcej TUTAJ


25 października:

  • Światowy Dzień Opery: więcej TUTAJ
  • Dzień Kundelka:więcej TUTAJ
  • wspomnienie Kryspina i Kryspinian - patronów szewców i tkaczy: więcej TUTAJ
  • 1823 roku zakończono usypywanie Kopca Tadeusza Kościuszki w Krakowie – galeria TUTAJ
  • 1839 roku we Wrocławiu zmarł Max Habicht, arabista, opublikował pierwszy kompletny niemiecki przekład „Tausendundeine Nacht“ (Księga tysiąca i jednej nocy). 

+ blogowe wspomnienia:


26 października:

  • w kościele ewangelickim wspomina się wielkich hymnistów, w tym Dolnoślązaka, pastora Heermanna! Do słów tego mistrza liryki sakralnej muzykę pisał wielokrotnie Jan Sebastian Bach - więcej TUTAJ 
  • 1684 we Wrocławiu urodził się Johann Christian Kundmann,  lekarz i numizmatyk,  pionier statystyki medycznej (porównawcze studium umieralności), członek prestiżowej Akademii Leopoldyny
  • 1823 roku w Dzierżoniowie urodził się Karl Weinhold, wybitny germanista i mediewista, związany m.in. z Krakowem i Wrocławiem, przyczynił się do badania folkloru na Śląsku
  • 1887 roku zmarł Johannes Ronge, ekskomunikowany ksiądz katolicki, współzałożyciel Kościoła niemieckokatolickiego, student teologii we Wrocławiu, krytyk kultu relikwii. Dante Gabriel Rossetti – słynny angielski poeta, malarz i tłumacz związany z  Bractwem Prerafaelitów - napisał o nim wiersz, zaczynający się od słów "Silesian shepherd..."
  • 1901 roku we Wrocławiu po raz drugi i ostatni koncertował Ignacy Jan Paderewski, późniejszy premier rządu RP - więcej TUTAJ
  • 1906 roku zmarł Jan Dzierżon, związany z Śląskiem pszczelarz, ksiądz i uczony - odkrywca, nazywany „ojcem współczesnego pszczelarstwa”, uczeń i student gimnazjum a następnie Uniwersytetu Wrocławskiego. Miasto Dzierżoniów zawdzięcza mu swoją powojenną nazwę. Upamiętnienia Dzierżonia można znaleźć m.in. przy Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu i w ZOO we Wrocławiu : Pszczelarstwo – zabytki kultury i nauki z Dolnego Śląska
  • 1926 roku w Harrahovie w czeskich Karkonoszach zmarł Rudolf Jedlička, lekarz, pionier wykorzystania radiologii w leczeniu na ziemiach czeskich. Korzystał z pionierskich odkryć Roentgena i Skłodowskiej-Curie w diagnostyce. W Pradze działa Jedličkův ústav - instytucja jego imienia 
  • 2019 roku nastąpiło otwarcie wieży widokowej na górze Velká Deštná w Sudetach: Velká Deštná w dniu otwarcia nowej wieży

+ blogowe wspomnienia:


27 października:

  • 1750 roku poświęcono Kościół Opatrzności Bożej we Wrocławiu (dworski) – galeria TUTAJ
  • 1787 roku w Miliczu urodził się Carl Guhr, skrzypek i kompozytor, jego kariera rozkwitła w Norymberdze, Wiesbaden i Kassel oraz Frankfurcie nad Menem. Miliczanin zapisał się w historii jako autor publikacji muzykologicznej „Ueber Paganinis' Kunst die Violine zu spielen: ein Anhang zu jeder bis jetzt erschienenen Violinschule nebst einer Abhandlung über das Flageoletspiel in einfachen und Doppeltönen....”. Opisał w niej tajniki gry Paganiniego. Książka ta, wydana w listopadzie 1829 roku została przetłumaczona na inne języki - więcej ciekawostek TUTAJ
  • 1782 roku urodził się Niccolò Paganini, wybitny wirtuoz, który koncertował na Dolnym Śląsku i fascynował badaczy z Dolnego Śląska: więcej TUTAJ
  • 27 października 1907 roku zmarł Wilhelm Tappert - muzykolog, publicysta, krytyk muzyczny i kompozytor pochodzący z Tomaszowa Bolesławickiego. Opracował m.in. śpiewnik "Deutsche Lieder aus dem 15. 16. und 17. Jahrhundert" (dedykowany Wagnerowi), a także intrygujący zbiór wagnerologiczny "Richard Wagner im Spiegel der Kritik" oraz biografię kompozytora "Richard Wagner: sein Leben und seine Werke". Jego debiut w pisarstwie wagnerowskim datowany jest na 1877 roku i spowodowany był m.in, osobistym spotkaniem z kompozytorem. W jednej z XIX-wiecznych publikacji śląski muzykolog został określony jako "wybitny znawca zasad artystycznych Ryszarda Wagnera": Wagner i Dolny Śląsk - więcej TUTAJ

+ blogowe wspomnienia:


28 października:

  • Dzień Miłośników Pluszaków: Pluszowe misie - od ponad 100 lat z nami!
  • 1901 roku zmarł Paul Rée, przyjaciel Nietzschego. W 1882 roku zaproponował on słynnemu filozofowi i ich wspólnej przyjaciółce wakacje w śląskich Karkonoszach, a dokładnie w Cieplicach. Pobyt w uzdrowisku niestety nie został zrealizowany. Więcej TUTAJ. 
  • 1935 roku urodził się Zbigniew Horbowy,  artysta plastyk zajmujący się wzornictwem przemysłowym, szkłem unikatowym i użytkowym, związany z Dolnym Śląskiem (Wrocław, Szczytna, Polanica-Zdrój). Organizowany jest Międzynarodowy Konkurs Szkła im. Horbowego
  • 1955 roku zmarł Nikolaus von Lutterotti, zakonnik, był wybitnym archiwistą i bibliotekarzem opactwa benedyktynów w Krzeszowie, kolekcjonerem, autorem cennych publikacji. "Święte obrazki. Pasje kolekcjonerskie i badawcze o. Nikolausa von Lutterottiego OSB (1892–1955)" - wystawa w Muzeum Narodowym/Etnograficznym we Wrocławiu (2022 - 2023)
  • 1972 roku zmarła Hettie Dyhrenfurth, alpinistka pochodząca z Wrocławia (1892), zdobywczyni złotego medalu alpinistycznego na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku (później wycofano kategorię). 

+ blogowe wspomnienia:


29 października:

  • wspomnienie św. Narcyza - ciekawostki TUTAJ
  • 1787 roku odbyła się prapremiera "Don Giovanniego" Mozarta w Pradze: Kochanek wszech czasów Mozarta prosto z Pragi (zdjęcia + muzyka)
  • 1853 roku w Środzie Śląskiej urodził się Eberhard Gothein, historyk i ekonomista, współzałożyciel Uniwersytetu w Mannheimie
  • 1920 roku urodziła się Jadwiga Grabowska-Hawrylak, architektka polskiego modernizmu związana z Wrocławiem, współautorka projektów kultowych budowli, jak mezonetowiec czy tzw. „sedesowce”

+ blogowe wspomnienia:


30 października:

  • Święto Napojów Wyskokowych: Złoty trunek na Dolnym Śląsku i w Sudetach – kilka piwnych i piwowarskich zabytków i ciekawostek (GALERIA)
  • 1685 roku w Wieży koło Gryfowa Śląskiego urodził się pastor i poeta Gottlob Adolph związany z Kościołem Łaski w Jeleniej Górze, gdzie zginął tragicznie od uderzenia pioruna, gdy przemawiał na ambonie! Zachowało się epitafium przedstawiające scenę jego śmierci 
  • 1785 roku urodził się Hermann von Pückler-Muskau założyciel ogrodów pałacowych w Bad Muskał – Łęknicy wpisanych na listę UNESCO – galeria TUTAJ
  • 1790 roku urodził się Karol Lipiński, wybitny polski skrzypek, który gościł we Wrocławiu - więcej ciekawostek TUTAJ 
  • 1803 roku we Wrocławiu urodził się Friedrich Wimmer, znany botanik związany z Śląskiem, badacz flory regionu (autor "Flora von Schlesien"), na jego cześć nazwana została wimmeria – rodzaj roślin występujących naturalnie w Ameryce Środkowej i Meksyku
  • 1810 roku król Prus Fryderyk Wilhelm III wydał edykt likwidujący 56 klasztorów męskich i 13 żeńskich na terenie Śląska (w tym Krzeszów, Lubiąż czy Henryków)
  • 1887 roku w Jeleniej Górze urodził się Georg Heym, wybitny przedwcześnie zmarły poeta. Do jego słów ciekawą pieśń napisał jeden z najwybitniejszych kompozytorów amerykańskich! - więcej TUTAJ 
  • 1924 roku odbyła się premiera pieśni „Der Abend” Paula Hindemitha (wychowywał się w Nowogrodźcu, skąd pochodził jego ojciec). Słowa napisał Eichendorff, śląski romantyk związany z Wrocławiem - więcej TUTAJ 

+ blogowe wspomnienia:


31 października:

  • Halloween (w wigilię Wszystkich Świętych): horrory: 

  1. 100 lat „pierwszego prawdziwego horroru” - nakręcił go reżyser urodzony we Wrocławiu!
  2. Muzyczne wampiry i kompozytorzy związani z Dolnym Śląskiem i Łużycami (Marschner i Erdmann)
  3. Autorka Frankensteina, syn ministra Śląska, grabarze z Ząbkowic i hollywoodzki kompozytor z Chorzowa, który dzieciństwo spędził we Wrocławiu (Mary Shelley i śląskie konteksty)
  4. Jeździec bez głowy i... Liczyrzepa?! + podróż amerykańskiego autora horroru przez sudeckie miasta (ciekawostki z epoki powieści gotyckich)
  5. Duchy, zbłąkane widma, upiory, czarty, wiedźmy i alchemia
  6. Makabryczne wizje sfery sacrum (wybór – Dolny Śląsk i okolica)
  7. Paranormalne historie z kamiennogórskim szpitalem w tle! (leczenie nawiedzonej i polowanie na ducha w Sudetach na Dolnym Śląsku!)


#BlogoweKalendarium

1 komentarz:

  1. Anonimowy18.10.2024, 14:45

    Dziękuję za tak dużą dawkę wiedzy, jestem zaskoczona mile fajnym blogiem♡

    OdpowiedzUsuń