Szukacie pomysłu na świetną przystawkę, która zaskoczy gości, dopieści podniebienia, a także nawiąże do historii? Mam ciekawą inspirację! To bouchée à la reine - kąski królowej - nazwane na cześć polskiej smakoszki na dworze w Wersalu. Królewna polska i zarazem królowa Francji urodziła się na Dolnym Śląsku! Znała Woltera, Mozarta i Farinelliego. Jej przekąska trafiła na stoły świata!
U mnie świąteczne dekoracje i smakołyki z regionalnymi i rzemieślniczymi akcentami!
Jak przystało na miłośnika dziedzictwa sudeckiego pogranicza państw i regionów historycznych, Boże Narodzenie celebruję delektując się bogactwem kulturowym Polski, Śląska, Łużyc, Niemiec, Czech i Moraw.
To jeden z najcenniejszych i najpiękniejszych kodeksów średniowiecznych w Czechach i w Europie. Powstał jako „książka podróżna” – modlitewnik biskupa pochodzącego z Dolnego Śląska, kanclerza cesarza Karola IV. Znajdujące się w tym rękopisie ilustracje należą do najlepszych tego typu dzieł i nie odbiegają poziomem od najsłynniejszych iluminacji Zachodu! Kilka z nich związanych jest z tematyką bożonarodzeniową. Co ciekawe, biskup Jan, który zlecił wykonanie bezcennego brewiarza, zmarł... w Wigilię, 24 grudnia.
Radość z prezentów, wdzięczność rodzicom, serdeczność zamiast zazdrości – to pedagogiczny, oświeceniowy wydźwięk kolędy „Die Weihnachtsfreude”, która od ponad 200 lat jest jedną z popularniejszych niemieckich pieśni świątecznych. Słowa napisał w XVIII wieku poeta z Dolnego Śląska, urodzony nieopodal słynnego zamku Czocha! Na tym nie kończą się związki utworu z Dolnym Śląskiem i Sudetami.
Około 1732 roku powstała kantata bożonarodzeniowa do słów śląskiego pisarza i pastora, wybitnego barokowego liryka, Benjamina Schmolcka, który związany był z Świdnicą i tamtejszym kościołem ewangelickim. Muzykę do jego słów napisał Johann Friedrich Fasch. Kantata przetrwała do naszych czasów i wciąż jest wykonywana, a nawet doczekała się nagrania płytowego. Kompozytor wykorzystał słowa z dwóch świątecznych wierszy pieśniarza z Dolnego Śląska.
„Walkiria” jest operą o niezwykłym wpływie na kulturę wysoką, popularną, a nawet filozofię i politykę! Muzyka z tego dramatu muzycznego cytowana jest w setkach filmów, seriali, reklam. Część tematów muzycznych „Walkirii” zna dosłownie każdy. W dodatku jest to dzieło podatne na interpretacje, reinterpretacje… nadinterpretacje czy parodie. Z pewnością budzi emocje i jest rodzajem kamienia milowego. Niezwykłe wątki z dziedzin historii literatury, sztuki i muzyki wiążą dramat Richarda Wagnera z Dolnym Śląskiem i jego mieszkańcami! Wybrałem 4 niezwykle intrygujące powiązania „Walkirii” z interesującymi postaciami w historii kultury regionu.
Jedna z teorii mówi, że melodia kolędy została zapożyczona z poloneza koronacyjnego, co dodatkowo sprawia, że jej podniosły charakter nabiera kolorytu „złotych czasów”. Tradycja przypisuje autorstwo muzyki Karolowi Kurpińskiemu, kompozytorowi, który karierę zrobił już pod zaborami. W czasie swoich podróży artystycznych zawitał we Wrocławiu! Trzy lata później, w 1826 roku, również we Wrocławiu ukazało się pierwsze pośmiertne zbiorowe wydanie dzieł Franciszka Karpińskiego, autora słów kolędy „Bóg się rodzi”. Pieśń z 1792 roku znajduje się w tomie I opublikowanym w słynnym wydawnictwie Kornów we Wrocławiu. Tym sposobem, w pruskim wówczas Breslau, 200 lat temu, spotkały się ścieżki twórcze związane z autorami królowej polskich pieśni bożonarodzeniowych!
Duch Gór inspirował pisarzy i artystów przez wieki. Na jego temat powstało wiele legend, opowiadań, wierszy, a nawet sztuk teatralnych, oper. Są także obrazy, rzeźby, grafiki oraz kompozycje instrumentalne. Każde nawiązane jest inne, ukazuje odmienne spojrzenie na postać Karkonosza. W gąszczu odniesień do mitu władcy Sudetów znalazła się też świąteczna opowieść o bożonarodzeniowym cudzie z udziałem Liczyrzepy! Spisał ją w połowie romantycznego stulecia nauczyciel z Jeleniej Góry.
