2018 – czas ciekawych rocznic (kogo, co i gdzie wspominaliśmy w mijającym roku?)

Turystyka, historia i kultura w jednym! 

Przypomnijmy sobie jeszcze raz ciekawe jubileusze: od roczku wieży w Sudetach, przez 333. rocznicę urodzin Bacha (akcja #Bach333) po 800-lecie Wambierzyc. W tekstach i wpisach wspominałem wiele ciekawych rocznic związanych z postaciami i atrakcjami w regionie, a także tych szerzej znanych. Będą pierniki, święci, poeci i inni artyści oraz budowle. 

miejsca, budowle i miejscowości: Borowa - wieża, Park Krajobrazowy Sudetów Wałbrzyskich, Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju, Andrzejówka, Palmiarnia w Legnicy, wieża na szczycie Chełmca, wieża Anny w Szczawnie-Zdroju, kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Jeleniej Górze, Wambierzyce,

osoby: Eichendorff, Maria Teresa Oliwia Hochberg von Pless zwana Daisy, John Quincy Adams, Christian Gottlieb Schlag, Gottfried Semper, Adam Mickiewicz, Aleksander Fredro, Karl von Zedlitz, Bach, Petr Brandl, Jakob Böhme, Bolko II, św. Jadwiga Śląska

wydarzenia: Kristallnacht, 100-lecie wolności - zakończenie I WŚ, Defenestracja wrocławska

dzieła sztuki i kultury: „Wędrowiec nad morzem mgieł”, "Cicha noc" "Frankenstein, czyli współczesny Prometeusz", matura, dolnośląskie pierniki, skarb Średzki

1
Rok wieży na Borowej
Przed rokiem – 14 grudnia otwarta została długo wyczekiwana wieża widokowa na górze Borowa. Szczyt w Górach Czarnych, części Gór Wałbrzyskich leży pomiędzy Wałbrzychem a Jedliną-Zdrój. Należy do Korony Sudetów. Sama zaś konstrukcja została 14 września 2018 roku nagrodzona przez Dolnośląską Okręgową Izbę Inżynierów Budownictwa jako najlepszy projekt 2017 roku. Z kolei twórca futurystycznego projektu, Zbigniew Mazij, otrzymał tytuł inżyniera roku w kategorii projektant. Wieża stała się szybko turystycznym hitem Sudetów.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/12/rok-wiezy-na-borowej.html

#Wałbrzych #Jedlina-Zdrój #Sudety

10
Rok Ireny Sandlerowej (1910-2008)  – polska działaczka społeczna i charytatywna, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata, dama Orderu Orła Białego i Orderu Uśmiechu.

mural w Świdnicy, odsłonięty 11 czerwca 2018 roku, jego autorem jest artysta Robert Kukla

20
Piękny dwudziestoletni – PK Sudetów Wałbrzyskich
Park Krajobrazowy Sudetów Wałbrzyskich to malowniczy skwarek dolnośląskiej przyrody, który został założony w 1998 roku. Zachwyci miłośników górskich krajobrazów i wielbicieli dzikiej natury. Ale nie tylko ich. Na terenie kompleksu oraz w najbliższej jego okolicy leżą też ciekawe atrakcje historyczne i kulturalne. To ruiny zamków z czasów Piastów oraz uzdrowiska. Są wieże widokowe, schroniska górskie, szlaki piesze i linia kolejowa do Czech. Są też cykliczne wydarzenia. Z terenem parku wiąże się również ciekawe nazwiska.
więcej ⇒
https://welthellsicht.blogspot.com/2018/06/piekny-dwudziestoletni-pk-sudetow.html
https://welthellsicht.blogspot.com/2018/05/piekny-dwudziestoletni-pk-sudetow.html
https://welthellsicht.blogspot.com/2018/04/piekny-dwudziestoletni-pk-sudetow.html

#Sokołowsko #Sudety #Mieroszów

30
Bezcenny Skarb – cudeńka z Środy Śląskiej na wystawie
Muzeum Narodowe we Wrocławiu zaprezentowało wspaniałe eksponaty tzw. skarbu średzkiego, które zostały znalezione 30 lat temu na Dolnym Śląsku.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/11/bezcenny-skarb-cudenka-z-srody-slaskiej.html

#Wrocław 

50
Pół wieku Muzeum Papiernictwa 
Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju to placówka muzealna utworzona w 1968 roku w starym XVII-wiecznym młynie papierniczym nad Bystrzycą Dusznicką.

#Duszniki-Zdrój 

70
O zmierzchu (Im Abendrot) – Strauss – Eichendorff (muzyka, poezja)
70 lat temu, 6 maja 1948 roku, Richard Strauss ukończył pieśń "Im Abendrot", która zamyka cykl "Czterech ostatnich pieśni" (premiera pośmiertna). Autorem tekstu był śląski poeta Joseph von Eichendorff. Kiedy Strauss pisał pieśń mijało 160 lat od urodzin liryka. W tym roku w marcu minęła już 230. rocznica urodzin poety. Pamiątki po nim można znaleźć we Wrocławiu oraz w przygranicznym, związanym niegdyś z wrocławską diecezją, zamku Jánský Vrch.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/05/o-zmierzchu-im-abendrot-strauss.html

#Wrocław #Javornik 

80
80 lat po Kristallnacht – co zniszczono z nienawiścią, a co cudem przetrwało
W nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku doszło na terenie ówczesnych Niemiec do pogromu nazywanego Nocą Kryształową (niem. Kristallnacht, Reichskristallnacht lub Reichspogromnacht). Wydarzenia zainicjowane przez władze nazistowskie wynikały z nakręcającej się spirali nienawiści wobec Żydów. Podczas tragicznej nocy życie straciło wiele osób. Bilans strat obejmuje również zniszczone synagogi. Noc Kryształowa swoim zasięgiem objęła też Dolny Śląsk, 80 lat temu część Rzeszy. Tylko nieliczne świątynie przetrwały ten zły czas.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/11/80-lat-po-kristallnacht-co-zniszczono-z.html

#Wrocław #Kamienna Góra, #Dzierżoniów #Kłodzko

85
A jak – Andrzejówka - schronisko w Górach Suchych 
Schronisko górskie malowniczo położone w Górach Suchych. W tym roku kończy 85 lat! Jest więc stosunkowo młodym azylem dla sudeckich piechurów. Niektóre karkonoskie czy rudawskie obiekty tego typu mają nawet wielowiekową tradycję. Niemniej Andrzejówka podoba się turystom. Była m.in. zwycięzcą III Rankingu schronisk górskich magazynu „n.p.m.”. Koniecznie trzeba podkreślić, że to ważny węzeł szlaków. Przebiegają tam trasy piesze, narciarskie, rowerowe i konne.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/10/turystyczny-alfabet-welthellsciht-jak.html

#Rybnica Leśna #Sudety

100
W 100-lecie wolności
Wiele europejskich krajów świętuje nie tylko rocznicę zakończenia 1. wielkiego krwawego konfliktu XX-wiecznego, ale i odrodzenie państwowości. W tym gronie znajduje się Polska, która stała się suwerenna po 123 latach kompletnych zaborów. Także nasi sąsiedzi, Czesi, w 1918 roku odzyskali kraj.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/11/w-100-lecie-wolnosci.html

#Kraków #Szczawno-Zdrój

Lwówek Śląski - pomnik poległych w I wojnie światowej 

 21 kwietnia 1918 zmarł Manfred von Richthofen, as myśliwski okresu I wojny światowej, nazywany „Czerwonym Baronem”. Związany m.in. ze Świdnicą. Replika jego samolotu w Jedlinie-Zdroju 


120
Palmiarnia w Legnicy - rocznica założenia 
Łyk orientu, szczypta egzotyki – Dolny Śląsk inaczej
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/10/yk-orientu-szczypta-egzotyki-dolny.html

#Legnica

130
130 lat wieży
Ciekawa wieża na szczycie Chełmca ma już 130 lat. Obiekt przypominający ruiny zamku nadreńskiego powstał w 1888 roku. Do dziś cieszy turystów.
Chełmiec to majestatyczna góra leżąca w Szczawnie-Zdroju, której zbocza opadają też w kierunku Wałbrzycha i Boguszowa-Gorc. Szczyt ma formę wydatnej kopuły i stanowi wyizolowany masyw, dzięki czemu doskonale widać go z wielu nawet odległych miejsc.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/04/130-lat-wiezy.html

#Wałbrzych #Boguszów-Gorce #Szczawno-Zdrój

145/75
Stokrotka z Książa (rocznicowy miniprzewodnik po atrakcjach)
Jest bodaj najbardziej dziś znaną i promowaną arystokratką dawnego Śląska. Mnóstwo śladów po jej działalności znajdziemy w Wałbrzychu i okolicach. 145 lat temu rodziła się Maria Teresa Oliwia Hochberg von Pless zwana Daisy. Zmarła w osamotnieniu w czasie wojny dzień po swoich urodzinach, 75 lat temu. Jest żywą legendą. Wciąż fascynuje i zadziwia. Niewątpliwie jest też marką turystyczną kilku dla kilku miejscowości na Dolnym i Górnym Śląsku.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/06/stokrotka-z-ksiaza-rocznicowy.html

#Wałbrzych #Szczawno-Zdrój #Książ

170
W podróży z prezydentem
23 lutego 1848 w Waszyngtonie, 170 lat temu, zmarł John Quincy Adams, szósty prezydent USA. W historii zapisał się jako autor „Listów o Śląsku”. W czasach, kiedy jego ojciec sprawował prezydenturę za Oceanem, przyszły mąż stanu szlifował umiejętności dyplomatyczne w Europie. Jednym z jego doświadczeń było zwiedzanie i opisanie spostrzeżeń z ówczesnej pruskiej prowincji, czyli Śląska.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/02/w-podrozy-z-prezydentem.html
cykl o miejscach odwiedzonych przez Adamsa:
https://welthellsicht.blogspot.com/search/label/%C5%9Al%C4%85skie%20Lato%20z%20Adamsem

portret J.Q.Adamsa 

#Jelenia Góra #Kamienna Góra #Wałbrzych #Kłodzko #Góry Stołowe #Lądek-Zdrój #Wrocław #Legnica #Radków #Dzierżonów #Bardo #Krzeszów 

200
Anna, piękna 200-latka ze Szczawna
Duma Szczawna-Zdroju króluje nad uzdrowiskiem, stojąc na niewielkim parkowym wzniesieniu. Jest jednym z najstarszych historycznych budynków Szczawna-Zdroju. Na jubileusz odświeżono jej szatę. Wieża Anny - w jej miejscu miało się znajdować pradawne źródło.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/08/anna-piekna-200-latka-ze-szczawna.html

#Szczawno-Zdrój 

200
Wielbiciel gór, romantyk, mistrz pejzażu z tajemniczym wędrowcem
W 2018 roku minęło 200 lat od powstania kultowego obrazu doby romantyzmu. To słynny „Wędrowiec nad morzem mgieł” (Der Wanderer über dem Nebelmeer). Ten olej przedstawiający tajemniczą postać plecami do widza z niezwykłym pejzażem stał się wręcz symbolem romantycznego malarstwa. Dał autorowi miejsce w panteonie wielkich twórców europejskich. Nie jest to jednak jedyne dzieło Friedricha, w którym wyraża on swoją sympatię do gór. Większość jego obrazów to niezwykłe pejzaże oraz... postaci odwrócone tyłem. Warto podkreślić, że malarz, który związał się z Dreznem, szczególnie lubił Saską Szwajcarię, ale i Karkonosze. W „wielkich górach” w Sudetach gościł na początku XIX wieku. Udokumentowany jest jego pobyt w Dolinie Pałaców i Ogrodów.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/09/wielbiciel-gor-romantyk-mistrz-pejzazu.html

#Karkonosze #Bukowiec #Mysłakowice 

200
200 lat kolędy (+ konteksty świąteczne z Dolnego Śląska i nie tylko) 
Pisząc o świątecznych tradycjach, nie można zapomnieć o jasełkach, kolędnikach, a także świątecznej muzyce. Zwłaszcza, że w tym roku obchodzimy wyjątkową rocznicę. 200 lat temu, podczas pasterki w austriackim mieście zaprezentowana została po raz pierwszy „Cicha noc“. Kolęda z 1818 roku została międzynarodowym muzycznym symbolem Bożego Narodzenia.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/12/bozonarodzeniowy-czas-w-sztuce-i.html

#Krzeszów #Kamienna Góra #Pasterka #Świdnica #Wałbrzych #Łomnica #Kamieniec #Jawor #Wrocław 

płyta (Polyphon) z "Cichą Nocą" w zbiorach Muzeum w Kłodzku 

200
Frankenstein, czyli współczesny Prometeusz
Dwa wieki temu powstała powieść angielskiej pisarki i poetki okresu romantyzmu Mary Shelley.
Są teorie mówiące, że autorkę kultowej opowieści grozy mogła zainspirować historia śląskiego miasteczka o nazwie Frankenstein, czyli Ząbkowic Śląskich. Okazuje się, że nieco ponad dwa wieki przed powstaniem dzieła doszło tam do sławetnego incydentu, o którym było głośno poza Dolnym Śląskiem. Chodzi o aferę grabarzy (Totengräberprozesse) z 1606 roku.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/10/duchy-zbakane-widma-upiory-czarty.html

#Ząbkowice Śląskie 

215
Świdnicka fabryka piszczałek
27 lutego 1803 roku urodził się Christian Gottlieb Schlag, twórca świdnickiej firmy organmistrzowskiej Schlag und Söhne. Przez ponad pół wieku jego warsztat stworzył około 1000 dzieł! Wiele z nich zachowało się na Dolnym Śląsku.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/02/swidnicka-fabryka-piszczaek.html

#Świdnica #Bardo #Wałbrzych #Bolków #Jawor #Kamienna Góra

215/250
Wielki architekt, kolega Wagnera, syn kamiennogórzanina
Nazwisko Gottfrieda Sempera kojarzą przede wszystkim architekci i wielbiciele opery. Jest autorem prac teoretycznych „Cztery elementy architektury” (1851) oraz „Nauka, przemysł i sztuka”(1852). Z jego nazwiskiem wiąże się też gmach opery państwowej w Dreźnie, którą określa się po prostu mianem Semperoper. Twórca ciekawych budynków przyszedł na świat 215 lat temu. Jego ojciec, rodowity kamiennogórzanin, urodził się równo 250 lat temu. Ciekawą postacią był też wnuk tego emigranta ze Śląska.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/04/wielki-architekt-kolega-wagnera-syn.html

#Kamienna Góra

220
Adam Mickiewicz - rocznica urodzin (związki z śląskim i łużyckim mistykiem) 
"Wierzysz, że się Bóg zrodził w betlejemskim żłobie/ Lecz biada ci, jeżeli nie zrodził się w tobie" Adam Mickiewicz w tomiku "Z dzieł Jakuba Bema, Anioła Ślązaka i Sę-Martina". O mistykach, jaki byli Angelus Silesius oraz Jacob Böhme, w moim tekście na blogu (więcej w poście z okazji 400-lecia pracy twórczej mistyka).
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/12/swiateczna-mistyka-mickiewicz-bohme-i.html

pomnik w Polanicy 

#Polanica-Zdrój #Wrocław #Krzeszów

225
Aleksander Fredro hrabia herbu Bończa - urodziny

pomnik na wrocławskim rynku 

#Wrocław 

225/230
Jak minister z Czarnego Boru postanowił egzaminować i wynalazł maturę
Zakwitły kasztanowce – czas na egzamin dojrzałości! Wynalazł go 230 lat temu Karl von Zedlitz, pochodzący z Dolnego Śląska oświecony minister na dworze pruskim. Przyjaciel Kanta. 4 maja rozpoczął się tegoroczny maraton maturalny.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/05/jak-minister-z-czarnego-boru-postanowi.html

wizerunek hrabiego von Zedlitz 

#Walim #Czarny Bór #Legnica

230
Na urodziny Eichendorffa
10 marca 1788 r. w Łubowicach, 230 lat temu, urodził się śląski poeta Joseph von Eichendorff.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/03/na-urodziny-eichendorffa.html

pomnik w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu 

#Wrocław

300
Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Jeleniej Górze (Kościół Łaski Pod Krzyżem Chrystusa, Kościół Garnizonowy) - rocznica poświęcenia

#Jelenia Góra

330
Michael Engler der Jüngere - 6 września 1688 roku urodził się we Wrocławiu słynny budowniczy barokowych organów. Wśród jego dzieł wylicza się m.in. organy w bazylice w Krzeszowie 

#Krzeszów

333
Bach - rocznica urodzin (+ jego uczniowie i badacze z Dolnego Śląska - projekt bloga)
Kończący się rok 2018 przebiegał na całym świecie pod znakiem obchodów dość specyficznej rocznicy urodzin słynnego kompozytora. Muzyczny symbol baroku urodził się 333 lata temu. Podobnie jak Haendel czy Scarlatti. Jednak to właśnie mistrzowi z Lipska poświęcone były liczne wydarzenia i projekty promowane tagiem #Bach333. Także na blogu, Bach jest obok Wagnera, najbardziej eksponowanym mistrzem dźwięków.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/12/tysieczny-post-rok-bachowski-z-blogiem.html
związki Bacha z Dolnym Śląskiem: https://welthellsicht.blogspot.com/2018/10/turystyczny-alfabet-welthellsicht-b-jak.html

#Kamienna Góra #Lubiatów #Jelenia Góra #Radomierzyce #Biedrzychowice #Świdnica #Grodków #Wrocław #Krzeszów #Szczawno-Zdrój #Kowary #Cieplice 

350
Nieświęty malarz świętych – o czeskim Rubensie, który zostawił w Krzeszowie ostatnie wielkie dzieło
W 2018 roku minęła 350. rocznica urodzin ciekawego artysty. Był nim Petr (czy też Petrus lub Peter) Brandl. Czeski malarz barokowy zasłynął wpływowym stylem oraz burzliwym życiem. Jego najważniejsze dzieła znajdują się w ojczyźnie malarza. Jest też kilka prac spod jego pędzla na Dolnym Śląsku. Niewątpliwie najważniejszym śląskim dziełem Czecha jest Wniebowzięcie NMP w ołtarzu głównym bazyliki krzeszowskiej. Tę pracę mistrz z Pragi stworzył... częściowo w zamian za zwolnienie z więzienia.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/11/nieswiety-malarz-swietych-o-czeskim.html

#Krzeszów #Chełmsko Śląskie

400
Jakob Böhme: szewc od boskich spraw
„Z mistyków nowoczesnych największy jest Boehme" – miał powiedzieć w 1852 roku swojemu przyjacielowi Aleksandrowi Chodźko wieszcz Adam Mickiewicz. Poeta i romantyk był tłumaczem i badaczem łużyckiego barokowego mistyka, który pracował też na Śląsku. 400 lat temu niezwykły myśliciel wrócił do pisania. Aż do śmierci, przez 6 lat napisał ponad 20 wpływowych prac. Nad jednym z traktatów pracował na Zamku Świny pod Bolkowem. Niejako następcą zgorzeleckiego myśliciela był Angelus Silesius. Mistyk po dziś jest fascynującą postacią. Jednym z jego fanów jest... oscarowa gwiazda, Nicolas Cage!
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/07/szewc-od-boskich-praw.html

#Stary Zawidów #Zgorzelec #Łagów #Świny 

600
Defenestracja wrocławska
Zamieszki we Wrocławiu, które miały miejsce w dniach 18 lipca - 22 lipca 1418 roku. Poleciały szyby w oknach ratusza i prosto na bruk rynku wylecieli notable sprawujący władzę.
O ratuszach:
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/11/ratusz-dom-wadzy-przeglad-dolnoslaskich.html

#Wrocław

650
Bolko II – niezwykły władca Śląska o europejskiej renomie
Mówi się, że jego dokonania nie są dziś tak głośno wspominane, jak na to zasługują. Także obchody ważnej rocznicy z nim związanej nie są szczególnie efektownie celebrowane. W tym roku władca ze średniowiecznego śląskiego księstwa pojawił się w słynnym serialu „Korona królów” i znów było o nim chwilę głośno w kraju. W Krzeszowie na Dolnym Śląsku jest na stałe. Od 650 lat.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/07/bolko-ii-niezwyky-wadca-slaska-o.html

#Bolków #Krzeszów #Książ #Wałbrzych #Świdnica #Kamienna Góra #Brzeg 

725
Miód, korzenne zioła, mąka, skórki cytrusów... tak czaruje się piernik – od wieków!
W wigilię combrowego czwartku, 7 lutego, przypada ciekawa, słodka rocznica historyczna. Dokładnie tego dnia w 1293 roku, czyli już 725 lat temu!, pojawił się dokument wzmiankujący piernikarstwo w piastowskiej Świdnicy. To najstarsze w Europie Środkowej świadectwo profesjonalnego wypieku legendarnego (i niegdyś niezwykle drogiego) ciasta! Dokładnie chodzi o trzy słowa z łacińskiego zdania:  „piperatas tortas facientes”, czyli wypiek pieprznych ciastek.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/02/miod-korzenne-zioa-maka-skorki-cytrusow.html
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/03/jaworskie-pierniki.html

#Jawor #Świdnica #Kamieniec #Łomnica #Chełmsko Śląskie 

775
Ze świętą Jadwigą (Dolny Śląsk i nie tylko)
775 lat temu zmarła księżna Jadwiga Śląska – symbol polsko-niemieckiego pojednania. Żona Henryka I Brodatego, księcia wrocławskiego, matka Henryka II Pobożnego. Postać owiana legendami i obecna w przysłowiach. Fundatorka klasztorów i świątyń. Honorowa Obywatelka Dolnego Śląska (kanonizowana 751 lat temu). W tym odcinku m.in. kościoły jej imienia (Bolków, Walim, Rybnica Leśna, Berlin) oraz inne miejsca związane z postacią i kultem świętej z drzewa genealogicznego Piastów (Krzeszów, Legnica, Wambierzyce, Goerlitz, Lądek-Zdrój, zamek Jánský Vrch).
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/10/ze-swieta-jadwiga-dolny-slask-i-nie.html

#Bolków #Walim #Rybnica Leśna #Legnica #Wambierzyce 

800
800 lat dziejów śląskiej Jerozolimy – czyli Wambierzyce: historia i atrakcje
Niezwykła wieś na Ziemi Kłodzkiej to lokalizacja ważnego sanktuarium z historycznym ośrodkiem pielgrzymkowym. Dzięki staraniom barokowego szlachcica niewielka osada stała się słynną próbą budowy śląskiej kopii Świętego Miasta. Dziś jest jednym z żelaznych punktów turystycznych w okolicy Gór Stołowych. W 2018 roku obchodzi swoje 800-lecie. Data wiąże się z półlegendarnymi początkami wsi – cudem.
więcej ⇒ https://welthellsicht.blogspot.com/2018/11/800-lat-historii-slaskiej-jerozolimy.html

#Wambierzyce