Pomniki Historii na Dolnym Śląsku – historycznym i administracyjnym (GALERIA)

Crème de la crème wśród zabytków Dolnego Śląska. 

Prawdziwa "elita" - perły architektury i miejsca szczególnie cenne z uwagi na historię, chronione na mocy rozporządzenia Prezydenta RP. 

"Pomnik Historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla kultury. Rangę pomnika historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Obecnie za Pomniki Historii uznano 123 zabytki*" (za: https://nid.pl/pomniki-historii/) 

(*stan na 2023) 

Mój osobisty przewodnik po zabytkach znajdujących się na terenach związanych historycznie i administracyjnie z Dolnym Śląskiem ** 

(** czyli tereny historycznego Dolnego Śląska z Nysą, Paczkowem oraz Żaganiem plus obszar historycznie związany z administracją dolnośląską - Łęknica i wciąż włączony pod administrację dolnośląską - ziemia kłodzka) 

ZAPRASZAM :) 

Brzeg
(Opolskie/historyczny Dolny Śląsk)
 – Zamek Piastów Śląskich (Muzeum Piastów Śląskich) 

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Duszniki-Zdrój
 – młyn papierniczy (obecnie Muzeum Papiernictwa) 

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***
Jawor
 – ewangelicki Kościół Pokoju 

więcej:

TUTAJ

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

****

pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej
(>> Bukowiec, >> Paulinum - Jelenia Góra, pałac Schaffgotschów - >> Cieplice, willa "Dębowy Dwór" i zamek  - >> Karpniki, Ciszyca koło Kowar, >> Łomnica, Mysłakowice, >> Staniszów Górny z Zamkiem Księcia Henryka,  >> Wojanów, Wojanów-Bobrów)

Wojanów

Staniszów 

Cieplice 

Bukowiec

Łomnica

Karpniki

pałac Paulinum 

Zamek Księcia Henryka w Staniszowie 

***

Krzeszów
– zespół dawnego opactwa cystersów

bazylika

widok na opactwo z Góry św. Anny 

Mauzoleum Piastów 

kościół bracki św. Józefa 

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Legnickie Pole
– pobenedyktyński zespół klasztorny

więcej: 

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Małujowice
(Opolskie/historyczny Dolny Śląsk) 
 – kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Nysa
(Opolskie/historyczny Dolny Śląsk) 
– zespół kościoła farnego pod wezwaniem św. Jakuba Starszego Apostoła i św. Agnieszki Dziewicy i Męczennicy

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Paczków
(Opolskie/historyczny Dolny Śląsk) 
– zespół staromiejski ze średniowiecznym systemem fortyfikacji (mury miejskie, wieże, a także inkastelowany kościół farny – świątynia o charakterze obronnym) 

studnia w kościele obronnym 

mury z basztami łupinowymi 

więcej:

TUTAJ (kościół) + TUTAJ (mury i baszty) 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Srebrna Góra
– Twierdza Srebrnogórska

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Strzegom
– kościół pod wezwaniem św. św. Apostołów Piotra i Pawła

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Świdnica
 – katedra pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika i św. Wacława Męczennika

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Świdnica
– ewangelicki Kościół Pokoju 

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Trzebnica
– zespół dawnego opactwa cysterek

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Wrocław
– zespół historycznego centrum (m.in. >> katedra pw. św. Jana Chrzciciela, >> kościół kolegiacki pw. Świętego Krzyża,  >> kościół pw. Najświętszej Marii Panny na Piasku, >> rynek, >> ratusz, >> kościół św. Elżbiety, >> kościół św. Marii Magdaleny, >> kościół św. Wacława, Stanisława i Doroty, >> dawny klasztor i kościół klarysek z mauzoleum Piastów, >> Ossolineum, >> budynek uniwersytetu)

ratusz

Uniwersytet Wrocławski, Aula Leopoldina 

Archikatedra św. Jana Chrzciciela 

organy w bazylice św. Elżbiety 

katedra Marii Magdaleny 

kościół św. Wacława, Stanisława i Doroty

rynek 

wnętrza ratusza

Ossolineum 

Kościół Najświętszej Marii Panny na Piasku

****

Wrocław
 – Hala Stulecia

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

***

Żagań
(Lubuskie/historyczny Dolny Śląsk) 
– poaugustiański zespół klasztorny

biblioteka 

więcej:
TUTAJ (klasztor) + TUTAJ (biblioteka) 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

******

w 2024 roku do listy zostały dopisane: 

Kamieniec Ząbkowicki – zespół architektoniczno-krajobrazowy (opactwo cystersów wraz z osadą przyklasztorną, pałac wraz z parkiem i kościołem ewangelickim)

Żórawina – kościół pod wezwaniem Trójcy Świętej wraz z dziełem budownictwa obronnego

Ziębice – kościół parafialny pod wezwaniem św. Jerzego

***

+ Łęknica
(Lubuskie, historycznie Łużyce Górne, między 1815 a 1945 administracyjnie w strukturach Śląska i Dolnego Śląska**) 

Park Mużakowski - park w stylu krajobrazowym
część Park Fürst-Pückler - dzieło Hermanna Fürsta von Pücklera-Muskau nad Nysą Łużycką przy pałacu w Bad Muskau (w latach 1940 - 1945 Łęknica - Lugknitz była częścią Bad Muskau). Polska część Parku Mużakowskiego w Łęknicy została uznana za Pomnik Historii rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 kwietnia 2004 roku. Park Mużakowski  w Polsce i w Niemczech wpisany jest od 2004 roku na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. 

** okolica od 1815 roku znajdowała się w granicach Prus, jako „Pruskie Łużyce Górne”, administracyjnie obszar ten został włączony do prowincji Śląskiej, a później do prowincji Dolnego Śląska, która w Niemczech istniała do 1945 roku. 

więcej:

TUTAJ 

(obszerna galeria, informacje, opis, ciekawostki, mapa ze znacznikiem lokalizacji) 

**

na blogu również inne obiekty i miejsca na liście Pomników Historii
poza Dolnym Śląskiem:

Gdańsk – miasto w zasięgu obwarowań z XVII wieku
Kraków – historyczny zespół miasta
Kraków – Kopiec Kościuszki z otoczeniem
Poznań – historyczny zespół miasta

oficjalne strony:
https://nid.pl/pomniki-historii/

https://www.prezydent.pl/aktualnosci/polityka-historyczna/pomniki-historii

na blogu:
#PomnikHistorii 

polecam również:
#poradnik,   #przewodnik 

****

niezależny, autorski i niekomercyjny projekt dotyczący historii i uroków Dolnego Śląska, Sudetów i okolic 

Materiały fotograficzne i tekstowe (jeżeli nie zaznaczono inaczej - np. wolne media, cytat, wskazanie innego autora) należą do autora bloga! Zabraniam powielać i kopiować chronionych treści bez oznaczenia autorstwa. 

CC BY-NC-ND

Autorem bloga jest Robert - muzealnik, dziennikarz, przewodnik, animator, teatrolog, regionalista-amator, bloger od 2011 roku