Ciekawostki historyczne, przyrodnicze i kulturalne nie tylko dolnośląskie i sudeckie (gdzie mnie poniesie...). Miłośników historii zapraszam do kalendarium pełnego ciekawostek! >> KALENDARIUM MIESIĘCZNE (daty dzienne) + KALENDARIUM ROCZNIC 2024 (oś chronologiczna - KILKASET rocznic!)
Translate
30 maja 2021
Złota Kotlina Kamiennogórska w majowym słońcu... i morzu rzepaku! (GALERIA)
28 maja 2021
Zamek Świny - mistyka ruin (GALERIA + mapa i ciekawostki)
26 maja 2021
23 maja 2021
Tajemniczy górski cmentarz: Memento w Piechowicach (GALERIA)
Spacer po Złotoryi (GALERIA)
21 maja 2021
Kolory nieba (wiosenny zachód słońca w Sudetach) (Kamienna Góra)
Dürer - geniusz renesansu i dolnośląskie ciekawostki (wrocławski biskup, kolekcja Lubomirskich, wiersz i pomnik oraz inne niezwykłe historie i teorie) (GALERIA)
Mistrz niemieckiego renesansu uchodzi za genialnego twórcę miedziorytów i drzeworytów. Jego „Jeźdźcy Apokalipsy”, "Adam i Ewa" czy „Melancholia” to dzieła wręcz kultowe, mające swoje miejsce w szeroko rozumianej kulturze, również tej popularnej. Jednym z mecenasów artysty był wrocławski biskup, znany miłośnik sztuki, który sprowadził na Śląsk estetykę Odrodzenia! Norymberski mistrz doczekał się we Wrocławiu swojego pomnika, a nawet wiersza. W muzeach i kościołach można znaleźć dzieła związane z jego twórczością oraz prace jego młodszego brata. Jest też niezwykła teoria, wiążąca z Wrocławiem modela jednego z portretów Dürera.
Zapraszam na przegląd kilku ciekawostek związanych z jednym z najwybitniejszych artystów wszech czasów.
20 maja 2021
Królowe i królowie sceny muzycznej – słynni operowi śpiewacy i śpiewaczki oraz ich związki z Dolnym Śląskiem i Sudetami (wybór ciekawostek)
W czasach przed kultem kina to divy operowe były seksbombami swoich epok! Śpiewacy i śpiewaczki królowali na scenach, salonach, a nawet bywali szarymi eminencjami dworów. Wielu znakomitych artystów śpiewu zapisało się na kartach historii muzyki dzięki prapremierowym wykonaniom wybitnych utworów albo innym osiągnięciom. Niektórzy mieli związek z Dolnym Śląskiem i okolicami. Tutaj przyszli na świat, debiutowali lub występowali.
Przygotowałem kilka ciekawostek na temat takich właśnie osób. Zapraszam!
Mauzoleum Hochbergów z Zamku Książ w Wałbrzychu (GALERIA + mapa)
19 maja 2021
Nepomucen – święty z mostów (i nie tylko): dolnośląskie i sudeckie ciekawostki (GALERIA + ciekawa pieśń, odznaka i niezwykli imiennicy patrona)
Nepomuki – czyli wizerunki św. Jana Nepomucena – są fenomenem. Regionem szczególnie bogatym w pamiątki związane z kultem czeskiego świętego jest Dolny Śląsk. Niemal w każdej miejscowości można znaleźć figurę, ołtarz czy kaplicę poświęconą średniowiecznemu męczennikowi. Barok był czasem rozkwitu architektury sakralnej, która stanowiła część ruchu kontrreformacyjnego. Prawdziwa „nepomukomania” stanowiła jeden z filarów ówczesnej demonstracji religijności katolickiej. Nawet zmiany polityczne, przejście Śląska z rąk Habsburgów do Hohenzollernów, nie skreśliły wpływu Nepomucena na wiernych. Do dziś podziwiać możemy materialne pamiątki tego niezwykłego zjawiska. Fascynują one kulturoznawców i turystów, czego świadectwem może być ustanowienie Międzynarodowej Odznaki Turystycznej „Szlakami Świętego Jana Nepomucena”.
Przygotowałem galerię zdjęć ciekawych pomników i innych wizerunków świętego, które udało mi się spotkać podczas wędrówek po Dolnym Śląsku (historycznym i administracyjnym) i Sudetach. Dodatkowo poszukałem innych interesujących kontekstów – na przykład utworów wokalnych i lirycznych związanych z kultem św. Jana. Jako smaczek wspominam również słynnych i zasłużonych imienników świętego, którzy żyli i działali na Dolnym Śląsku lub w Sudetach. To bogaty - ale zaledwie wybór z morza kontekstów i niezwykłości. Zapraszam!
Dawna żwirownia w Sędzisławiu (nad wodą z górami w tle) (GALERIA)
17 maja 2021
Wodospad Podgórnej - królestwo morsujących, piękna atrakcja Karkonoszy (GALERIA + mapa)
16 maja 2021
Rzepakowe krajobrazy w Sudetach (GALERIA)
Wiosennie w Książańskim Parku Krajobrazowym (GALERIA)
14 maja 2021
Pałac w Kobierzycach - tam na zaproszenie krewnego mecenasa Bacha mistyk Steiner przedstawił założenia rolnictwa biodynamicznego! (GALERIA + ciekawostki)
13 maja 2021
Hala Stulecia we Wrocławiu - architektoniczna perła Dolnego Śląska, zabytek z listy UNESCO! (GALERIA + opis + archiwalne zdjęcia i pocztówki!)
12 maja 2021
Podziemne skarby w Sudetach: Jaskinia niedźwiedzia w Kletnie (GALERIA + mapa)
11 maja 2021
Góry zachwytów! Złoty Widok (w Michałowicach + widoki z starego kamieniołomu granitu) (GALERIA + mapa)
Rosa i ciepło słońca... wiosenny poranek w Kotlinie Kamiennogórskiej (GALERIA)
9 maja 2021
Rezerwat przyrody Jeziorko Daisy - uroki pięknego zakątka: woda, kwiaty i ruiny (GALERIA)
W poszukiwaniu kwiatów i zieleni: wiosna w Szczawnie-Zdroju - uzdrowisko czaruje! (GALERIA)
Łabędzi śpiew w Sokołowsku – o śmierci gwiazdy opery w słynnym sanatorium (#CIEKAWOSTKA)
Małe Sokołowsko stało się w połowie XIX wieku słynne dzięki medycznej inwestycji doktora Brehmera. Pionierskie sanatorium dla chorych na gruźlicę było na ustach całej Europy. O przedsięwzięciu pisały media, promocję robili też pisarze, którzy wspominali o sanatorium w swoich dziełach. Pacjentów nie brakowało.... choroba zbierała śmiertelne żniwa. Wśród osób, które szukały ratunku w terapii medyka z Sudetów, nie brakowało ówczesnych celebrytów. Nie każdemu jednak udało się pomóc...
8 maja 2021
Metalowe skarby i nie tylko: Muzeum Miedzi w Legnicy (GALERIA)
Legnickie muzeum mieści się w zabytkowych wnętrzach dawnego pałacu oraz Akademii Rycerskiej. Dominują eksponaty związane z miedzią.
7 maja 2021
Nieszczęśliwa miłość wśród wiosennych kwiatów – liryczna perełka Eichendorffa z muzyką Brahmsa (wspólne dzieło słuchacza i doktora honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego) + GALERIA z uniwersyteckiego ogrodu botanicznego
Joseph Freiherr von Eichendorff był bez wątpienia jednym z najwybitniejszych niemieckojęzycznych poetów Śląska. Dzieła tego romantycznego twórcy były i są cenione na równi z dorobkiem Goethego. Nie dziwi więc, że wielu wybitnych muzyków inspirowało się liryką śląskiego Orfeusza. Po poezję Eichendorffa sięgnął również Johannes Brahms. Miejsca ich urodzin dzieli prawie 1000 km! Połączył ich jednak Uniwersytet Wrocławski - młody poeta był na początku XIX wieku słuchaczem wykładów na tej uczelni, a uznany kompozytor pod koniec stulecia został honorowym doktorem najstarszej śląskiej szkoły wyższej. Wybitni twórcy „spotkali” się również we wspólnym dziele. To bardzo piękna pieśń!
Lwi ząb z kapłańską łysiną… czyli mniszek lekarski (Sudety, Śląsk i nie tylko): od sałatki i majowego miodku po fontanny i „Pana Mlecza”, który leczył sokiem z mniszka zdobywcę Śląska
„Lwi ząb [Löwenzahn]. - Nie znam tej rośliny. - Rośnie wiosną na wszystkich łąkach, królu” – to fragment dialogu przywołanego przez doktora Zimmermanna w jego książce „Ueber Friedrich den Grossen und meine Unterredungen im Ihm kurz vor seinem Tode” na temat opieki medycznej nad królem Fryderykiem Wielkim, zdobywcą Śląska. Rzecz tyczy się terapii sokiem z mniszka lekarskiego, zwanego mleczem, którego dawna łacińska nazwa Leontodon związana jest z... lwimi zębami! Niezwykła roślina ma wiele zaskakujących nazw, ciekawych związków nie tylko z medycyną, ale i sztuką, kulturą oraz… zastosowaniem kulinarnym!
6 maja 2021
Marianna patrzy na Śnieżkę, czyli małe skalne miasteczko w Rudawach Janowickich: Starościńskie Skały (GALERIA + mapa)
5 maja 2021
Carnegie Hall i Damrosch: prestiżowa nowojorska sala koncertowa i wrocławianin (+ inne ciekawe konteksty)
Jutrzenka nowej poezji: Christian Morgenstern na Dolnym Śląsku - antropozof-futurysta bawiący się nonsensem i dowcipem (#ciekawostka, #poezja, #muzyka)
Pochodził z rodziny o artystycznych korzeniach. Malarzami byli jego dziadkowie i ojciec, który związał się z Karkonoszami. Christian zajął się poezją. Ale w nowoczesny sposób. Był prekursorem. Tworzył zaskakujące wiersze utrzymane w kierunku poezji konkretnej, łączące słowo z aspektem wizualnym i dźwiękowym. Przykładem może być chociażby kultowa „Nocna pieśń ryb”, będąca rodzajem eksperymentu z formą i treścią, nawiązująca zarazem w nonsensowny sposób do klasycznego dziedzictwa Goethego. Morgenstern był poetą wędrującym, który w czasie 56-letnie życia przerwanego przez gruźlicę, nieustannie podróżował i szukał inspiracji. Kilka miejsc na Dolnym Śląsku ma związek z biografią tego niezwykłego literata.
Zapraszam do lektury wpisu o nietuzinkowym twórcy i jego dziełach. Christian Morgenstern był związany z Śląskiem, gdzie wychowywał się, edukował, leczył i wypoczywał, a także tworzył. Jego ojciec malował Karkonosze, on eksperymentował z językiem. Do dziś po wiersze tego pisarza sięgają kompozytorzy. Dzięki Morgensternowi można w fascynujący sposób zagłębić się w świat sztuki: od malarstwa, przez literaturę po muzykę! W dodatku zahaczając o kilka interesujących miejsc na mapie regionu.
4 maja 2021
Majówka z Karkonoszami w tle (Sosnówka i Bukowiec)
3 maja 2021
Kaskada Myi w Karkonoszach (GALERIA + mapa)
Kaskady Myi to ciąg kilku małych wodospadów poniżej Szwedzkich Skał na spływającym ze zbocza Śląskiego Grzbietu górskim potoku Myi płynącym po kamienistym dnie Doliny Myi.
Myja (niem. Seifen) – potok, prawy dopływ Podgórnej o długości 4,97 km. Płynie w Sudetach Zachodnich, w Karkonoszach. Jego źródła znajdują się na północno-zachodnich zboczach Smogorni, na wysokości 1275 m n.p.m." (wikipedia)
Rudawy Janowickie: Dolina Janówki - Skalny Most (GALERIA + mapa)
1 maja 2021
„Witaj, majowa jutrzenko!” - jak Dolnoślązak z Saksończykiem w XIX wieku zafascynowali się polską konstytucją, jej obrońcami oraz trzeciomajową pieśnią (historyczne i kulturalne ciekawostki)
Urodzony w Szprotawie pisarz Henryk Laube w swojej książce „Reisenovellen” w rozdziale „Die Flucht durch's Gebirge” opisał podróż przez Sudety, z Świdnicy do Frýdlantu. W jego narracji, między Szczawnem-Zdrojem a Kamienną Górą pojawia się dość zaskakująca dygresja. Autor wspomina polskiego powstańca i bitwę pod Ostrołęką. Laube już wcześniej napisał swój publicystyczny debiut „Polen”, gdzie dokonał m.in. analizy konstytucji majowej, jak i powieść o powstaniu listopadowym „Die Krieger”. Właśnie pod Ostrołęką w 1831 roku walczył m.in. twórca Mazurka 3 Maja oraz hrabia, który zainspirował Wagnera do napisania uwertury „Polonia” z cytatem z tej samej pieśni! Jakby tego było mało Wagner i Laube spotkali się tuż po upadku powstania i chcieli wspólnie napisać operę o Kościuszce, największym obrońcy konstytucji!