Kolejne blogowe kalendarium. Zapraszam!
Maj - kilka informacji:
- V miesiąc w roku, trzeci z siedmiu mających 31 dni
- na półkuli północnej miesiąc wiosenny (środek wiosny przypada około 6 maja)
- polska nazwa miesiąca pochodzi z łacińskiego kalendarza od określania Maius na cześć bogini Mai, matki boga Merkurego. Nazwa ta została zapożyczona przez większość języków europejskich. Maj i marzec to jedyne miesiące, których polska nazwa wywodzi się z łacińskiej i nie ma słowiańskiego rodowodu. Dawna niemiecka nazwa miesiąca to Blumenmond lub Wonnemond. Współczesna czeska nazwa V miesiąca to květen (z kolei kwiecień to dla przypomnienia duben). We francuskim kalendarzu rewolucyjnym w tym czasie zazębiały się dwa miesiące: floréal (flos – kwiat) – do 19 maja i prairial (prairie – łąka) – od 20 maja.
- kamieniem miesiąca jest szmaragd
- kwiatem miesiąca jest konwalia i głóg
- znaki zodiaku to: Byk i Bliźnięta
- zaczyna się "majówką" (czasami to długi weekend) - rozmaite wydarzenia kulturalne i rekreacyjne
wybrane majowe przysłowia:
grzmot w maju sprzyja urodzajuciepły kwiecień, mokry maj – będzie zboże jako gajjak w maju zimno, to w stodole ciémno
KALENDARIUM:
okazje ruchome:
- I sobota: Światowy Dzień Ogrodnictwa Nagiego: - taką formę kultywowania kontaktu z przyrodą propagowano w Asconie, w alternatywnej kolonii Monte Verità, gdzie lekarzem był Raphael Friedeberg, pracujący jednocześnie w sezonie w Kudowie-Zdroju: więcej TUTAJ
- II weekend: Światowy Dzień Ptaków Wędrownych: bociany i jaskółki.
- III sobota: Światowy Dzień Whisky – ciekawostka o Tennessee whiskey z wrotyczem: więcej TUTAJ
- III niedziela: Światowy Dzień Pieczenia: o symbolu piekarzy: preclu - TUTAJ
- "Zielone Świątki", czyli Święto Zesłania Ducha Świętego (50 dzień od dnia Zmartwychwstania): z tej okazji - Kolory i konteksty: ZIELONY (wybór ciekawostek i dolnośląskie atrakcje) (GALERIA) (23 maja 2021, 5 czerwca 2022, 28 maja 2023....)
1 maja
- Święto Pracy: Praca w sztuce i turystyce
- Dzień Konwalii - o konwaliach TUTAJ
- 1679 (lub 11 maja) zmarł Esaias Reusner - lutnista, kompozytor, na jego temat
- 1723 roku spłonął kościół Katarzyny w Sztokholmie, na bryle tej świątyni Martin Frantz wzorował projekty Kościołów Łaski w Jeleniej Górze i Kamiennej Górze. Zapraszam TUTAJ
- 1859 roku w Sokołowsku Hermann Brehmer otworzył pionierskie sanatorium górskie leczące choroby płuc: więcej TUTAJ
- 1897 roku Róża Luksemburg obroniła pracę doktorską. Jej promotorem był Julius Wolf, który tego samego roku został pracownikiem naukowym Uniwersytetu Wrocławskiego. Więcej o pobycie Róży Luksemburg we Wrocławiu TUTAJ
2 maja
- Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej
- 1453 roku doszło do pogromu Żydów na Dolnym Śląsku (Wrocław i okolice)
- 1519 roku zmarł Leonardo da Vinci, geniusz renesansu, malarz, architekt, naukowiec, na jego temat: więcej TUTAJ
- 1819 roku urodził się Gustav Becker, śląski zegarmistrz, na jego temat: więcej TUTAJ
- 1886 roku zmarł Hermann Kletke, pisarz pochodzący z Wrocławia. Studiował na Uniwersytecie Wrocławskim i uzyskał stopień doktora filozofii. Jednym z jego dzieł literackich był tom poświęcony karkonoskim legendom: „Das Buch vom Rübezahl. Des Berggeistes Fahrten und Schwänke neu erzählt und bearbeitet”. Robert Schumann napisał pieśń „Der Sandmann” (Piaskowy Dziadek) do słów Hermanna Kletkego - więcej TUTAJ.
- 2 maja 1892 roku urodził się Manfred von Richthofen, największy as myśliwski okresu I wojny światowej, nazywany „Czerwonym Baronem”. Związany m.in. z Wrocławiem, Samotworem i Świdnicą. W Jedlinie-Zdroju i Świdnicy znajdują się rekonstrukcje jego samolotu, Fokkera "Albatros".
- 1915 roku zmarła tragiczną śmiercią samobójczą Clara Immerwahr, chemiczka, pierwsza kobieta z doktoratem we Wrocławiu. Była żoną Fritza Habera (nagrodzony Noblem). Urodziła się w Wojczycach koło Środy Śląskiej, na jej temat: Dolnoślązaczki z wiedzą – kobiety nauki i odważne pionierki
- Święto Narodowe Trzeciego Maja: Rewolucja Majowa w Dreźnie i Konstytucja Majowa w Polsce - co łączy te fakty oprócz daty dziennej?: ciekawostki TUTAJ
- wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski – z tej okazji Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Głuszycy
- Dzień Słońca – polecam: więcej TUTAJ oraz: Zmierzchanie – o zachodzie słońca oraz posty z tagiem #słońce #zachód
- 1856 roku zmarł Adolphe Charles Adam autor muzyki do słynnego baletu "Giselle" o śląskim księciu i słowiańskich wróżkach według opowiadania Heinricha Heinego (Wagner napisał, że akcja dzieje się koło Wrocławia) - więcej TUTAJ.
- 1861 roku w Nowym Jorku zmarł Anthony Philip Heinrich, autor kompozycji... „The Rübezahl Dance on the Schneekoppe or The Wild Waltz of the Giant Mountain”! (Taniec Liczyrzepy na Śnieżce). Więcej ciekawostek o Śnieżce: TUTAJ
- 1903 roku w Kamiennej Górze urodził się Rudolf Hamburger, architekt (był uczniem Hansa Poelziga, który zaprojektował m.in. Pawilon Czterech Kopuł przy Hali Stulecia we Wrocławiu) i agent wywiadu, mąż Ursuli Kuczyński vel Ruth Werner, znanej agentki ps. Sonja. W latach 30. XX wieku przebywał w Szanghaju, gdzie wybudował Victoria Nurses Home - określany jako pierwszy na terenie Chin budynek w stylu modernistycznym.
4 maja
- Międzynarodowy Dzień Strażaka: Święty od ognia (dolnośląskie przedstawienia Floriana)
- Dzień Piekarza – o ciekawym piekarzu z Dobromierza: "Schubert i Wagner... czyli niby-muzykalne sąsiedztwo z rynku w Dobromierzu" oraz tagi: #piernikarstwo
- 1829 roku we Wrocławiu zmarł Johann Gustav Gottlieb Büsching, badacza literatury i sztuki Śląska, historyk, archeolog i etnograf, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, właściciel zamku Grodno od 1823 roku. Uważany za ojca muzealnictwa wrocławskiego.
- 1844 roku urodził się Theodor Puschmann - psychiatra pochodzący z Lwówka Śląskiego, krytyk Wagnera, na jego temat: więcej TUTAJ
- 1876 roku wysłany został drugi list Brehmera z Sokołowska do Darwina w Londynie: więcej TUTAJ
- 4 maja 1938 roku zmarł Carl von Ossietzky, laureat pokojowej nagrody Nobla, z pochodzenia Ślązak, ofiara reżimu Hitlera. W nominowanie go do nagrody zaangażowane było silne lobby z Dolnego Śląska. Więcej TUTAJ
- 4 maja 1941 roku zmarł Heinrich Zöllner, kompozytor, autor opery „Die versunkene Glocke” - według baśniowej sztuki śląskiego pisarza i Noblisty - Gerharta Hauptmanna - więcej TUTAJ
- Dzień Europy: na blogu znajdują się posty większości z Polski, ale też z #Czech, #Niemiec oraz #Francji
- Międzynarodowy Dzień Położnej. Warto wspomnieć o ciekawej osobie z Dolnego Śląska. Justina Siegmundin/ Justina Siegmund z domu Dietrich (26 grudnia 1636 w Roztoce - 10 listopada 1705 w Berlinie) - akuszerka, autorka ilustrowanego podręcznika dla akuszerek wydanego w 1690 - uznawanego za pierwszy niemiecki podręcznik dla położnych. Na dworze Augusta Mocnego w 1696 roku asystowała elektorce saksońskiej Eberhardine przy narodzinach jej syna Fryderyka Augusta II (król Polski August III Sas).
- 1818 roku urodził się Karl Marx, filozof, ekonomista, historyk, socjolog - jego bliskim przyjacielem był Dolnoślązak - Wilhelm Wolff, któremu dedykował I tom "Kapitału" - więcej TUTAJ
- 1819 roku urodził się Stanisław Moniuszko, kompozytor, na jego temat: więcej TUTAJ
- 1830 roku odbyło się wykonanie Pasji św. Mateusza Bacha we Wrocławiu: więcej ciekawostek TUTAJ
- 1846 roku urodził się Henryk Sienkiewicz, polski pisarz, Noblista - tłumacz jego dzieł na niemiecki był związany z Wrocławiem: zapraszam TUTAJ
- 1891 roku otwarta została Carnegie Hall – nowojorska sala koncertowa, jedna z najbardziej prestiżowych na świecie. Inauguracji dokonał Walter Damrosch z Wrocławia, który w Carnegie zagrał ponad 800 razy! więcej TUTAJ
- 1894 roku we Wrocławiu zmarł Carl August Robert Härtel, rzeźbiarz, autor posągów Michała Anioła i Albrechta Dürera przed Muzeum Narodowym we Wrocławiu, ale też figur Antygony i Kreona na operze drezdeńskiej - więcej TUTAJ
- 1945 roku zainaugurowało swoją działalność kino „Polonia" w Legnicy - pierwsze polskie kino na Dolnym Śląsku
6 maja
- środek astronomicznej wiosny: z tej okazji: "Wiosna na Dolnym Śląsku + posty z tagiem #wiosna
- Święto Papieskiej Gwardii Szwajcarskiej - zasłużony wrocławski biskup był duchownym armii papieża! więcej TUTAJ
- 1849 roku Karl Marx wysłał krótki liścik do młodego studenta Hermanna Brehmera z Wrocławia. Ten sam naukowiec założył później słynne sanatorium w Sokołowsku. Co wiązało doktora z komunistami? Więcej TUTAJ.
- 1859 roku zmarł Alexander von Humboldt, naukowiec i podróżnik, na jego temat: więcej TUTAJ
- 1871 roku urodził się Christian Morgenstern, poeta i antropozof, syn malarza Carla Ernsta Morgensterna, związanego z Karpaczem w Karkonoszach. Christian Morgenstern od 1883 wychowywał się na Dolnym Śląsku, gdzie we Wrocławiu uczęszczał do gimnazjum. Podobnie jak jego matka, chorował na gruźlicę. Leczył się m.in. w sudeckich uzdrowiskach. W swojej twórczości stosował m.in. poetykę absurdu, a także ciekawe zabiegi, jak poezja konkretna. - więcej TUTAJ
- 1948 roku Richard Strauss ukończył pieśń "Im Abendrot" do słów śląskiego poety Eichendorffa, która zamyka cykl "Czterech ostatnich pieśni".
7 maja
- 1724 roku urodził się Joseph Benda, muzyk z rodziny Bendów, razem z braćmi był związany z orkiestrą Fryderyka II Wielkiego, kapelmistrz, kompozytor, jego wnuk - Johann Wilhelm Otto Gottlieb Benda - był urzędnikiem, tłumaczem dzieł Szekspira i burmistrzem Kamiennej Góry w latach 1808 - 1816
- 1833 roku urodził się Johannes Brahms, niemiecki kompozytor, pianista i dyrygent, doctor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego. Na jego temat: TUTAJ + posty z muzyką tego kompozytora #Brahms
- 1840 roku zmarł Caspar David Friedrich, romantyczny malarz, autor obrazów z Karkonoszy i Saskiej Szwajcarii, na jego temat: więcej TUTAJ
- 1840 roku urodził się Piotr Czajkowski, kompozytor. W lecie 1873 roku odwiedził Dolny Śląsk w czasie podróży wakacyjnej po Europie. Kompozytor nocował z 12/13 lipca 1873 roku we Wrocławiu, o czym nie zapomniał napisać w swoich listach oraz pamiętniku. Jednym z najsłynniejszych dzieł kompozytora jest balet "Dziadek do orzechów" według opowiadania E.T.A. Hoffmanna, pisarza związanego z Głogowem i Cieplicami - więcej TUTAJ
- 1848 roku po raz pierwszy w Berlinie wydana została ogólnokrajowa gazeta satyryczna Kladderadatsch, założona przez Davida Kalischa (urodzony 23 lutego 1820 roku we Wrocławiu). Kalisch pracował dla tego tygodnika przez następne 24 lata.
- 1867 roku urodził się Władysław Reymont – polski pisarz, prozaik i nowelista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Z zapisków pisarza wynika, że odwiedził Dolny Śląsk, w celu... udziału w seansach spirytystycznych! „wyjechałem z nim do Niemiec poświęcić się temu w zupełności . Stąd przeniosłem się do Wrocławia , tam bowiem był główny kościół spirytystów" (za: Władysław Stanisław Reymont: Dzieła wybrane). Jedna z hipotez (podważanych) sugeruje, że korektę dialektyczną niemieckiego tłumaczenia „Chłopów” Reymonta wykonał anonimowo Carl Hauptmann, pisarz pochodzący z Szczawna-Zdroju i mieszkający w Szklarskiej Porębie, brat Noblisty, Gerharta Hauptmanna. Więcej na ten temat TUTAJ.
- 1868 roku urodził się Stanisław Przybyszewski, poeta, pisarz: Przyjaciel Przybyszewskiego z Lubawki – między Lisztem a Furtwänglerem
- 1911 roku pisarz Gerhart Hauptmann ukończył powieść katastroficzną pod roboczym tytułem „Erleuchtungen und Verfinsterungen”, która po opracowaniu ukazywała się w 1912 roku odcinkami w prasie jako „Atlantis”. Opisywała katastrofę wielkiego statku pasażerskiego na Atlantyku. Tuż przed zakończeniem cyklu zatonął Titanic! Powieść uznano za literacką zapowiedź katastrofy. Więcej TUTAJ
8 maja
- Dzień Bibliotekarza i Bibliotek: Skarbnice wiedzy – wybór ciekawych historycznych bibliotek na Dolnym Śląsku i w najbliższej okolicy
- 1242 roku księżna Anna, wdowa po księciu Henryku II Pobożnym, założyła w Krzeszowie klasztor benedyktynów, później przejęty przez cystersów
- 1826 roku odbyła się inauguracja wrocławskiej Singakademie - wykonano oratorium Haendla z udziałem starszego brata Ryszarda Wagnera.
- 1945 roku - zakończenie II wojny światowej (w wielu krajach jest to święto - Dzień Zwycięstwa)
9 maja
- Dzień Okulistyki - o wrocławskim lekarzu sław: Wrocławski okulista – pionier i lekarz wielkich (Cohn, zasługi, pacjenci: odkrywca Troi i żona Wagnera)
- Dzień Unii Europejskiej: o Beethovenie, autorze muzyki z hymnu UE, oraz o Schillerze, autorze słów z tego hymnu: Beethoven i Dolnoślązacy (słynny kompozytor i jego kontakty z mieszkańcami Dolnego Śląska – wybór ciekawostek + zabytki) oraz Schiller – wrocławska Oda do Radości, Chojnik i Harcówka (Dolny Śląsk i mistrz Okresu Burzy i Naporu)
- 1672 roku w Oleśnicy urodził się Johann Heinrich Helcher, lekarz, członek Leopoldiny, propagator zażywania Aurum Potabile - czyli złota koloidalnego
- 1707 roku zmarł Dietrich Buxtehude, duński-niemiecki kompozytor i organista doby baroku. Związany z poezją Angelusa Silesiusa, na jego temat: Śląski anioł poezji i mistrz kantaty z Lubeki (Angelus Silesius oraz Dieterich Buxtehude)
- 1718 roku odbyło się poświęcenie Kościoła Łaski w Jeleniej Górze: Cesarska łaska pod dyktando Szwecji (byłe kościoły ewangelickie w Kamiennej Górze i Jeleniej Górze vs. Sztokholm)
- 1805 roku zmarł Friedrich von Schiller, poeta, pisarz, 1905 we Wrocławiu odsłonięto jego pomnik - na jego temat: Schiller – wrocławska Oda do Radości, Chojnik i Harcówka (Dolny Śląsk i mistrz Okresu Burzy i Naporu)
- 1810 roku urodziła się księżna Marianne von Oranien-Nassau, zasłużona dla Ziemi Kłodzkiej, znana z inwestycji na obszarach Gór Bialskich i części Masywu Śnieżnika, ważną pamiątką po niej jest pałac w Kamieńcu Ząbkowickim. Upamiętniają ją liczne pomniki, tablice, nazwy własne miejsc oraz Szlak Marianny Orańskiej - pałac w Kamieńcu o architekcie pałacu: Schinkel – płodny i wszechstronny artysta (ślady na Dolnym Śląsku i nie tylko)
- 1823 roku w Ząbkowicach Śląskich urodził się Adelbert Wölfl, jeden z najwybitniejszych malarzy dziewiętnastowiecznego Wrocławia, znany m.in. z obrazów wiernie ukazujących architekturę Wrocławia
- 1827 roku we Wrocławiu zmarł Friedrich Wilhelm Berner, organista wrocławski, jego gry słuchał we Wrocławiu młody Felix Mendelssohn.
- 1864 roku zmarł Wilhelm Wolff, publicysta z Dolnego Śląska, działacz robotniczy, któremu Marks dedykował I tom "Kapitału" („poświęcam mojemu niezapomnianemu druhowi, śmiałemu, oddanemu, szlachetnemu obrońcy proletaryatu Wilhelmowi Wolffowi”) i z którego pism korzystał Hauptmann, pisząc "Tkaczy": Wolff – Wilk proletariatu spod Świdnicy – między Marksem a Hauptmannem (z Brehmerem w tle) (CIEKAWOSTKI)
10 maja
- Międzynarodowy Dzień Tocznia - choroba swoją łacińską nazwę wzięła od wilka (lupus): Lothar Schöpe, doktorant Uniwersytetu Wrocławskiego, napisał pracę pod tytułem „Zur Epidemiologie und Aetiologie des Lupus erythematodes”. Więcej o wilkach pod różną postacią: TUTAJ
- 2018 roku moja I blogowa publiczna prelekcja: „Apteka pachnąca czekoladą i pomarańczami" w Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze
- 2023 roku moja blogowa prelekcja w ramach wykładów Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Czarnym Borze pod tytułem "Ciekawi goście dolnośląskich uzdrowisk".
- 1858 roku urodził się Carl Hauptmann, pisarz, brat noblisty - Gerharta, zapraszam: Muzeum Dom Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie, o jego życiu i twórczości TUTAJ, o pieśni do której muzykę napisał Berg - TUTAJ
- 1916 roku zmarł Max Reger, genialny kompozytor, którego talent odkrył muzykolog z Wrocławia. Reger napisał kompozycję na inaugurację Hali Stulecia we Wrocławiu - więcej TUTAJ
12 maja
- 1670 roku urodził się August II Mocny, król, na jego temat: Królu złoty! czyli AUgust z Drezna
- 1852 roku urodził się Christian Behrens, rzeźbiarz związany z Wrocławiem, autor "Alegorii rybołówstwa" przed Muzeum Narodowym we Wrocławiu - więcej TUTAJ
- 1884 roku zmarł zmarł Bedřich Smetana, czeski kompozytor, autor opery związanej z Karkonoszami. Więcej TUTAJ
- 1895 roku we Wrocławiu urodził się Karl Slotta, był niemiecko-amerykańskim biochemikiem, studiował chemię na Uniwersytecie Wrocławskim , gdzie uzyskał doktorat w 1923 roku. Pracował nad hormonami płciowymi. Jako jeden z pierwszych wyizolował i zidentyfikował progesteron.
- z 12/13 maja 1992 roku na stokach Kanczendzongi w Himalajach zginęła Wanda Rutkiewicz, polska himalaistka związana z Dolnym Śląskiem. W 1947 roku zamieszkała z rodzinną we Wrocławiu. Ćwiczyła m.in. w Górach Sokolich w Sudetach. Upamiętniają ją m.in. murale we Wrocławiu oraz w pobliżu schroniska Szwajcarka w Rudawach Janowickich
13 maja
- „pechowa data” z tej okazji: Siła trzynastki – muzyczni pechowcy (Rossini, Wagner, Schönberg, nona)
- 1843 roku we Wrocławiu zmarła Agnes Franz (Louise Antoinette Eleonore Konstanze Agnes Franzky) - poetka pochodząca z Milicza. Do jej poezji muzykę napisał król Jerzy V hanowerski.
14 maja
- Dzień Farmaceuty: z tej okazji: „650 lat kamiennogórskiego aptekarstwa” oraz: Muzeum Farmacji, posty o aptekarzu z Kamiennej Góry
- 1540 roku urodził się Bartholomäus Scultetus, kartograf, matematyk, astronom, burmistrz Görlitz, na jego temat: TUTAJ
- 1754 roku urodził się Christian Benjamin Klein, organista i kolekcjoner, na jego temat: B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
- 1847 roku zmarła Fanny Mendelssohn-Hensel, romantyczna kompozytorka. Autorka pieśni do słów śląskiego poety, Eichendorffa. Więcej TUTAJ
- 1868 roku urodził się niemiecki lekarz żydowskiego pochodzenia Magnus Hirschfeld, jeden z prekursorów seksuologii, założyciel Wissenschaftlich-humanitäres Komitee, pierwszej organizacji działającej na rzecz praw osób homoseksualnych. Pierwsze studia w 1887 roku rozpoczął we Wrocławiu. W stolicy Dolnego Śląska upamiętnia go m.in. mural.
- 1885 roku we Wrocławiu urodził się światowej sławy dyrygent Otto Klemperer: więcej TUTAJ
- 1940 roku zmarła Goldman Emma, działaczka społeczna, pisarka, anarchistka, na jej temat: Czerwona Emma oraz „Tkacze” Hauptmanna
- Dzień Niezapominajki: z tej okazji: więcej TUTAJ
- Międzynarodowy Dzień Rodzin
- Święto Polskiej Muzyki i Plastyki: z tej okazji o wybranych twórcach i związkach z Dolnym Śląskiem: #Chopin, #Moniuszko, #Wieniawski, #Wyspiański
- „zimna Zośka” z tej okazji posty oznaczone tagiem: #mróz
- Dzień Opery: z tej okazji: posty z tagiem #opera
- 1567 roku włoski kompozytor Claudio Monteverdi został ochrzczony (i być może urodził się). Jego wielkim dziełem była opera "Orfeusz" - uznawana za właściwe narodziny gatunku. Niemiecka premiera tego arcydzieła odbyła się... we Wrocławiu! więcej TUTAJ
- 1822 roku książę Wilhelm Pruski, świeżo upieczony właściciel zamku w Karpnikach, poinformował w liście swoją żonę Mariannę, że grupa skał w Rudawach Janowickich została oficjalnie nazwana na jej cześć. Chodzi o Mariannenfels, czyli współcześnie Starościńskie Skały. Więcej TUTAJ
- 1862 roku urodził się Arthur Schnitzler, autor kontrowersyjnej sztuki "Taniec miłości" o bardzo eksponowanych wątkach seksualnych. Dzieło, które było zakazane w wielu krajach, zostało odczytane we Wrocławiu w 1903 roku, tuż przed ocenzurowaniem przez władze niemieckie. Druk sztuki z 1903 roku ilustrował Bertold Löffler - grafik pochodzący z Sudetów. Więcej TUTAJ.
- 1870 roku w Nowogrodźcu urodził się Robert Rudolf Emil Hindemith, ojciec kompozytora Paula Hindemitha. Jako dziecko muzyk spędzał czas w domu rodzinnym jego ojca na Dolnym Śląsku. Więcej TUTAJ
- 1879 roku zmarł Gottfried Semper, syn kamiennogórskiego kupca, architekt, kolega Ryszarda Wagnera, budowniczy oper, na jego temat: TUTAJ
- 1543 roku we Wrocławiu zmarł Maciej Przybyło (Mathias Auctus) - medyk pochodzący z Krakowa
- 1780 roku we Wrocławiu urodził się Friedrich Wilhelm Berner, muzyk, organista, kompozytor związany z Wrocławiem. W 1823 roku jego gry słuchał Felix Mendelssohn Bartholdy
- 1850 roku urodził się Jan Antoni Mikulicz-Radecki: lekarz, na jego temat: więcej TUTAJ
- 1858 roku we Wrocławiu urodził się Felix Deutsch, przemysłowiec, współzałożyciel firmy Allgemeine Electricitäts-Gesellschaft (AEG) - jednego z największych przedsiębiorstw branży elektrotechnicznej.
- 1864 roku zmarł Carl Friedrich Ferdinand Buckow, organmistrz, na jego temat: więcej TUTAJ
- 1929 roku Emil Jannings jako pierwszy aktor w dziejach otrzymał Oscara podczas I gali rozdania nagród Akademii Filmowej w Los Angeles. Aktor jako nastolatek był mieszkańcem Goerlitz (wówczas w prowincji Śląsk), a pierwsze kroki w profesjonalnym teatrze na angażu stawiał w teatrze miejskim w Głogowie. Więcej TUTAJ
17 maja
- Międzynarodowy Dzień Telekomunikacji: Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu
- 1879 roku w Piławie Górnej koło Dzierżoniowa spadł meteoryt - więcej TUTAJ
- 1889 zmarła Marie Friederike Franziska Hedwig Hohenzollern (Maria Pruska), arystokratka, na jej temat: więcej TUTAJ
18 maja
- Dzień Mostowca – z tej okazji posty z tagiem: #most
- Międzynarodowy Dzień Muzeów – z tej okazji: To nie żarty! Dziwneee, straszne i zabawne eksponaty z dolnośląskich muzeów (subiektywny wybór 10 ciekawostek) oraz posty z tagiem: #muzeum
- 1770 zmarł Johann Heinrich Winckler, fizyk, badacz, współpracownik Bacha, nauczyciel Goethego, na jego temat: Bach! - piorun i muzyka – o relacjach łużyckiego naukowca i słynnego muzyka
- 1884 roku zmarł Johann Heinrich Robert Göppert, botanik, dyrektor wrocławskiego ogrodu botanicznego. Dokonał klasyfikacji niezwykłego tropikalnego kwiatu - jednego z największych i najrzadszych na świecie - jego badania ogłosił pośmiertnie inny naukowiec. Więcej na ten temat TUTAJ.
- 1911 zmarł Gustaw Mahler, kompozytor – na jego temat: Mahler – kompozytor we Wrocławiu, przyjaźń z Hauptmannem oraz między wielką symfoniką a „Dziadami” Mickiewicza i „Śmiercią w Wenecji” Manna (mistrz dźwięków i smaczki z Dolnego Śląska)
- 1912 zmarła Marie von Schleinitz („Mimi”), bywalczyni salonów, mecenaska sztuki, na jej temat: TUTAJ
- 1920 urodził się Karol Wojtyła, papież Jan Paweł II, odwiedzał Dolny Śląsk jeszcze jako ksiądz, następnie jako pielgrzymujący Ojciec Święty
19 maja
- 1838 roku polski romantyk, poeta - Zygmunt Krasiński przybył do Szczawna-Zdroju na kilkudniowy pobyt. Zwiedził m.in. Książ. Więcej TUTAJ
20 maja
- początek zodiakalnych Bliźniąt (daty wahają się od 20-22 maja)
- Dzień Artysty Śpiewaka (ustanowiony przez Zarząd Sekcji Teatrów Muzycznych Związku Artystów Scen Polskich) - z tej okazjiciekawostki TUTAJ
- Dzień Pszczoły (World Bee Day pod patronatem ONZ): więcej TUTAJ
- 1749 roku urodził się Moritz Freiherr von Koppy, który otworzył w 1806 roku cukrownię (jedną z pionierskich w Europie) w Krayn, czyli Krajnie pod Strzelinem. W 1810 roku Moritz wydał we Wrocławiu książkę: „Die Runkelrüben-Zucker-Fabrikation". Więcej TUTAJ
- 1770 urodziła się Anna Emilie von Anhalt-Köthen-Pleß Hochberg, księżna związana z Książem i Szczawnem-Zdrój. Jej krewny był mecenasem Bacha, na jej temat: Anna, piękna 200-latka ze Szczawna
- 1860 roku urodził się Eduard Buchner – niemiecki profesor chemii. Posadę wykładowcy na Uniwersytecie Wrocławskim przyjął jako Noblista, w 1909 roku, 2 lata po otrzymaniu nagrody za wyjaśnienie procesu fermentacji. Profesor wykładał w stolicy Dolnego Śląska przez 3 lata. Zachowały się jego publikacje i notatki na wykłady, które można podziwiać na wystawie w muzeum uniwersytetu. O Noblistach związanych z Dolnym Śląskiem TUTAJ.
- 1896 roku zmarła Clara Schumann, słynna pianistka i kompozytorka - znana ówczesnej wrocławskiej publiczności z kilku koncertów - zapraszam TUTAJ
- 1913 roku we Wrocławiu otwarto Halę Stulecia (Jahrhunderthalle): TUTAJ
21 maja
- Międzynarodowy Dzień Herbaty - przetacznik znany z naszych lasów i łąk stosowany był niegdyś na Śląsku jako surogat orientalnej prawdziwej herbaty i nazywany był Europäischer Thee - więcej TUTAJ
- Dzień Kosmosu – o śląskiej badaczce kosmicznych tajemnic: więcej TUTAJ
- wspomnienie kościelne oraz rocznica urodzin (przypuszczalna data) św. Jana Nepomucena – figury przedstawiające tego patrona są niezwykle popularne nie tylko w Czechach, ale i na Dolnym Śląsku, więcej TUTAJ
- 1471 roku urodził się Albrecht Dürer, wielkiego renesansowego norymberczyka i jego dzieła wiąże wiele ciekawych kontekstów z Dolnym Śląskiem. Więcej TUTAJ
- 1543 zmarł Kopernik Mikołaj, astronom, na jego temat: Kopernikańskie smaczki na Dolnym Śląsku
- 1713 roku w Kłodzku urodził się Andreas Faulhaber, ksiądz skazany na śmierć przez władze pruskie za spowiadanie dezerterów w czasie wojny śląskiej. Przed wojną podejmowano próby beatyfikacji księdza Faulhabera
- 1715 zmarł Pierre Magnol, botanik – od jego nazwiska pochodzi nazwa ozdobnego krzewu, na jego temat: Egzotyczny gość o francuskim nazwisku
- 1834 zmarł Marie Joseph de La Fayette, rewolucjonista, humanista, więzień fortu w Nysie, na jego temat: Francuski rewolucjonista w śląskim forcie
- 1980 roku zmarła Ida Kamińska, aktorka związana z Wrocławiem, była nominowana do Oscara! Więcej TUTAJ
22 maja
- Dzień Praw Zwierząt: więcej ciekawostek TUTAJ
- 1789 urodziła się Minna Herzlieb, Muza Goethego, na jej temat: TUTAJ
- 1813 urodził się Richard Wagner, kompozytor, poeta, publicysta, twórca dramatu muzycznego, reformator teatralny, pierwszy dyrektor Festiwalu w Bayreuth, na jego temat: Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy (odwiedziny w regionie, znajomi i wykonawcy) + posty z muzyką tego kompozytora (i inne): #Wagner
- 1872 położenie kamienia węgielnego pod budowę teatru festiwalowego w Bayreuth: więcej TUTAJ
- 1907 roku Karl May, autor Winnetou, przyjechał do Szczawna-Zdroju na kilkutygodniowy pobyt. Zapraszam TUTAJ
- 1950 roku odbyło się prawykonanie "Czterech ostatnich pieśni” Straussa. dyrygował wielki kapelmistrz, Wilhelm Furtwängler, uczeń Conrada Ansorge, kompozytora z Lubawki.
23 maja
- Światowy Dzień Żółwia
- 1608 roku urodził się Otto von Nostitz (zmarł 14 listopada 1664), właściciel zamku w Jaworze, właściciel oryginału rękopisu "O obrotach sfer niebieskich" Mikołaja Kopernika. Jego inicjał znajduje się na karcie księgi astronoma, która obecnie przechowywana jest w Bibliotece Jagiellońskiej.
- 1823 roku odbyła się kilkudniowa podróż Washingtona Irvinga, autora "Jeźdźca bez głowy" po Sudetach i Dolnym Śląsku: więcej TUTAJ
- 1835 roku - 10-lecie Akademii Śpiewaczej we Wrocławiu, zabrzmiał Magnificat Bacha
- 1842 roku urodziła się Maria Konopnicka, polska pisarka, tłumaczka i komentatorka dzieł Hauptmanna - więcej TUTAJ
- 1847 roku we Wrocławiu zapalono po raz pierwszy uliczne latarnie gazowe
- 1863 roku Ferdinand Lassalle, polityk pochodzący z Wrocławia, założył Powszechny Niemiecki Związek Robotników w Lipsku (była to pierwsza partia robotnicza na świecie)
- 1871 roku umieszczenie popiersia Karola Linneusza (w rocznicę urodzin naukowca), autorstwa Alberta Rachnera we wrocławskim ogrodzie botanicznym
24 maja
- Europejski Dzień Parków Narodowych: z tej okazji dolnośląskie parki narodowe: #Karkonoski Park Narodowy i #Park Narodowy Gór Stołowych
- Dzień Ślimaka
- 1671 roku na zamku w Bayreuth wystawiony został balet-opera "Sudetische Frülings-Lust" (Rozkosze sudeckiej wiosny) z okazji ślubu Christiana Ernsta von Brandenburg-Bayreuth z Zofią Luizą Wirtemberską. Kilka miesięcy później na świat przyszła ich córka - Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna, królowa Polski - więcej TUTAJ
- 1704 roku w Nysie zmarł Karl Dankwart, malarz barokowym, aktywny m.in. na Śląsku (Nysa, Kłodzko, Otmuchów), autor dekoracji malarskich m.in. w Częstochowie i Krakowie.
- 1767 roku w Nowogrodźcu urodził się Joseph Ignaz Schnabel, kompozytor, organista związany z Wrocławiem, organizator koncertów, na których wystąpił we Wrocławiu młody Chopin.
- 1820 roku w Bolesławcu urodził się Carl Ferdinand Appun, uczestnik ekspedycji naukowej do Ameryki Południowej.
- 1906 roku zmarł Heinrich Reimann, muzykolog pochodzący z Krosnowic koło Kłodzka, był mentorem kompozytora Maksa Regera.
- 1988 roku podczas rozbiórki kamienicy w Środzie Śląskiej została odkryta i rozgrabiona druga część tzw. skarbu średzkiego. Odzyskane klejnoty i monety trafiły do kilku muzeów na Dolnym Śląsku. Cykliczną wystawę czasową poświęconą skarbowi średzkiemu organizuje Muzeum Narodowe we Wrocławiu
- 1906 roku oddano do użytku kamienną wieżę widokową na Wielkiej Sowie w Sudetach: więcej TUTAJ
- 24 maja 1927 roku Tomáš Masaryk został po raz trzeci wybrany na urząd Prezydenta Czechosłowacji. Polityk bywał w Sudetach. Więcej na ten temat TUTAJ.
- 1988 roku podczas prac rozbiórkowych kamienicy w Środzie Śląskiej została odkryta druga część tzw. skarbu średzkiego
25 maja
- Dzień Piwowara z tej okazji posty z słynnego piwowarskiego miasta: #Świdnicy oraz oznaczone tagiem #browar (np. Miedzianka), piwne ciekawostki TUTAJ
- 1865 roku urodził się Fryderyk August III Wettyn, ostatni król Saksonii, który zmarł w 1932 roku w miejscowości Szczodre (obecnie w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim). Jego praprapradziadkiem był król Polski August III Sas.
26 maja
- Dzień Matki - Matka – sztuka na Dolnym Śląsku (GALERIA) + ciekawostki muzyczne TUTAJ
- 1799 roku we Wrocławiu urodził się August Kopisch. Był niemieckim wynalazcą, podróżnikiem, malarzem, pisarzem i poetą. Na Capri odkrył słynną Lazurową Grotę, która do dziś jest jedną z najciekawszych włoskich atrakcji turystycznych! Więcej TUTAJ
- 1828 roku około 16-letni Kaspar Hauser pojawił się w Norymberdze. Tajemniczy młodzieniec, nazywany "sierotą Europy", zmarł w wyniku ran (podejrzenie zabójstwa) w 1833 roku. Istniały liczne spiskowe teorie na temat jego pochodzenia. Przypadek Hausera szybko przyciągnął międzynarodową uwagę i stał się rodzajem fenomenu i tematem książek, a później również filmów. W 1834 roku, rok po tragicznej śmierci Hausera, we Wrocławiu ukazała się w języku polskim książka (tłumaczenie "Kaspar Hauser czyli Opis nieodkrytych tajemnic tyczących się jego wychowania, cierpień i śmierci") na temat tego tajemniczego mężczyzny o nieustalonym pochodzeniu.
- 1831 roku stoczona została Bitwa pod Ostrołęką – jedna z bitew powstania listopadowego. Uczestnikiem bitwy był autor pieśni "Witaj, majowa jutrzenko". O weteranie walk wspomniał śląski pisarz Henryk Laude w rozdziale powieści podróżniczej poświęconym Szczawnie. Z kolei Wagner, oczarowany spotkaniem z polskim hrabią walczącym pod Ostrołęką, napisał uwerturę Polonia zawierającą cytat z wspominanej pieśni! więcej na ten temat: TUTAJ
- W "Chronik der Stadt Greiffenberg in Schlesien", czyli kronice Gryfowa Śląskiego (na Pogórzu Izerskim), z 1861 roku, znajdujemy ciekawą notatkę z 1836 roku: prawie dwa wieki temu w tym mieście z "25 na 26 maja białego puchu spadło na ponad 1/4 łokcia wysokości - gildia strzelców musiała wymaszerować w śniegu". Strzelcy wykorzystali anomalię, by zabawić się i.... ulepili "dużego bałwana, który został wieczorem wysadzony w powietrze przy użyciu prochu strzelniczego"! - więcej TUTAJ
- 1906 roku – zmarł Henryk Ibsen, dramatopisarz. Trzykrotnie nominowany do nagrody Nobla. Na jego twórczość wpływ miały teoretyczne uwagi historyka literatury z Dolnego Śląska, Hermanna Hettnera - więcej TUTAJ
27 maja
- Dzień Samorządu Terytorialnego: z tej okazji: Ratusz – dom władzy (przegląd dolnośląskich gmachów historycznych urzędów)
- 1823 roku we Wrocławiu zmarł Anton Johann Krocker, lekarz i botanik śląski, jego dziełem życia była publikacja "Flora Silesiaca" w pięciu tomach. Odkrył i nazwał ponad 100 gatunków roślin. Jedną z nich jest np. kanianka wielka (Cuscuta lupuliformis)
- 1840 roku zmarł Niccolò Paganini, słynny wirtuoz skrzypiec i gitary. Od stycznia 1829 do lutego 1831 występował w kilkudziesięciu miastach, w tym we Wrocławiu. Muzyk autoryzowany życiorys opowiedział swojemu pierwszemu biografowi – absolwentowi Uniwersytetu Wrocławskiego, a także doczekał się cenionej i tłumaczonej publikacji krytycznej dotyczącej jego niezwykłego stylu gry. Autorem tej pracy był kapelmistrz pochodzący z Milicza! więcej TUTAJ
- 1910 zmarł Robert Koch, niemiecki uczony, odkrywca bakterii wywołujących gruźlicę – Noblista od bakterii i jego pionierskie artykuły we Wrocławiu (Koch na Dolnym Śląsku)
28 maja
- 1787 zmarł Leopold Mozart, kompozytor, na jego temat: Ojciec Amadeusza i śląscy artyści (Leopold Mozart i wielki poeta ze Strzegomia oraz tajemniczy kompozytor Ślązak)
- 1923 roku urodził się György Ligeti. Skomponował on m.in. “Lux Aeterna” na 16-osobowy chór mieszany. Dzieło z 1966 roku zostało prawykonane przez Schola Cantorum Stuttgart pod kierownictwem Clytusa Gottwalda, który urodził się w Szczawnie-Zdroju. Dwa lata później ten utwór, w oryginalnym nagraniu, został wykorzystany w słynnym filmie „2001: Odyseja kosmiczna”!: Kultowy hit SF i muzyk z Szczawna-Zdroju („2001: Odyseja kosmiczna” i Clytus Gottwald) – między Noblem a Oscarem
29 maja
- 1610 urodziła się Maria Kunicka (Maria Cunitz), astronomka, badaczka, na jej temat: Świdnicka miłośniczka gwiazd – kilka słów o pionierskiej pracy Marii Kunickiej
- 1882 roku zmarł Hermann Hettner, znawca literatury i pisarz pochodzący z Uniejowic koło Zagrodna. W swojej pracy zawarł wskazówki, które miały wpływ na odbiór pionierskiej twórczości Wagnera oraz wpłynęły na styl teatralny Ibsena. Z tego powodu jego dzieło teatrologiczne jest jednym z najważniejszych traktatów estetycznych XIX wieku - więcej TUTAJ
- 1897 roku urodził się Erich Wolfgang Korngold, laureat dwóch Oscarów za najlepszą muzykę, autor kompozycji „Rübezahl” o Liczyrzepie. Więcej TUTAJ
- 1901 roku odbyła się drezdeńska prapremiera jedynej opery Paderewskiego, późniejszego premiera odrodzonej Polski. Dzieło oparte jest na noweli Kraszewskiego, który mieszkał w Dreźnie. Semper, architekt gmachu, był synem kupca z Kamiennej Góry: opera Sempera
30 maja
- 1778 roku zmarł Voltaire czyli François-Marie Arouet, filozof, pisarz: ma jego temat: Voltaire, Fryderyk Wielki, Kandyd i listy z Dolnego Śląska
- 1788 roku we Wrocławiu wykonano słynnego "Mesjasza" Haendla. Kompozytor był wnukiem wrocławianina. Więcej TUTAJ
- 1814 roku urodził się Michaił Bakunin, anarchista, działacz społeczny i polityczny, związany z Wrocławiem i takimi artystami jak: Wagner czy Słowacki, na jego temat: TUTAJ
- 1827 roku w Jeleniej Górze zmarł malarz Sebastian Carl Christoph Reinhardt - pionier sudeckiego pejzażu - więcej TUTAJ
- 1996 roku światowej sławy dyrygent Kurt Masur został Honorowym Obywatelem Brzegu. Muzyk urodził się na historycznym Dolnym Śląsku i w tym regionie zdobywał pierwsze muzyczne wykształcenie – więcej: TUTAJ
- Dzień Bociana Białego: z tej okazji:więcej TUTAJ
- Światowy Dzień bez Tytoniu: z tej okazji: więcej TUTAJ
- Światowy Dzień Bez Majtek: z tej okazji: Hermann Hesse i Calw - śladem noblisty, pacyfisty... nudysty i wielbiciela łużyckiego mistyka
- 1721 roku Jan Nepomucen został beatyfikowany przez papieża Innocentego XIII. Jego kanonizacja jest datowana na 1729 rok. Kult tego świętego był szczególnie popularny na Śląsku, czego świadectwem są liczne figury oraz ołtarze i kaplice - więcej TUTAJ
- 1738 roku urodził się Johann Timotheus Hermes. Od 1772 roku mieszkaniec Wrocławia, kaznodzieja i pisarz. Napisał m.in. powieść epistolarną „Sophiens Reise von Memel nach Sachsen” (w książce wielokrotnie pojawia się Wrocław i Śląsk). Wolfgang Amadeus Mozart napisał do słów Hermesa 3 pieśni. Więcej TUTAJ.
- 1809 roku zmarł Joseph Haydn, kompozytor, na jego temat: TUTAJ
- 1919 roku znaleziono ciało zamordowanej Róży Luksemburg, była ona wielokrotnie na Dolnym Śląsku, tuż przed śmiercią była więźniarką we Wrocławiu: Czerwona Róża w wrocławskiej celi (Róża Luksemburg w więzieniu na Dolnym Śląsku i inne ślady)
****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. W sprawie użycia komercyjnego, proszę o kontakt.
Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz