Flecista z Jeleniej Góry - Maximilian Schwedler: wirtuoz, nauczyciel, konstruktor – ciekawostki o niezwykłym muzyku z przełomu XIX i XX wieku

Urodził się w mieście u stóp Karkonoszy. Sławę zdobył w saksońskim Lipsku – mieście, w którym zmarł Bach i Mendelssohn, a urodził się Wagner. Mistrzowsko grał na flecie w słynnej orkiestrze Gewandhausu. Dzielił się swoją wiedzą jako profesor konserwatorium. Napisał książkę o fletach i technice gry. Skonstruował instrument, który określa się mianem fletu reformowanego (lub fletu Schwedlera). Był autorem opracowań wielu kompozycji dawnych mistrzów (w tym Bacha, Mozarta, Haendla). Współcześni Schwedlerowi kompozytorzy dedykowali mu kilka swoich dzieł. 

Kilka słów o ciekawym muzyku z Dolnego Śląska i jego dokonaniach. 

Dom Zdrojowy z pijalnią wody mineralnej w Polanicy-Zdroju (GALERIA)

Polanica zalicza się do grona najpopularniejszych uzdrowisk Dolnego Śląska i Ziemi Kłodzkiej! 

Kościół w Wierzbnej koło Świdnicy - romańsko-barokowa świątynia i niezwykły Nepomucen (GALERIA)

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wierzbnej to połączenie starej romańskiej świątyni z większym barokowym kościołem. Tworzą literę L, która w niezwykły sposób połączyła kilka wieków dolnośląskiej architektury. Dodatkową ciekawostką jest niezwykła kolumna św. Jana Nepomucena, która stanęła w sąsiedztwie kościoła zanim męczennik został wyniesiony na ołtarze! 

„Pisanki i palmy wielkanocne” - wystawa w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu (GALERIA)

Tradycja i nowe spojrzenie na wielkanocne dekoracje. 

Fiołek w naturze i kulturze Dolnego Śląska i Sudetów: ciekawostki ze świata dawnej botaniki, poezji, muzyki i toponimii (o fiołkowym marcu, fiołkowej górze i… fiołkowej śmierci!)

Fiołek jest jednym z symboli wczesnej wiosny. Nie tylko cieszy małymi, ale wdzięcznymi kwiatami. Niektóre gatunki posiadają również charakterystyczny, ulotny słodki zapach. Fiołki od wieków inspirowały ludzi. Były kojarzone z mitami, obrzędami. Traktowano je jako symbole i dary. Służyły też jako pożywienie, roślina lecznicza i rytualna. Są ozdobą rabatek i ogrodów. Pojawiają się w wierszach i kompozycjach muzycznych! Od ich nazwy wzięły się geograficzne nazwy lokalne. Także w Sudetach. Dawniej „fiołkową górą” nazywano Łabski Szczyt! Jest to związane z niezwykłym zjawiskiem. Powstał na ten temat nawet ciekawy wiersz. 

Zapraszam do lektury wyboru ciekawostek związanych z fiołkami. 

Chata Hvězda – klimatyczne schronisko obok górskiej kaplicy i fantastycznych skałek (GALERIA)

Jedno z najciekawszych miejsc wypoczynkowych w czeskiej części Gór Stołowych! 

Zamek Piastowski w Jaworze (GALERIA)

Zabytek, który wciąż czeka na lepsze czasy... Dawniej była w nim biblioteka, w której w XVII wieku przechowywany był rękopis "O obrotach..." Kopernika! 

Święta na ludowo: 25. Wystawa Stołów Wielkanocnych w Bożkowie (GALERIA)

Ah, ta ludowa kreatywność! 

Archikatedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu: detale, witraże, kaplice, wnętrza, widoki z wieży (GALERIA)

Jeden z najważniejszych i najstarszych kościołów Śląska i Polski, jeden z najcenniejszych zabytków Wrocławia. 

Katedra św. Trójcy (Kathedrale Ss. Trinitatis) w Dreźnie - kościół dworski (GALERIA)

Miejsce, w którym spoczywają władcy Saksonii oraz królowe Polski. 

Bazylika archikatedralna św. Jakuba w Szczecinie (GALERIA)

Kościół okaleczony przez wojnę, związany z niezwykłym kompozytorem. 

"Taniec miłości"/”Korowód” Schnitzlera we Wrocławiu - zdążyć przed cenzurą, czyli scena, sex, skandal i sąd!

Wrocław nie bał się dzieł odważnych i kontrowersyjnych, gwarantujących skandal. Na początku XX wieku w stolicy Dolnego Śląska wystawiono m.in. „Salome” Straussa na podstawie sztuki Wilde’a, który trafił do więzienia za homoseksualizm. Elementem ekspresjonistycznego dramatu jest m.in. taneczny striptiz głównej bohaterki i jej nekrofilski pocałunek odciętej głowy Jana Chrzciciela. Wrocław był drugim miastem po Dreźnie, które przyjęło tę inscenizację. Z kolei niedługo później w mieście odczytano skandalizującą sztukę „Taniec miłości” Schnitzler – dzieło, które kilka miesięcy po tej wrocławskiej lekturze zostało ocenzurowane przez władze i zakazano jego wydawania oraz wystawiania!

Alexander von Zemlinsky: kompozytor z Wiednia i poeci śląscy związani z Wrocławiem, Nysą, Zieloną Górą (Eichendorff, Hoffmann von Fallersleben, Bierbaum, Morgenstern)

Twórczość  Zemlinskyego nie jest obecnie szczególnie popularna, choć należy do bardzo interesujących przykładów późnego romantyzmu w muzyce. Kompozytor z Wiednia należał do śmietanki artystycznej jego czasów. Pozostawił po sobie wiele pięknych kompozycji, które wciąż są wykonywane w najważniejszych filharmoniach i operach świata. Wybrałem kilka pieśni tego autora, których słowa napisali poeci związani z Dolnym Śląskiem – to lirycy, którzy przyszli na świat w tym regionie, lub tam mieszkali i tworzyli. Zapraszam!

Oto kolejny odcinek ciekawostek związanych z muzyką i słowem z Dolnym Śląskiem w tle. 

Jaskółki – ptaki symbole: wybrane ciekawostki ze świata przyrody, kultury i sztuki, związane z Dolnym Śląskiem

Jaskółki i bociany to ptaki wędrowne, które kojarzą nam się z powrotem wiosny i odejściem lata. Są nie tylko zwiastunami ciepłego sezonu, ale i opiekunami szczęścia domowego. Jaskółki obserwowane są jako prognostyk wystąpienia opadów i burz. W sztuce ich charakterystyczny ogon stał się określeniem specyficznego złącza w stolarstwie oraz motywu dekoracyjnego używanego jako rodzaj blankowania. Jaskółcze ogony występują także w świecie kryształów. Z kolei jaskółcze gniazda zadomowiły się w terminologii muzykologicznej i wiążą się z organami! Także miłośnicy roślin mają swoje jaskółcze ziele. 

Zapraszam do lektury wybranych ciekawostek. Będzie sztuka, poezja, literatura, budownictwo, natura, szeroko rozumiana kultura. 

Kościół św. Marcina w Jaworze - sakralna perła katolicka w mieście znanym z ewangelickiego Kościoła Pokoju (GALERIA)

Jawor słynie z luterańskiego barokowego Kościoła Pokoju- zabytku na liście Pomników Historii i dziedzictwa UNESCO - ale także zabytkowy kościół katolicki jest godny uwagi. Sami zobaczcie! 

Dolnośląska rzeźba: Strażnik Wieczności przy Drodze Wieczności (GALERIA, MAPA)

 

Jedna z najbardziej intrygujących rzeźb na Dolnym Śląsku! 

Kościół św. Krzysztofa we Wrocławiu (GALERIA)

Mały kościółek z długą historią i ciekawym wyposażeniem. 

10 poetek związanych z historycznym Dolnym Śląskiem i ciekawostki dotyczące ich życia i twórczości (XVI – XX wiek)

Czy znacie poetki, które tworzyły lub urodziły się na Dolnym Śląsku przed 1945 rokiem? Zwykle wymienia się przede wszystkim nazwiska mistrzów słowa związanych z regionem, jak Opitz, Angelus Silesius, Eichendorff, Günther czy Morgenstern. Także Panie zasłynęły jako autorki liryki. Chciałbym przypomnieć o wybranych poetkach, które zapisały się w historii regionu i literatury. Ich twórczość jest dziś zwykle zapomniana, zwłaszcza wśród współczesnych mieszkańców Śląska. Tymczasem wiersze śląskich poetek interesowały m.in. Bacha (a nawet Bachów), Berga, Schopenhauera czy króla Hanoweru! 

Kilka ciekawostek o liryczkach związanych z Dolnym Śląskiem od końca XVI wieku do początku XX wieku. 

Kościół Wniebowzięcia NMP w Szczawnie-Zdroju - z niezwykłą mozaiką! (GALRRIA)

Uzdrowisko koło Wałbrzycha ma wiele atrakcji - ciekawe dzieła sztuki skrywa kościół w Szczawnie! 

Zapora wodna na Bystrzycy w Zagórzu Śląskim - nocą! (GALERIA)

Jedna z kilku zabytkowych sudeckich zapór, które nie tylko pozwoliły chronić przed powodziami, ale i stały się atrakcjami, dzięki powstałym jeziorom i ciekawej architekturze obiektów. 

Zapora w Zagórzu Śląskim pojawiła się w filmie "IO" nominowanym do Oscara w 2023 roku. 

Schronisko PTTK „Jagodna” + Krzyż Męki Pańskiej (GALERIA)

Na szlaku w Górach Bystrzyckich.

Czar szkła na Dolnym Śląsku i Łużycach (GALERIA)

Szkło jest od wieków towarzyszem człowieka. Służy nam w różny sposób. Jako szyby, naczynia, akcesoria naukowe, ozdoby, słoje, lustra itp. Powszechne, użytkowe szkło przemysłowe jest z nami na co dzień w najróżniejszej postaci. Bardziej wyrafinowane, ozdobne szkła artystyczne są często elementem rodzinnego majątku, pamiątką. Szkło jest delikatne, zarazem finezyjne i zapewniające ochronę, jak i groźne. Może być przezroczyste – jakby nie istniało - albo barwione i dekorowane. Może nawet „świecić” – jak szkło uranowe – które wykazuje silną fluorescencję. 

Oto szklane skarby z Dolnego Śląska (w rozumieniu historycznym jako regionu i obszaru administracyjnego, obejmującego również Ziemię Kłodzką i część Łużyc). 

Hermes/Merkury – patron handlu, zwiastun bogactwa – wybrane dzieła sztuki i małej architektury z Dolnego Śląska (plus poeta, który zainspirował Mozarta!)

Podobnie jak Neptun, także Hermes przeniknął ze starożytnych mitów Południa do przestrzeni miast nowożytnej i współczesnej Europy Środkowej i Północnej. Na Dolnym Śląsku można znaleźć ślady takich kontekstów m.in. w historycznych miastach kupieckich i przemysłowych. Wszędzie tam, gdzie dawne bóstwo traktowane było jako „marka” sukcesu i rozwoju oraz patron... alchemii i nauk tajemnych (hermetycznych). Hermes był też mieszkańcem Wrocławia, dokładnie Johann Timotheus Hermes – do jego słów muzykę napisał Mozart!

Kilka ciekawostek artystycznych i nie tylko (m.in. ze Świdnicy, Legnicy, Wrocławia, Jeleniej Góry, Kamiennej Góry, Lubania). Zapraszam.

Habsburgowie – wybrane ślady na Dolnym Śląsku (uniwersytet, wyjątkowe kościoły ewangelickie, kult Nepomucena... wojny)

Wybrane pamiątki związane z rodziną, która panowała na tronach połowy Europy, a jej wpływy obejmowały kilka kontynentów. Rodu, który zasłynął jątrzeniem konfliktów, a także... genetycznymi wadami. Habsburgowie zapisali się również w dziejach Śląska, w tym Dolnego Śląska, gdzie do dziś można podziwiać rozmaite interesujące ślady z ich czasów i będące świadectwem ich decyzji. 

Subiektywny wybór kontekstów z galerią zdjęć nawiązującą do materialnego dziedzictwa związanego z Habsburgami. 

Niezwykłe hale na Dolnym Śląsku: Wrocław, Szczawno-Zdrój, Świeradów-Zdrój, Zgorzelec (GALERIA i wybór ciekawostek)

Mają odmienne funkcje: usługowe, handlowe, kulturalne czy rekreacyjne. Różni je także styl, konsytuacja, materiały budowlane. Powstały mniej więcej w podobnym czasie, na przełomie XIX i XX wieku. Łączy je też to, że niezmiennie służą mieszkańcom Dolnego Śląska i turystom. Zachwycają budową i intrygują wieloma ciekawostkami. Oto wybór rozmaitych dolnośląskich hal. 

Zapraszam do dwóch uzdrowisk w Sudetach, do zabytku z listy dziedzictwa ludzkości UNESCO, a także na dworzec i do niezwykłego domu kultury, który niegdyś upamiętniał cesarzy.