Johann Sigismund Scholze to bardzo tajemnicza postać. Pochodził z Dolnego Śląska. Prawdopodobnie osobiście znał się z Janem Sebastianem Bachem. Temu uczniowi szkoły w Legnicy przypisuje się wydanie almanachu pieśni z 1736 roku, w którym znalazły się dwie domniemane pieśni samego Bacha. Co więcej, książkę tę (wydaną w Lipsku, gdzie od dekady mieszkał i tworzył Bach) zdobi tajemnicza grafika z wedutą. To Lipsk i rozmaite osoby zajęte muzykowaniem. Niektórzy komentatorzy bachowscy wysnuli tezę, że para ukazana na tej ilustracji to Jan Sebastian Bach i jego żona, Anna Magdalena Bach - śpiewaczka, której mistrz dedykował słynny „Notatnik”!
Być może tajemniczy Scholze był jednym z najciekawszych łączników Dolnego Śląska z twórczością Bacha za życia mistrza!
Johann Sigismund Scholze urodził się 20 marca 1705 roku w Lubiatowie koło Złotoryi. Zmarł 28 września 1750 w Lipsku, kilka tygodni po śmierci Jana Sebastiana Bacha. Uważa się, że Scholze był kolekcjonerem muzyki i poezji, autorem zbiorów pieśniarskich, wydanych pod pseudonimem Sperontes w kilku tomach w Lipsku. Biografowie twierdzą, że uczęszczał do szkoły w Legnicy, po czym rozpoczął naukę w Lipsku. W czasach, kiedy Jan Sebastian Bach mieszkał i tworzył w Lipsku (1724 – 1750), żył tam również zainteresowany muzyką Scholze. Bardzo prawdopodobne, że osobiście znał Bacha i muzykalną rodzinę Bachów z Lipska.
Przez długi czas Sperontes pozostawał postacią, o której tylko spekulowano. Nie było do końca wiadomo, kto ukrywał się pod tym pseudonimem. Odkrycia dokonał wielki bacholog, Philipp Spitta. Muzykolog wyniki swoich badań opublikował na łamach „Vierteljahresschrift für Musikwissenschaft” w 1885 roku. Na podstawie wielu różnych przesłanek dokonał identyfikacji Sperontesa jako śląskiego przybysza do Lipska. Co prawda z wynikami badań Spitty polemizował wielki śląski muzykolog, Wilhelm Tappert (na łamach „Musikalisches Wochenblatt”), dziś większość opracowań przyjmuje, że Sperontes to Johann Sigismund Scholze.
.png)
Wspomniana cenna książka tego autora to „Singende Muse an der Pleiße“ z 1736 roku, wydana w Lipsku. Bach był wówczas od ponad dekady kompozytorem i kantorem w Lipsku. W publikacji tej znalazło się kilkadziesiąt różnych pieśni wraz z nutami i tekstami. Autorstwo dwóch z nich przypisywane jest Janowi Sebastianowi Bachowi. Chodzi o pieśni „Ich bin nun wie ich bin” i „Dir zu Liebe, wertes Herze”, które posiadają w katalogu dzieł Bacha numery BWV Anh. II 40 i BWV Anh. II 41. Nagrania tych pieśni ukazały się m.in. w jubileuszowym wydaniu kompozycji Bacha w 2018 roku z okazji 333. rocznicy urodzin Bacha.
.jpg)
wykonanie dwóch wspomnianych pieśni Bacha na nagraniu z okazji 333. rocznicy urodzin Bacha w 2018 roku (za: YouTube)
Ciekawostką jest również ilustracja w książce Sperontesa. Publikacje podają, że zdaniem historyka sztuki Teri Noel Towe związanego z Princeton, ilustracja w książce „Singende Muse” może ukazywać Jana Sebastiana Bacha i jego żonę Annę Magdalenę Bach.
Zapraszam również do innych ciekawostek związanych z Bachem:
#BACH
Artykuł ukazał się w 2025 roku z okazji rocznic: 320. rocznicy urodzin Johanna Sigismunda Scholzego, 340. rocznicy urodzin Jana Sebastiana Bacha, 275. rocznicy śmierci Jana Sebastiana Bacha.
******
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic (... a także innych miejsc, które odwiedziłem, oraz spraw, które mnie zainteresowały)
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej w podpisach - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa.
publikowane zdjęcia mojego autorstwa nie powstają w wyniku użycia narzędzi AI (sztucznej inteligencji), ujęć z dronów, obróbki graficznej polegającej na montażu, dodawaniu i wymazywaniu elementów. Fotografie mają charakter dokumentacji odwiedzonych miejsc i obiektów, w takiej formie, w jakiej je oglądałem.
licencja praw autorskich materiałów własnych na blogu zezwalająca na użycie na określonych warunkach
CC BY-NC-ND
autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz