Podpisany przez króla Polski Augusta III Sasa "Mandat, wegen George Samuel Ludovici begangener Verbrechen und deren Bestraffung betreffend: ergangen de dato Dreßden, den 21. Junii, Anno 1734" – to jeden z najważniejszych dokumentów związanych z prawnikiem z Kamiennej Góry. Jego kuzyn, również z Kamiennej Góry, był szefem Bacha i profesorem uniwersyteckim. W przeciwieństwie do światłego Christiana - George Samuel okazał się czarną owcą w rodzinie! Oszukiwał i zadłużył w Legnicy, a kiedy uciekł do Saksonii, tam również nie wystarczała mu legalna, całkiem dobra kariera. Skończył w lochach „o chlebie i wodzie” - jak napisano w „Handbuch der Literaturgeschichte von Schlesien”.
Na biografię bohatera tego tekstu można natknąć się m.in. w wielkiej oświeceniowej niemieckiej encyklopedii Zedlera. W 18. tomie „Grosses vollständiges Universal-Lexicon Aller Wissenschafften und Künste” znajduje się hasło poświęcone prawnikowi, który skończył marnie, choć nic nie zapowiadało takiego finału (wzorowana na encyklopedycznym biogramie notatka została zawarta na kartach dzieła Adamiego „Das gelehrte Landeshut in Schlesien: D.i. Umständliche Lebens-Beschreibungen...”). Przypadek kamiennogórzanina, który dokonał żywota w saskich więzieniach, został też omówiony na kartach „Fortgesetzte Historie der Gelahrheit”. Całą tekę dokumentów na jego temat przechowuje wciąż Sächsisches Staatsarchiv w Hauptstaatsarchiv Dresden. To dokumenty dotyczące procesu, wyroku oraz odsiadki Georga Samuela Ludovici z Kamiennej Góry.
Co o nim wiadomo? Wszędzie podawane jest, że urodził się w Kamiennej Górze (wówczas Landeshut) na Śląsku. Pochodził z sytuowanej rodziny Ludewig (nazwisko Ludovici to zlatynizowana forma tego niemieckiego nazwiska. Taki zabieg praktykowali m.in. niemieccy humaniści jeszcze w XIX wieku). Był synem Jeremiasza. Jego krewny był jednym z najlepszych naukowców w uniwersyteckim Lipsku. Christian był konrektorem (wicedyrektorem) w prestiżowej szkole św. Tomasza w Lipsku, a później rektorem na tamtejszym uniwersytecie (Christian w czasie swojej kariery naukowej był w latach 1723-1724 bezpośrednim przełożonym Jana Sebastiana Bacha). Właśnie do szkoły Tomasza do Lipska na nauki wysłano młodego Georga Samuela. Zapewne pomógł w tym wpływowy kuzyn. Następnie Georg Samuel kontynuował naukę w dziedzinach filozoficznych i prawniczych. Wrócił do swojej śląskiej ojczyzny i został prokuratorem w księstwie legnickim (Advocatvs Ordinarivs Regii Regiminis Lignicensis). W 1723 roku obronił doktorat z prawa na uniwersytecie w Halle. W dysertacji pt. „Dissertatio Inavgvralis Ivridica De Vsv Ivramenti Pvrgatorii In Criminalibvs” znajduje się m.in. łaciński wiersz gratulacyjny napisany przez jego kuzyna z Lipska, Christiana , a także gratulacje od jego własnego brata – również prawnika - Gottfrieda Thomasa Ludewiga.
Z encyklopedycznych haseł wiadomo, że dolnośląska kariera Georga Samuela zakończyła się skandalem i jego ucieczką! Razem z żoną nieuczciwy prawnik uciekł z Legnicy do Drezna. Tam, legitymując się dyplomem dobrego uniwersytetu, zaczął nowe życie. Jak się okazało stare grzeszki dopadły go też w Saksonii. Chociaż szczycił się pracą na dworze samego króla Polski, nie uniknął tarapatów. W saskim archiwum teczka procesu prawnika z Kamiennej Góry znajduje się w zbiorze „Przestępstwa przeciwko Domowi Książęcemu i państwu/ zdrada stanu”! 14 listopada 1733 roku Ludovici został aresztowany. Następnie przesłuchiwany i osadzony w więzieniu Waldheim, niegdyś największym zakładzie karnym w Saksonii, a dziś najstarszym nadal działającym więzieniu w Niemczech! W tym zakładzie założonym przez Augusta II Mocnego więziony był w XIX wieku m.in. młody Karol May, późniejszy autor „Winnetou”, a także August Röckel, przyjaciel Richarda Wagnera. Z 21 czerwca 1734 roku pochodzi opublikowany wyrok Augusta III Sasa. Prawnik został skazany na dożywocie za swoje przestępstwa finansowe. Co ciekawe w Saksońskim Archiwum Państwowym pod numerem 09687/18 znajdują się "Pieśni napisane przez [Georga Samuela] Ludovici w więzieniu Waldheim".Z Waldheim został następnie przeniesiony do słynnej twierdzy Stolpen (dokument w saskim archiwum: „Überführung des ehemaligen Hofrats Dr. George Samuel Ludovici aus dem Dresdner Amtsgefängnis auf die Festung Stolpen und dessen dortige Haft”). W tej samej twierdzy przez ponad 40 lat więziona była słynna hrabina Cosel, kochanka Augusta II. Pobyt prawnika i byłego radcy królewskiego w więzieniach był, zdaje się, dość burzliwy. W archiwum znajdują się rozmaite dokumenty świadczące o przejętej korespondencji czy śledztwie w sprawie Margarethe Henriette Ludovici. Ludovici został więźniem w Sonnenstein niedaleko Stolpen. W zamku Sonnenstein więziony był m.in. generał Jan Reinhold Patkul. W późniejszych czasach w tym miejscu działał zakład dla chorych umysłowo, który ostawiły zbrodnie eugeniczne w czasie reżimu nazistów.
Warto dodać, że część współczesnego województwa dolnośląskiego (głównie Łużyce) w czasach prawnika Ludoviciego i rządów Augusta II Mocnego oraz jego następcy, Augusta III, leżała na terenie elektoratu saskiego ( w tym samym roku, którym opublikowano wspomniany wyrok – w Lubaniu wykonano iluminację na cześć króla Polski i elektora saskiego Augusta III Sasa).
Polecam również posty oznaczone tagami:
#ciekawostka, #historia
#KamiennaGóra
>>> na temat Christiana Ludovici więcej TUTAJ
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic
****
Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa.
CC BY-NC-ND
Autorem bloga jest dziennikarz, przewodnik, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz