1 czerwca 2020

Blogowe kalendarium: CZERWIEC

Codziennie, każdego miesiąca w kalendarzu trafiamy na rozmaite ciekawe święta, rocznice czy wydarzenia. Część z nich jest związana z tym, co publikuję na moim blogu. Są to dla mnie okazje do przypominania o moich postach (artykułach czy zdjęciach). 


Rocznice historyczne i regionalne, święta państwowe i kościelne oraz międzynarodowe, a także święta i okoliczności nietypowe + propozycje na czerwcowe weekendy. Zapraszam! 


CZERWIEC - kilka informacji:

  • VI miesiąc w roku, drugi z czterech mających 30 dni 
  • nazwa łacińska (Junius - ang: June, niem: Juni) wywodzi się od imienia bogini Juno, a polska od larw czerwca, z którego wyrabiano szlachetny czerwony barwnik (koszenilę) 
  • na półkuli północnej miesiąc przesilenia letniego (najdłuższy dzień w roku) 
  • kamieniem miesiąca jest perła (o perłach TUTAJ)
  • kwiatem miesiąca jest róża (stara niemiecka nazwa miesiąca to Rosenmond) - o różach na blogu TUTAJ
  • znaki zodiaku to: Bliźnięta i Rak 
  • ciekawe jest to, że żaden inny miesiąc w roku kalendarzowym nie rozpoczyna się w tym samym dniu tygodnia co czerwiec!

wybrane czerwcowe przysłowia:

Pełnia czerwcowa - burza gotowa
Czerwiec stały – Grudzień doskonały
Czerwiec temu się zieleni - kto do pracy się nie leni 



KALENDARIUM: 

 1 czerwca
  • Dzień Dziecka: Dzieci w sztuce (Dolny Śląsk i nie tylko) oraz W krainie marzeń, w świecie prezentów – zabawki!
  • Międzynarodowy Dzień Dinozaurów (jedna z proponowanych dat) - o dinozaurach TUTAJ 
  • Światowy Dzień Mleka
  • 1769 roku w Grodkowie w księstwie nyskim (historyczny Dolny Śląsk) urodził się Józef Elsner, kompozytor związany  m.in. z Wrocławiem, pedagog, nauczyciel Fryderyka Chopina - z tej okazji: więcej TUTAJ
  • 1826 w Głogowie urodził się Hermann Zopff , kompozytor, autor opery „Karaman. Mauerritt auf dem Kynast”. Występują m.in.: cesarz Barbarossa, Bolko Świdnicki, Kunegunda, miejsce akcji – od... Sahary przez Śląsk i zamek Chojnik w Karkonoszach 
  • 1890 roku odbyła się premiera "Święta Pokoju" Gerharta Hauptmanna - sztuka ta zainteresowała Marię Konopnicką, która przybliżyła dzieło śląskiego pisarza polskim czytelnikom w swojej recenzji - więcej TUTAJ 
  • 1988 roku we Wrocławiu odbył się wielki marsz krasnoludków, będący prześmiewczą inicjatywą Pomarańczowej Alternatywy

2 czerwca
  • do 2 czerwca 1838 roku Zygmunt Krasiński przebywał w Szczawnie-Zdroju, poeta odwiedził również zamek Książ - zapraszam TUTAJ
  • 1861 roku zmarł Franz Pabel - sołtys Karłowa, jako pierwszy oficjalnie mianowany przewodnikiem turystycznym w Sudetach - więcej TUTAJ 
  • 1997 roku ikona Madonny z Krzeszowa, prawdopodobnie najstarszy obraz maryjny w Polsce, ukoronowana została papieskimi koronami przez Jana Pawła II w Legnicy

3 czerwca

  • Światowy Dzień Roweru: Rower i wynalazca z Kamiennej Góry
  • 1878 roku urodziła się Wanda Bibrowicz,  artystka specjalizująca się w tkactwie, związana z Dolnym Śląskiem - podjęła studia we Wrocławiu, gdzie w 1896 zdała egzamin wstępny do Królewskiej Szkoły Sztuki i Rzemiosła Artystycznego. Założyła warsztat tkacki wraz z galerią wystawienniczą w Szklarskiej Porębie. Jej gobeliny zdobią (obecnie rekonstukcje według zaginionych oryginałów z początku XX wieku) m.in. ratusz w Lwówku Śląskim. Była żoną Maksa Wislicenusa - jej mentora. Zmarła 3 lipca 1954 roku w Pillnitz koło Drezna.
  • 1925 roku we Wrocławiu urodził się Henry Kamm, dziennikarz, korespondent "The New York Times", laureat  nagrody Pulitzera w kategorii International Reporting
  • 2021 roku otwarto wieżę Sky Walk w Świeradowie-Zdroju - więcej TUTAJ 

4 czerwca
  • Dzień Drukarza: pierwsze druki w języku polskim pochodzą z Wrocławia z 1475 roku: więcej TUTAJ 
  • 1745 roku miała miejsce jedna z ważniejszych walk w czasie wojen śląskich, bitwa pod Dobromierzem. Pamiątką po niej jest krzyż na Górze Krzyżowej w Strzegomiu oraz wieża na Wieżycy koło Dobromierza 
  • 1798 roku zmarł Giacomo Casanova, wenecki awanturnik, podróżnik, literat, skrzypek, finansista, dyplomata, mason, matematyk, szpieg i bibliotekarz, którego nazwisko stało się w wielu językach synonimem uwodziciela. W 1766 roku odwiedził Wrocław. Gościł m.in. u księdza związanego z katedrą wrocławską - Nicolò Bastiani pochodził z Wenecji i rzekomo był kochankiem… króla pruskiego Fryderyka II. Miał pokazać Casanovie listy miłosne od władcy. Wspomnienia ten temat znalazły się w pamiętnikach słynnego awanturnika. 
  • 1836 roku urodził się wrocławski okulista Hermann Cohn - na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1844 roku wybuchło powstanie tkaczy śląskich z Bielawy i Pieszyc - na ten temat: więcej TUTAJ
  • 1872 roku zmarł Stanisław Moniuszko, kompozytor, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1879 roku w Kostrzycy koło Jeleniej Góry zmarł zasłużony śląski nauczyciel, Karl Friedrich Wilhelm Wander, autor kilkutomowego kompendium o przysłowiach 


5 czerwca

  • Gingerbread Day - Dzień Piernika, z tej okazji: #PIERNIKI
  • 1709 roku rozpoczęcie budowy Kościoła Łaski w Kamiennej Górze, więcej: więcej TUTAJ
  • 1732 roku wykonana została kantata Jana Sebastiana Bacha „Froher Tag, verlangte Stunden”  na otwarcie Szkoły św. Tomasza w Lipsku do słów Wincklera z Lubania, więcej: więcej TUTAJ
  • 1826 roku zmarł Carl Maria von Weber, niemiecki kompozytor, w latach 1804 - 1806 szef opery we Wrocławiu, a latach 1806–1807 muzyk na dworze Eugeniusza Wirtemberskiego w miejscowości Pokój na Opolszczyźnie. Autor nieukończonej opery o Karkonoszu - więcej TUTAJ 
  • 1851 roku we Wrocławiu zmarł Palm Heinrich Ludwig von Boguslawski, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i dyrektor Obserwatorium Wrocławskiego, 20 kwietnia 1835 roku odkrył kometę
  • 1869 roku w Wałbrzychu zmarł Johann Gottfried Elsner, rolnik, reformator rolnictwa, autor książek, popularyzator hodowli owiec w tym merynosów. Jego publikacje (niemieckojęzyczne) tłumaczone były na wiele języków, w tym czeski i polski (np. "Opis gospodarstwa trzypolowego urządzonego, jak być powinno" 1836, „Złote runo albo Produkcya i zużycie wełny merynosów pod względem gospodarskim, kupieckim i statystycznym” 1839). Elsner pochodził z Boguszowa. Kształcił się początkowo w Kamiennej Górze. 
  • 1873 roku we Wrocławiu urodziła się Clara Hamburger, jedna z pierwszych kobiet w Niemczech z doktoratem zoologii, na jej temat: więcej TUTAJ
  • 1894 roku we Wrocławiu urodził się Józef Lipski, polski polityk, dyplomata (Ambasador RP w Niemczech)


6 czerwca

  • 1710 roku - uruchomienie manufaktury porcelany w Miśni: z tej okazji: posty z tagiem #porcelana i Muzeum Porcelany 
  • 1828 roku kapelmistrz Mosevius napisał z Wrocławia list do Schuberta. Słynny kompozytor spotkał się z delegacją z Wrocławia. Co ciekawe Schubert napisał wiele pieśni do słów śląskich poetów i sam był synem Ślązaczki pochodzącej z czeskiej części Śląska w Sudetach - więcej TUTAJ 
  • 1875 roku urodził się Tomasz Mann, pisarz, eseista, Noblista, na jego temat: Nauczyciel z Kłodzka, córka matematyka z Oławy i.... noblista Tomasz Mann
  • 1875 roku urodził się Tomasz Mann, pisarz, eseista, Noblista, a 6 czerwca 1946 roku w Jagniątkowie w Karkonoszach zmarł Gerhart Hauptmann - ciekawe są kulisty kłótni dwóch noblistów! - więcej TUTAJ 
  • 1889 roku we Wrocławiu zmarł Karl Albert Scherner, śląski filozof i pionier psychoanalizy, jego praca "Leben des Traums" z 1861 roku była inspiracją dla Freuda przy tworzeniu jego teorii snów (m.in. cytował Schernera jako jednego z najważniejszych badaczy snów "Die Traumdeutung" z 1899 roku - jednej z najbardziej wpływowych książek psychoanalitycznych). 
  • 1946 roku zmarł Gerhart Hauptmann, dolnośląski pisarz, dramatopisarz, noblista, na jego temat: Noblista z uzdrowiska (kilka dolnośląskich atrakcji z Hauptmannem)



7 czerwca
  • Dzień Seksu - z tej okazji erotyka w sztuce, czyli: Śląskie i łużyckie akty, czyli artystyczne „nudesy” na czas upałów i nie tylko
  • 1687 roku urodził się Gaetano Berenstadt, śpiewak operowy, współpracownik Haendla, przypuszczalnie syn Dolnoślązaka, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1799 roku w Barszowie koło Polkowic zmarła La Barberina, jedna z najważniejszych tancerek baletowych XVIII wieku. Występowała w Paryżu, Wenecji, Londynie. Zerwała kontrakt z Berlinem i została za to porwana na zlecenie Fryderyka II Wielkiego. Mieszkała m.in. w Głogowie, a pod koniec życia w Barszowie.
  • 1840 roku zmarł Fryderyk Wilhelm III, król Prus. Na Dolnym Śląsku kojarzony m.in. z kasatą klasztorów w 1810 roku, a także z wydaniem odezwy "Do narodu" w 1813 roku we Wrocławiu. W 1811 roku powołał Śląski Uniwersytet Fryderyka Wilhelma (Uniwersytet Wrocławski). Król przebywał m.in. w swoich pałacach we Wrocławiu i Mysłakowicach. Ta druga miejscowość zawdzięczała mu także przybycie tam emigrantów z Tyrolu w XIX wieku. Król kupił również pałac w Wojanowie dla swojej córki. 
  • w Kobierzycach w dniach 7 -16 czerwca 1924 roku odbyła się konferencja poświęcona rolnictwu biodynamicznemu według koncepcji mistyka i antropozofa Rudolfa Steinera - więcej TUTAJ 
  • 1952 roku w Nowym Jorku zmarł Otto Juliusburger, psychiatra pochodzący z Wrocławia. 1917 roku poznał Alberta Einsteina. Bratanek Einsteina został pacjentem psychiatry. Słynny fizyk pomógł Juliusburgerowi emigrować w czasie wojny do USA. Lekarz był również badaczem filozofii, w tym autorem pracy "Znaczenie Schopenhauera dla psychiatrii". 


8 czerwca

  • 1751 roku zmarł Christian Stieff, pisarz – opracował śląską wersję “Robinsona Crusoe”, na jego temat: Robinsonada po Śląsku
  • 1783 roku urodził się Joseph Linke, muzyk związany z Dolnym Śląskiem i Beethovenem, więcej: więcej TUTAJ
  • 1810 roku urodził się Robert Schumann, romantyczny kompozytor i krytyk muzyczny, autor licznych pieśni do słów poetów związanych z Dolnym Śląskiem - więcej TUTAJ
  • 1818 roku urodził się Wilhelm Tschirch, kompozytor. Na świat przyszedł w Zarębie (dziś województwo dolnośląskie, historycznie Łużyce). Uczył się w Lubaniu i Bolesławcu. Pracował m.in. w Legnicy. Był autorem kantat, oper, utworów orkiestrowych (popularność zdobyła m.in. uwertura Am Niagara). 
  • 1898 roku we Wrocławiu zmarł Julius Kemna, przemysłowiec, producent maszyn rolniczych i drogowych, założyciel firmy Kemna Bau. Uważany za pioniera budowy profesjonalnych napędzanych maszyn rolnych. 
  • 1913 roku odbyła się niemiecka premiera "Orfeusza" Monteverdiego we Wrocławiu, jedna z pierwszych współczesnych realizacji zapomnianej przez wieki opery barokowej, więcej: więcej TUTAJ
  • 2020 roku obserwatorium na Śnieżce trafiło na listę zabytków - zapraszam TUTAJ 


9 czerwca

  • 1609 roku zmarł Caspar Schwenckfeld, przyrodnik, badacz Karkonoszy i wód uzdrowiskowych, na jego temat: TUTAJ
  • 1640 roku urodził się cesarz Leopold I Habsburg, który w 1702 roku założył we Wrocławiu uniwersytet pod nazwą Akademia Leopoldina. Pamiątką jest piękna Aula Leopoldina, nazwana na cześć fundatora: TUTAJ 
  • 1812 roku urodził się Johann Gottfried Galle, astronom, odkrywca planety Neptun. Od 1851 roku przez ponad 45 lat był związany z Wrocławiem. Piastował stanowisko dyrektora tamtejszego obserwatorium astronomicznego, a także był profesorem, a nawet rektorem uniwersytetu. Badał meteoryt, który spadł 17 maja 1879 roku w miejscowości Piława Górna koło Dzierżoniowa: TUTAJ 
  • 1843 roku urodziła się Bertha von Suttner, pokojowa noblistka, przyjaciółka i propagatorka twórczości hrabiego Hoys z Jastrowca pod Bolkowem - więcej TUTAJ 
  • 1887 roku urodził się Wolf Graf von Kalckreuth, poeta związany z Dolnym Śląskiem, tłumacz "Kwiatów zła" Baudelaire'a na niemiecki - więcej TUTAJ 



10 czerwca


11 czerwca

  • 1571 roku we Wrocławiu zmarł Eustachius von Knobelsdorff, kanonik warmiński i wrocławski, humanistyczny poeta łaciński.
  • 1742 roku we Wrocławiu podpisano traktat pokojowy kończący I wojnę śląską między cesarzową rzymsko-niemiecką Marią Teresą a królem pruskim Fryderykiem II Wielkim, na mocy którego Monarchia Habsburgów utraciła na rzecz Prus niemal cały Śląsk. Region pozostał na terenie Niemiec do 1945 roku
  • 1811 roku urodził się Wissarion Grigorjewicz Bielinski, pisarz, który kurował się w Szczawnie-Zdroju, autor słynnego listu do Gogola, wysłanego z dolnośląskiego uzdrowiska. Za czytanie tego listu w Rosji groziła kara śmierci! - więcej TUTAJ 
  • 1831 rok na łamach „Breslauer Zeitung” poinformowano, że artyści Langhans i Kopisch zaprezentowali w stolicy Dolnego Śląska swój niezwykły wynalazek - symulację podróży łódką po Zatoce Neapolitańskiej! Urządzenie o nazwie pleorama było pierwowzorem wirtualnej rzeczywistości - zapraszam TUTAJ 
  • 1835 roku w Krakowie zmarł Jerzy Samuel Bandtkie - bibliotekarz i bibliograf, filolog, historyk językoznawstwa i drukarstwa, językoznawca. Był związany z Wrocławiem w latach 1798–1810. W tym czasie pracował jako nauczyciel języka polskiego  i współpracował z wydawnictwem Kornów . W Wrocławiu wydał m.in. "Nowy elementarz polski z obrazkami" czy "Gramatyka polska dla Niemców chcących się nauczyć języka polskiego", a także "Przysłowia mów potocznych albo przestrogi obyczajowe, radne i wojenne".
  • 1856 roku zmarł Friedrich Heinrich von der Hagen, od 1811 roku wykładał na Uniwersytecie Wrocławskim, jeden z najważniejszych niemieckich filologów i badaczy literatury w I połowie XIX wieku 
  • 1864 roku urodził się Richard Strauss, z tej okazji: więcej TUTAJ


12 czerwca
  • Wspomnienie liturgiczne świętego Onufrego - TUTAJ 
  • Dzień Czerwonej Róży - więcej TUTAJ 
  • 1653 roku w kościele św. Macieja we Wrocławiu lekarz i poeta Johannes Scheffler publicznie wyznał wierność kościołowi rzymskokatolickiemu (zmienił wyznanie z ewangelickiego na katolickie) i przyjął imię Angelus - jego twórczość mistyczna i poetycka znana jest pod pseudonimem Angelus Silesius. Poeta fascynował m.in. Adama Mickiewicza, który przełożył na język polski niektóre aforyzmy wrocławskiego autora. 
  • 2001 roku w USA zmarł Viktor Hamburger, ceniony naukowiec pochodzący z Kamiennej Góry, na jego temat: więcej TUTAJ


13 czerwca

  • pechowa "13": Siła trzynastki – muzyczni pechowcy (Rossini, Wagner, Schönberg, nona)
  • 1500 roku w Monachium urodził się książę Ernst von Bayern, syn Albrechta IV Mądrego. Ernst był władcą ziemi kłodzkiej (1549–1560)! Jego niezwykła kariera obejmowała m.i. administrację Salzburga. Kiedy sprowadził się do Kłodzka, zamieszkał w zamku (obecnie nie istnieje, w jego miejscu znajduje się Twierdza Kłodzko). Książę zmarł w Kłodzku w 1560. Zachowało się jego epitafium z herbem Wittelsbachów, znajdujące się w twierdzy kłodzkiej.
  • 1775 roku urodził się Antoni Henryk Radziwiłł, książę, kompozytor (autor muzyki do "Fausta" Goethego), właściciel pałacu w Ciszycy w Kowarach (Dolina Pałaców i Ogrodów). Był ojcem Elizy Radziwiłłówny, niespełnionej miłości młodego Wilhelma I Hohenzollerna (późniejszego cesarza Niemiec) - niespełniona miłość tej pary rozwijała się na Dolnym Śląsku. 
  • 1879 roku w Komorowie koło Świdnicy urodziła się Margarete Gräfin Keyserlingk, polityczka, działaczka praw kobiet (uczestniczyła m.in. w Międzynarodowym Kongresie Kobiet w Waszyngtonie w 1925)
  • 1886 roku zmarł Ludwig II Bawarski, patron Wagnera, budowniczy zamków . Jego matka - Maria i babka - Marianna były mieszkankami zamku Karpniki w Rudawach Janowickich,  więcej: więcej TUTAJ


14 czerwca

  • Międzynarodowy Dzień Kąpieli 
  • 1702 roku we Wrocławiu urodził się Johann Balthasar Reimann - kantor, organista i kompozytor, który związany był z Jelenią Górą (od 1729 roku był muzykiem w  Kościele Łaski w Jeleniej Górze). Znany był z tego, że odbył podróż do Lipska, żeby spotkać się z Janem Sebastienem Bachem. Informacja o tym spotkaniu wymieniana jest w wielu biografiach Bacha. 
  • 1864 roku urodził się Alois Alzheimer, lekarz psychiatra i neuropatolog, związany z Wrocławiem (gdzie mieszkał i wykładał pod koniec życia) 
  • 1866 roku wybuchła wojna między Prusami a Austrią. Blisko granicy z Śląskiem odbyły się m.in. bitwy pod Trutnovem i pod Nachodem 27 czerwca 1866 roku. Następstwem tych walk była obecność żołnierzy na Dolnym Śląsku oraz groby poległych (niektóre pomniki zachowały się do dziś, np. w Kamiennej Górze i Nowej Rudzie). Co ciekawie tej w dużej mierze bratobójczej wojnie powieść poświęcił Alexandre Dumas (autor klasyków o muszkieterach i Monte Christo) - powieść "La Terreur prussienne" ukazała się w 1867 roku i zawiera śląskie wątki. 
  • 1870 roku w Bruntál (czeski Śląsk, leży w regionie Niski Jesionik w Sudetach) urodziła się Hermine Gallia (z domu Hamburger), mecenaska sztuki. Jej portret został namalowany przez Gustava Klimta. Obraz znajduje się w National Portrait Gallery w Londynie. 
  • 1876 roku w Lipsku zmarł prof. Heinrich Wuttke, historyk pochodzący z Brzegu na Śląsku. Studiował na Uniwersytecie Wrocławskim, przyjaźnił się z Hoffmannem von Fallerslebenem. Jednym z jego dzieł był trakt historyczno-naukowy o relacjach Polska i Niemcy. ("Polen und Deutsche" 1846/1848).
  • 1893 roku we Wrocławiu zaczęły kursować tramwaje elektryczne 
  • 1895 roku zmarła Jeanne Marie von Gayette-Georgens, mieszkanka Jeleniej Góry, korespondencyjna przyjaciółka Schopenhauera - więcej TUTAJ 
  • 1905 roku we Wrocławiu zmarł (pochowany w Świebodzicach) Jan Antoni Mikulicz-Radecki, lekarz, reformator, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1985 roku otwarto Panoramę Racławicką we Wrocławiu, oddział Muzeum Narodowego  - więcej TUTAJ 


15 czerwca

  • Ogólnopolski Dzień Dogoterapii, z tej okazji: Psia sztuka (wybór z Dolnego Śląska i okolic)
  • Światowy Dzień Wiatru - z tej okazji: Boreasz – pan północnych i górskich wiatrów, symbol żywiołu powietrza
  • 1305 roku urodziła się Agnieszka czeska z Przemyślidów – królewna czeska (córka króla Czech i Polski), księżna jaworska, żona Henryka I jaworskiego, Piasta śląskiego. W ratuszu w Lwówku Śląskim znajduje się niezwykle piękna i romantyczna domniemana płyta nagrobna Agnieszki i Henryka I Jaworskiego.
  • 1843 roku urodził się Edvard Grieg, norweski kompozytor, pianista, dyrygent nazywany "Chopinem północy", 29 listopada 1883 roku wystąpił we Wrocławiu jako pianista solista, wykonując utwory własne oraz Schuberta. Grieg był jednym z najznamienitszych uczniów Salomona Jadassohna, wybitnego pedagoga i teoretyka muzyki, który urodził się w 1831 roku we Wrocławiu. 


16 czerwca
  • 1831 roku we Wrocławiu zmarł Joseph Ignaz Schnabel - kompozytor, organista, związany z katedrą we Wrocławiu. Utrzymywał kontakty z Karolem Lipińskim i Karolem Kurpińskim. Organizował koncerty - podczas jednego z nich w 1830 roku wystąpił Chopin. 
  • 1843 roku urodził się David Popper, wirtuoz wiolonczeli, karierę zaczynał jako 19-latek w orkiestrze książęcej w Lwówku Śląskim. Tam poznał wielkich mistrzów, jak Wagner. Jego syn, Leó Popper, zmarł w Sokołowsku. Jego żoną była słynna pianistka (poznali się w Lwówku Śląskim): Sophie Menter. 
  • 1857 roku w roli Agaty w „Wolnym strzelcu” Webera debiutowała Louise Harriers Wippern, słynna sopranistka, zmarła w Sokołowsku - więcej TUTAJ 
  • 1873 roku we Wrocławiu urodził się Carl Meinecke - chemik, inżynier i przedsiębiorca. Był jednym z najbardziej wpływowych przemysłowców na Śląsku (produkcja wodomierzy). 
  • 1891 roku zmarł Robert Keller z Twardocic, przyjaciel kompozytora, Johannesa Brahmsa - więcej TUTAJ 
  • 1929 roku w wypadku zginął Ferdinand Schulz, nazywany "pruskim Ikarem", popularyzator szybownictwa, pionier, w 1928 roku ustanowił światowy rekord wysokości lotu podczas lotu w Jeżowie Sudeckim. 
  • 1930 roku w Jeleniej Górze zmarł Fedor Sommer, nauczyciel i pisarz, autor m.in. powieści i sztuk, jak: "Die Schwenckfelder" czy "Bolko" - związanych z historią Dolnego Śląska

17 czerwca

  • 1835 roku zmarła słynna kolekcjonerka Izabela Czartoryska, która odwiedziła Dolny Śląsk i swoją podróż opisała w wspomnieniach - więcej TUTAJ 
  • 1859 roku niedaleko Środy Śląskiej urodził się prof. Georg Wissowa, historyk starożytności, specjalista z zakresu religii rzymskich, wykładał w Marburgu, Wrocławiu i Halle, jego znaczącą pracą była książka "Religion und Kultus der Römer".
  • 1873 roku m.in. na Śląsku obserwowano na niebie bolid (jasny meteor). Pracę na jego temat opublikował we Wrocławiu m.in. wybitny astronom J.G. Galle ("über die Bahn des Meteors vom 17. Juni 1873"). Informacje o zjawisku pochodziły m.in. z Jeleniej Góry. Podejrzewano, że meteoryt spadł w Górach Izerskich lub na Łużycach. 
  • 1885 roku w Krosnowicach koło Kłodzka zmarł Ignaz Reimann, niemiecki muzyk kościelny i organista, nauczyciel i dobroczyńca. Pochodził z Wambierzyc. Do dziś wykonuje się jego kompozycje. Organizowany jest festiwal im. Ignaza Reimanna. Jego syn,  Heinrich Reimann, był cenionym muzykologiem.  
  • 1905 roku doktor Jan Mikulicz-Radecki, wybitny chirurg związany z Krakowem i Wrocławiem, zgodnie ze swoim ostatnim życzeniem, został pochowany na cmentarzu w Świebodzicach, niedaleko jego willi pod Książąńskim Parkiem Krajobrazowym.
  • 1917 roku w Lądku-Zdroju zmarł Johannes Graf, malarz i rzeźbiarz

18 czerwca

  • 1774 roku we Wrocławiu urodził się Ernst Klatte, kawalerzysta i pisarz, autor m.in. książek: "Sztuka okiełznania trudnych koni", "O hodowli koni na Śląsku i jej doskonaleniu", "Książka dla miłośników jazdy konnej", "Katechizm jeździecki"
  • 1786 roku urodził się Heinrich LXIII, książę Reuss, związany ze Staniszowem, słynny Zamek Księcia Henryka to jego budowla. 
  • 1823 roku we Wrocławiu zmarła Sophie Eleonore von Kortzfleisch, pisarka. 
  • 1831 roku w Oleśnicy urodził się Edwin Oppler, niemiecki architekt żydowskiego pochodzenia. Jednym z jego dzieł jest monumentalny gmach sanatorium w Sokołowsku. Obiekt jest obecnie w odbudowie
  • 1833 roku we Wrocławiu zmarł farmaceuta Johann Christian Günther (nie mylić z barokowym poetą!), badacz roślin (współautor publikacji "Enumeratio stirpium phanerogamarum quae in Silesia sponte proveniunt")
  • 1829 roku w Pszczynie urodził się Max Friedländer, dziennikarz, kuzyn Ferdinanda Lassalle'a, studiował i pracował początkowe we Wrocławiu, rozgłos zyskał dzięki swojej książce o prawie autorskim, w  1864 założył Neue Freie Presse.  

19 czerwca
  • 1831 roku w Lądku-Zdroj urodził się Franz Thamm, rzeźbiarz, jego dzieła znajdują się m.in. w Legnicy i Wrocławiu 
  • 1868 roku prof. Oswald Marbach pochodzący z Jawora podczas festiwalu muzyczno-teatralnego w Weimarze wygłosił wykład "O odrodzeniu sztuki dramatycznej poprzez muzykę". Dotyczył on m.in. twórczości Wagnera (dla którego był szwagrem) i zainspirował Nietzschego do debiutu literackiego - "Narodzin tragedii z ducha muzyki" - więcej TUTAJ  
  • 1869 roku w Legnicy urodził się Max Neisser, bakteriolog, krewny słynnego dermatologa Alberta Neissera (wielokrotnie nominowanego do nagrody Nobla). Był ojcem historyczki literatury Liselotte Dieckmann
  • 1902 roku w Szczodrem pod Wrocławiem zmarł Albert I Wettyn, król Saksonii, praprawnuk króla Polski Augusta III Sasa
  • 1914 roku na promenadzie we Wrocławiu odsłonięto rzeźbę  „Pomnik Amora na Pegazie” von Gosena
  • 1976 roku zmarł Günther Grundmann, historyk sztuki i konserwator, pochodził z Jeleniej Góry, znany z listy Grundmanna, czyli spisu tajnych składnic dzieł kultury w czasie II wojny światowej na Dolnym Śląsku 


20 czerwca

  • Dzień Uchodźcy: Słynni uchodźcy i ich historie, które opisałem (dolnośląskie konteksty)
  • I Dzień Lata (zamiennie z 21 czerwca): podsumowanie lata z 2019 roku 
  • 1793 roku urodził się Aleksander Fredro, poeta, komediopisarz. W latach 1856 – 1857 przebywał we Wrocławiu. Na rynku stolicy Dolnego Śląska znajduje się pomnik pisarza przywieziony z Lwowa - więcej TUTAJ 
  • 1897 roku we Wrocławiu urodził się Joachim Karsch, rzeźbiarz i grafik ekspresjonistyczny
  • 1819 roku urodził się Jacques Offenbach, kompozytor, autor słynnych operetek, jego dzieła związane są z Wrocławiem! - zapraszam TUTAJ 
  • 1930 roku urodziła się Magdalena Abakanowicz - jedna z najwybitniejszych polskich artystek współczesnych, kolekcja jej dzieł znajduje się we Wrocławiu - więcej TUTAJ 

21 czerwca

  • Święto Muzyki, z tej okazji posty z tagiem #muzyka
  • Międzynarodowy Dzień Jogi
  • Noc Kupały: Lato! 
  • 1614 roku zmarł Bartholomäus Scultetus, kartograf, matematyk, astronom, burmistrz Görlitz, na jego temat: TUTAJ
  • 1734 roku król Polski, August III skazał prawnika pochodzącego z Kamiennej Góry na dożywocie za oszustwa - więcej TUTAJ 
  • 1798 roku w Wałbrzychu urodził się Wolfgang Menzel, pisarz, krytyk literacki, historyk literatury, przyjaciel Heinricha Heinego. W jego zbiorze "Die Gesänge der Völker" z 1866 znajduje się tłumaczenie hymnu Polski na język niemiecki. W 1829 roku Menzel wydał udramatyzowaną baśń o Liczyrzepie "Rübezahl: Ein dramatisches Mährchen" z akcją osadzoną w Karkonoszach i Cieplicach. 
  • 1809 roku urodził się Wilhelm Wolff, Dolnoślązak, przyjaciel i bliski współpracownik Marksa oraz Engelsa, na jego temat: TUTAJ
  • 1849 roku zmarł Gustav Adolph Schlöffel, rewolucjonista z Kamiennej Góry, na jego temat: TUTAJ
  • 1857 roku ukazało się pierwsze wydanie „Kwiatów zła”, zbioru dekadenckich wierszy Charles'a Baudelaire'a. Autorem pierwszego, kompletnego niemieckiego tłumaczenia dzieła był Wolf Graf von Kalckreuth, młody poeta związany z Dolnym Śląskiem - więcej TUTAJ 
  • 1868 roku odbyła się prapremiera "Śpiewaków Norymberskich" Wagnera: z tej okazji: TUTAJ
  • 1870 roku urodziła się Clara Immerwahr, chemiczka, pierwsza kobieta z doktoratem we Wrocławiu, na jej temat: TUTAJ
  • 1911 roku zmarł Robert Radecke, kompozytor i dyrygent pochodzący z Dziećmorowic, związany z festiwalem w Winterthur, w młodości spotkał Richarda Wagnera, który podarował mu cenną dedykację - więcej TUTAJ. 
  • 1928 roku we Wrocławiu zmarł Karl Drescher, literaturoznawca, wykładowca uniwersytecki, badacz twórczości Hansa Sachsa (bohater "Śpiewaków Norymberskich" Wagnera)
  • 1938 roku we Wrocławiu zmarła Gertrud Staats, malarka, jedna z czołowych artystów Śląska na przełomie XIX i XX wieku 

22 czerwca
  • 1767 roku urodził się Wilhelm von Humboldt,  filozof, językoznawca, polityk, brat znakomitego przyrodnika Alexandra Humboldta. Był właścicielem zamku w Otmuchowie koło Nysy, na historycznym Dolnym Śląsku. 
  • 1792 roku król Polski Stanisław August Poniatowski wprowadził Order Virtuti Militari. Tego samego dnia odznaczony nim został generał Tadeusz Kościuszko, bohater znany i popularyzowany również w XIX wieku na Dolnym Śląsku. Ciekawym przykładem mogą być nowela i sztuka teatralna, napisane przez wrocławskich artystów. Orderem odznaczony był Aleksander Fredro, pisarz, który walczył w wojnach napoleońskich. Fredro odwiedził Dolny Śląsk kilkukrotnie, także wzmiankował m.in. Wrocław w swoich dziełach. Na rynku we Wrocławiu znajduje się lwowski pomnik Fredry. 
  • 1859 roku we Wrocławiu urodził się Frank Heino Damrosch  - amerykański dyrygent i pedagog pochodzenia niemieckiego, syn słynnego dyrygenta Leopolda Damroscha, który prowadził wrocławski dom orkiestrowy, i brat zasłużonego Waltera Damroscha, który w Nowym Jorku prowadził od powstania Carnegie Hall. Frank w 1905 roku, również w Nowym Jorku, założył Institute of Musical Art, który następnie stał się częścią słynnej szkoły Juilliard School – jednej z najważniejszych artystycznych placówek edukacyjnych w USA. 

23 czerwca
  • Międzynarodowy Dzień Wdów: z tej okazji: Zasłużone żony w cieniu wielkich mężów (+ śląskie konteksty)
  • Dzień Ojca
  • Wigilia św. Jana (Noc Świętojańska)
  • 1290 roku zmarł Henryk IV Prawy, książę wrocławski oraz znany średniowieczny artysta -  minnesinger. Wizerunek (jako zwycięzcy turnieju) oraz pieśni księcia (wzmiankowanego jako Herzoge Heinrich von Pressela) znajdują się w bezcennym zbiorze Codex Manesse wraz z twórczością największych średniowiecznych pieśniarzy dworskich. Z księciem związany miał być nawet Tannhäuser, znamienity Minnesinger, bohater opery Wagnera.
  • 23 czerwca 1703 roku w Trzebnicy na Dolnym Śląsku urodziła się Maria Leszczyńska, królewna polska (córka króla Stanisława Leszczyńskiego), królowa Francji w latach 1725–1768 jako żona Ludwika XV. Była babcią trzech ostatnich królów Francji: Ludwika XVI, Ludwika XVIII i Karola X. Utrzymywała kontakty m.in. z Wolterem i Mozartem. Przypisuje jej się wynalezienie przystawki o nazwie Bouchée à la reine (wytrawny pasztecik z cista francuskiego). 
  • 1760 roku odbyła się bitwa pod Kamienną Górą, walczył w niej wrocławianin Johann Gottlieb Stephanie, librecista Mozarta - więcej TUTAJ 
  • 1804 roku we Wrocławiu urodził się August Borsig - niemiecki fabrykant, twórca koncernu przemysłowego Borsig. Zajmował się pionierską produkcją parowozów! W 1827 roku młody Borsig został zaangażowany do montażu maszyny parowej w przędzalni Albertich w Wałbrzychu. 22 lipca 1837 roku założył w Berlinie własne zakłady (istnieją do dziś!) - będące największym dostawcą lokomotyw w Europie i drugim co do wielkości na świecie w erze parowozów! W 1840 roku wyprodukował pierwszy model lokomotywy parowej na kontynencie Europejskim (poza Anglią, która miała do tej pory monopol). 
  • 1904 roku położono kamień węgielny pod budowę nowego, neorenesansowego ratusza w Kamiennej Górze. Budowla do dziś jest siedzibą magistratu - zwiedzanie TUTAJ 

24 czerwca
  • wspomnienie św. Jana - więcej TUTAJ
  • 1593 roku urodził się Abraham von Franckenberg, śląski matematyk, fizyk, lekarz, poeta związany z Oleśnicą, znał się z Jakobem Böhmem, Angelusem Silesiusem, Danielem Czepko i Janem Heweliuszem. Jednym z jego dzieł jest "Raphael, Oder Arzt-Engel"
  • 1624 roku w Głogowie urodził się Bernard Rosa, opat krzeszowski, cysters, teolog, założyciel Bractwa Świętego Józefa w Krzeszowie. Za jego sprawą z Krzeszowem związani byli m.on. Michael Willmann (malarz) i Angelus Silesius (poeta/mistyk). Bernard Rosa poświęcił kaplicę Wawrzyńca na Śnieżce. 
  • 1657 roku odprawiono pierwsze nabożeństwo w Kościele Pokoju w Świdnicy. Fotorelacja z wizyty w zabytku TUTAJ 
  • 1785 roku w Jaworze urodziła się Henriette Hanke, pisarka, autorka powieści (m.in. "Der Christbaum" 1824)
  • 1797 roku we Wrocławiu odbyła się udana próba wykorzystania pionierskiego skafandra do nurkowania - więcej TUTAJ 
  • 1859 roku we Wrocławiu zmarł Johann Georg Knie, założyciel i wieloletni kierownik Instytutu dla Niewidomych we Wrocławiu. 
  • 1874 roku w Wyszkach koło Bystrzycy Kłodzkiej urodził się Robert Karger,  poeta, główny przedstawiciel twórczości literackiej w dialekcie kłodzkim, był redaktorem i wydawcą ludowego kalendarza regionalnego „Guda Obend”. 
  • 1953 roku zmarła Susanne Dessoir, śpiewaczka pochodząca z Zielonej Góry, żona słynnego psychologa i filozofa Maxa Dessoira. 


25 czerwca
  • 1767 roku zmarł Georg Philipp Telemann, kompozytor: o muzyce, którą napisał do słów śląskich poetów TUTAJ 
  • 1822 roku zmarł E.T.A. Hoffmann, pisarz, na jego temat: Wielki romantyk i jego żona w uzdrowisku 
  • 1833 roku we Wrocławiu zmarł Joseph Gottwald, organista katedry wrocławskiej autor pamiętników. 
  • 1869 roku w Dzwonowie koło Chojnowa urodził się Alfred Wilm, chemik, wynalazca, opatentował w 1909 roku stop duraluminium, po 1919 roku wycofał się z nauki i został rolnikiem, zmarł w 1937 roku w Zachełmiu w gminie Podgórzyn koło Jeleniej Góry. 
  • 1873 roku w Auli Leopoldina Uniwersytetu Wrocławskiego Kurd Laßwitz obronił dysertację doktorską. Został słynnym pisarzem, pionierem niemieckiego SF - więcej TUTAJ 
  • 1893 roku we Wrocławiu urodziła się Käthe Rosenthal, botaniczka, związana z Uniwersytetem Wrocławskim, badaczka roślin z rodzaju Daphniphyllum
  • 1898 roku we Wrocławiu zmarł prof. Ferdinand Julius Cohn, biolog, uznawany jest za jednego z twórców bakteriologii. 
  • 1941 roku zmarł Alfred Pringsheim, Dolnoślązak, naukowiec i mecenas sztuki, na jego temat: Festiwal Wagnerowski z blogiem Welthellsicht (Dolnośląskie i sudeckie konteksty)

26 czerwca 
  • Światowy Dzień Chłodnictwa / World Refrigeration Day - z tej okazji wyjątkowe historyczne lody związane z Łużycami i Śląskiem! > TUTAJ 
  • 1284 roku pojawił się Szczurołap z Hameln - intrygujące nawiązana do tej legendy znajdują się również na Dolnym Śląsku - więcej TUTAJ 
  • 1870 roku odbyła się prapremiera Walkirii Wagnera, Dolny Śląsk i mieszkańcy tego regionu byli związani z ta opera już wcześniej! Ciekawostki TUTAJ 
  • 2005 roku odbyła się premiera VIII symfonii Pendereckiego. Jedną z jej części jest pieśń do słów śląskiego pisarza - Eichendorffa, który uczył się we Wrocławiu - z Wrocławia pochodził również pradziadek kompozytora - więcej TUTAJ 


27 czerwca
  • Światowy Dzień Rybołówstwa: rzeźba Alegoria Rybołówstwa we Wrocławiu
  • 1852 (albo 1851) roku we Wrocławiu urodził się aptekarz, botanik i podróżnik - Alexander Schadenberg - odkrywca rośliny Rafflesia schadenbergiana, jednej z najrzadszych na świecie roślin o rekordowo dużych kwiatach - więcej TUTAJ 
  • 1865 roku we Wrocławiu zmarł Wilhelm Henschel, rysownik pochodzący ze Żmigrodu, razem z bratem Augustem stworzył m.in. cykl rysunków prezentujących mimikę i aktorstwo Augusta Wilhelma Ifflanda, jednego z najlepszych aktorów niemieckich przełomu XVIII/XIX wieku ("Ifflands mimische Darstellungen für Schauspieler und Zeichner"). 
  • 1866 roku odbyła się bitwa pod Trutnovem ->>  krajobraz po bitwie 
  • 1869 roku urodziła się Emma Goldman, działaczka społeczna, pisarka, anarchistka, komentatorka dzieł Hauptmanna - śląskiego Noblisty, na jej temat: Czerwona Emma oraz „Tkacze” Hauptmanna
  • 1911 roku w parku Parku Szczytnickim we Wrocławiu odsłonięto pomnik Josepha von Eichendorffa, wielkiego śląskiego poety romantycznego. 11 maja 2012 roku w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu odsłonięto rekonstrukcję tego pomnika. 
  • 1941 roku w Warszawie urodził się Krzysztof Kieślowski, znany polski reżyser i scenarzysta filmowy. Młodość spędził w Sokołowsku w Sudetach. Tam od 2010 roku odbywa się festiwal Hommage à Kieślowski


28 czerwca
  • 1641 roku urodziła się Maria Kazimiera, czyli królowa Marysieńka, żona króla Jana III Sobieskiego, w 1687 roku kurowała się w Cieplicach-Zdroju u stóp Karkonoszy! - więcej TUTAJ 
  • 1834 roku wyszło wydanie "Pana Tadeusza" Mickiewicza - rękopis dzieła znajduje się na Dolnym Śląsku we Wrocławiu! 
  • 1841 roku odbyła się premiera romantycznego baletu wszech czasów "Giselle". Libretto zawierające wątki śląskie i słowiańskie stworzył Théophile Gautier według legendy spisanej przez Heinricha Heinego - więcej TUTAJ 
  • 1865 roku w Zielonej Górze urodził się poeta i pisarz Otto Julius Bierbaum.  Jego twórczość była niezwykle popularna wśród kompozytorów, którzy chętnie pisali muzykę do jego wierszy i librett. Ponadto był autorem niemieckiej wersji przygód Pinokia z 1905 roku, ale i pionierskiej powieści o... wycieczce samochodowej! - więcej TUTAJ , TUTAJ i TUTAJ 
  • 1873 roku urodziła się Daisy von Pless, arystokratka, filantropka związana z zamkiem Książ, na jej temat: więcej TUTAJ


29 czerwca
  • Uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła
  • 1797 roku urodził się Józef Lompa, działacz, poeta, tłumacz, publicysta, pionier oświaty ludowej oraz etnografii na Śląsku, autor ciekawego artykułu na temat lip - więcej TUTAJ 
  • 1798 roku we Wrocławiu urodził się Willibald Alexis, poeta, autor wiersza o czarownicach! - Jego wiersz zainspirował autorów muzyki do skomponowania pieśni - więcej TUTAJ 
  • 1900 roku powstała fundacja noblowska Nobelstiftelsen, która zajmuje się Nagrodami Nobla. Z tej okazji o laureatach i nominowanych związanych z Dolnym Śląskiem: więcej TUTAJ 
  • 1941 roku zmarł Ignacy Jan Paderewski, pianista, mąż stanu, polityk, gościł kilkukrotnie na Dolnym Śląsku, dwa razy koncertował w przedwojennym Wrocławiu - więcej TUTAJ 
  • 1951 roku odbyło się powojenne otwarcie festiwalu Richard-Wagner-Festspiele w Bayreuth: z tej okazji: Bayreuth i Kanon Bayreuth a Dolny Śląsk oraz Jedno bawarskie miasto, dwa niezwykłe teatry oraz śląskie i polskie konteksty z nimi związane
30 czerwca
  • International Asteroid Day - z tej okazji o meteorach z Dolnego Śląska i Sudetów: TUTAJ
  • 1703 roku zmarł Christoph Leopold von Schaffgotsch, jeden z najznamienitszych przedstawicieli rodu z Karkonoszy, silnie związanego z Śląskiem. Hrabia Christoph Leopold odpowiadał za kontakty pomiędzy cesarzem a królem Janem III Sobieskim, był również inicjatorem budowy kaplicy na Śnieżce. Gościł w Cieplicach królową Marysieńkę Sobieską. Urodził się w 1623 roku. 
  • z 30 czerwca 1907 roku pochodzi wiersz Karl Maya o pięknie Śląska, napisany pod koniec turnusu w Szczawnie-Zdroju - więcej TUTAJ 
  • 1934 roku zmarł Ernst von Wolzogen, urodzony we Wrocławiu pisarz, autor libretta do opery "Feuersnot" Richarda Straussa, autor książki  "Das dritte Geschlecht" z 1899 (Trzecia płeć), która spopularyzowała termin używany w odniesieniu do tożsamości seksualnej i płciowej. 
  • 2012 roku barokowa opera margrabiów w Bayreuth została wpisana na listę UNESCO, więcej o teatrach operowych w Bayreuth: Jedno bawarskie miasto, dwa niezwykłe teatry oraz śląskie i polskie konteksty z nimi związane




****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. W sprawie użycia komercyjnego, proszę o kontakt.

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.

****


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz