Translate

27 stycznia 2023

Dawna poezja Ślązaków wciąż inspiruje! 5 poetów związanych z Dolnym Śląskiem w kantacie z 2011 roku (poetycko-muzyczna ciekawostka)

Tacy mistrzowie dźwięku, jak: Bach, Schütz, Telemann, Mozart, Schubert, Schumann, Mendelssohn-Bartholdy, Brahms, Strauss, Berg (i wielu, wielu innych) sięgali przez stulecia po słowa napisane przez liryków urodzonych na Dolnym Śląsku lub związanych z tym regionem. Popularność dzieł mistrzów słowa nie zatarła się! Kompozytorzy nadal sięgają po twórczość dawnych poetów z Dolnego Śląska i piszą do niej muzykę! Przykładem może być Peter Schindler, którego monumentalna kantata "Sonne, Mond und Sterne" z 2011 roku wykorzystuje 6 wierszy 5 poetów, którzy urodzili się na Śląsku i związani byli m.in. z Wrocławiem czy Głogowem. 

26 stycznia 2023

Operowy hit Straussa i Dolny Śląsk: „Der Rosenkavalier” – od najważniejszej śpiewaczki, przez reżysera filmowego po wrocławskie spektakle (wybór ciekawostek)

„Kawaler Srebrnej Róży” to operowy przebój z początku XX wieku. Dzieło Richarda Straussa od ponad 100 lat cieszy melomanów na całym świecie. Duży udział w wypromowaniu tej perły teatru muzycznego mieli mieszkańcy Dolnego Śląska! 



Oto intrygujące ciekawostki związane z dziejami scenicznymi jednej z najpopularniejszych oper. 

Helwig – wielki Ślązak i jego pionierska mapa Śląska (GALERIA)

Pochodził z Nysy, związany był ze Świdnicą i Wrocławiem. Stworzył pierwszą mapę Śląska, która przez kilka stuleci była kartograficznym skarbem i wzorcem dla wydawców. O unikatowości dzieła świadczy też jeden intrygujący detal – na mapie widnieje wizerunek Ducha Gór – demoniczna wersja Karkonosza/Liczyrzepy/ Rübezahla! 


Śnieżna bajka w Górach Suchych – spacerem z Andrzejówki w zimową krainę (GALERIA)


Godzinny spacerek po ośnieżonych górach. Wspaniałe krajobrazy tonące w zimowej mgle, kunsztowne nawisy lodowej szadzi, majestatyczne drzewa...

25 stycznia 2023

Kariera Marsza Weselnego Mendelssohna a Dolny Śląsk (ciekawostki i konteksty: Wrocław, Duszniki-Zdrój, Mysłakowice, Legnica)

25 stycznia 1858 roku w Londynie odbył się ślub córki królowej Wiktorii z przyszłym cesarzem Niemiec, Fryderykiem III Hohenzollernem. Na ślubie zabrzmiał „Marsz Weselny” Feliksa Mendelssohna-Bartholdy'ego – po raz pierwszy oficjalnie jako muzyka ślubna na organach, a nie teatralna grana przez orkiestrę! Ówczesny książę koronny wyjechał na swój ślub niemal prosto z Dolnego Śląska, gdzie przez prawie cały 1857 roku przebywał we Wrocławiu, jako dowódca tamtejszego pułku piechoty. Jako cesarz Fryderyk IIII nosił tytuł księcia Śląska (souveräner und oberster Herzog von Schlesien wie auch Grafschaft Glatz). Gościł w pałacu Hohenzollernów w Mysłakowicach. Rok po ślubie, w 1859, został wraz z małżonką Wiktorią, honorowo przyjęty we Wrocławiu. W stolicy Śląska gościł też autor muzyki! Młody Mendelssohn odwiedził Wrocław w sierpniu 1823 roku, by wysłuchać słynnego Bernera, organisty. 


Związki pary, która jako pierwsza kroczyła spod ołtarza w rytm marsza Mendelssohna, oraz autora muzyki z Dolnym Śląskiem. 

Cerkiew w Sokołowsku - sacrum pośród gór (GALERIA)


Niezwykłe miejsce na szlakach w Górach Kamiennych. 

24 stycznia 2023

Zając/Królik po śląsku – czyli ciekawostki związane z popularnym zwierzakiem w literaturze, heraldyce, języku, sztuce, botanice i nie tylko (maskotka i chiński znak zodiaku na Dolnym Śląsku i w twórczości oraz życiu Dolnoślązaków)

Mam dla Was wdzięczny i skoczny temat. Zające i króliki! Tropem futrzaków z długimi uszami trafimy m.in. do Wrocławia i Legnicy, ale i na karty książek, w tym poezji, dawnych przysłów i nazw geograficznych. Zajrzymy do herbarza i…. browaru. 



Zebrałem kilka intrygujących ciekawostek związanych z zającami i królikami. To m.in. niezwykłe, baśniowe sgraffito z Legnicy, wiersze śląskich poetów, do których powstała muzyka, zabytki związane z jednym z najważniejszych browarów we Wrocławiu, stare przysłowia zebrane przez nauczyciela z Jeleniej Góry. Do tego herb i inne zabytki kultury materialnej oraz atrakcje regionu, a także nazwy geograficzne z Dolnego Śląska. 

21 stycznia 2023

Dwie zwiędłe róże w pieśni i poeta z Wrocławia: Max Waldau "Zwei welke Rosen träumen" (ciekawostki)

Wiersz XIX-wiecznego liryka śląskiego został zapamiętany jako pieśń, do której muzykę napisało kilku kompozytorów niemieckich oraz rosyjskich. 

Pręgierz – kamienny symbol kary: zabytki na Dolnym Śląsku (GALERIA + ciekawostki)

Słup, który miał siać postrach, podobnie jak szafot czy szubienica. Był materialnym znakiem karzącej ręki prawa. Pręgierze zachowały się do dziś i pokazują nam, jak kiedyś wyglądało egzekwowanie wyroków. Możemy przy nich wyobrazić sobie fizyczny i psychiczny wymiar kary, która obejmowała m.in. chłostę, ale i publiczne wyśmianie.  

20 stycznia 2023

Śnieżne ciekawostki z Dolnego Śląska i Sudetów! (toponimia, pocztówki, literatura, sztuka, konteksty historyczne, kultura, krajobrazy, religia) (GALERIA + opisy)

Stosunek do śniegu można mieć różny… Niewątpliwie, mieszkając na Dolnym Śląsku, ma się z nim kontakt. Są miejsca, które z białym opadem są związane niemal cały rok! W Karkonoszach są zakątki, w których śnieg może utrzymywać się nawet od pierwszych opadów we wrześniu do czerwca! Poza górską częścią regionu śnieg nie jest aż tak wiernym towarzyszem krajobrazu. Ale śnieg to nie tylko pogoda i natura, to również temat w kulturze. Motyw literacki, malarski, wreszcie jakże istotny czynnik związany ze sportem. Mam dla Was wpis o najróżniejszych śnieżnych ciekawostkach związanych z Dolnym Śląskiem i Sudetami. 


Oblicza śniegu: od nazw własnych, przez atrakcje turystyczne po dzieła kultury, w tym literaturę i sztuki plastyczne. 

17 stycznia 2023

Muzeum Szkła w Weißwasser (Górne Łużyce/dawnej administracyjny Śląsk) + śląska rzeźbiarka Dorothea von Philipsborn (GALERIA)


Muzeum szkła w willi przemysłowca pochodzącego ze Słupca na Dolnym Śląsku. Rodzina Gelsdorf prowadziła prężny biznes hutniczy w łużyckim mieście, które przez prawie 150 lat znajdowało się administracyjnie na Śląsku (Dolnym Śląsku). W Weißwasser nie tylko produkowano szkło użytkowe o wysokich walorach artystycznych, ale i funkcjonalne wyroby techniczne i przemysłowe, jak kineskopy, żarówki, słoiki czy innego rodzaju wyroby szklane. Po II wojnie światowej z miastem i jego przemysłem związana była Dorothea von Philipsborn, rzeźbiarka pochodząca z okolic Świdnicy. 

11 stycznia 2023

Rok 2023 - wybór ciekawych rocznic: Dolny Śląsk, Sudety i nie tylko (PRZEGLĄD)

Z tysięcy rocznic dotyczących niezwykłych postaci oraz wydarzeń  i dzieł wybrałem około 300, które według mnie zasługują na szczególną uwagę. To głównie rocznice związane z Dolnym Śląskiem, Dolnoślązakami i Sudetami, lub też takie, które mają ciekawy regionalny kontekst.



Są to też rocznice dotyczące postaci i wydarzeń, które opisałem już na blogu i można o nich przeczytać w moich artykułach. Przedstawiam je w kolejności, z datami dziennymi – jeżeli takie da się sprecyzować.

10 stycznia 2023

Dolnośląska rzeźba: wrocławski „Pomnik Amora na Pegazie” von Gosena (GALERIA)


Rzeźba z brązu z 1913 roku jest ozdobą parku przy Promenadzie Staromiejskiej we Wrocławiu. To dzieło Philippa Theodora von Gosena, artysty związanego z Wrocławską Akademią Sztuki i Związkiem Artystów Śląska. Zdobi okolice Pałacu Leipzigera i fosy od 1914 roku. To jedna z najładniejszych rzeźb o mitologicznej treści na Dolnym Śląsku. 

8 stycznia 2023

Bülow – uczeń Liszta i Wagnera – mistrz pianistyki i dyrygentury na Dolnym Śląsku i z Dolnoślązakami (ciekawostki związane ze słynnym muzykiem z XIX wieku)

Jego dokonania i dorobek wzbudzają szacunek, podziw. Jego życie prywatne było tematem plotek, skandali. Nazywał się tak samo jak żyjący w jego czasach generał, wywodził się z wpływowej szlachty, ale chciał zostać romantycznym czarodziejem dźwięków, jak ci, których podziwiał najbardziej. W pamięci potomnych zapisał się jako jeden z największych dyrygentów w dziejach. Często koncertował na Dolnym Śląsku, grając kompozycje Liszta, Chopina czy Beethovena, we Wrocławiu wydał kilka swoich własnych dzieł. Na tym nie kończą się ciekawostki związane z jego życiem, twórczością w kontekście Dolnego Śląska i Dolnoślązaków. 


Wybór interesujących związków. 

7 stycznia 2023

Kiedy zima raczy kolorami zamiast bielą... - styczniowa tęcza w Sudetach


Niecodzienny krajobraz w Kotlinie Kamiennogórskiej - pierwsze dni roku, zima w pełni.. ale tylko w kalendarzu. Dodatnie temperatury, aura iście burzowa, wiatr, deszcz... i  tęcza! 

Specjalny Rok Wagnerowski 2023 na Welthellsicht (ciekawe rocznice z dolnośląskim kontekstem)

Kilka ciekawostek dotyczących słynnego kompozytora i teoretyka sztuki, Richarda Wagnera. W 2023 roku przypada sporo interesujących rocznic związanych z jego biografią i dokonaniami artystycznymi. Wiele z nich wiąże się z Dolnym Śląskiem, który był bardzo mocno powiązany z rodziną Wagnerów oraz wykonaniem dzieł kompozytora.  



Wybrane ciekawostki. 

6 stycznia 2023

Bożonarodzeniowe klimaty 2022/2023 – podsumowanie (GALERIA: Dolny Śląsk i nie tylko)

Świąteczne dzieła sztuki, zabytki i ozdoby w miejscach zabytkowych i wyjątkowych. Moje bożonarodzeniowe podróżowanie: jarmarki, wystawy, szopki. Odwiedziny w ciekawych miejscach na Dolnym Śląsku i nie tylko (poza tym również Drezno i Brno). 


Moje świąteczne podsumowanie. Turystyka, napisane teksty (moja działalność blogerska i popularyzatorska), a także mały bonus pedagogiczny, związany z moją pracą edukatora! 

5 stycznia 2023

Bita śmietana po wiedeńsku we Wrocławiu – czyli wyjątkowa premiera "Schlagobers" Opery Wrocławskiej na 60. urodziny Straussa w 1924

Ledwo skończyła się powojenna hiperinflacja, a na scenę wrocławskiej opery trafił nowy balet wiodącego mistrza niemieckiej muzyki – Richarda Straussa. Na 60. urodziny nestora na Dolnym Śląsku odbyła się niemiecka premiera jego baletu „Bita Śmietana”, który kilka miesięcy wcześniej wystawiono w Wiedniu. Pełna przepychu sceniczna fantazja została w Austrii okrzyknięta „Milliardenballett”.