1 maja 2020

Blogowe kalendarium: MAJ

Codziennie, każdego miesiąca w kalendarzu trafiamy na rozmaite ciekawe święta, rocznice czy wydarzenia. Część z nich jest związana z tym, co publikuję na moim blogu. Są to dla mnie okazje do przypominania o moich postach (artykułach czy zdjęciach). 



Kolejne blogowe kalendarium. Zapraszam! 


Maj - kilka informacji:
  • V miesiąc w roku, trzeci z siedmiu mających 31 dni 
  • na półkuli północnej miesiąc wiosenny (środek wiosny przypada około 6 maja)
  • polska nazwa miesiąca pochodzi z łacińskiego kalendarza od określania Maius na cześć bogini Mai, matki boga Merkurego. Nazwa ta została zapożyczona przez większość języków europejskich. Maj i marzec to jedyne miesiące, których polska nazwa wywodzi się z łacińskiej i nie ma słowiańskiego rodowodu. Dawna niemiecka nazwa miesiąca to Blumenmond lub Wonnemond. Współczesna czeska nazwa V miesiąca to květen (z kolei kwiecień to dla przypomnienia duben). We francuskim kalendarzu rewolucyjnym w tym czasie zazębiały się dwa miesiące: floréal (flos – kwiat) –  do 19 maja i prairial (prairie –  łąka) – od 20 maja. 
  • kamieniem miesiąca jest szmaragd
  • kwiatem miesiąca jest konwalia i głóg 
  • znaki zodiaku to: Byk i Bliźnięta 
  • zaczyna się "majówką" (czasami to długi weekend) - rozmaite wydarzenia kulturalne i rekreacyjne 

wybrane majowe przysłowia:
grzmot w maju sprzyja urodzaju
ciepły kwiecień, mokry maj – będzie zboże jako gaj
jak w maju zimno, to w stodole ciémno

KALENDARIUM

okazje ruchome:
  • I sobota: Światowy Dzień Ogrodnictwa Nagiego- taką formę kultywowania kontaktu z przyrodą propagowano w Asconie, w alternatywnej kolonii Monte Verità, gdzie lekarzem był Raphael Friedeberg, pracujący jednocześnie w sezonie w Kudowie-Zdrojuwięcej TUTAJ
  • II weekend: Światowy Dzień Ptaków Wędrownych: bociany i jaskółki. 
  • III sobota: Światowy Dzień Whisky – ciekawostka o Tennessee whiskey z wrotyczem: więcej TUTAJ
  • III niedziela: Światowy Dzień Pieczenia: o symbolu piekarzy: preclu - TUTAJ 
  • "Zielone Świątki", czyli Święto Zesłania Ducha Świętego (50 dzień od dnia Zmartwychwstania): z tej okazji - Kolory i konteksty: ZIELONY (wybór ciekawostek i dolnośląskie atrakcje) (GALERIA) (23 maja 2021, 5 czerwca 2022, 28 maja 2023....)

1 maja 

  • Święto Pracy: Praca w sztuce i turystyce
  • Dzień Konwalii - o konwaliach TUTAJ
  • 1679 (lub 11 maja) zmarł Esaias Reusner - lutnista, kompozytor, na jego temat
  • 1723 roku spłonął kościół Katarzyny w Sztokholmie, na bryle tej świątyni Martin Frantz wzorował projekty Kościołów Łaski w Jeleniej Górze i Kamiennej Górze. Zapraszam TUTAJ
  • 1859 roku w Sokołowsku  Hermann Brehmer otworzył pionierskie sanatorium górskie leczące choroby płuc: więcej TUTAJ
  • 1897 roku Róża Luksemburg obroniła pracę doktorską. Jej promotorem był  Julius Wolf, który tego samego roku został pracownikiem naukowym Uniwersytetu Wrocławskiego. Więcej o pobycie Róży Luksemburg we Wrocławiu TUTAJ 

2 maja 
  • Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej
  • 1453 roku doszło do pogromu Żydów na Dolnym Śląsku (Wrocław i okolice)
  • 1519 roku zmarł Leonardo da Vinci,  geniusz renesansu, malarz, architekt, naukowiec, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1819 roku urodził się Gustav Becker, śląski zegarmistrz, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1886 roku zmarł Hermann Kletke, pisarz pochodzący z Wrocławia. Studiował na Uniwersytecie Wrocławskim i uzyskał stopień doktora filozofii. Jednym z jego dzieł literackich był tom poświęcony karkonoskim legendom: „Das Buch vom Rübezahl. Des Berggeistes Fahrten und Schwänke neu erzählt und bearbeitet”. Robert Schumann napisał pieśń „Der Sandmann” (Piaskowy Dziadek) do słów Hermanna Kletkego - więcej TUTAJ
  • 2 maja 1892 roku urodził się Manfred von Richthofen, największy as myśliwski okresu I wojny światowej, nazywany „Czerwonym Baronem”. Związany m.in. z Wrocławiem, Samotworem i Świdnicą. W Jedlinie-Zdroju i Świdnicy znajdują się rekonstrukcje jego samolotu, Fokkera "Albatros".
  • 1915 roku zmarła tragiczną śmiercią samobójczą Clara Immerwahr, chemiczka, pierwsza kobieta z doktoratem we Wrocławiu. Była żoną Fritza Habera (nagrodzony Noblem). Urodziła się w Wojczycach koło Środy Śląskiej, na jej temat: Dolnoślązaczki z wiedzą – kobiety nauki i odważne pionierki


3 maja
  • Święto Narodowe Trzeciego Maja: Rewolucja Majowa w Dreźnie i Konstytucja Majowa w Polsce - co łączy te fakty oprócz daty dziennej?: ciekawostki TUTAJ
  • wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski – z tej okazji Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Głuszycy
  • Dzień Słońca – polecam: więcej TUTAJ oraz: Zmierzchanie – o zachodzie słońca oraz posty z tagiem #słońce #zachód 
  • 1856 roku zmarł Adolphe Charles Adam autor muzyki do słynnego baletu "Giselle" o śląskim księciu i słowiańskich wróżkach według opowiadania Heinricha Heinego (Wagner napisał, że akcja dzieje się koło Wrocławia) - więcej TUTAJ
  • 1861 roku w Nowym Jorku zmarł Anthony Philip Heinrich, autor kompozycji...  „The Rübezahl Dance on the Schneekoppe or The Wild Waltz of the Giant Mountain”! (Taniec Liczyrzepy na Śnieżce). Więcej ciekawostek o Śnieżce: TUTAJ 
  • 1903 roku w Kamiennej Górze urodził się Rudolf Hamburger, architekt (był uczniem Hansa Poelziga, który zaprojektował m.in. Pawilon Czterech Kopuł przy Hali Stulecia we Wrocławiu) i agent wywiadu, mąż Ursuli Kuczyński vel Ruth Werner, znanej agentki ps. Sonja. W latach 30. XX wieku przebywał w Szanghaju, gdzie wybudował Victoria Nurses Home - określany jako pierwszy na terenie Chin budynek w stylu modernistycznym. 


4 maja
  • Międzynarodowy Dzień Strażaka: Święty od ognia (dolnośląskie przedstawienia Floriana)
  • Dzień Piekarza – o ciekawym piekarzu z Dobromierza: "Schubert i Wagner... czyli niby-muzykalne sąsiedztwo z rynku w Dobromierzu" oraz tagi: #piernikarstwo 
  • 1829 roku we Wrocławiu zmarł Johann Gustav Gottlieb Büsching, badacza literatury i sztuki Śląska, historyk, archeolog i etnograf, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, właściciel zamku Grodno od 1823 roku. Uważany za ojca muzealnictwa wrocławskiego.
  • 1844 roku urodził się Theodor Puschmann - psychiatra pochodzący z Lwówka Śląskiego, krytyk Wagnera, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1876 roku wysłany został drugi list Brehmera z Sokołowska do Darwina w Londynie: więcej TUTAJ
  • 4 maja 1938 roku zmarł  Carl von Ossietzky, laureat pokojowej nagrody Nobla, z pochodzenia Ślązak, ofiara reżimu Hitlera. W nominowanie go do nagrody zaangażowane było silne lobby z Dolnego Śląska. Więcej TUTAJ 
  • 4 maja 1941 roku zmarł Heinrich Zöllner, kompozytor, autor opery „Die versunkene Glocke”  - według baśniowej sztuki śląskiego pisarza i Noblisty - Gerharta Hauptmanna - więcej TUTAJ 


5 maja
  • Dzień Europy: na blogu znajdują się posty większości z Polski, ale też z #Czech, #Niemiec oraz #Francji 
  • Międzynarodowy Dzień Położnej. Warto wspomnieć o ciekawej osobie z Dolnego Śląska. Justina Siegmundin/ Justina Siegmund z domu Dietrich (26 grudnia 1636 w Roztoce - 10 listopada 1705 w Berlinie) - akuszerka, autorka ilustrowanego podręcznika dla akuszerek wydanego w 1690 - uznawanego za pierwszy niemiecki podręcznik dla położnych. Na dworze Augusta Mocnego w 1696  roku asystowała elektorce saksońskiej Eberhardine przy narodzinach jej syna Fryderyka Augusta II (król Polski August III Sas). 
  • 1818 roku urodził się Karl Marx, filozof, ekonomista, historyk, socjolog - jego bliskim przyjacielem był Dolnoślązak - Wilhelm Wolff, któremu dedykował I tom "Kapitału" - więcej TUTAJ
  • 1819 roku urodził się Stanisław Moniuszko, kompozytor, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1830 roku odbyło się wykonanie Pasji św. Mateusza Bacha we Wrocławiu: więcej ciekawostek TUTAJ
  • 1846 roku urodził się Henryk Sienkiewicz, polski pisarz, Noblista - tłumacz jego dzieł na niemiecki był związany z Wrocławiem: zapraszam TUTAJ 
  • 1891 roku otwarta została Carnegie Hall – nowojorska sala koncertowa, jedna z najbardziej prestiżowych na świecie. Inauguracji dokonał Walter Damrosch z Wrocławia, który w Carnegie zagrał ponad 800 razy! więcej TUTAJ 
  • 1894 roku we Wrocławiu zmarł Carl August Robert Härtel, rzeźbiarz, autor posągów Michała Anioła i Albrechta Dürera przed Muzeum Narodowym we Wrocławiu, ale też figur Antygony i Kreona na operze drezdeńskiej - więcej TUTAJ 
  • 1945 roku zainaugurowało swoją działalność kino „Polonia" w Legnicy - pierwsze polskie kino na Dolnym Śląsku

6 maja
  • środek astronomicznej wiosny: z tej okazji: "Wiosna na Dolnym Śląsku + posty z tagiem #wiosna
  • Święto Papieskiej Gwardii Szwajcarskiej - zasłużony wrocławski biskup był duchownym armii papieża! więcej TUTAJ 
  • 1849 roku Karl Marx wysłał krótki liścik do młodego studenta Hermanna Brehmera z Wrocławia. Ten sam naukowiec założył później słynne sanatorium w Sokołowsku. Co wiązało doktora z komunistami? Więcej TUTAJ
  • 1859 roku zmarł Alexander von Humboldt, naukowiec i podróżnik, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1871 roku urodził się Christian Morgenstern, poeta i antropozof, syn malarza Carla Ernsta Morgensterna, związanego z Karpaczem w Karkonoszach. Christian Morgenstern od 1883 wychowywał się na Dolnym Śląsku, gdzie we Wrocławiu uczęszczał do gimnazjum. Podobnie jak jego matka, chorował na gruźlicę. Leczył się m.in. w sudeckich uzdrowiskach. W swojej twórczości stosował m.in. poetykę absurdu, a także ciekawe zabiegi, jak poezja konkretna. - więcej TUTAJ
  • 1948 roku Richard Strauss ukończył pieśń "Im Abendrot" do słów śląskiego poety Eichendorffa, która zamyka cykl "Czterech ostatnich pieśni".   


7 maja 
  • 1724 roku urodził się Joseph Benda, muzyk z rodziny Bendów, razem z braćmi był związany z orkiestrą Fryderyka II Wielkiego, kapelmistrz, kompozytor, jego wnuk - Johann Wilhelm Otto Gottlieb Benda - był urzędnikiem, tłumaczem dzieł Szekspira i burmistrzem Kamiennej Góry w latach  1808 - 1816
  • 1833 roku urodził się Johannes Brahms, niemiecki kompozytor, pianista i dyrygent, doctor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego. Na jego temat: TUTAJ + posty z muzyką tego kompozytora #Brahms
  • 1840 roku zmarł Caspar David Friedrich, romantyczny malarz, autor obrazów z Karkonoszy i Saskiej Szwajcarii, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1840 roku urodził się Piotr Czajkowski, kompozytor. W lecie 1873 roku odwiedził Dolny Śląsk w czasie podróży wakacyjnej po Europie. Kompozytor nocował z 12/13 lipca 1873 roku we Wrocławiu, o czym nie zapomniał napisać w swoich listach oraz pamiętniku. Jednym z najsłynniejszych dzieł kompozytora jest balet "Dziadek do orzechów" według opowiadania E.T.A. Hoffmanna, pisarza związanego z Głogowem i Cieplicami - więcej TUTAJ
  • 1848 roku po raz pierwszy w Berlinie wydana została ogólnokrajowa gazeta satyryczna Kladderadatsch, założona przez Davida Kalischa (urodzony 23 lutego 1820 roku we Wrocławiu).  Kalisch pracował dla tego tygodnika przez następne 24 lata.
  • 1867 roku urodził się Władysław Reymont – polski pisarz, prozaik i nowelista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Z zapisków pisarza wynika, że odwiedził Dolny Śląsk, w celu... udziału w seansach spirytystycznych! „wyjechałem z nim do Niemiec poświęcić się temu w zupełności . Stąd przeniosłem się do Wrocławia , tam bowiem był główny kościół spirytystów" (za: Władysław Stanisław Reymont: Dzieła wybrane). Jedna z hipotez (podważanych) sugeruje, że korektę dialektyczną niemieckiego tłumaczenia „Chłopów” Reymonta wykonał anonimowo Carl Hauptmann, pisarz pochodzący z Szczawna-Zdroju i mieszkający w Szklarskiej Porębie, brat Noblisty, Gerharta Hauptmanna. Więcej na ten temat TUTAJ.
  • 1868 roku urodził się Stanisław Przybyszewski, poeta, pisarz: Przyjaciel Przybyszewskiego z Lubawki – między Lisztem a Furtwänglerem
  • 1911 roku pisarz Gerhart Hauptmann ukończył powieść katastroficzną pod roboczym tytułem „Erleuchtungen und Verfinsterungen”, która po opracowaniu ukazywała się w 1912 roku odcinkami w prasie jako „Atlantis”. Opisywała katastrofę wielkiego statku pasażerskiego na Atlantyku. Tuż przed zakończeniem cyklu zatonął Titanic! Powieść uznano za literacką zapowiedź katastrofy. Więcej TUTAJ 


8 maja


9 maja


10 maja
  • Międzynarodowy Dzień Tocznia - choroba swoją łacińską nazwę wzięła od wilka (lupus): Lothar Schöpe, doktorant Uniwersytetu Wrocławskiego, napisał pracę pod tytułem „Zur Epidemiologie und Aetiologie des Lupus erythematodes”. Więcej o wilkach pod różną postacią: TUTAJ 
  • 2018 roku moja I blogowa publiczna prelekcja: Apteka pachnąca czekoladą i pomarańczami" w Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze
  • 2023 roku moja blogowa prelekcja w ramach wykładów Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Czarnym Borze pod tytułem "Ciekawi goście dolnośląskich uzdrowisk". 


11 maja

  • 1858 roku urodził się Carl Hauptmann, pisarz, brat noblisty - Gerharta, zapraszam:  Muzeum Dom Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie, o jego życiu i twórczości TUTAJ, o pieśni do której muzykę napisał Berg - TUTAJ 
  • 1916 roku zmarł Max Reger, genialny kompozytor, którego talent odkrył muzykolog z Wrocławia. Reger napisał kompozycję na inaugurację Hali Stulecia we Wrocławiu - więcej TUTAJ 

12 maja
  • 1670 roku urodził się August II Mocny, król, na jego temat: Królu złoty! czyli AUgust z Drezna
  • 1852 roku urodził się Christian Behrens, rzeźbiarz związany z Wrocławiem, autor "Alegorii rybołówstwa" przed Muzeum Narodowym we Wrocławiu - więcej TUTAJ 
  • 1884 roku zmarł zmarł Bedřich Smetana, czeski kompozytor, autor opery związanej z Karkonoszami. Więcej TUTAJ 
  • 1895 roku we Wrocławiu urodził się Karl Slotta,  był niemiecko-amerykańskim biochemikiem, studiował chemię na Uniwersytecie Wrocławskim , gdzie uzyskał doktorat w 1923 roku. Pracował nad hormonami płciowymi.  Jako jeden z pierwszych wyizolował i zidentyfikował progesteron. 
  • z 12/13 maja 1992 roku na stokach Kanczendzongi w Himalajach zginęła Wanda Rutkiewicz, polska himalaistka związana z Dolnym Śląskiem. W 1947 roku zamieszkała z rodzinną we Wrocławiu. Ćwiczyła m.in. w Górach Sokolich w Sudetach. Upamiętniają ją m.in. murale we Wrocławiu oraz w pobliżu schroniska Szwajcarka w Rudawach Janowickich

13 maja


14 maja

  • Dzień Farmaceuty: z tej okazji: „650 lat kamiennogórskiego aptekarstwa” oraz: Muzeum Farmacji, posty o aptekarzu z Kamiennej Góry
  • 1540 roku urodził się Bartholomäus Scultetus, kartograf, matematyk, astronom, burmistrz Görlitz, na jego temat: TUTAJ
  • 1754 roku urodził się Christian Benjamin Klein, organista i kolekcjoner, na jego temat: B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
  • 1847 roku zmarła Fanny Mendelssohn-Hensel, romantyczna kompozytorka. Autorka pieśni do słów śląskiego poety, Eichendorffa. Więcej TUTAJ 
  • 1868 roku urodził się niemiecki lekarz żydowskiego pochodzenia Magnus Hirschfeld, jeden z prekursorów seksuologii, założyciel Wissenschaftlich-humanitäres Komitee, pierwszej organizacji działającej na rzecz praw osób homoseksualnych. Pierwsze studia w 1887 roku rozpoczął we Wrocławiu. W stolicy Dolnego Śląska upamiętnia go m.in. mural.
  • 1885 roku we Wrocławiu urodził się światowej sławy dyrygent Otto Klemperer: więcej TUTAJ
  • 1940 roku zmarła Goldman Emma, działaczka społeczna, pisarka, anarchistka, na jej temat: Czerwona Emma oraz „Tkacze” Hauptmanna


15 maja

  • Dzień Niezapominajki: z tej okazji: więcej TUTAJ
  • Międzynarodowy Dzień Rodzin
  • Święto Polskiej Muzyki i Plastyki: z tej okazji o wybranych twórcach i związkach z Dolnym Śląskiem: #Chopin, #Moniuszko, #Wieniawski, #Wyspiański
  • „zimna Zośka” z tej okazji posty oznaczone tagiem: #mróz
  • Dzień Opery: z tej okazji: posty z tagiem #opera
  • 1567 roku włoski kompozytor Claudio Monteverdi został ochrzczony (i być może urodził się). Jego wielkim dziełem była opera "Orfeusz" - uznawana za właściwe narodziny gatunku. Niemiecka premiera tego arcydzieła odbyła się... we Wrocławiu! więcej TUTAJ 
  • 1822 roku książę Wilhelm Pruski, świeżo upieczony właściciel zamku w Karpnikach, poinformował w liście swoją żonę Mariannę, że grupa skał w Rudawach Janowickich została oficjalnie nazwana na jej cześć. Chodzi o Mariannenfels, czyli współcześnie Starościńskie Skały. Więcej TUTAJ 
  • 1862 roku urodził się Arthur Schnitzler, autor kontrowersyjnej sztuki "Taniec miłości" o bardzo eksponowanych wątkach seksualnych. Dzieło, które było zakazane w wielu krajach, zostało odczytane we Wrocławiu w 1903 roku, tuż przed ocenzurowaniem przez władze niemieckie. Druk sztuki z 1903 roku ilustrował Bertold Löffler - grafik pochodzący z Sudetów. Więcej TUTAJ
  • 1870 roku w Nowogrodźcu urodził się Robert Rudolf Emil Hindemith, ojciec kompozytora Paula Hindemitha. Jako dziecko muzyk spędzał czas w domu rodzinnym jego ojca na Dolnym Śląsku. Więcej TUTAJ 
  • 1879 roku zmarł Gottfried Semper, syn kamiennogórskiego kupca, architekt, kolega Ryszarda Wagnera, budowniczy oper, na jego temat: TUTAJ


16 maja 
  • 1543 roku we Wrocławiu zmarł Maciej Przybyło (Mathias Auctus) - medyk pochodzący z Krakowa 
  • 1780 roku we Wrocławiu urodził się Friedrich Wilhelm Berner, muzyk, organista, kompozytor związany z Wrocławiem. W 1823 roku jego gry słuchał Felix Mendelssohn Bartholdy 
  • 1850 roku urodził się Jan Antoni Mikulicz-Radecki: lekarz, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1858 roku we Wrocławiu urodził się Felix Deutsch, przemysłowiec, współzałożyciel firmy Allgemeine Electricitäts-Gesellschaft (AEG) - jednego z największych przedsiębiorstw branży elektrotechnicznej.
  • 1864 roku zmarł Carl Friedrich Ferdinand Buckow, organmistrz, na jego temat: więcej TUTAJ
  • 1929 roku Emil Jannings jako pierwszy aktor w dziejach otrzymał Oscara podczas I gali rozdania nagród Akademii Filmowej w Los Angeles.  Aktor jako nastolatek był mieszkańcem Goerlitz (wówczas w prowincji Śląsk), a pierwsze kroki w profesjonalnym teatrze na angażu stawiał w teatrze miejskim w Głogowie. Więcej TUTAJ

17 maja



18 maja



19 maja

  • 1838 roku polski romantyk, poeta - Zygmunt Krasiński przybył do Szczawna-Zdroju na kilkudniowy pobyt. Zwiedził m.in. Książ. Więcej TUTAJ 


20 maja

  • początek zodiakalnych Bliźniąt (daty wahają się od 20-22 maja)
  • Dzień Artysty Śpiewaka (ustanowiony przez Zarząd Sekcji Teatrów Muzycznych Związku Artystów Scen Polskich) - z tej okazjiciekawostki TUTAJ
  • Dzień Pszczoły (World Bee Day pod patronatem ONZ)więcej TUTAJ
  • 1749 roku urodził się Moritz Freiherr von Koppy, który otworzył w 1806 roku cukrownię (jedną z pionierskich w Europie) w Krayn, czyli Krajnie pod Strzelinem. W 1810 roku Moritz wydał we Wrocławiu książkę: „Die Runkelrüben-Zucker-Fabrikation". Więcej TUTAJ
  • 1770 urodziła się Anna Emilie von Anhalt-Köthen-Pleß Hochberg, księżna związana z Książem i Szczawnem-Zdrój. Jej krewny był mecenasem Bacha, na jej temat: Anna, piękna 200-latka ze Szczawna
  • 1860 roku urodził się Eduard Buchner – niemiecki profesor chemii. Posadę wykładowcy na Uniwersytecie Wrocławskim przyjął jako Noblista, w 1909 roku, 2 lata po otrzymaniu nagrody za wyjaśnienie procesu fermentacji. Profesor wykładał w stolicy Dolnego Śląska przez 3 lata. Zachowały się jego publikacje i notatki na wykłady, które można podziwiać na wystawie w muzeum uniwersytetu. O Noblistach związanych z Dolnym Śląskiem TUTAJ
  • 1896 roku zmarła Clara Schumann, słynna pianistka i kompozytorka - znana ówczesnej wrocławskiej publiczności z kilku koncertów - zapraszam TUTAJ 
  • 1913 roku we Wrocławiu otwarto Halę Stulecia (Jahrhunderthalle): TUTAJ 


21 maja 
  • Międzynarodowy Dzień Herbaty - przetacznik znany z naszych lasów i łąk stosowany był niegdyś na Śląsku jako surogat orientalnej prawdziwej herbaty i nazywany był Europäischer Thee - więcej TUTAJ
  • Dzień Kosmosu – o śląskiej badaczce kosmicznych tajemnic: więcej TUTAJ
  • wspomnienie kościelne oraz rocznica urodzin (przypuszczalna data) św. Jana Nepomucena – figury przedstawiające tego patrona są niezwykle popularne nie tylko w Czechach, ale i na Dolnym Śląsku, więcej TUTAJ 
  • 1471 roku urodził się Albrecht Dürer, wielkiego renesansowego norymberczyka i jego dzieła wiąże wiele ciekawych kontekstów z Dolnym Śląskiem. Więcej TUTAJ 
  • 1543 zmarł Kopernik Mikołaj, astronom, na jego temat: Kopernikańskie smaczki na Dolnym Śląsku
  • 1713 roku w Kłodzku urodził się Andreas Faulhaber, ksiądz skazany na śmierć przez władze pruskie za spowiadanie dezerterów w czasie wojny śląskiej. Przed wojną podejmowano próby beatyfikacji księdza Faulhabera
  • 1715 zmarł Pierre Magnol, botanik – od jego nazwiska pochodzi nazwa ozdobnego krzewu, na jego temat: Egzotyczny gość o francuskim nazwisku
  • 1834 zmarł Marie Joseph de La Fayette, rewolucjonista, humanista, więzień fortu w Nysie, na jego temat: Francuski rewolucjonista w śląskim forcie
  • 1980 roku zmarła Ida Kamińska, aktorka związana z Wrocławiem, była nominowana do Oscara! Więcej TUTAJ 


22 maja



23 maja


  • Światowy Dzień Żółwia
  • 1608 roku urodził się Otto von Nostitz (zmarł 14 listopada 1664), właściciel zamku w Jaworze, właściciel oryginału rękopisu "O obrotach sfer niebieskich" Mikołaja Kopernika. Jego inicjał znajduje się na karcie księgi astronoma, która obecnie przechowywana jest w Bibliotece Jagiellońskiej.
  • 1823 roku odbyła się kilkudniowa podróż Washingtona Irvinga, autora "Jeźdźca bez głowy" po Sudetach i Dolnym Śląsku: więcej TUTAJ
  • 1835 roku - 10-lecie Akademii Śpiewaczej we Wrocławiu, zabrzmiał Magnificat Bacha
  • 1842 roku urodziła się Maria Konopnicka, polska pisarka, tłumaczka i komentatorka dzieł Hauptmanna - więcej TUTAJ 
  • 1847 roku we Wrocławiu zapalono po raz pierwszy uliczne latarnie gazowe
  • 1863 roku Ferdinand Lassalle, polityk pochodzący z Wrocławia, założył Powszechny Niemiecki Związek Robotników w Lipsku (była to pierwsza partia robotnicza na świecie)
  • 1871 roku umieszczenie popiersia Karola Linneusza (w rocznicę urodzin naukowca), autorstwa Alberta Rachnera we wrocławskim ogrodzie botanicznym

24 maja

  • Europejski Dzień Parków Narodowych: z tej okazji dolnośląskie parki narodowe: #Karkonoski Park Narodowy i #Park Narodowy Gór Stołowych
  • Dzień Ślimaka
  • 1671 roku na zamku w Bayreuth wystawiony został balet-opera "Sudetische Frülings-Lust" (Rozkosze sudeckiej wiosny) z okazji ślubu Christiana Ernsta von Brandenburg-Bayreuth z Zofią Luizą Wirtemberską. Kilka miesięcy później na świat przyszła ich córka - Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna, królowa Polski - więcej TUTAJ 
  •  1704 roku w Nysie zmarł Karl Dankwart, malarz barokowym, aktywny m.in. na Śląsku (Nysa, Kłodzko, Otmuchów), autor dekoracji malarskich m.in. w Częstochowie i Krakowie.
  • 1767 roku w Nowogrodźcu urodził się Joseph Ignaz Schnabel, kompozytor, organista związany z Wrocławiem, organizator koncertów, na których wystąpił we Wrocławiu młody Chopin
  • 1820 roku w Bolesławcu urodził się Carl Ferdinand Appun, uczestnik ekspedycji naukowej do Ameryki Południowej. 
  •  1906 roku zmarł Heinrich Reimann, muzykolog pochodzący z Krosnowic koło Kłodzka, był mentorem kompozytora Maksa Regera.
  • 1988 roku podczas rozbiórki kamienicy w Środzie Śląskiej została odkryta i rozgrabiona druga część tzw. skarbu średzkiego. Odzyskane klejnoty i monety trafiły do kilku muzeów na Dolnym Śląsku. Cykliczną wystawę czasową poświęconą skarbowi średzkiemu organizuje Muzeum Narodowe we Wrocławiu
  • 1906 roku oddano do użytku kamienną wieżę widokową na Wielkiej Sowie w Sudetach: więcej TUTAJ
  • 24 maja 1927 roku Tomáš Masaryk został po raz trzeci wybrany na urząd Prezydenta Czechosłowacji. Polityk bywał w Sudetach. Więcej na ten temat TUTAJ.
  • 1988 roku podczas prac rozbiórkowych kamienicy w Środzie Śląskiej została odkryta druga część tzw. skarbu średzkiego


25 maja 

  • Dzień Piwowara z tej okazji posty z słynnego piwowarskiego miasta: #Świdnicy oraz oznaczone tagiem #browar (np. Miedzianka), piwne ciekawostki TUTAJ 
  • 1865 roku urodził się Fryderyk August III Wettyn, ostatni król Saksonii, który zmarł w 1932 roku w miejscowości Szczodre (obecnie w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim). Jego praprapradziadkiem był król Polski August III Sas.

26 maja

  • Dzień Matki - Matka – sztuka na Dolnym Śląsku (GALERIA) + ciekawostki muzyczne TUTAJ 
  • 1799 roku we Wrocławiu urodził się August Kopisch. Był niemieckim wynalazcą, podróżnikiem, malarzem, pisarzem i poetą. Na Capri odkrył słynną Lazurową Grotę, która do dziś jest jedną z najciekawszych włoskich atrakcji turystycznych! Więcej TUTAJ 
  • 1828 roku około 16-letni Kaspar Hauser pojawił się w Norymberdze. Tajemniczy młodzieniec, nazywany "sierotą Europy", zmarł w wyniku ran (podejrzenie zabójstwa) w 1833 roku. Istniały liczne spiskowe teorie na temat jego pochodzenia. Przypadek Hausera szybko przyciągnął międzynarodową uwagę i stał się rodzajem fenomenu i tematem książek, a później również filmów. W 1834 roku, rok po tragicznej śmierci Hausera, we Wrocławiu ukazała się w języku polskim książka (tłumaczenie "Kaspar Hauser czyli Opis nieodkrytych tajemnic tyczących się jego wychowania, cierpień i śmierci") na temat tego tajemniczego mężczyzny o nieustalonym pochodzeniu.
  • 1831 roku stoczona została Bitwa pod Ostrołęką – jedna z bitew powstania listopadowego. Uczestnikiem bitwy był autor pieśni "Witaj, majowa jutrzenko". O weteranie walk wspomniał śląski pisarz Henryk Laude w rozdziale powieści podróżniczej poświęconym Szczawnie. Z kolei Wagner, oczarowany spotkaniem z polskim hrabią walczącym pod Ostrołęką, napisał uwerturę Polonia zawierającą cytat z wspominanej pieśni! więcej na ten temat: TUTAJ
  • W "Chronik der Stadt Greiffenberg in Schlesien", czyli kronice Gryfowa Śląskiego (na Pogórzu Izerskim), z 1861 roku, znajdujemy ciekawą notatkę z 1836 roku: prawie dwa wieki temu w tym mieście z "25 na 26 maja białego puchu spadło na ponad 1/4 łokcia wysokości - gildia strzelców musiała wymaszerować w śniegu". Strzelcy wykorzystali anomalię, by zabawić się i.... ulepili "dużego bałwana, który został wieczorem wysadzony w powietrze przy użyciu prochu strzelniczego"! - więcej TUTAJ 
  • 1906 roku – zmarł Henryk Ibsen, dramatopisarz. Trzykrotnie nominowany do nagrody Nobla. Na jego twórczość wpływ miały teoretyczne uwagi historyka literatury z Dolnego Śląska,  Hermanna Hettnera - więcej TUTAJ 


27 maja

  • Dzień Samorządu Terytorialnego: z tej okazji: Ratusz – dom władzy (przegląd dolnośląskich gmachów historycznych urzędów)
  • 1823 roku we Wrocławiu zmarł Anton Johann Krocker, lekarz i botanik śląski, jego dziełem życia była publikacja "Flora Silesiaca" w pięciu tomach. Odkrył i nazwał ponad 100 gatunków roślin. Jedną z nich jest np. kanianka wielka (Cuscuta lupuliformis)
  • 1840 roku zmarł Niccolò Paganini, słynny wirtuoz skrzypiec i gitary. Od stycznia 1829 do lutego 1831 występował w kilkudziesięciu miastach, w tym we Wrocławiu. Muzyk autoryzowany życiorys opowiedział swojemu pierwszemu biografowi – absolwentowi Uniwersytetu Wrocławskiego, a także doczekał się cenionej i tłumaczonej publikacji krytycznej dotyczącej jego niezwykłego stylu gry. Autorem tej pracy był kapelmistrz pochodzący z Milicza! więcej TUTAJ 
  • 1910 zmarł Robert Koch, niemiecki uczony, odkrywca bakterii wywołujących gruźlicę – Noblista od bakterii i jego pionierskie artykuły we Wrocławiu (Koch na Dolnym Śląsku)


28 maja



29 maja

  • 1610 urodziła się Maria Kunicka (Maria Cunitz), astronomka, badaczka, na jej temat: Świdnicka miłośniczka gwiazd – kilka słów o pionierskiej pracy Marii Kunickiej
  • 1882 roku zmarł Hermann Hettner, znawca literatury i pisarz pochodzący z Uniejowic koło Zagrodna. W swojej pracy zawarł wskazówki, które miały wpływ na odbiór pionierskiej twórczości Wagnera oraz wpłynęły na styl teatralny Ibsena. Z tego powodu jego dzieło teatrologiczne jest jednym z najważniejszych traktatów estetycznych XIX wieku - więcej TUTAJ 
  • 1897 roku urodził się Erich Wolfgang Korngold, laureat dwóch Oscarów za najlepszą muzykę, autor kompozycji „Rübezahl” o Liczyrzepie. Więcej TUTAJ 
  • 1901 roku odbyła się drezdeńska prapremiera jedynej opery Paderewskiego, późniejszego premiera odrodzonej Polski. Dzieło oparte jest na noweli Kraszewskiego, który mieszkał w Dreźnie. Semper, architekt gmachu, był synem kupca z Kamiennej Góry: opera Sempera


30 maja 

  • 1778 roku zmarł Voltaire czyli François-Marie Arouet, filozof, pisarz: ma jego temat: Voltaire, Fryderyk Wielki, Kandyd i listy z Dolnego Śląska 
  • 1788 roku we Wrocławiu wykonano słynnego "Mesjasza" Haendla. Kompozytor był wnukiem wrocławianina. Więcej TUTAJ 
  • 1814 roku urodził się Michaił Bakunin, anarchista, działacz społeczny i polityczny, związany z Wrocławiem i takimi artystami jak: Wagner czy Słowacki, na jego temat: TUTAJ 
  • 1827 roku w Jeleniej Górze zmarł malarz Sebastian Carl Christoph Reinhardt - pionier sudeckiego pejzażu - więcej TUTAJ
  • 1996 roku światowej sławy dyrygent Kurt Masur został Honorowym Obywatelem Brzegu. Muzyk urodził się na historycznym Dolnym Śląsku i w tym regionie zdobywał pierwsze muzyczne wykształcenie – więcej: TUTAJ 

31 maja







****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. W sprawie użycia komercyjnego, proszę o kontakt.

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz