Mężczyzna jako temat, bohater dzieła, jest równie powszechnym – co kobieta czy dziecko - motywem. Różne są rodzaje przedstawień. Sakralne i świeckie. Najczęściej związane są z rolami społecznymi, które szczególnie kojarzone są z męskością.
Swój przegląd miały już kobiety (TUTAJ), dzieci (TUTAJ), a nawet najlepsi towarzysze ludzi – psy (TUTAJ). Nie zapominajmy o mężczyznach! Wypełniając tę dyskryminującą lukę, proponuję przegląd wybranych dzieł z moich zasobów, które ukazują rozmaite wizerunki panów.
Jak zaznaczyłem na wstępie Dzień Mężczyzny stanowi dość problematyczną kwestię. W Polsce są różne oddolne próby wprowadzenia takiego święta. Proponuje się m.in. 10 marca. Od kilkudziesięciu lat o popularność na świecie walczy International Men's Day (IMD) – zapoczątkowany w latach 90. XX wieku. Święto to obchodzi się 19 listopada. Promuje ono równość płci i zwraca uwagę na problemy dotykające mężczyzn.
Męskość jest za to bardzo powszechna w sztuce. Między innymi z racji faworyzowania roli mężczyzn w kulturze i cywilizacji przez wieki. Znamy głównie władców, artystów. Historia, a za nią sztuka, szczególnie akcentuje rolę i obecność pierwiastka męskiego w kształtowaniu naszej rzeczywistości. Najważniejsi bogowie w dominujących kulturach to przecież postaci męskie. Z tego powodu w sztuce mężczyzna dominuje właśnie jako panujący (król) lub walczący o władzę (wojownik), albo też w roli boskiego opiekuna, patrona czy zbawiciela. Sławne postaci z przeszłości – sprzed emancypacji - to również w dużej mierze mężczyźni, tyczy się to naukowców czy artystów. Mężczyźni pojawiają się też jako robotnicy – symbol kultu pracy i postępu, oraz sportowcy – symbol siły, zwycięstwa i rywalizacji. Znacznie mniej znajdziemy przykładów dzieł, gdzie mężczyzna będzie celem sam w sobie. Takich czysto dekoracyjnych, estetyzujących przedstawień raczej unikano. Szczególnie kobiety miały narzuconą rolę „obiektu westchnień” i przedstawiano je jako nimfy, kusicielki czy antyczne kochanki. Głównie antyk i wzorowana na nim sztuka patrzyła na mężczyznę przez pryzmat podziwu płci jako takiej.
Przegląd – ponad 60 zdjęć z różnych lokalizacji, głównie Dolny Śląsk + Łużyce oraz Berlin i Drezno.
WOJOWNIK
Most zamkowy w Berlinie z 8 posagami wojowników i antycznych bogiń
wojowie broniący Niemczy, rynek w Niemczy
uczestnicy bitwy pod Legnicą, muzeum Legnickie Pole
Józef Szwejk, wojak z powieści Jaroslava Haška, rzeźba w Szczytnej
Taniec Śmierci, pomnik poległych w Trutnovie
pomnik poległych, Lwówek Śląski
Pruskie Termopile - bitwa pod Kamienną Górą, witraż w kamiennogórskim ratuszu
Fortel Trojański Bolka II - witraż w kamiennogórskim ratuszu
BOSKOŚĆ I ŚWIĘTOŚĆ
ukrzyżowany Chrystus, kościół św. Józefa w Krzeszowie
Neptun w Świdnicy
Neptun w Goerlitz
Hermes z Świdnicy
Merkury z Kamiennej Góry
Chrystus, fasada bazyliki w Krzeszowie
Neptun w Jeleniej Górze
św. Jan Nepomucen w Nowej Rudzie
św. Franciszek w Kłodzku
WŁADZA i ELITA
Bolko I i Bolko II, kopia sarkofagów z Mauzoleum Piastów w Krzeszowie na wystawie w Muzeum Kupiectwa w Świdnicy
epitafium na kościele w Niedźwiedzicy
Złoty Jeździec z Drezna, czyli rzeźba konna Augusta II Mocnego, króla Polski
całopostaciowe epitafium Schaffgotschów w kościele w Gryfowie Śląskim
Fryderyk Wielki - wystawa w Muzeum Ziemi Kłodzkiej
epitafium w kościele w Marciszowie
tumby grobowe Piastów z wystawy zamku w Brzegu
ROBOTNIK, RZEMIEŚLNIK
kowale, sala rajców w Kowarach
rzeźnik, wystawa w Muzeum Powiatowym w Nysie
górnicy, relief w Muzeum Górnictwa w Nowej Rudzie
kowal Wieland, park w Świdnicy
Eichendorff, pomnik w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu
Goethe, Skalne Miasto Adrspach
Schiller, Muzeum Dom Hauptmanna w Jagniątkowie
Goethe, Muzeum Dom Hauptmanna w Jagniątkowie
Eichendorff, Muzeum Sztuki Mieszczańskiej, ratusz we Wrocławiu
Holtei, Muzeum Sztuki Mieszczańskiej, ratusz we Wrocławiu
Fredro na wrocławskim rynku
Wieniawski, pomnik w Szczawnie-Zdroju
Bach, pomnik w Lipsku
SPORT i SIŁA
zapaśnicy, Muzeum Powiatowe w Nysie
Atlas, Zwinger w Dreźnie
Atlant, NOT, Wrocław
Herkules, ogrody klasztorne w Lubiążu
INNE
dekoracja schodów, Kuks
fontanna w Goerlitz
Bolko Myśliciel, czyli Srający Chłopek pod Świdnicą
dekoracja fasady poczty w Nysie
pomnik w parku miejskim w Goerlitz
eksponat z Muzeum Domu Hauptmanna w Jagniątkowie
eksponat z Muzeum Archeologicznego we Wrocławiu
figura, oranżeria pałacu w Mosznej
Onufry Zagłoba, bohater Trylogii Sienkiewicza - rzeźba w Szczytnej
figura antyczna, muzeum w Goerlitz
Narcyz, obraz z Muzeum Powiatowego w Nysie
figury z wystawy w Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego
Szermierz, plac przed Uniwersytetem Wrocławskim
eksponat z lapidarium przy Muzeum Miedzi w Legnicy
jeden z łotrów, grupa ukrzyżowania, Bardo
rzymski żołnierz, scena biczowania Chrystusa, kaplice w Bardzie
myśliwy grający na rogu, biskwit z wystawy w Muzeum Porcelany w Wałbrzychu
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz