Anna, piękna 200-latka ze Szczawna-Zdroju (GALERIA)

Duma Szczawna-Zdroju króluje nad uzdrowiskiem, stojąc na niewielkim parkowym wzniesieniu. Jest jednym z najstarszych historycznych budynków Szczawna-Zdroju. Na jubileusz odświeżono jej szatę. Wieża Anny - w jej miejscu miało się znajdować pradawne źródło. 

Wieża Anny stoi na skraju Parku Zdrojowego im. H. Wieniawskiego. Charakterystyczna budowla przyciąga wzrok jasnym kolorem i lokalizacją. Jej nazwa wbrew pozorom nie wywodzi się od świętej, która ma na Śląsku mnóstwo kaplic czy wieże. Imię pochodzi od rezydującej w Książu pani tego zamku.

Jak podają źródła wieża powstała w 1818 roku na skalistej skarpie przy uzdrowiskowej hali spacerowej. Otoczenie budowli całkowicie zmieniło swój wygląd od tamtego czasu – wieża z kolei praktycznie zachowała swoją oryginalną bryłę. W Szczawnie-Zdroju starszym budynkiem jest tylko kaplica cmentarna niemal u stóp Chełmca w dawnym Konradowie.

Za wzniesienie wieży odpowiedzialny był doktor August Samuel Zemplin, twórca uzdrowiska w Szczawnie (jubileusz 200-lecia obchodzony był w 2015 roku). Żył on w latach 1784 -1867, a od 1815 roku pracował w Szczawnie, znacząco wpływając na rozwój tej miejscowości.

Na elewacji Zakładu Przyrodoleczniczego zamontowana została tablica upamiętniająca twórcę uzdrowiska (po lewej stronie)

W 1822 roku lekarz opublikował we Wrocławiu ważną książkę o Szczawnie „Salzbrunn und seine Mineralquellen: Im Anhange: Fürstenstein in der Gegenwart und Vergangenheit”. Dedykował ją właścicielowi uzdrowiskowego miasta, księciu Hansowi Heinrichowi VI. von Hochberg z Książa.

I to właśnie imię jego żony nosi szczawieńska wieża. Nazwana została na pamiątkę Anny Emilie von Anhalt-Köthen-Pleß (ur. 20 maja 1770 roku), córki Friedricha Erdmanna von Anhalt-Köthen-Pleß.

wieża widok z ul. Zacisze 

Friedrich Erdmann był księciem pszczyńskim w latach 1765-1797, budowniczym pierwszych na Górnym Śląsku kopalń węgla kamiennego, hut szkła i cynku. On odpowiadał za przebudowę pałacu rodu w Pszczynie.

zamek Książ - nad bramą są herby Hochbergów i rodu Anhalt-Köthen-Pleß

Co ciekawe jego wuj, Leopold Anhalt-Köthen, był mecenasem i wieloletnim przyjacielem Jana Sebastiana Bacha na dworze Köthen - było to 100 lat przed powstaniem wieży w Szczawnie). 

Ojciec Anny utrzymywał kontakty z wieloma władcami. Jego córka również. W zaprezentowanej na blogu, za opisem podanym przez  Johna Quincy'ego Adamsa w 1800 roku, maskaradzie z turniejem na zamku gośćmi Książa była pruska para królewska. Inną pamiątką związaną z księżną jest pomnik w dolinie Pełcznicy na tzw. Łabędzim Stawie. To zniszczony dziś monument na cześć przedwcześnie zmarłych w dzieciństwie dwóch synów Hochbergów.

pozostałości po pomniku zmarłych dzieci Hochbergów

Z tarasu wieży można oglądać panoramę na uzdrowisko. W dawnych czasach, co pokazują sztychy, widać też było doskonale Chełmiec. Dziś można podziwiać deptak czy monumentalny budynek dawnego hotelu, a obecnie dom uzdrowiskowy. Na przełomie 2017 i 2018 roku zabytkowa wieża Anny została pięknie odremontowana.

widoki z tarasu wieży 

widoki z tarasu wieży 

Henryk (Wieniawski) i Anna 

Na marginesie można dodać, że inną pamiątką po Zempline jest rzeźba leżąca przy alejce prowadzącej na wieżę, po drugiej stronie deptaku. To pomnik psa księcia brzeskiego.

pies księcia brzeskiego - odrestaurowana szczwieńska kopia 

Zemplin zabrał go z miejscowości Wszechświęte do Szczawna i najpierw ulokował przy gospodzie. Dopiero później posąg pochodzący z brzeskiego zamku znalazł się w parku. Oryginał stał tam do lat 80. XX wieku. Teraz zdobi go kopia, odnowiona zresztą niedawno. Kamienny pies wrócił na swoje miejsce do Brzegu.

hala spacerowa przy deptaku 

rododendrony w parku 

Henryk i Anna 

wieża Anny 

Szczawno na trwale związało się z Anną. Ma też wodę stołowa "Anka" i maskotkę - wiewiórkę Ankę.

wnętrza wieży 

polecam również:

Szczawno-Zdrój: od wód i zabytków po Chełmiec (dużo zdjęć – opisy, ciekawostki)

Spodobał Ci się ten post? Być może Twoi znajomi też by się zainteresowali? Udostępnij wpis na swojej osi. Dziękuję :)  

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 

 

****

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

CC BY-NC-ND

(W sprawie ewentualnego użycia komercyjnego, proszę o kontakt)

Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.

****