Właśnie o takich osobach będzie ten wpis – rodzaj podsumowania tego, co już w odcinkach ukazało się na blogu. To uporządkowanie zasobów wiedzy, które opublikowałem. Mam nadzieję, że ten wpis pozwoli jeszcze lepiej doznać niezwykłego bogactwa kontekstów dotyczących regionu. To zaledwie garstka wszystkich znanych ciekawostek, jednak już ona może zafascynować i dać do myślenia.
Dolny Śląsk jest tym regionem, który skupia moją uwagę. Na blogu publikuję m.in. wpisy dotyczące niezwykłych miejsc, ale też osób. Nie są to pełne biografie, ale wycinki ciekawostek dotyczących nietuzinkowych postaci. Ich związki z Dolnym Śląskiem i okolicą można pogrupować na 5 typów: osoby urodzone w regionie, osoby mieszkające i tworzące tutaj z wyboru, osoby odwiedzające region, a także osoby opisujące kulturę, historię i Dolnoślązaków lub mające kontakt z Dolnoślązakami (uczniowie, rodzina), na koniec głównie wyjątkowi święci znani z posągów i kościołów oraz kaplic pod ich wezwaniem, a także patronujący śląskim miastom. Każda z tych grup to zestaw ciekawych postaci, których twórczość, aktywność czy inne cechy wpłynęły na rozwój, obraz, klimat i promowanie regionu.
cz. I A – F
cz. II G – N (TUTAJ) cz. III O – Z (TUTAJ)
A
Adams George Washington (12 kwietnia 1801 – 30 kwietnia 1829), syn > Adams John Quincy
na jego temat:
Poczęty w drodze na Dolny Śląsk
Adams John Quincy (11 lipca 1767 - 23 lutego 1848), prezydent USA, podróżnik, odwiedził i opisał Dolny Śląsk w swoich listach
na jego temat:
W podróży z prezydentem
oraz wpisy z cyklu Śląskie Lato z Adamsem
Adorno Theodor W. (11 września 1903 - 6 sierpnia 1969), filozof, związany z > von Eichendorff Joseph
na jego temat:
Analizując lirykę Ślązaka – Adorno i Eichendorff (+ wrocławscy laureaci nagrody Adorno-Preis)
Albinoni Tomaso (8 czerwca 1671 - 17 stycznia 1751), kompozytor
na jego temat:
Drezno w gruzach
Altnikol Johann Christoph (24 grudnia 1719/(1 stycznia 1720) - 25 lipca 1759), uczeń i zięć > Bach Johann Sebastian, Łużyczanin, Dolnoślązak.
na jego temat:
Marzec z geniuszami Muzyki Dawnej (i śląskimi akcentami z ich życia)
B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
Artystyczny testament Bacha
Angelus Silesius (Anioł Ślązak, Johannes Scheffler) (25 grudnia 1624 - 9 lipca 1677), poeta i mistyk śląski
na jego temat:
Śląscy mistycy w bibliotece Dana Browna
A jak Anioł ze Śląska (Angelus Silesius i jego miasta)
Śląski anioł poezji i mistrz kantaty z Lubeki (Angelus Silesius oraz Dieterich Buxtehude)
Postne i Wielkanocne ciekawostki
Świąteczna mistyka (Mickiewicz, Böhme i Silesius)
33 stacje Męki Pańskiej – Krzeszowska Kalwaria
Angelis Silesius, Wałbrzych
von Anhalt-Köthen-Pleß Hochberg Anna Emilie (20 maja 1770 - 1 lutego 1830), księżna związana z Książem i Szczawnem-Zdrój. Jej krewny był mecenasem > Bach Jan Sebastian
na jej temat:
Anna, piękna 200-latka ze Szczawna
Bach, św. Mateusz i dziadek stryjeczny księżnej z Książa
B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
Ansorge Conrad (15 października 1862 - 13 lutego 1930), pianista z Lubawki, uczeń Liszta, nauczyciel Furtwänglera
na jego temat:
Przyjaciel Przybyszewskiego z Lubawki – między Lisztem a Furtwänglerem
160 lat zenitu metafizycznego teatru miłości, czyli „Tristan” Wagnera i mieszkańcy Dolnego Śląska
Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy
Bayreuth i Kanon Bayreuth a Dolny Śląsk – dzieła i festiwal Wagnera, ich związek z Dolnym Śląskiem oraz z działalnością Dolnoślązaków
Arczyński Stefan (31 lipca 1916 - ), fotografik związany z Kamienną Górą i Wrocławiem
na jego temat:
Mistrz Arczyński!
August II Mocny (12 maja 1670 - 1 lutego 1733), król
na jego temat:
królu złoty! czyli AUgust z Drezna
Ostatni królewski pogrzeb
Pocztowe skarby (z Dolnego Śląska i nie tylko)
Kruche piękno. Białe Złoto z polsko-saksońskiego dworu
Hiller, Hasse i św. Helena – między Lipskiem i Dreznem a Warszawą
Śląski Petrarka – rzecz o Güntherze
Avenarius Johannes Maximilian (7 stycznia 1887 - 21 sierpnia 1954), śląski artysta, związany z > Wagner Ryszard, > Hauptmann Gerhart
na jego temat:
Rajski artysta – kolega Hauptmanna, krewny Wagnera (ślady: Gryfów, Jagniątków, Sokołowsko)
Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy (odwiedziny w regionie, znajomi i wykonawcy)
Avenarius, Gryfów Śląski
Bach Anna Magdalena (22 września 1701 - 27 lutego 1760), śpiewaczka, żona > Bach Johann Sebastian, macocha > Bach Carl Philipp Emanuel, teściowa Johanna Christopha Altnikola z Dolnego Śląska, związana z: > Ludovici Christian
na jej temat:
Łyk kultury: Smutny los Anny Magdaleny Bach
Bach Carl Philipp Emanuel (8 marca 1714 - 14 grudnia 1788), muzyk, kompozytor, syn > Bach Johann Sebastian, związany z Wrocławiem
na jego temat:
Muzyka z pałacu Fryderyka (i kościoła Elżbiety), czyli syn Bacha we Wrocławiu
Bach Johann Sebastian (21 marca/31 marca 1685 - 28 lipca 1750), kompozytor, muzyk, związany z wieloma uczniami i ciekawymi postaciami z Dolnego Śląska
na jego temat:
B jak Bach – ślady mistrza kontrapunktu
Bach na Dolnym Śląsku – wydarzenie w Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze
Rok Bachowski z blogiem Welthellsciht (#Bach333)
Bachowska wizja męki Chrystusa (+ pasyjna sztuka Śląska i Czech)
Bach, św. Mateusz i dziadek stryjeczny księżnej z Książa (pasyjne zdjęcia i kilka słów o muzycznej parodii, która nie była śmieszna)
Bach, Lipsk
Bakunin Michaił (30 maja 1814 - 1 lipca 1876), anarchista, działacz społeczny i polityczny, związany z Wrocławiem i takimi osobami jak: > Wagner Richard, > Słowacki Juliusz
na jego temat:
Artyści-rewolucjoniści, barykady i... Oda do radości oraz Majowa Jutrzenka
Becker Gustav (2 maja 1819 - 14 września 1885), śląski zegarmistrz
na jego temat:
Król zegarów z Świebodzic
van Beethoven Ludwig (15-17 grudnia 1770 - 26 marca 1827), kompozytor, związany z: > von Kloeber August, Ślązakiem, autorem jego najsłynniejszego portretu
na jego temat:
Portretując Mistrza – Beethoven na szkicu wrocławskiego artysty
Beinert Carl Christian (15 stycznia 1793 - 20 grudnia 1868), badacz, zarządcza uzdrowiska w Jedlinie, autor pracy na temat meteorytu z Broumova
na jego temat:
Lapis exilis – o meteorycie z Broumova, jego badaczu z Jedliny i mitycznych wierzeniach
Berenstadt Gaetano (7 czerwca 1687 - 9 grudnia 1734), śpiewak operowy
na jego temat:
Wnuk wrocławianina i syn bierutowianina – królowie barokowej opery w Londynie (Jerzy Fryderyk Händel i kastrat Gaetano Berenstadt)
Berlioz Hector (11 grudnia 1803 - 8 marca 1869 w Paryżu), kompozytor
na jego temat:
Pałac w Lwówku, niezwykła orkiestra i muzyczny czworokąt geniuszy
Góry i muzyka (w twórczości 10 mistrzów związanych z Dolnym Śląskiem i Sudetami)
10 kompozytorów od baroku do romantyzmu i Boże Narodzenie w ich twórczości (+ związki autorów z Dolnym Śląskiem)
Bilse Benjamin (17 sierpnia 1816 - 13 lipca 1902), dolnośląski kompozytor i kapelmistrz związany z takimi postaciami, jak: > Moniuszko Stanisław, > Wagner Ryszard
na jego temat:
Moniuszko – Dolny Śląsk i Dolnoślązacy (Elsner, Bilse, Kudowa-Zdrój, Wrocław)
Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy
Bolko II Mały (Świdnicki) (między 1309 a 1312 - 28 lipca 1368) – ostatni niezależny książę piastowski na Śląsku.
Na jego temat:
Bolko II – niezwykły władca Śląska o europejskiej renomie
Bolko II, Krzeszów
Born Max (11 grudnia 1882 - 5 stycznia 1970 ), matematyk i fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Związany z Wrocławiem i takimi osobami, jak: > Einstein Albert
na jego temat:
Einstein i Dolnoślązacy – rówieśnicy, współpracownicy i kontynuatorzy
Böhme Jacob (1575 - 17 listopada 1624), łużycki mistyk, gnostyk, filozof i rzemieślnik. Związany z takimi osobami, jak: > Mickiewicz Adam, > Angelus Silesius
Na jego temat:
Szewc od boskich spraw
Tajemne, mistycznie, niezwykłe – szlak ciekawych lokalizacji o magicznych lub nadprzyrodzonych kontekstach
Świąteczna mistyka
Brahms Johannes (7 maja 1833 - 3 kwietnia 1897), niemiecki kompozytor, pianista i dyrygent, doctor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego.
Na jego temat:
Romantyczni muzycy we Wrocławiu (i nie tylko)
Brahms we Wrocławiu, Wrocław Brahmsowi
Brahms, Wrocław
Brandl Petr (1668 - 24 września 1735), czeski malarz barokowy, związany z Krzeszowem
na jego temat:
Nieświęty malarz świętych – o czeskim Rubensie, który zostawił w Krzeszowie ostatnie wielkie dzieło
Brehmer Hermann (14 sierpnia 1826 - 28 grudnia 1889), lekarz, pionier leczenia gruźlicy, założyciel sanatorium w Sokołowsku, związany z > Sokołowski Alfred i >von Humboldt Alexander
na jego temat:
Alexander von Humboldt – nowy Arystoteles (związki z Sokołowskiem i nie tylko)
Sudeckie szpitale niczym z Czarodziejskiej Góry, czyli swojskie Davos (Sokołowsko, Kowary i Kamienna Góra)
Böhme, Zgorzelec
Brocadelli Lucia (Łucja z Narni) (13 grudnia 1476 - 15 listopada 1544), święta
na jej temat:
Sudecka ciekawostka i Łucja z Narni
Buckow Carl Friedrich Ferdinand (15 września 1801 - 16 maja 1864), organmistrz
na jego temat:
Jeleniogórski organmistrz i ulubione instrumenty Brahmsa i Brucknera (Buckow i jego dzieła: Goerlitz, Jelenia Góra, Mysłakowice, Legnica i inne)
Buxtehude Dietrich ( 1637 - 9 maja 1707) duński-niemiecki kompozytor i organista doby baroku. Związany z: > Angelus Silesius
na jego temat:
Śląski anioł poezji i mistrz kantaty z Lubeki (Angelus Silesius oraz Dieterich Buxtehude)
C
Chopin Fryderyk (22 lutego/1 marca 1810 - 17 października 1849), polski pianista i kompozytor światowej sławy, bywalec Dolnego Śląska.
Na jego temat:
Romantyczni muzycy we Wrocławiu (i nie tylko)
Chopin, Oleśnica
D
Daisy (właściwie Maria Teresa Oliwia Hochberg von Pless) (28 czerwca 1873 - 29 czerwca 1943), arystokratka związana z Książem i Szczawnem-Zdrój
na jej temat:
Stokrotka z Książa - Daisy (rocznicowy miniprzewodnik po atrakcjach)
Daisy, Wałbrzych
Defoe Daniel (13 września 1660 - 24 kwietnia 1731), pisarz angielski, prekursor powieści przygodowej, związany z: > Stieff Christian
na jego temat:
Robinsonada po Śląsku
Dientzenhofer Kilián Ignác (1 września 1689- 18 grudnia 1751), architekt
na jego temat:
Opat i jego architekci (owocna współpraca Othmara Daniela Zinkego i Dientzenhoferów) (Legnickie Pole, Police, Broumov i okolice)
von Dittersdorf Carl Ditters (2 listopada 1739 - 24 października 1799), kompozytor
na jego temat:
Uczył się u Glucka, komponował jak Mozart, grał z Haydnem, tworzył na Dolnym i Górnym Śląsku - Carl Ditters von Dittersdorf (Oleśnica, Javornik, Wrocław, Pokój)
Dzierżon (Dzierżoń) Jan (16 stycznia 1811 - 26 października 1906), śląski pszczelarz i uczony, od jego nazwiska pochodzi współczesna nazwa Dzierżoniowa
na jego temat:
Pszczelarstwo – zabytki kultury i nauki z Dolnego Śląska
Dzierżoń, Dzierżoniów
E
Eckert Franz (5 kwietnia 1852 - 6 sierpnia 1916), kompozytor i muzyk z Nowej Rudy związany z Japonią i Koreą
na jego temat:
Kompozytor z Nowej Rudy przemycił muzykę Zachodu do hymnów Japonii i Korei!
Eckert, Nowa Ruda
von Eichendorff Josef (10 marca 1788 - 26 listopada 1857), poeta romantyczny.
Na jego temat:
Na urodziny Eichendorffa
Analizując lirykę Ślązaka – Adorno i Eichendorff (+ wrocławscy laureaci nagrody Adorno-Preis)
Strauss i Dolny Śląsk w dwóch aktach – skandaliczna opera we Wrocławiu oraz ostatnia pieśń do słów Ślązaka
O zmierzchu (Im Abendrot) – Strauss – Eichendorff (muzyka, poezja)
Ze świętą Jadwigą (Dolny Śląsk i nie tylko)
Śmierć wielkiego śląskiego liryka i śmierć w jego genialnym wierszu, który pokochali muzycy (Eichendorff i jego „Im Abendrot” + Wrocław, Nysa, Javornik i wielka muzyka)
Eichendorff, Wrocław
Einstein Albert (14 marca 1879 - 18 kwietnia 1955 w Princeton), fizyk teoretyczny i laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Związany z takimi osobami, jak: > Stern Otto, > > Born Max i > London Fritz
na jego temat:
Einstein i Dolnoślązacy – rówieśnicy, współpracownicy i kontynuatorzy
Katarzy, Templariusze, Wagner i Graal oraz teoria Einsteina
Emmerich Georg (1422 - 24 grudnia 1507), kupiec, rycerz Grobu Świętego, burmistrz Goerlitz
na jego temat:
Quodlibet - Święty Grób
Erdmann Hans (właściwie Hans Erdmann Thimotheos Guckel) (7 listopada 1882 - listopada 1942), kompozytor:
na jego temat:
Muzyczne wampiry i kompozytorzy związani z Dolnym Śląskiem i Łużycami (Marschner i Erdmann)
F
Förster Heinrich (24 listopada 1799 - 20 października 1881), duchowny
na jego temat:
Biskup buntownik, mecenas artystów - Heinrich Förster (od proboszcza w Kamiennej Górze przez asystenta tronu papieskiego po śmierć w dawnym piastowskim zamku)
Frantz Martin (1679 - 6 listopada 1742), architekt
na jego temat:
Cesarska łaska pod dyktando Szwecji (byłe kościoły ewangelickie w Kamiennej Górze i Jeleniej Górze vs. Sztokholm)
Franz Karl (1738 - 1802), muzyk
na jego temat:
List Hayna do Krzeszowa
Friebe Melchior (24 listopada 1629 – 1690), lekarz i aptekarz
na jego temat:
Mieroszowski lekarz-aptekarz ze słynnej Leopoldiny (i jego późniejsi sudeccy koledzy)
Friedrich Caspar David (5 września 1774 - 7 maja 1840), romantyczny malarz, autor obrazów z Karkonoszy i Saskiej Szwajcarii
na jego temat:
Wielbiciel gór, romantyk, mistrz pejzażu z tajemniczym wędrowcem
Fuchs Carl (1838-1922), krytyk muzyczny, przyjaciel korespondencyjny Nietzschego, mieszkaniec Jeleniej Góry
na jego temat:
Wagner i Dolny Śląsk oraz Dolnoślązacy
160 lat zenitu metafizycznego teatru miłości, czyli „Tristan” Wagnera i mieszkańcy Dolnego Śląska
Fredro Aleksander (20 czerwca 1793 - 15 lipca 1876), poeta, komediopisarz. W latach 1856 – 1857 przebywał we Wrocławiu. Na rynku stolicy Dolnego Śląska znajduje się pomnik pisarza przywieziony z Lwowa.
Na jego temat:
Teatralne ciekawostki z Dolnego Śląska (i okolic)
Pan Tadeusz – z Drezna do Wrocławia (i inne ciekawostki)
Fredro, Wrocław
de La Fayette Marie Joseph (6 września 1757 - 20 maja 1834), rewolucjonista, humanista, więzień fortu w Nysie
na jego temat:
Francuski rewolucjonista w śląskim forcie
La Fayette, Nysa
Florian, święty (2. połowa III- 304), patron.
na jego temat:
Święty od ognia (dolnośląskie przedstawienia Floriana + Kraków)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz