Max Reger nazywany był „ostatnim gigantem muzyki”. Mówiło się, że był następcą Bacha. Sprawił, że koncertowe zainteresowanie nową muzyką organową przeżywało swój renesans. Sięgał po inspiracje zarówno bachowskie, jak i wagnerowskie. „Odkrył” go i wypromował profesor pochodzący z Dolnego Śląska! Reger zasłynął m.in. monumentalnym „Psalmem”, który jedno ze swoich dwóch jednoczesnych prawykonań miał we Wrocławiu. Specjalnie dla stolicy Dolnego Śląska napisał kompozycję organową na inaugurację rekordowych nowych organów w Hali Stulecia we Wrocławiu. Pisał też pieśni do słów śląskich poetów.
Reger to kolejny ciekawy muzyk, którego chciałbym przedstawić, zwłaszcza w kontekście jego związków z Dolnym Śląskiem i śląskimi twórcami.
Właściwie nazywał się Johann Baptist Joseph Maximilian Reger. Urodził się 19 marca 1873 roku w Brand. Zmarł 11 maja 1916 w Lipsku. Był niemieckim kompozytorem, organistą, pianistą i dyrygentem. Studiował w konserwatoriach w Sondershausen i w Wiesbaden. Jego talent odkrył Heinrich Reimann. Uznany muzykolog opublikował pozytywny artykuł „Kompositionen von Max Reger” na łamach "Allgemeine Musik-Zeitung" w 1893 roku, co stało się początkiem sławy Regera. Heinrich Reimann urodził się 12 marca 1850 w Krosnowicach koło Kłodzka. Był muzykologiem , organistą i kompozytorem, który poznał się na talencie początkującego, 20-letniego kompozytora. Profesor był synem znanego na Ziemi Kłodzkiej muzyka, Ignaza Reimanna, który urodził się w 1820 roku w Wambierzycach (rok 2021 ogłoszony Rokiem Kompozytora Ignazego Reimanna, z kolei w miejscowościach w okolicy Kłodzka odbywa się Międzynarodowy Festiwal im. Ignazego Reimanna). Heinrich Reimann był nauczycielem Karla Straubego, któremu Max Reger dedykował kompozycję napisaną dla Hali Stulecia. Straube wykonał dzieło protegowanego swojego nauczyciela!
Do najważniejszych utworów wokalnych Regera należy „Der 100. Psalm” op. 106 – oratorium symfoniczne. Jest to późnoromantyczne dzieło na chór mieszany i orkiestrę. Reger zaczął tworzyć ten utwór z okazji 350-lecia Uniwersytetu w Jenie. Całość po raz pierwszy wykonano 23 lutego 1910 roku jednocześnie w Chemnitz i we Wrocławiu. Na Dolnym Śląsku kompozycję wykonali: wrocławska Sing-Akademie, Orchester-Verein, Max Ansorge przy organach oraz Georg Dohrn w roli dyrygenta.
Szczególnie cenna dla Dolnego Śląska jest kompozycja pod tytułem „Introduction, Passacaglia und Fuge” op.127. Kompozytor napisał muzykę w kwietniu i maju 1913 roku. Pracę dedykował rówieśnikowi i przyjacielowi, organiście Karlowi Straubemu, uczniowi Reimanna. Światową prapremierę kompozycja miała 24 września tego roku na otwarciu Hali Stulecia we Wrocławiu. Grał Straube. Organy Walckera w Hali były wówczas największymi organami świata!
Dorobek wokalny Regera obejmuje około 300 pieśni. Do wielu z nich słowa napisali poeci związani z Dolnym Śląskiem. Chodzi o utwory liryczne takich pisarzy, jak Otto Julius Bierbaum z Zielonej Góry, Joseph von Eichendorff z Łubowic, związany z Wrocławiem i Nysą, Carl Hauptmann z Szczawna-Zdroju, związany z Szklarską Porębą, oraz Christian Morgenstern, pisarz pochodzący z Bawarii, ale od dziecka związany z Wrocławiem, Karpaczem, Dusznikami oraz innymi miejscowościami na Dolnym Śląsku. Do słów wielkiego romantyka Eichendorffa kompozytor napisał m.in. pieśni „Dein Wille, Herr, geschehe”, „Abschied”, „Gottes Segen”, „Nachts”. Do słów Bierbauma: „Letzte Bitte”, „Aus der Ferne in der Nacht”, „Flieder”, „Frauenhaar”, „Freundliche Vision”, „Gegen Abend”, „Nachtgang”, „Ritter rät dem Knappen dies”, „Schmied Schmerz”, „Traum durch die Dämmerung”. Z liryki Hauptmanna Reger wybrał wiersz „Es schläft ein stiller Garten”. Z kolei z twórczości awangardowego Morgensterna: „Anmutiger Vertrag”, „Frühlingsregen”, „Gleich einer versunkenen Melodie”, „Pflügerin Sorge”, „Weiße Tauben”.
#muzyka, #ciekawostka, #poezja
a także:
>>> Hala Stulecia we Wrocławiu - architektoniczna perła Dolnego Śląska, zabytek z listy UNESCO! (GALERIA + opis + archiwalne zdjęcia i pocztówki!)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz