Ludzkość fascynuje się nie tylko
tym, co ogromne i przerastające nas – począwszy od wielkich brył
architektonicznych po kosmos. Ciągnie nas też w drugą stronę –
ku małym rzeczom, atomom, nie są to też tzw. imponderabilia a
konkretne, fizyczne, mierzalne przedmioty. Co więcej – by ułatwić
ogląd świata, potrafimy jedne przedmioty - w zależności od potrzeby - zmniejszać i inne
zwiększać. W tym poście o tych pomniejszonych. Czyli budynki,
miasta, drzewa, postaci i całe regiony w formie miniaturowej.
Od wieków powstają modele i tym
podobne ciekawostki. Różna była ich funkcja. Dziś często są to
turystyczne atrakcje i elementy wspomagające zwiedzanie. Przykłady (wybór) z Dolnego
Śląska (również historycznego) oraz inne regiony. Ponad 100 zdjęć i wiele lokalizacji.
Edukacyjne, kolekcjonerskie,
ozdobne.... różne modele rozmaitych przedmiotów stanowią ciekawy
walor kulturowy spotykany w muzeach, parkach tematycznych czy też w
miejscach publicznych. Są zabytkowe modele oraz zupełnie
współczesne, wykorzystujące najnowsze technologie, w tym druk 3D.
Przegląd ciekawych miniatur i makiet, które zobaczyłem i
uwieczniłem (Dolny Śląsk - w tym historyczne części z Nysą i Brzegiem, a także Kraków, Tarnów, Drezno, Lipsk, Berlin i inne). Od modeli budowlanych po makiety miast i regionów.
zamek Książ w Wałbrzychu ze swoją miniaturą podczas Festiwalu Kwiatów i Sztuki
Słynne budowle - niezwykłe parki
Parki miniatur powstawały już w XIX
wieku. Jednak ich szczególna popularność przypada na XX wiek oraz
nasze czasy. Na Dolnym Śląsku również działają ciekawe parki
tematyczne utrzymane w tym stylu. Słynne budowle w skali prezentują
np. placówki w Kowarach (Park Miniatur Dolnego Śląska) oraz w
Kłodzko (Minieuroland).
Park Miniatur Dolnego Śląska (przykłady, inne zdjęcia w wpisie na blogu):
Kościół Pokoju w Świdnicy
pałac w Mysłakowicach i pałac w Mosznej
pałac w Wojanowie
zamek Książ
zamek Chojnik
Śnieżka
wrocławski ratusz
schronisko Szwajcarka
zamek Kliczków
zamek Czocha
zamek Książ
Park Miniatur „Minieuroland” w Kłodzku (wybrane zdjęcia, inne fotografie w poście na blogu):
twierdza w Kłodzku
bazylika w Wambierzycach
zamek w Bożkowie
ratusz w Kłodzku
Brama Brandenburska w Berlinie
Łuk Triumfalny w Paryżu
Zwinger w Dreźnie
Łuk Triumfalny w Paryżu
most gotycki w Kłodzku
fontanna di Trevi w Rzymie
krzywa wieża w Pisie
most Grunwaldzki we Wrocławiu
Miasta, regiony, ważne obiekty
Ciekawym sposobem na pokazanie historii
miejscowości jest budowa makiet z dawnym wyglądem miast, wsi czy
okolic. Takie miniaturowe osiedla ludzkie można podziwiać na
przykład w rozmaitych muzeach. Dowiemy się z nich, jak miasto
wyglądało przed wiekami i jak się zmieniło. Taki model pozwoli
nam też zrozumieć działanie dawnych osad ludzkich i urbanistykę
na przestrzeni wieków.
makieta Świdnicy w Muzeum Kupiectwa w Świdnicy
makieta Bystrzycy Kłodzkiej, Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej - ekspozycja
makieta Nysy w Muzeum Powiatowym w Nysie
makieta klasztoru cysterskiego w Lubiążu w Sali Książęcej klasztoru
makieta Akademii Rycerskiej w Legnicy w oddziale Muzeum Miedzi w Legnicy na terenie dawnej Akademii
makieta Tarnowa w Muzeum Okręgowym w Tarnowie, oddział w ratuszu
makieta Brzegu w muzeum w Zamku w Brzegu
Kiedyś tak było
Wiele budowli to dziś ruiny, albo nie
ma ich wcale. Znamy je jedynie z historii. Właśnie miniatury są
sposobem na pokazanie tego, jak dany obiekt wyglądał w czasach
świetności.
makieta zamku Grodno w tymże zamku w Zagórzu Śląskim
makieta dawnej Szkoły św. Tomasza w Lipsku w czasach Jana Sebastiana Bacha, wystawa w Archiwum Bacha w Lipsku, warto nadmienić, że pierwszym szefem Bacha w tej szkole był Ślązak, profesor Ludovici z Kamiennej Góry. Na otwarcie nowego gmachu szkoły Bach napisał kantatę do słów naukowca z okolic Lubania, który też uczył w Lipsku
makiety zamków, wież obronnych i innych warowni Śląska w sali wystawienniczej Zamku w Bolkowie, w Domu Niewiast, oddział Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze
makieta synagogi w Kłodzku, która została zniszczona w czasie Nocy Kryształowej
makieta zamku w Oleśnicy
Jak to działa?
Niektóre makiety i miniatury pozwalają
zrozumieć, jak działają niektóre obiekty, czasem takie, do
których trudno się dostać, lub ogarnąć je wzrokiem. Przykładem
mogą być kopalnie.
makieta kopalni na szlaku turystycznym w Kopalni w Złotym Stoku
makieta kopalni wykonana z LEGO w Muzeum Miedzi w Legnicy
makieta dworca kolejowego i mostu kolejowego w Goerlitz na wystawie "Achtung Zug!" z okazji 175-lecia kolei na Śląsku w Muzeum Śląskim w Görlitz!
Kolejkowo we Wrocławiu
Projekty i inne makiety
Niektóre z miniatur to projekty
budowlane – prezentacje budowniczych, które miały na celu
zobrazowanie, co też architekt zamierza postawić. Rozmaite wersje
danej budowli czy jej elementu pozwalały wybrać zamawiającemu
ostateczny koncept, który miał być zrealizowany. Takie modele to
ciekawe zabytki. Niektóre były podstawą do odbudowy zniszczonych budowli, inne pokazują, jak zmieniała się ona z czasem. Są też po prostu ciekawymi przykładami sztuki modelarskiej.
modele na wystawie w Katedrze w Berlinie
makieta Kościoła Łaski w Jeleniej Górze na wystawie w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze
Dotknąć cuda
Ciekawą formą miniatur są też
modele czy odlewy w skali pereł architektury, które znajdują się
w towarzystwie oryginałów. Dzięki nim turyści mogą zobaczyć
pełnię gmachu natomiast niewidomi mają możliwość zmysłowego
poznania kształtu kościoła czy zamku.
bazylika św. Elżbiety we Wrocławiu
bazylika i wieża w Nysie
Drezno w formie planety na Tarasach Brühla w Dreźnie
miniaturowa Świdnica w runku tegoż miasta
Świdnica - kompleks Kościoła Pokoju
miniaturowy Berlin na Wyspie Muzeów
miniaturowa bazylika Mariacka w Krakowie
miniaturowe Sukiennice na krakowskim rynku
miniaturowy plac Jana Matejki w Krakowie
miniaturowy kościół franciszkański w Krakowie
Pachnące miasto
Prawdziwym ewenementem w dziedzinie
miniatur są miasteczka z... pierników. To nawiązanie do tradycji
budowy świątecznych domków z pachnącego ciasta. Słynne
miasteczko tego typu jest atrakcją Bergen. Na podobny pomysł wpadli
też Dolnoślązacy. Piernikowe miasteczko powstało w Młynie
Hilberta w Dzierżoniowie. Można w nim zobaczyć m.in. zabytki tego
miasta!
miniaturowy, piernikowy Dzierżoniów w Młynie Hilberta w tym mieście
Miniatura biblijna
Również szopki bożonarodzeniowe są
szczególną formą miniatury. Powstają od wieków w różnych
skalach i postaciach. Ciekawymi przykładami są szopki ruchome z
Sudetów, albo zupełnie inna, ale niezwykle cenna (szopkarstwo krakowskie trafiło na listę UNESCO!) szopka krakowska, nawiązująca
wyglądem do dawnej stolicy Polski. Niektóre zaskakują motywami,
inne materiałami. W Pasterce w Górach Stołowych atrakcją jest
szopka w całości z klocków LEGO.
szopka krakowska kamiennogórskiego szopkarza, w zbiorach Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze
szopka w całości z Lego w Pasterce
Żyjące maluchy
Interesującą gałęzią ogrodnictwa jest azjatycka sztuka miniaturyzacji roślin,
szczególnie drzew. Bonsai to niesamowite przykłady ludzkiej
pomysłowości i cierpliwości.
przykłady bonsai na wystawie w Palmiarni w Wałbrzychu
Kolekcjonerskie gadżety
Miniaturyzujemy dosłownie wszytko. Także przedmioty użytku codziennego. Niektóre są po prostu
zabawkami. Inne nabierają charakteru eksponatów kolekcjonerskich.
Modele samolotów czy okrętów, ale też małe samochody i pociągi.
Niektórzy cieszą się nimi w domowym zaciszu, inne podziwiać można
w muzeach i w galeriach.
modele aut, sprzętu górniczego, a także modele pojazdów z sagi Gwiezdne Wojny to ozdoba muzeum z trasą podziemną w Kopalni w Nowej Rudzie
sceny sakralne w butelce, Muzeum Teatru w Wrocławiu
Bardzo mała architektura
Miniatury w przestrzeni miejskiej to również ciekawe szlaki tematyczne. Wrocław ma Krasnale, a Wałbrzych Gwarki. Inne miasta podchwytują ten pomysł i również tworzą małą architekturę z ciekawymi postaciami nawiązującymi do historii czy kultury.
gwarki z Wałbrzycha: z Książa oraz z ratusza
wrocławski Krasnal a la prof. Miodek przy gmachu Instytutu Filologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Muzykujące krasnale pod Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu
krasnal pod Wrocławskim Teatrem Lalek
Dioramy
W pewnym sensie miniaturami są też wynalezione w XIX wieku dioramy, czyli malarskie scenki i quasimakiety. Prezentowany na nich sceny historyczne i ciekawe budynki.
dioramy z Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz