Maria Eichhorn-Fischer miała nieco ponad 20 lat, kiedy zrobiło się o niej głośno w stolicy niemieckiej bohemy – w Berlinie. Pisząca pod pseudonimem „Dolorosa” (Bolesna) poetka z Podgórzyna koło Jeleniej Góry, córka leśniczego, szokowała feministyczną liryką przesyconą erotyką, a nawet skandalizującą prozą z wątkami homoseksualnymi i sadomasochistycznymi! Jeden z jej wierszy zainteresował nastoletniego Albana Berga, wiedeńskiego kompozytora, który stał się jednym z najważniejszych „poetów dźwięku” pierwszej połowy XX wieku! „Über meinen Nächten” to zmysłowa pieśń młodych twórców, poetycko-muzyczna miniatura będąca młodzieńczym erotycznym snem z początku XX wieku!
O niezwykłej, mało znanej lirycznej perełce, której słowa napisała zagadkowa śląska poetka z Karkonoszy.
Prasa i krytycy literaccy pisali o niej: „dzięki jej erotycznym wierszom i nowelom była jedną z sensacji Berlina w pierwszej dekadzie”, „ta z brzydką twarzą i grubym nosem, zasłynęła tym, że wypuściła tomik poezji pod mistycznym łacińskim tytułem i pisze masochistyczne książki”.
Maria Eichhorn-Fischer urodziła się 11 listopada 1879 roku w Giersdorf, czyli w Podgórzynie w Karkonoszach. Była pisarką, artystką kabaretową i skandalistką. Urodziła się jako córka nadleśniczego. Wcześnie opuściła dom rodzinny i jako nastolatka pracowała we Wrocławiu. W latach 1899-1908 przebywała w Berlinie, gdzie związana była z życiem artystycznej bohemy i słynnymi kabaretami, w tym „Die Kommenden”. W Berlinie debiutowała jako pisarka. Zasłynęła powieściami i poezją o erotycznym charakterze. Publikowała pod pseudonimem Dolorosa. W 1911 roku zamieszkała w Konstantynopolu (w tym roku do jej rodzinnego Podgórzyna doprowadzono linię tramwajową z Cieplic!) i ślad po niej się urywa. Nie jest znana dokładna data jej śmierci.
Szczególnie znany jest jej tom wierszy „Confirmo te chrysmate” z 1902 roku. To wydawnictwo interesujące nie tylko z uwagi na treść, ale i oprawę graficzną, za którą odpowiedzialny był Ephraim Moses Lilien (urodzony 23 maja 1874 roku w Drohobyczu, galicyjsko - żydowski grafik, ilustrator, malarz i fotograf, znany z secesyjnych ilustracji i ekslibrisów).
Właśnie z tego tomu pochodzi wiersz „Über meinen Nächten”. Maria Eichhorn-Fischer wydała również powieść „Tagebuch einer Erzieherin” szokującą tematyką erotyczną. W „Berlin Cabaret” czytamy, że zasłynęła jako autorka literatury przesyconej wątkami sadomasochistycznymi. Nic dziwnego, że została wspomniana w publikacji „Bibliotheca germanorum erotica & curiosa” na temat niemieckiej literatury erotycznej. Jej pseudonim literacki można również znaleźć na okładce niemieckiego tłumaczenia dzieła „Sexuelle Verirrungen: Sadismus und Masochismus”. Całkiem ciekawy dorobek jak na młodą pisarkę.
Na jej wiersze natknął się młody Alban Maria Johannes Berg. Kompozytor urodził się 9 lutego 1885 roku w Wiedniu. Był jednym z prekursorów muzyki atonalnej. Uznawany jest za jednego z czołowych przedstawicieli tzw. drugiej szkoły wiedeńskiej. Z około 1902 – 3 roku pochodzi kilka nieopublikowanych wczesnych pieśni Berga, które napisał jeszcze jako nastolatek. Utwory funkcjonują pod wspólnym tytułem „Jugendlieder”, pieśni młodzieńcze. „Über meinen Nächten” do słów Marii Eichhorn z Podgórzyna to jedna z pieśni młodego Berga.
archive.org
Wiele lat później kompozytor ten zasłynął bardzo progresywną muzyką, która zmieniła oblicze opery i wokalistyki pieśniarskiej.
„Über meinen Nächten” Berga do słów Marii Eichhorn (YouTube)
Przypomnę, że Berg sięgnął też po wiersz innego sudeckiego poety – Carla Hauptmanna, który mieszkał w Szklarskiej Porębie. To również pieśń tematycznie związana z nocą! Więcej na ten temat TUTAJ.
Polecam również posty oznaczone tagami:
#poezja, #muzyka
a także:
#Podgórzyn
niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic
****
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz