Scultetus z Legnicy i Scultetus z Görlitz oraz ich piękne domy (galeria, historia)

Zbieżność nazwisk to często kłopotliwa sprawa. W renesansie w oddalonych od siebie 100 km Legnicy i Görlitz mieszkali Johann i Bartholomäus Scultetus. Pamiątkami po ich działalności są dwa wspaniałe zabytki, perły architektoniczne wspomnianych miast. 

Legnicki Scultetus przyszedł na świat w 1570 roku. Właśnie wówczas Bartholomäus Scultetus z  Görlitz zamieszkał w swoim pięknym domu. 



Legnica 
Johannes Scultetus, czyli właściwie Hans Scholz, związany był z Legnicą. Urodził się (za: „Academiae et scholae germaniae praecipuè ducatus Silesiae”) 22 września 1570 roku w śląskim Kożuchowie. Był od 1617 roku rektorem w Legnicy. Właśnie w tym dolnośląskim mieście znajduje się wspaniała kamienica z dekoracją sgraffitową, nazywana Kamienicą Scultetus (Scholz-Haus). Jest położona niedaleko galerii Piastów oraz kościoła Mariackiego. Zdobienia pochodzą z 1611 roku. Oprócz ornamentów znajdziemy tam personifikacje siedmiu sztuk wyzwolonych (septem artes liberales): Gramatyki, Dialektyki, Retoryki, Muzyki, Arytmetyki, Astronomii oraz Geometrii. Autorem pięknego sgraffita był mistrz Giovanni i jego uczniowie. Co ciekawe interesująca dekoracja (w Legnicy są jeszcze inne cenne kamienice utrzymane w tej stylistyce) została w XIX wieku zakryta! Ponownie ten skarb odkryto w drugiej połowie XX wieku. Johannes Scultetus zmarł 1 grudnia 1629 roku.

kamienica Scultetusa w Legnicy 

mapa/lokalizacja: 

https://goo.gl/maps/LbYmNuV6Eeb2BBWTA

Görlitz
Görlitz to razem z Zgorzelcem tzw. Europamiasto, dawnej jedna struktura samorządowa, dziś rozdzielone granicą dwa odrębne miasta, których historia się rozdarła. Właśnie w tym miejscu działał Bartłomiej Scultetus. Urodził się  14 maja 1540 roku (był więc 30 lat starszy od legnickiego Scultetusa) w obecnie polskiej części miasta. Zapisał się w historii jako zasłużony kartograf, astronom (popularyzator reformy kalendarza oraz nauczyciel Tycho Brahe), a także samorządowiec, ceniony burmistrz  Görlitz. Dzięki pierwszemu małżeństwu w 1570 roku zamieszkał w pięknej kamienicy w centrum Görlitz. Budynek ten słynie z wspaniałego dziedzińca. Niedaleko położona jest też Ratsapotheke, fantastyczny budynek dawnej apteki z zegarem słonecznym na fasadzie. Ten niezwykły czasomierz wykonał brat Bartłomieja, Zacharias. W  Görlitz i Zgorzlecu nazwisko  Scultetus jest dobrze znane. Słynny naukowiec i burmistrz jest patronem ulic oraz instytucji, w tym obserwatorium astronomicznego - Scultetus Sternwarte Görlitz. Zmarł 21 czerwca 1614 roku. W czasach burmistrza  Scultetusa w Görlitz działali tacy ludzie, jak: wspominany  Schwenckfeld, ale też Jakob Böhme (na jego temat TUTAJ).

 Bartholomäus Scultetus, portret, wolne media, wikimedia.org

 Bartholomäus Scultetus - tablica pamiątkowa w Görlitz 

kamienice, w tym dom Scultetusa w Görlitz 

dziedziniec domu Scultetusa w Görlitz 

W 2019 roku minęła 390. rocznica śmierci Johannesa Scultetusa i 405. rocznica śmierci Bartholomäusa Scultetusa.

*****

****

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku