Fasada jest „twarzą” budynku, jego ozdobnym licem, które ukazuje mieszkańcom, turystom czy przechodniom. Myślenie o dekoracyjności elewacji zmieniało się wraz z epokami i stylami. Wiele historycznych fasad budzi do dziś zachwyt i zadumę. To monumentalne i kunsztowne konstrukcje, które w przemyślany sposób łączą architekturę ze sztukami plastycznymi. Dzięki fasadom pałaców, kościołów, kamienic czy budynków użyteczności publicznej przestrzeń zyskuje na urozmaiceniu krajobrazu kulturowego. Chodzi zarówno o walory estetyczne, jak i rozmaite znaki semantyczne w postaci symboli religijnych, mitycznych, heraldycznych i innych.
Wybrałem 10 interesujących budowli różnego typu z kilku miejsc na Dolnym Śląsku. To moje subiektywne zestawienie efektownych i ciekawych fasad oraz elewacji. Zapraszam. Przygotowałem galerię z opisem i znacznikami na mapie.
Fasada to według definicji słownikowej główna, efektowna elewacja budynku. Charakteryzuje się zwykle szczególnie dużą dekoracyjnością, a nawet wystawną monumentalnością. Jej finezyjność spełnia funkcje reprezentacyjne dla całego gmachu. Słowo fasada wywodzi się z francuskiego façade i włoskiego facciata, które to terminy wynikają z łacińskiego słowa facies – twarz. „Facjata” budowli zwykle zwrócona jest w stronę przestrzeni publicznej – ulic, placów. W przypadku kościołów, z uwagi na ich orientowanie, fasada zwykle jest zachodnią elewacją.
Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzeszowie
Barokowy kościół dawnego opactwa cystersów, zbudowany w latach 1728–1735. Bogato zdobiona fasada, dekorowana jest kolumnami, pilastrami i rzeźbami dłuta praskiego artysty Ferdynanda Brokoffa. Figury przedstawiają patriarchów biblijnych, świętych katolickich oraz grupę Trójcy Świętej.
mapa/lokalizacja:
>> https://goo.gl/maps/Q7ZpwyEiMyaCQzgx6
więcej o tym miejscu na blogu:
>> Perły Krzeszowa – barokowe cudo na Dolnym Śląsku i ciekawostki historyczne
Ratusz we Wrocławiu
Późnogotycki ratusz, jeden z najciekawszych budynków Wrocławia i jedna z najcenniejszych budowli historycznego magistratu w Polsce. Obecnie mieści oddział wrocławskiego Muzeum Miejskiego – Muzeum Sztuki Mieszczańskiej. Elewacje: wschodnią, południową i zachodnią zdobią szczyty, rzeźby i reliefy. Wykusze i ryzality z cegły ozdobione są późnogotycką kamieniarką.
mapa/lokalizacja:
>> https://goo.gl/maps/1opPLPmmdJVGW4g88
więcej o tym miejscu na blogu:
>> Stary Ratusz we WROCŁAWIU (GALERIA)
Opactwo Cystersów w Lubiążu
Jeden z najciekawszych kompleksów architektonicznych Śląska, jest największym opactwem cysterskim na świecie. Bywa nazywany arcydziełem śląskiego baroku. Długość fasady wynosi 223 metry i jest to najdłuższa sakralna fasada barokowa w Europie i jedna z najpotężniejszych fasad w ogóle.
mapa/lokalizacja:
>> https://goo.gl/maps/XB67e2Fg3NUVdnJx8
więcej o tym miejscu na blogu:
>> Lubiąż – drugie imię baroku. Cysterskie niebo sztuki na śląskiej ziemi (GALERIA)
Zamek Książ w Wałbrzychu
To kompleks zamkowy położony na Pogórzu Wałbrzyskim, w części Książańskiego Parku Krajobrazowego. Jest trzecim co do wielkości zamkiem w Polsce. Najstarsze części zamku powstały w średniowieczu. Budowla ma charakter eklektyczny, ulegała przez kilka stuleci rozmaitym przebudowom i rozbudowie (m.in. w latach 1909–1923). Frontowa jest elewacja wschodnia, od strony dziedzińca honorowego. Bardzo rozbudowana i urozmaicona architektonicznie jest elewacja południowa, widoczna z punktu widokowego i najczęściej fotografowana. Jej częścią (przy Dziedzińcu Kasztanowcowym) jest fragment wzorowany na pałacu Pellerhausm w Norymberdze. Monumentalna elewacja zachodnia znajduje się od strony tarasów. Charakteryzuje się dwiema basztami i potężnym kartuszem herbowym.
mapa/lokalizacja:
https://goo.gl/maps/DnrgBcaRSUGq8D7i8
więcej o tym miejscu na blogu:
>> Zamek Książ – od podziemi, przez bogate wnętrza po tarasy i ogrody (+ wystawy i wydarzenia) (GALERIA)
Kamienica Scultetusa w Legnicy
Zdobienia kamienicy pochodzą z 1611 roku. Oprócz ornamentów znajdziemy tam personifikacje siedmiu sztuk wyzwolonych (septem artes liberales): Gramatyki, Dialektyki, Retoryki, Muzyki, Arytmetyki, Astronomii oraz Geometrii. Autorem pięknego sgraffita był mistrz Giovanni i jego uczniowie.
mapa/lokalizacja:
>> https://goo.gl/maps/KaDEhSWrmPVfVCKK7
więcej o tym miejscu na blogu:
>> Scultetus z Legnicy i Scultetus z Görlitz oraz ich piękne domy
Zamek Grodno w Zagórzu Śląskim
Zamek Grodno (Kynsburg) jest położony w Górach Czarnych (część Gór Wałbrzyskich). Ozdobą zamku jest budynek bramny z XVI wieku z ciekawym portalem (z łacińską maksymą "Fortiter et Fideliter” - dzielnie i wiernie) i bogatą renesansową dekoracją wykonaną w technice sgraffita. Wśród detali można wyróżnić dwa gryfy oraz zegar słoneczny i księżycowy.
mapa/lokalizacja:
>> https://goo.gl/maps/LQP9cv8Td9bGX9yn8
więcej o tym miejscu na blogu:
>> Zamek Grodno – z widokiem na góry, ciekawą historią i klimatycznym wnętrzem (GALERIA)
Uniwersytet Wrocławski
Historyczny gmach główny uniwersytetu to perła śląskiego baroku. Kamień węgielny położony w 1728 roku w miejscu zburzonego wcześniej średniowiecznego zamku piastowskiego. Pierwotnie projekt zakładał znacznie większy gmach, zrealizowano go jedynie w około 2/3, w tym nie wybudowano najwyższej planowanej wieży. Fasada jest ozdobiona pilastrami oraz rzeźbami (alegoriami), zwłaszcza balkon nad wejściem głównym oraz wieża matematyczna.
mapa/lokalizacja:
>> https://goo.gl/maps/oX2rA7LL2rmhFGD86
więcej o tym budynku na blogu: wnętrza:
>> Aula Leopoldina, Schody Cesarskie, Oratorium Marianum, Wieża Matematyczna.
Dawny dom handlowy Methner u. Frahne w Kamiennej Górze
To ciekawa pamiątka po potędze przemysłu włókienniczego na Dolnym Śląsku. Fabryka spółki Methner i Frahne posiadała zakłady w wielu miejscowościach. Dom handlowy z siedzibą administracyjną firmy ulokowany był w Kamiennej Górze. Gmach z początku XX wieku, historyzujący, z elementami secesji, zachował się do dziś. Obecnie mieści jednostki kulturalne i oświatowe miasta (centrum kultury, bibliotekę, przedszkole, kluby). Poddany został pieczołowitej renowacji. Elewację frontową zdobią reliefy przedstawiające postaci alegoryczne, a także symbolikę związaną z handlem i rzemiosłem tkackim.
mapa/lokalizacja:
>> https://goo.gl/maps/xUWBRPHPafbBENew6
więcej o tym budynku na blogu:
>> Praca, handel, bogactwo – mity i symbole: dom handlowy tkalni Methner u. Frahne w Kamiennej Górze
Kamienica Pod Siedmioma Elektorami we Wrocławiu
To wyjątkowo piękna renesansowa kamienica na wrocławskim rynku. Budynek pochodzi z drugiej połowy XIII wieku. Ozdoby fasady są późniejsze. Bogate zdobienia, w tym malarstwo iluzjonistyczne, freski z podobizną cesarza Leopolda I oraz siedmiu elektorów, to barokowe pamiątki z czasów Śląska pod panowaniem Habsburgów.
mapa/lokalizacja:
https://www.google.com/maps/place/House+of+the+Seven+Electors/
Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu
To gotycki kościół o bardzo cennych walorach architektonicznych. Początkowo należał do zakonu rycerskiego joannitów. W 2012 roku zabytek został wpisany na listę Pomników Historii. Kościół został wybudowany z kamienia: granitu, bazaltu oraz piaskowca. Fasada zachodnia jest dwuwieżowa, jednak obie wieże nie zostały ukończone. Portal zachodni z bogato rzeźbionym tympanonem pochodzi z XIV wieku.
mapa/lokalizacja:
>> https://www.google.com/maps/place/Saints+Peter+and+Paul+Basilica/
Galeria z tego kościoła na blogu:
>> Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu (GALERIA)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz