Wpływu Wenus dopatrywano się m.in. w rzeźbie z pięknej fontanny w Goerlitz, miasta, które w chwili powstania zabytku było częścią śląskiej prowincji. Z kolei kopię starożytnej Afrodyty możemy podziwiać w parku pałacu w Trzebieszowicach koło Lądka-Zdroju.
Następna część mojego cyklu, w którym zestawiam architektoniczne i artystyczne inspiracje oraz paralele: Quodlibet.
Antyk jest niewyczerpalnym źródłem inspiracji. Od wieków korzystamy z estetyki nie tylko Grecji i Rzymu. Porządki architektoniczne, ale i wspaniała sztuka były i są nadal wzorcami, które przynosiły natchnienie wielu artystom. Niektóre niezwykle cenne i piękne przykłady dzieł hellenistycznej czy rzymskiej sztuki były przez wieki pogrzebane pod warstwami ziemi, gruzu czy pyłu. Takim skarbem jest na przykład słynna Wenus z Milo.
Wenus z Milo jest obok grupy Laokoona i Nike z Samotraki jednym z najbardziej znanych przykładów rzeźby antycznej. Dzieło powstało najprawdopodobniej między 130 a 100 r p.n.e. Posąg ten - wyrażający ideał kobiecej urody – został odkryty przypadkiem 8 kwietnia 1820 roku. W 2020 minęła 200. rocznica tego niezwykłego wydarzenia. Odkrycia na wyspie Milos na Cykladach dokonał pewien rolnik. Rzeźba trafiła w ręce Francuzów, którzy przewieźli ją szybko do Paryża.
Wenus z Milo, wolne media, wikimedia.org
Tam Wenus została przekazana do zbiorów Luwru, gdzie eksponowana jest do dziś. Różne przekazy twierdzą, że w czasie przejmowania zabytku oraz jego transportu Wenus utraciła ramiona, które były w dużej mierze zachowane w chwili odkrycia. Dziś inspirująca bogini jest podziwiana bez nich (co było też niekiedy tematem dowcipnych anegdot). Rzeźba stała się kultowa. Już w połowie XIX wieku powstawały jej kopie – duże oraz małe, w formie bibelotów dla salonów czy pałaców. Do rzeźby nawiązywali rozmaici artyści, tworząc swoje własne wizje półnagich kobiet. Opadająca na biodra bogini plisowana szata jest niejako znakiem rozpoznawczym tej wizji artystycznej.
Wenus z Milo od zawsze wzbudzała silne emocje. W 1877 roku psychiatra Richard von Krafft-Ebing odnotował nawet przypadek mężczyzny, który chorobliwie zakochał się w antycznym posągu! Był to początek badań nad tzw. Kompleksem Pigmaliona.
Wenus z Milo, wolne media, wikimedia.org
W periodyku „Die Gartenlaube” z 1888 roku ukazał się artykuł o wówczas nowej atrakcji Goerlitz. Chodzi o piękną fontannę na placu Pocztowym. Autorem projektu tego niezwykłego wodotrysku był profesor Robert Toberentz, kierownik pracowni rzeźby przy nieistniejącym Śląskim Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu (artysta ten odpowiadał też za konserwację rozebranego po II wojnie światowej pomnika hrabiego Fryderyka Bogislava von Tauentziena we Wrocławiu). We wspomnianym, niezwykle popularnym czasopiśmie (Johann Strauss II dedykował czytelnikom tej gazety swój walc „Gartenlaube Waltz”!) ukazał się artykuł „Der Zierbrunnen auf dem Postplatz zu Görlitz”, w którym Goerlitz nazwano „perłą Łużyc i Śląska” („Perle der Lausitz und Schlesiens“). Autor tekstu napisał, że wieńcząca okazałą fontannę figura nimfy z muszlą... "żywo przypomina Wenus z Milo".
fontanna w Goerlitz, stan współczesny
Piękna ozdoba powstała w latach 1879–1887 i od razu zdobyła sławę jednej z najpiękniejszych fontann w ówczesnych Niemczech. W czasie wojny rzeźba została przetopiona na cele wojenne. Odnowiono ją dopiero w 1994 roku. Fontanna jest nazywana zwyczajowo Muschelminna lub na pamiątkę twórcy – Toberentzbrunnen.
W XIX i w I połowie XX wieku Goerlitz znajdowało się administracyjnie na obszarze prowincji Śląsk, a następnie Dolny Śląsk (śladem po tym przywiązaniu jest m.in. Muzeum Śląskie w Goerlitz, położone niedaleko fontanny). Po II wojnie światowej miasto przedzielone Nysą Łużycką zostało podzielone na dwie części (nazywane europamiastem): Goerlitz w Saksonii oraz Zgorzelec w Polsce na Dolnym Śląsku.
fontanna w Goerlitz, stan z końca XIX wieku, wolne media, wikimedia.org
Spacerując po pięknym parku przy pałacu w Trzebieszowicach możemy natknąć się na kopię Wenus z Milo. Figura jest jedną z kilku rzeźb, które zdobią tereny zielone pałacu malowniczo ulokowanego nad Białą Lądecką. Park ten uchodził przez wieki za jeden z najpiękniejszych na Ziemi Kłodzkiej.
Wenus z parku pałacowego przy Zamku na Skale w Trzebieszowicach
Quodlibet to termin zaczerpnięty z łaciny. Oznacza „co się podoba”. Stosowany był m.in. w kompozycjach muzycznych. Są też ciekawe architektoniczne quodlibety (pozostałe wpisy w LINKU)
*****
post z okazji 200. rocznicy odkrycia Wenus z Milo
2500. post na blogu
post z okazji 200. rocznicy odkrycia Wenus z Milo
2500. post na blogu
polecam też:
Kwiecień to miesiąc bogini Wenus. W starożytnym Rzymie 1 kwietnia był poświęcony boskiej patronce miłości erotycznej – obchodzono Veneralia. Śladami kultu siły odpowiedzialnej za pociąg płciowy i zakochanie są rozmaite dzieła sztuki. Przykrą pamiątką nieodpowiedzialnej miłości są zaś... choroby zwane wenerycznymi. Na przełomie XIX i XX wieku dolnośląscy naukowcy zdobyli sławę na polu walki z tymi śmiertelnymi dolegliwościami. Jeden z nich otrzymał nawet nagrodę Nobla!
****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować bez oznaczenia autorstwa. W sprawie użycia komercyjnego, proszę o kontakt.
Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.
****
Zapraszam!
- dodaj do zakładek i odwiedzaj:
- polub i obserwuj – codziennie rocznice, wspomnienia i upamiętnienia:
kilkadziesiąt nowych postów miesięcznie: Dolny Śląsk, Sudety, historia, przyroda, sztuka, muzyka, ciekawostki!
ponad 1000 galerii
niezależny, autorski projekt
Tak się składa, że właśnie mija rocznica odnalezienia posągu Wenus z Milo (odnaleziony 8 kwietnia 1820 r.) - https://www.okiemobiektywu.pl/2018/04/wenus-z-milo.html
OdpowiedzUsuń