Translate

7 marca 2025

Ravel i baśniowa sudecka opera???

Na fali popularności twórczości dolnośląskiego pisarza, Gerharta Hauptmanna, na przełomie XIX i XX wieku powstało wiele adaptacji muzycznych jego dzieł. Nad operą „La cloche engloutie” pracował również od 1906 roku  francuski znakomity kompozytor, Maurice Ravel, autor kultowego „Bolero”!



Zapraszam do lektury wpisu na temat ciekawostki ze świata teatru i muzyki. 


Libretto do „La cloche engloutie” napisał Ferdinand Hérold według baśniowego dzieła dramatycznego "Die versunkene Glocke” autorstwa Hauptmanna. Niestety francuski kompozytor nie ukończył swojej muzycznej adaptacji, a szkice zniszczył. Jeszcze w 1912 roku kompozytor pisał w listach o pracy nad operą. Wówczas autor oryginalnej wersji był już światowej sławy laureatem literackiej nagrody Nobla. Co sprawiło, że kompozytor porzucił zaawansowane prace?? Wojna. W 1914 roku wybuchła I wojna światowa i Ravel uznał za niestosowne pisać operę w oparciu o dramat pochodzący z wrogiego państwa. Niektórzy badacze uważają, że materiał muzyczny z rozpoczętych I i II aktu Ravel włączył do takich kompozycji, jak choćby opera „L'enfant et les sortilèges”. 

W katalogu dzieł kompozytora, opracowanym przez Marcela Marnata, opera „La Cloche engloutie” nosi numer M.49 (słynne Bolero to M.81, a Le tombeau de Couperin - cykl poświęcony pamięci kolegów, którzy zginęli na froncie I wojny - nosi numer M.68a). 

„Dzwon zatopiony” to wyjątkowe dzieło w karierze pisarza ze Szczawna-Zdroju. To dramat wierszowany z akcją osadzoną w baśniowej aurze. Oznaczał zerwanie Hauptmanna z naturalizmem, który reprezentowali choćby „Tkacze”. „Dzwon zatopiony” miał premierę 2 grudnia 1896 w Deutsches Theater w Berlinie

Głównym ludzkim bohaterem dzieła jest Heinrich, mistrz ludwisarz, który stworzył niezwykły dzwon – dzieło jego życia. Problem w tym, że wspaniały instrument został zatopiony w czasie transportu. Baśniowe perypetie osadzone są w górskich okolicach, inspirowanych miejscami zwianymi z pisarzem, czyli Szklarską Porębą, Karkonoszami, Górami Izerskimi, źródłem Łaby – tam pisarz przebywał pod koniec XIX wieku, by wreszcie od 1901 roku zamieszkać na stałe w Jagniątkowie w Karkonoszach. 

Dramat przełożył na język polski poeta Jan Kasprowicz, który był studentem Uniwersytetu Wrocławskiego. 

Die versunkene Glocke” to również opera Heinricha Zöllnera z 1899 roku oparta na dramacie Hauptmanna pod tym samym tytułem. Dzieło zostało wydane z numerem 80. Premierę opera miała 8 lipca 1899 roku w Berlinie. 

Tę sztukę Hauptmanna adaptował również librecista włoskiego kompozytora. Ottorino Respighi napisał muzykę do opery „La sommersa Campana”. Dzieło miało premierę 18 listopada 1927 w Hamburgu.

Muzyki Ravela niestety nie mamy. A szkoda, bo francuski impresjonista z pewnością stworzyłby magiczną oprawę dźwiękową dla baśniowej sztuki pisarza z Sudetów. 

Ravel urodził 7 marca 1875 roku w Ciboure (w 2025 roku minęła 150. rocznica). Gerhart Hauptmann urodził się 15 listopada 1862 w Bad Salzbrunn (obecnie Szczawno-Zdrój). 


Więcej ciekawostek: 

#OPERA,    #HAUPTMANN 


*****

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic (... a także innych miejsc, które odwiedziłem, oraz spraw, które mnie zainteresowały) 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej w podpisach - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

publikowane zdjęcia mojego autorstwa NIE POWSTAJĄ w wyniku użycia narzędzi AI (sztucznej inteligencji), ujęć z dronów, obróbki graficznej polegającej na montażu, dodawaniu i wymazywaniu elementów. Fotografie mają charakter dokumentacji odwiedzonych miejsc i obiektów, w takiej formie, w jakiej je oglądałem. 

licencja praw autorskich materiałów własnych na blogu zezwalająca na użycie na określonych warunkach 

CC BY-NC-ND

autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz