Translate

28 maja 2024

Muzyk ze Szczawna-Zdroju w Odysei Kosmicznej: Gottwald (ciekawostki)

Wybitny kompozytor i dyrygent pochodzący z uzdrowiska w Sudetach zapisał się w historii muzyki i kina! 



Jego kompozycje i aranżacje można usłyszeć w hicie SF, a także na wielkich festiwalach. 

Clytus Gottwald 
urodzony 25 listopada 1925 w Ober Salzbrunn (dziś Szczawno-Zdrój) - zmarł 18 stycznia 2023 roku w Ditzingen - Hirschlanden

Wybitny muzyk pochodzący z Dolnego Śląska, muzykolog, kierownik chóru, popularyzator muzyki chóralnej i kompozytor. Jego aranżacje oraz nagrania zdobyły światową sławę, także jako muzyka filmowa w wybitnych produkcjach kinowych! 



W młodości uczył się w szkole w Strzegomiu. Jego ojciec - Robert Gottwald - był nauczycielem i prowadził szkołę w Szczawnie-Zdroju (urodzony w Szczawnie-Zdroju noblista literacki Gerhart Hauptmann wzorował na nim postać w swojej sztuce! W 1893 roku, jeszcze przed otrzymaniem nagrody Nobla, wydał on znakomity i popularny dramat “Hanneles Himmelfahrt”, którego bohaterem jest...  nauczyciel  Gottwald!). 


lista bohaterów dzieła Hauptmanna 


Clytus Gottwald  studiował m.in. pod kierunkiem Theodora W. Adorna (w 1965 roku nominowany do literackiej nagrody Nobla). Zainteresował się muzyką i w tym kierunku się kształcił. Po wojnie osiadł w Stuttgarcie, gdzie założył bardzo ważny zespół Schola Cantorum Stuttgart. To chór specjalizujący się w wykonywaniu twórczości współczesnych kompozytorów lub nowych opracowań dzieł. 

Był znany przede wszystkim z doskonałych, cenionych aranżacji (transkrypcji) muzyki orkiestrowej na chór do tekstów klasyków poezji, w tym śląskiej. Jego utwory wykonywane są na całym świecie. Cenione są także nagrania różnych kompozycji pod jego batutą.

W gronie mistrzów, którzy przekonali się o talencie Gottwalda i możliwościach jego zespołu, był jeden z najważniejszych awangardzistów XX wieku,  György Ligeti (28 maja 1923 - 12 czerwca 2006). Skomponował on m.in. “Lux Aeterna” na 16-osobowy chór mieszany. Dzieło z 1966 roku zostało prawykonane przez Schola Cantorum Stuttgart pod kierownictwem  Gottwalda. Dwa lata później ten utwór, w oryginalnym nagraniu, został wykorzystany przez Kubricka w słynnym filmie „2001: Odyseja kosmiczna”!




okładka wydania muzyki filmowej do Odysei Kosmicznej, MGM Records 


Jednym z miniaturowych arcydzieł aranżerskich Clytusa Gottwalda jest pieśń "Im Abendrot" do słów Josepha von Eichendroffa - romantycznego geniusza śląskiego (zmarł w Nysie w 1857). Pieśń opowiada o życiu jako wędrówce górskiej zakończonej zachodem słońca – ŚMIERĆ (słowo śmierć - Tod kończy pieśń). Gottwald wykorzystał jako muzykę słynne Adagietto z V Symfonii Gustava Mahlera (znane jako ścieżka dźwiękowa w ekranizacji "Śmierci w Wenecji" Viscontiego). Mahler wykonał to dzieło osobiście podczas pobytu we Wrocławiu 20 grudnia 1905 roku. Wybitny kompozytor poprowadził Breslau Orchesterverein w gmachu Konzerthausu. Prapremiera arcydzieła odbyła się zaledwie rok wcześniej, 18 października 1904 w Kolonii


Nadal kompozycje i aranżacje Gottwalda można usłyszeć w salach koncertowych całego świata. Choćby w programie koncertu w ramach 52. festiwalu Wratislavia Cantans znalazła się pieśń Gustava Mahlera “Die zwei blauen Augen” w opracowaniu kompozytora ze Szczawna. Pieśń “Im Abendrot” w jego autorskiej aranżacji wykonywana jest na rozmaitych festiwalach i podczas koncernów w salach w Europie (tylko w ostatnich miesiącach znalazła się w programie takich wydarzeń, jak: “Singers at Six: Mahler and Brahms” BBC Singers w Londynie, “Cinema Chorale“ Festiwal Muzyki Filmowej w Krakowie czy International Choral FestivalTaipei). Został też nagrany na płycie z 2019 roku “Ko Matsushita - Contemporary Choral Music”.

W 2007 roku ukazała się płyta "Choral Arrangements By Clytus Gottwald" nagrana przez Rodolfus Choir dla wytwórni  Signum Records. 


******

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic (... a także innych miejsc, które odwiedziłem, oraz spraw, które mnie zainteresowały) 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej w podpisach - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

publikowane zdjęcia mojego autorstwa nie powstają w wyniku użycia narzędzi AI (sztucznej inteligencji), ujęć z dronów, obróbki graficznej polegającej na montażu, dodawaniu i wymazywaniu elementów. Fotografie mają charakter dokumentacji odwiedzonych miejsc i obiektów, w takiej formie, w jakiej je oglądałem. 

licencja praw autorskich materiałów własnych na blogu zezwalająca na użycie na określonych warunkach 
CC BY-NC-ND

autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz