Właśnie o takich osobach będzie ten wpis – rodzaj podsumowania tego, co już w odcinkach ukazało się na blogu. To uporządkowanie zasobów wiedzy, które opublikowałem. Mam nadzieję, że ten wpis pozwoli jeszcze lepiej doznać niezwykłego bogactwa kontekstów dotyczących regionu. To zaledwie garstka wszystkich znanych ciekawostek, jednak już ona może zafascynować i dać do myślenia.
Dolny Śląsk jest tym regionem, który skupia moją uwagę. Na blogu publikuję m.in. wpisy dotyczące niezwykłych miejsc, ale też osób. Nie są to pełne biografie, ale wycinki ciekawostek dotyczących nietuzinkowych postaci. Ich związki z Dolnym Śląskiem i okolicą można pogrupować na 45stopni: osoby urodzone w regionie, osoby mieszkające i tworzące tutaj z wyboru, osoby odwiedzające region, a także osoby opisujące kulturę, historię i Dolnoślązaków lub mające kontakt z Dolnoślązakami (uczniowie, rodzina), na koniec głównie wyjątkowi święci znani z posągów i kościołów oraz kaplic pod ich wezwaniem, a także patronujący śląskim miastom. Każda z tych grup to zestaw ciekawych postaci, których twórczość wpłynęła na rozwój i promowanie regionu.
cz. III O – Z
cz. I A – F (TUTAJ)
cz. II G – N (TUTAJ)
O
Opitz Martin (23 grudnia 1597 - 20 sierpnia 1639), poeta śląski
na jego temat:
Dafne, czyli zaginione dzieło ucznia Monteverdiego oraz śląskiego poety (Schütz i Opitz)
Opitz Paul Rudolf (9 sierpnia 1910 - 1 maja 2010), pilot wojskowy
Antonówka i Arado - militarne sekrety
P
Pringsheim Alfred (2 września 1850 - 25 czerwca 1941), naukowiec i mecenas sztuki
na jego temat:
Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy (odwiedziny w regionie, znajomi i wykonawcy)
Festiwal Wagnerowski z blogiem Welthellsicht (Dolnośląskie i sudeckie konteksty)
Bayreuth i Kanon Bayreuth a Dolny Śląsk – dzieła i festiwal Wagnera, ich związek z Dolnym Śląskiem oraz z działalnością Dolnoślązaków
Przybyszewski Stanisław (7 maja 1868 - 23 listopada 1927), pisarz, poeta, dramaturg
na jego temat:
Przyjaciel Przybyszewskiego z Lubawki – między Lisztem a Furtwänglerem
Puschmann Adam (1532 - 4 kwietnia 1600), poeta, rzemieślnik, uczeń Sachsa
na jego temat:
Szewc bez butów chodzi... ale czasem pięknie śpiewa, a nawet filozofuje (ślady dwóch słynnych niemieckich szewców na Łużycach i Dolnym Śląsku)
Puschmann Theodor (4 maja 1844 – 28 września 1899), psychiatra, krytyk Wagnera
na jego temat:
Czarodziej dźwięków kontra psychiatra – o tym jak Dolnoślązak zdiagnozował obłęd u geniusza
Tadeusz Różewicz, popiersie, Wrocław
R
Reimann Johann Balthasar (1702 – 1749), organista, kompozytor
na jego temat:
B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
Reusner Esaias (29 kwietnia 1636 - 1 (11) maja 1679), lutnista, kompozytor
na jego temat:
Marzec z geniuszami Muzyki Dawnej (i śląskimi akcentami z ich życia)
10 kompozytorów od baroku do romantyzmu i Boże Narodzenie w ich twórczości (+ związki autorów z Dolnym Śląskiem)
Richter Samuel (Sincerus Renatus) (? - po 1722?), alchemik, różokrzyżowiec
na jego temat:
Tajemne, mistycznie, niezwykłe – szlak ciekawych lokalizacji o magicznych lub nadprzyrodzonych kontekstach
Mały alchemik z ogrodu i łąki oraz wielcy alchemicy ze Śląska
Riemer Friedrich Wilhelm (19 kwietnia 1774 - 19 grudnia 1845), bibliotekarz, wydawca dzieł Goethego
na jego temat:
Więcej światła! - pamięci Goethego
Nauczyciel z Kłodzka, córka matematyka z Oławy i.... noblista Tomasz Mann
Różewicz Tadeusz (9 października 1921- 24 kwietnia 2014), poeta, dramaturg
na jego temat:
Teatralne ciekawostki z Dolnego Śląska (i okolic)
Rudel Hans-Ulrich (2 lipca 1916 - 18 grudnia 1982), pilot wojskowy
Antonówka i Arado - militarne sekrety
Gottfried Semper, pomnik, Drezno
S
Sachs Hans (5 listopada 1494 - 19 stycznia 1576), poeta, meistersinger, dramaturg
na jego temat:
Szewc bez butów chodzi... ale czasem pięknie śpiewa, a nawet filozofuje
Bayreuth i Kanon Bayreuth a Dolny Śląsk – dzieła i festiwal Wagnera, ich związek z Dolnym Śląskiem oraz z działalnością Dolnoślązaków
von Schiller Friedrich (10 listopada 1759 - 9 maja 1805), poeta, pisarz
na jego temat:
Schiller – wrocławska Oda do Radości, Chojnik i Harcówka (Dolny Śląsk i mistrz Okresu Burzy i Naporu)
Schinkel Karl Friedrich (13 marca 1781 - 9 października 1841), architekt
na jego temat:
Schinkel – płodny i wszechstronny artysta (ślady na Dolnym Śląsku i nie tylko)
Schlag Christian Gottlieb (27 lutego 1803 - 10 marca 1889), organmistrz
na jego temat:
Świdnicka fabryka piszczałek
von Schleinitz Marie („Mimi”) (22 stycznia 1842 - 18 maja 1912), bywalczyni salonów, mecenaska sztuki
na jej temat:
Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy (odwiedziny w regionie, znajomi i wykonawcy)
Romantyczni muzycy we Wrocławiu (i nie tylko)
Bayreuth i Kanon Bayreuth a Dolny Śląsk – dzieła i festiwal Wagnera, ich związek z Dolnym Śląskiem oraz z działalnością Dolnoślązaków
Schlöffel Gustav Adolph (25 lipca 1828 - 21 czerwca 1849), rewolucjonista
na jego temat:
Młode sumienie Prus z Kamiennej Góry (sprawa Polski i dola śląskich robotników)
Schobert Johann (około 1720/1740 – 28 sierpnia 1767), pianista, kompozytor
na jego temat:
Ojciec Amadeusza i śląscy artyści (Leopold Mozart i wielki poeta ze Strzegomia oraz tajemniczy kompozytor Ślązak)
ma jego temat:
Filozof z memów na Śnieżce i inne koincydencje (Schopenhauer i Dolny Śląsk oraz Sudety)
Schröder-Devrient Wilhelmine (6 grudnia 1804 - 26 stycznia 1860), śpiewaczka operowa
na jej temat:
Królowa Łez we Wrocławiu – gwiazda opery, rewolucjonistka, skandalistka... erotomanka?
Schweitzer Albert (14 stycznia 1875 - 4 września 1965), lekarz, humanista, muzyk, Noblista
na jego temat:
Nobliści i nominowani – sławy nauki i literatury, których nazwiska zapisały się w historii świata i dziedzictwie regionu
Schwenkfeld von Ossig Caspar (1490 - 10 grudnia 1561), reformator religijny
na jego temat:
Schwenckfeld vs. Schwenkfeld - przyrodnik a reformator wiary (dwóch ciekawych Ślązaków)
Schwenckfeld Caspar (14 sierpnia 1563 - 9 czerwca 1609), przyrodnik, badacz Karkonoszy i wód uzdrowiskowych
na jego temat:
Schwenckfeld vs. Schwenkfeld - przyrodnik a reformator wiary (dwóch ciekawych Ślązaków)
Scholze Johann Sigismund (Sperontes) (20 marca 1705 - 28 września 1750), poeta, autor antologii
na jego temat:
B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
Henryk Wieniawski, popiersie, Szczawno-Zdrój
Schuman Clara (13 września 1819 - 20 maja 1896), pianistka
na jej temat:
Clara - wielkość w cieniu sławy męża
Schütz Heinrich (18 października 1585 - 6 listopada 1672), kompozytor, autor pierwszej niemieckiej opery, uczeń Monteverdiego
na jego temat:
Dafne, czyli zaginione dzieło ucznia Monteverdiego oraz śląskiego poety (Schütz i Opitz)
Śląski motet Heinricha Schütza i jego opera do słów Ślązaka – wielki poprzednik Bacha we Wrocławiu i jego współpraca z Bolesławianinem
Scultetus Bartholomäus (14 maja 1540 - 21 czerwca 1614), kartograf, matematyk, astronom, burmistrz Görlitz
na jego temat:
Scultetus z Legnicy i Scultetus z Görlitz oraz ich piękne domy
Scultetus Johann (22 września 1570 - 1 grudnia 1629), rektor
na jego temat:
Scultetus z Legnicy i Scultetus z Görlitz oraz ich piękne domy
von Schweinichen Johann (Hans) Sigismund (Sigmund) (Świnko Jan Zygmunt) (1591-1664), śląski szlachcic, mecenas, wielbiciel mistycyzmu
na jego temat:
Szewc od boskich spraw
Semper Gottfried (29 listopada 1803 - 15 maja 1879), architekt
na jego temat:
Bayreuth i Kanon Bayreuth a Dolny Śląsk – dzieła i festiwal Wagnera, ich związek z Dolnym Śląskiem oraz z działalnością Dolnoślązaków
Artyści-rewolucjoniści, barykady i... Oda do radości oraz Majowa Jutrzenka
Wielki architekt, kolega Wagnera, syn kamiennogórzanina
Ojcowie słynnych teatrów operowych – synowie kamiennogórzan
Juliusz Słowacki, pomnik, Wrocław
Słowacki Juliusz (4 września 1809 - 3 kwietnia 1849), wieszcz, poeta
na jego temat:
Teatralne ciekawostki z Dolnego Śląska
Artyści-rewolucjoniści, barykady i... Oda do radości oraz Majowa Jutrzenka
Słynni uchodźcy i ich historie, które opisałem
Smetana Bedřich (2 marca 1824 - 12 maja 1884), kompozytor
na jego temat:
Rzeka zaklęta w dźwiękach – Smetana i jego Vltava
Sokołowski Alfred (11 listopada 1849 - 8 marca 1924), lekarz
na jego temat:
Sudeckie szpitale niczym z Czarodziejskiej Góry, czyli swojskie Davos (Sokołowsko, Kowary i Kamienna Góra)
Špork František Antonín (9 marca 1662 - 30 marca 1738), szlachcic, mecenas sztuki
na jego temat:
B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
Czas na Czechy! - miniporadnik turystyczny
Stern Otto (17 lutego 1888- 17 sierpnia 1969), fizyk, Noblista
na jego temat:
Einstein i Dolnoślązacy – rówieśnicy, współpracownicy i kontynuatorzy
Nobliści i nominowani – sławy nauki i literatury, których nazwiska zapisały się w historii świata i dziedzictwie regionu
Stieff Christian (14 stycznia 1675 - 8 czerwca 1751), pisarz
na jego temat:
Robinsonada po Śląsku
Szekspir (Shakespeare) William (ok. 23-26 kwietnia 1564 - 23 kwietnia/3 maja 1616), poeta, aktor, dramatopisarz, reformator teatru
na jego temat:
Śląska inkarnacja Szekspira i dzieła fenomenalnego Anglika na Dolnym Śląsku
Josef Tichatchek, pomnik, Teplice nad Metuji
T
Tichatscheck (Ticháček) Josef Aloys (11 lipca 1807 - 18 stycznia 1886), tenor, śpiewak operowy
na jego temat:
Śpiewak ze Skalnego Miasta, czyli podróż ze Skał Teplickich do Saskiej Szwajcarii
Bayreuth i Kanon Bayreuth a Dolny Śląsk – dzieła i festiwal Wagnera, ich związek z Dolnym Śląskiem oraz z działalnością Dolnoślązaków
Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy (odwiedziny w regionie, znajomi i wykonawcy)
Telemann Georg Philipp (14 marca/24 marca 1681 - 25 czerwca 1767), kompozytor
na jego temat:
Samozadowolenie poety ze Strzegomia i muzyka z księgi Rekordów Guinessa
Marzec z geniuszami Muzyki Dawnej (i śląskimi akcentami z ich życia)
Tokarczuk Olga (29 stycznia 1962 - ), pisarka, Noblistka, aktywistka
na jej temat:
Noblistka w Górach Kamiennych, szlakiem Olgi Tokarczuk
Nobliści i nominowani – sławy nauki i literatury, których nazwiska zapisały się w historii świata i dziedzictwie regionu
Tomaszewski Henryk (20 listopada - 23 września 2001), aktor, reżyser, kolekcjoner
na jego temat:
Wielki człowiek teatru, kolekcjoner – Tomaszewski (Wrocław i Karpacz)
Trzeciok Max (14 marca 1865 - ?), naukowiec
na jego temat:
Przysmak z rajskiego ogrodu
Bedřich Smetana, pomnik, Nové Město nad Metují
W
Wagner Richard (22 maja 1813 – 13 lutego 1883), kompozytor, poeta, publicysta, twórca dramatu muzycznego, reformator teatralny, pierwszy dyrektor Festiwalu w Bayreuth
na jego temat:
Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy (odwiedziny w regionie, znajomi i wykonawcy)
Artyści-rewolucjoniści, barykady i... Oda do radości oraz Majowa Jutrzenka
Polonez z zaskoczenia (polskie rytmy w niemieckiej muzyce związanej z Biblią i mitami!)
Wielkopiątkowy cud na scenie (Parsifal i śląskie ciekawostki związane z tym dziełem)
Schubert i Wagner... z rynku w Dobromierzu
Gandalf – Karkonosz czy Wanderer?
Katarzy, Templariusze, Wagner i Graal oraz teoria Einsteina
Pałac w Lwówku, niezwykła orkiestra i muzyczny czworokąt geniuszy
Ideologia, sztuka i Amen (w Saksonii i świecie artystycznych zbiegów okoliczności)
Romantyczni muzycy we Wrocławiu (i nie tylko)
Śpiewak ze Skalnego Miasta, czyli podróż ze Skał Teplickich do Saskiej Szwajcarii
Pechowa 13
Wielki architekt, kolega Wagnera, syn kamiennogórzanina
160 lat zenitu metafizycznego teatru miłości, czyli „Tristan” Wagnera i mieszkańcy Dolnego Śląska
Czarodziej dźwięków kontra psychiatra – o tym jak Dolnoślązak zdiagnozował obłęd u geniusza
Bayreuth i Kanon Bayreuth a Dolny Śląsk – dzieła i festiwal Wagnera, ich związek z Dolnym Śląskiem oraz z działalnością Dolnoślązaków
Festiwal Wagnerowski z blogiem Welthellsicht (Dolnośląskie i sudeckie konteksty)
Richard Wagner, tablica pamiątkowa, Lipsk
von Weber Carl Maria Friedrich Ernst (18 lub 19 listopada 1786 - 5 czerwca 1826), kompozytor, pianista, krytyk muzyczny
na jego temat:
Teatralne ciekawostki z Dolnego Śląska (i okolic)
Romantyczni muzycy we Wrocławiu (i nie tylko)
Websky Martin (17 lipca 1824 - 27 listopada 1886), mineralog, odkrywca
na jego temat:
Śladem niezwykłego wielbiciela minerałów (Głuszyca, Wałbrzych, Miedzianka, Złoty Stok, Wrocław i inne)
Wecker Gottlob Christoph (1707 - 20 kwietnia 1774), organista, kompozytor, uczeń Bacha
na jego temat:
B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
Weiss Sylvius Leopold (12 października 1687 - 16 października 1750), lutnista, kompozytor, przyjaciel Bacha
na jego temat:
Marzec z geniuszami Muzyki Dawnej (i śląskimi akcentami z ich życia)
B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
Wendriner Karl Georg (25 kwietnia 1885 - 1943), literaturoznawca, komentator Goethego
na jego temat:
Więcej światła! - pamięci Goethego
Wieniawski Henryk (10 lipca 1835 - 31 marca 1880), kompozytor, skrzypek
na jego temat:
Szczawno-Zdrój Henryka Wieniawskiego
Carl Maria von Weber, tablica pamiątkowa, Wrocław
Willmann Michael Lucas Leopold (Michał) (ok. 27 września 1630 - 26 sierpnia 1706), malarz
na jego temat:
Śląski Rembrandt - Willmann (dzieła, pamiątki, miejsca)
Winckler Johann Heinrich (12 marca 1703 - 18 maja 1770), fizyk, badacz, współpracownik Bacha
na jego temat:
Bach! - piorun i muzyka – o relacjach łużyckiego naukowca i słynnego muzyka
Witelon (Witelo, Witello, Vitellio, Vitelo, Vitello, Vitello Thuringopolonis) (ok. 1230 - ok. 1314), naukowiec
na jego temat:
Witelon i da Vinci – legnicki mnich-geniusz i słynny człowiek renesansu
Wyspiański Stanisław (15 stycznia 1869 - 28 listopada 1907), malarz, dramatopisarz, grafik, architekt, poeta, reformator teatru
na jego temat:
Wyspiański (150. rocznica urodzin + dolnośląski smaczek)
Stanisław Wyspiański, tablica pamiątkowa, Kraków
V
Vielheuer Christoph (ok. 1623 – ok. 1687), aptekarz
na jego temat:
Odkrywam kamiennogórską księgę – cz. VIII – AUTOR – życie, twórczość i dziedzictwo tajemniczego aptekarza
da Vinci Leonardo (15 kwietnia 1452 - 2 maja 1519), geniusz renesansu, malarz, architekt, naukowiec
na jego temat:
Witelon i da Vinci – legnicki mnich-geniusz i słynny człowiek renesansu
Vivaldi Antonio (4 marca 1678 - 28 lipca 1741), kompozytor
na jego temat:
Rudy Ksiądz z Wenecji w karnawałowym Wrocławiu
Marzec z geniuszami Muzyki Dawnej (i śląskimi akcentami z ich życia)
Voltaire - Arouet François-Marie (21 listopada 1694 - 30 maja 1778), filozof, pisarz:
ma jego temat:
Voltaire, Fryderyk Wielki, Kandyd i listy z Dolnego Śląska (o filozofie, władcy i ich korespondencji)
Witelon, tablica pamiątkowa, Legnica
Z
Zamenhof Ludwik Łazarz (Eliezer Lewi Samenho) (15 grudnia 1859 - 14 kwietnia 1917 w Warszawie), lekarz, twórca esperanto
na jego temat:
Zamenhofa Tago – Doktor Esperanto w Szczawnie
Nobliści i nominowani – sławy nauki i literatury, których nazwiska zapisały się w historii świata i dziedzictwie regionu
von Zedlitz und Leipe Karl Abraham (4 stycznia 1731 - 18 marca 1793), urzędnik królewski, reformator edukacji, twórca egzaminu maturalnego
na jego temat:
Filozof z Królewca i reformator z Czarnego Boru
Jak minister z Czarnego Boru postanowił egzaminować i wynalazł maturę
Zemplin August (30 kwietnia 1784 - 30 lipca 1867), lekarz, twórca uzdrowiska w Szczawnie
na jego temat:
Ojciec uzdrowiska – August Zemplin i Szczawno-Zdrój
Ludwig Zamenhof, tablica pamiątkowa, Szczawno-Zdrój
Zinke Othmar Daniel (10 sierpnia 1664 - 8 września 1738), opat
na jego temat:
Opat i jego architekci (owocna współpraca Othmara Daniela Zinkego i Dientzenhoferów) (Legnickie Pole, Police, Broumov i okolice)
Ż
Żmichowska Narcyza (4 marca 1819 - 25 grudnia 1876), powieściopisarka i poetka
na jej temat:
Pisarka, emancypantka, warszawianka, kuracjuszka... Żmichowska w Szczawnie-Zdroju
Narcyza Żmichowska, tablica pamiątkowa, Szczawno-Zdrój
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz