Blogowe kalendarium: STYCZEŃ

Codziennie, każdego miesiąca w kalendarzu trafiamy na rozmaite ciekawe święta, rocznice czy wydarzenia. Część z nich jest związana z tym, co publikuję na moim blogu.

Rocznice historyczne i regionalne, święta państwowe i kościelne oraz międzynarodowe, a także święta i okoliczności nietypowe. Zapraszam!

(na zdjęciu: w centrum: Pieter Bruegel starszy: Zimowy pejzaż z łyżwiarzami i pułapką na ptaki (Muzeum Narodowe we Wrocławiu), ponadto: Opera Wrocławska, Liczyrzepa (Muzeum Hauptmannów w Szklarskiej Porębie), pomnik tenora Tichatschka w Teplicach, szlak sudecki "Dom dzienny, dom nocny" według Olgi Tokarczuk, porcelana z Miśni (Muzeum Porcelany w Wałbrzychu), lodowe cuda z Sudetów, pomnik dra Beinerta w Jedlinie-Zdroju w Parku Południowym, popiersie Holteia w Muzeum Miejskim Wrocławia, Hala Rajska w Willi Hauptmanna w Jagniątkowie, Trzej Królowie (Muzeum Narodowe we Wrocławiu), śnieg w Sudetach, tablica upamiętniająca Borna we Wrocławiu)  

STYCZEŃ – kilka informacji:

• pierwszy miesiąc w roku, według kalendarza gregoriańskiego ma 31 dni
• pierwszy dzień miesiąca to Nowy Rok (nie zawsze tak było – więcej o tym w... marcu)
• jest miesiącem zimowym na półkuli północnej: #zima
• polska nazwa pochodzi od: a) słowa „tyki”, które w tym czasie sporządzali gospodarze, b) albo też od „styku” z uwagi na to, że miesiąc ten występuje na przełomie roku. Łacińska nazwa Ianuarius została zapożyczona przez większość języków europejskich, pochodzi od imienia boga początku – Janusa - Rzymianie świętowali jego upamiętnienie 9 stycznia (UWAGA: góra kultowa Radogost - wzniesienie na Pogórzu Kaczawskim - w dawnych czasach nazywała się po niemiecku Janusberg na cześć rzymskiego bóstwa kojarzonego z łacińską nazwą stycznia. Bóg ten miał dwa oblicza). W dawnym języku niemieckim funkcjonowały też nazwy: Wolfsmonat – miesiąc wilków oraz Wintermonat – miesiąc zimy. W francuskim kalendarzu rewolucyjnym w styczniu zazębiają się dwa miesiące: Nivôse (śnieżny) – do 19 stycznia oraz Pluviôse (deszczowy) – od 20 stycznia
• jest to średnio najzimniejszy miesiąc w roku na większości półkuli północnej 
• kamieniem stycznia jest granat 
• kwiatem stycznia jest kamelia 
• znaki zodiaku: Koziorożec (do 19/20 stycznia) i Wodnik (20/21 stycznia)

wybrane styczniowe przysłowia:

• Miesiąc styczeń , czas do życzeń
• Nowy rok jaki, cały rok taki
• Około Trzech Króli każdy się w kożuch tuli 
• Styczeń, styczeń wszystko studzi – ziemię, bydło, ludzi

 

UWAGA! Kalendarz roczny do pobrania TUTAJ

KALENDARIUM:

Okazje ruchome:

• World Snow Day (Światowy Dzień Śniegu) - w trzeci weekend (niedzielę) stycznia – zima na blogu (w tym o śniegu) TUTAJ 
• Museum Selfie Day (Dzień Selfie w Muzuem) - w trzecią środę stycznia: #muzea na blogu 

1 stycznia:

• Nowy Rok – nie zawsze zaczynał się 1 stycznia....: Marzec – nowy początek (język, historia, muzyka, zabytki, natura, ciekawostki)
• Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi (dawniej Obrzezania Pańskiego)
• Światowy Dzień Pokoju: więcej TUTAJ + Kościoły Pokoju + obrońcy pokoju (Nobliści) 
• 1613 roku urodził się Christoph Schlegel, teolog, w latach 1638 - 47 był mieszkańcem Wrocławia, gdzie poślubił pierwszą żonę i gdzie na świat przyszło kilkoro jego dzieci. Z kolei w Lubaniu na świat przeszedł jego syn z II małżeństwa - Ernst Friedrich Schlegel. Christoph Schlegel był praprapradziadkiem Friedricha Schlegla, twórcy współczesnego językoznawstwa, i Augusta Wilhelma Schlegla, jednego z twórców filologii indyjskiej, badacza klasyfikacji języków.
• 1652 roku w Schweinfurcie założono Niemiecką Akademię Przyrodników Leopoldina (obecnie z siedzibą w Halle) – do organizacji należało wielu naukowców pochodzących z Dolnego Śląska: więcej TUTAJ
• 1907 roku zmarł Cyrill Kistler, autor opery „Kunihild und der Brautritt auf Kynast” związanej z zamkiem Chojnik - więcej TUTAJ 
• 1953 roku zmarł Ludomir Różycki, kompozytor "Młodej Polski". Jego opera "Eros i Psyche" miała prapremierę po niemiecku we Wrocławiu 10 marca 1917 roku (pierwsza opera polskiego kompozytora wystawiona we Wrocławiu). Dzieło oparte jest na sztuce Jerzego Żuławskiego. W jednej z ról podczas premiery na Dolnym Śląsku wystąpił m.in. wybitny śpiewak, Martin Abendroth

2 stycznia 

• 1843 roku Dreźnie, w operze Sempera (architekt był synem kamiennogórzanina) odbyła się premiera opery „Latający Holender” Richarda Wagnera – o związkach dzieł tego kompozytora z Dolnym Śląskiem: TUTAJ, w operze pojawia się ciekawa scena przędzenia
• 1843 roku we Wrocławiu urodził się Hugo Hayn, badacz bibliograf, autor zbioru "Bibliotheca Germanorum erotica" - będącego katalogiem niemieckiej literatury miłosnej i erotycznej. Był pionierem badania wątków seksualnych w twórczości literackiej, zanim zaczęto stosować psychoanalizę do celów krytycznoliterackich 
• 1854 roku we Wrocławiu zmarł prof. Gustav Adolf Harald Stenzel, historyk, badacz dziejów Śląska, redaktor "Scriptores rerum Silesiacarum", ojciec pisarki Hedwig Haberkern oraz botanika Karla Gustava Wilhelma Stenzela
• 1861 roku urodził się Wilhelm Bölsche, pisarz związany ze Szklarską Porębą, gdzie mieszkał w latach 1918 - 1939. Był pionierem literatury popularno-naukowej, pisał o rozmaitych odkryciach i dokonaniach nauki, w tym o Darwinie, dinozaurach, kometach itp. Był propagatorem ochrony przyrody. Przyjaźnił się z braćmi Hauptmannami. 
• 1872 roku ukazała się debiutancka książka 27-letniego Nietzschego "Narodziny tragedii z ducha muzyki" (Die Geburt der Tragödie), dedykowana Wagnerowi. Prawdopodobnie inspiracją do napisania tego dzieła był wykład profesora Oswalda Marbacha z Jawora (prywatnie szwagra Wagnera) pod tytułem „Ueber die Wiedergeburt der dramatischen Kunst durch Musik” (O odrodzeniu sztuki dramatycznej poprzez muzykę), wygłoszony w 1868 roku. Więcej na ten temat TUTAJ 
• 1875 roku w Kamiennej Górze urodził się Johann Modler, inżynier w firmie Fichtel & Sachs, wynalazł torpedo – rodzaj wolnobiegowej piasty rowerowej wyposażony w system hamulcowy uruchamiany poprzez cofnięcie pedałów – więcej TUTAJ
• 1908 roku we Wrocławiu urodził się Konrad Reisner. Był dziennikarzem i aktywistą. Działał na rzecz przyznania pokojowej nagrody Nobla Carlowi von Ossietzky'emu. O udziale Dolnoślązaka w batalii na rzecz więźnia faszystów napisał inny Noblista, Willy Brandt w 50. rocznicę śmierci Ossietzkyego w „Die Nobelpreiskampagne für Carl von Ossietzky: mit den Briefen an Konrad Reisner und Hilde Walter” - więcej TUTAJ 
• 1921 roku w Hradcu zainscenizowana została amatorska prapremiera sceniczna sztuki „R.U.R.” czeskiego pisarza z Sudetów (Góry Jastrzębie), Karela Čapka. Pojawia się w niej słowo „robot”. Wymyślił je brat pisarza, Josef Čapek z Hronova na pograniczu Gór Jastrzębich i Pogórza Orlickiego. Więcej TUTAJ

3 stycznia

• 1786 roku roku w Sudetach (14 km od współczesnej granicy z Polską w województwie dolnośląskim) urodził się Friedrich Schneider, pianista - był solistą w pierwszym publicznym prawykonaniu słynnego V Koncertu fortepianowego „Cesarskiego” Beethovena. Jego brat grał na organach w Jeleniej Górze, a bratanek w Legnicy – więcej TUTAJ 
• 1789 roku urodził się Carl Gustav Carus, wybitny naukowiec i artysta, który gościł w 1820 roku w Karkonoszach (w tym w Cieplicach). Pozostawił po sobie obrazy przedstawiające sudeckie krajobrazy – więcej TUTAJ 
• 1847 roku w Namysłowie (historycznie na Dolnym Śląsku) urodził się Albert Bielschowsky, historyk literatury, biograf Goethego
• 1849 roku w Trzebnicy urodził się Carl Wuttke, malarz, podróżnik (odwiedził m.in. Włochy, Norwegię, Afrykę, USA)
• 1892 roku urodził się John Ronald Reuel Tolkien, pisarz, jeden z najpoczytniejszych twórców literackich XX wieku. Jedna z teorii mówi, że tworząc postać Gandalfa zainspirował się Liczyrzepą – więcej TUTAJ 
• 1897 roku urodziła się Pola Negri, właśc. Apolonia Chalupec. Wybitna polska aktorka o światowej sławie. Jej biografie podają, że debiutowała w 1913 roku w roli Hanusi w sztuce śląskiego noblisty Gerharta Hauptamnna "Hanneles Himmelfahrt" z 1893
• 1923 roku zmarł Georg Lunge, chemik pochodzący z Wrocławia, student Uniwersytetu Wrocławskiego, profesor w Zurychu, dwa razy był nominowany do nagrody Nobla 
• 1950 roku zmarł Emil Jannings, aktor, pierwszy laureat Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, karierę zaczynał w teatrach m.in. w Goerlitz i Głogowie – więcej TUTAJ 

4 stycznia

• 1731 roku w Czarnym Borze urodził się Karl von Zedlitz und Leipe, urzędnik królewski, reformator edukacji, twórca egzaminu maturalnego – więcej TUTAJ
• 1850 roku we Wrocławiu urodził się Max Kalbeck, ceniony dziennikarz muzyczny (m.in. recenzent z Festiwali Wagnerowskich w Bayreuth), librecista, autor tłumaczeń kilku ważnych oper (tłumaczenia wykorzystane w niemieckich premierach), związany z Wiedniem 
• 1853 roku w Żytawie/Zittau zmarł Carl Gottlieb Hering, kompozytor, autor muzyki do kolędy „Die Weihnachtsfreude”. Słowa popularnej pieśni bożonarodzeniowej napisał poeta pochodzący z Dolnego Śląska - więcej TUTAJ
• 1881 roku we Wrocławiu odbyła się prapremiera „Uwertury Akademickiej” Brahmsa, napisanej jako podziękowanie za honorowy doktorat Uniwersytetu Wrocławskiego – więcej TUTAJ 

5 stycznia 

• 1762 roku urodziła się Konstancja Mozart, żona Wolfganga Amadeusza Mozarta. Przeżyła go 51 lat, krzewiąc pamięć o mężu. Założyła m.in. Mozarteum, którego pierwszym dyrektorem był Alois Taux z Dolnego Śląska – więcej TUTAJ. 
• 1872 roku w Jeleniej Górze zmarł Johann Gottlieb Kutzner, pisarz, autor opowieści o Liczyrzepie, w tym bożonarodzeniowej historii związanej z Duchem Gór! - więcej TUTAJ
• 1921 roku urodził się Friedrich Dürrenmatt, szwajcarski dramaturg, prozaik, eseista i teoretyk teatru. Jego sztuka „Wizyta starszej pani” została ekranizowana w Kamiennej Górze i Chełmsku Śląskim – więcej TUTAJ 
• 1970 roku zmarł Max Born, naukowiec, noblista, przyjaciel Einsteina. Pochodził z Wrocławia – więcej TUTAJ. 
• 1967 roku zawaliła się wieża świdnickiego ratusza – obiekt został później odbudowany – obecnie służy za sale wystawiennicze i punkt widokowy

6 stycznia

• początek Karnawału: Hector Berlioz, kompozytor, który gościł w Lwówku Śląskim i dedykował słynną uwerturę „Le carnaval romain” (Karnawał Rzymski) księciu Konstantinowi Hohenzollern-Hechingen, który zaprosił autora do swojego pałacu w Lwówku Śląskim (1863)
• Objawienie Pańskie - Trzej Królowie: Kacper, Melchior, Baltazar (Kościół prawosławny – wigilia Narodzenia Chrystusa) - zapraszam TUTAJ 
• 1486 roku w Świebodzinie (położony jest na historycznym Dolnym Śląsku) urodził się Martin Agricola - renesansowy kompozytor i teoretyk muzyki, jego prace, drukowane w języku niemieckim, miały ogromny wpływ na rozwój notacji i terminologii muzycznej 
• 1555 roku we Wrocławiu Wrocław urodził się Melchior von Redern, dowódca wojskowy w czasach Habsburgów, założył Nové Město pod Smrkem i Bílý Potok
• 1663 roku w Kamiennej Górze urodził się Christian  Ludovici naukowiec, rektor Uniwersytetu w Lipsku, pierwszy szef Jana Sebastiana Bacha w Lipsku - więcej TUTAJ
• 1784 roku urodził się Carl Friedrich Mosch - podróżnik i pisarz, badacz Karkonoszy i wód uzdrowiskowych Śląska, autor "Die Heilquellen Schlesiens und der Grafschaft Glatz" (książka ukazała się również w języku polskim, jako "Wody mineralne szląskie i hrabstwa Glackiego" w 1821 roku we Wrocławiu) czy "Das Riesengebirge, seine Thäler und Vorberge und das Isergebirge". Zmarł w Malinniku (część Cieplic)
• 1828 roku w Twardocicach urodził się Robert Keller, pracownik berlińskiego wydawnictwa muzycznego, przyjaciel Brahmsa, autor opracowań jego dzieł muzycznych. Więcej TUTAJ
• 1838 roku urodził się Max Bruch - był jednym z wybitniejszych muzyków, którzy nie tylko odwiedzili Wrocław, ale i mieszkali na Dolnym Śląsku – więcej TUTAJ 
• 1935 roku w poczytnym amerykańskim piśmie „The New York Times” w notatce prasowej „German Town offers 50 Marks for a Ghost” można było przeczytać, że władze Kamiennej Góry (wówczas Landeshut) rzekomo zaoferowały 50 marek osobie, która... złapie ducha. Więcej na ten temat TUTAJ 

7 stycznia 

• 1742 we Wrocławiu urodził się Christian Garve, uznawany za jednego z trzech najważniejszych filozofów oświecenia w Niemczech. Był jednym z pierwszych ważnych komentatorów powieści Goethego o Werterze! Więcej TUTAJ 
• 1841 roku urodził się Israel Lewy, związany z Wrocławiem uczony, uważany za ojca filologii talmudycznej, a nawet założyciela współczesnych badań nad Talmudem
• 1849 we Wrocławiu koncertował słynny skrzypek Henryk Wieniawski (znany z pobytu i koncertów w Szczawnie-Zdroju) (za: "Henryk Wieniawski, życie i twórczość", niektóre opracowania podają, że koncert odbył się 6 stycznia). Więcej o polskich romantykach na Dolnym Śląsku TUTAJ 
• 1875 roku urodziła się Margarete Hauptmann, była drugą żoną pisarza - Noblisty Gerharta Hauptmanna (razem z nim mieszkała w Jagniątkowie) i młodszą siostrą kompozytora Maxa Marschalka
• 1887 roku w Gryfowie Śląskim urodził się Johannes Maximilian Avenarius, artysta, malarz, krewny Ryszarda Wagnera, przyjaciel Gerharta Hauptmanna – więcej TUTAJ 
• 1921 roku zmarł prof. Benno Erdmann, pochodzący z Góry na Dolnym Śląsku filozof i logik, wykładowca na kilku uniwersytetach (Kilonia, Wrocław, Halle, Berlin, Bonn), zajmował się m.in. myślą Kanta (autor "Kant's Kriticismus in der ersten und in der zweiten Auflage der Kritik der reinen Vernunft"). Jego syn, Lothar Erdmann, urodzony we Wrocławiu, był działaczem antyfaszystowskim.
• 1945 roku w pobliżu Jeleniej Góry zamordowany został Pavel Fantl, lekarz, ofiara Holocaustu, autor rysunków z obozu Theresienstadt (Terezín)
• 1964 roku - urodził się słynny aktor Nicolas Cage. Zdobywca Oscara jest wielbicielem filozofa i mistyka z Łużyc, Jakuba Böhmego. O fascynacji gwiazdy Hollywood pisarstwem barokowego mędrca wspominały takie pisma jak NY Times czy Independent! O życiu i dokonaniach niezwykłego myśliciela: TUTAJ
• 1966 roku zmarła Valeska Stock, aktorka pochodząca z Wrocławia, znana m.in, z roli w ekranizacji "Tkaczy" Hauptmanna z 1927 roku, filmie wyreżyserowanym przez Paula Wegenera

8 stycznia 

• 1830 roku urodził się Hans Guido von Bülow, kompozytor, uczeń Liszta i Wagnera, pianista, dyrygent wielkiej sławy, często występował na Dolnym Śląsku, we Wrocławiu wydał kilka swoich dzieł, współpracował z muzykami i nie tylko związanymi z Dolnym Śląskiem - więcej TUTAJ
• 1836 roku we Wrocławiu urodził się Johann Paul Adolf Kießling, malarz, autor dekoracji w Operze Sempera w Dreźnie - więcej TUTAJ 
• 1837 roku w Miliczu urodził się Ewald Löwe, sędzia i prawnik, współtwórca niemieckiego kodeksu postępowania karnego, autor pierwszego komentarza prawnego do Kodeksu postępowania karnego, jego dzieło uznawane jest za rodzaj kanonu i najstarszy niemieckojęzyczny komentarz prawniczy tego typu. 
• 1859 roku we Wrocławiu urodził się Max Puchat, kompozytor, laureat nagrody im. Mendelssohna
• 1891 roku w Kamiennej Górze urodził się Walter Arndt, zoolog i lekarz, kurator w Museum für Naturkunde w Berlinie, członek  Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej, redaktor pisma "Fauna arctica", stracony w 1944 roku za krytykę nazizmu. Przyznawana jest nagroda Walther-Arndt-Preis
• 1898 roku w wsi Kościelniki Górne koło Leśnej urodził się Wilhelm Menzel, był niemieckim folklorystą i filologiem, zbieraczem i redaktorem tekstów śląskich, badał twórczość nie tylko ludową, ale i Eichendroffa, braci Hauptmannów, Holteia czy Kellera, ceniony popularyzator dorobku kulturowego Śląska
• 1907 roku we Wrocławiu zmarł Wilhelm Grempler,  prezes Towarzystwa Starożytności Śląskich, badacz znaleziska archeologicznych, m.in. skarbu zakrzowskiego, jego zbiory wzbogaciły Śląskie Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności we Wrocławiu (nieistniejące)
• 1967 roku zmarł Fridrich Iwan - malarz, pejzażysta, grafik związany z Sudetami, pochodził z Kamiennej Góry – więcej TUTAJ
• 1967 roku we Wrocławiu zginął tragicznie na dworcu kolejowym Zbigniew Cybulski, uznawany za jednego z najwybitniejszych i najpopularniejszych polskich aktorów

9 stycznia 

• 1705 roku w Legnicy urodził się Kaspar Gottlieb Lindner, lekarz i poeta, związany z Jelenią Górą, badacz twórczości Opitza, autor m.in. "Das Lob des Zaken-Flusses, und seines bewundernswürdigen Umzirkes auf und an den Schlesischen Riesengebirgen" (z poetyckim opisem na temat Kamieńczyka w Karkonoszach i okolic)
• 1830 roku urodził się Otto Spiegelberg, ginekolog związany z Wrocławiem (gdzie wykładał na uniwersytecie i zmarł w 1881), autor ważnego podręcznika związanego z położnictwem, związane są z nim tzw. Kryteria Spiegelberga.
• 1857 roku w Krosnowicach koło Kłodzka urodził się Robert Stein, pisarz, tłumacz, polarnik (badacz Arktyki), badacz kultury ludu Inuitów (Eskimosów), członek i korespondent National Geographic Society, działacz pokojowy, autor m.in. pracy "Eskimo music" o muzyce Inuitów, czy "Die Vereinigten Staaten von Europa" - o koncepcji Stanów Zjednoczonych Europy. Popełnił samobójstwo w czasie I wojny światowej 
• 1860 roku we Wrocławiu urodziła się pisarka Claire Bernhardt. Jej książka "Der halbe Mensch. Die Tragödie des dritten Geschlechts" z 1907 roku wywołała literacki i społeczny skandal poprzez odważne uwypuklenie motywów LGBTQ. Książkę wymienił m.in. prof. Magnus Hirschfeld, pionier seksuologii, w swojej pracy "Die Homosexualität des Mannes und des Weibes"
• 1884 roku zmarł Daniel Harrwitz, mistrz szachowy pochodzący z Wrocławia, autor podręcznika do gry "Lehrbuch des schachspiels"
• 1889 roku we Wrocławiu zmarł Wilhelm Gottlieb Schneider, badacz owadów i grzybów, opisał kilka nowych gatunków ważek 
• 1890 we Wrocławiu urodził się Hugo Bantau, malarz i grafik, projektował także ekslibrisy
• 1916 roku zmarł Paul Sorauer, botanik pochodzący z Wrocławia, zajmował się m,.in. chorobami roślin uprawnych i ochroną roślin, jego podręczniki i praca wywarły wpływ na ogrodnictwo i rolnictwo

10 stycznia 

• 1760 roku zmarł Felix Anton Scheffler, malarz barokowy, aktywny również na Dolnym Śląsku, twórca dekoracji w kościołach, pałacach i  budynkach użyteczności publicznej – więcej TUTAJ 
• 1768 roku we Wrocławiu urodził się Karl Friedrich Demiani, malarz związany z Dreznem, jego synem był portrecista Carl Theodor Demiani
• 1817 roku w Jeleniej Górze urodził się Gustav Wilhelm Körber, botanik, znawca porostów, profesor we Wrocławiu, rodzaje porostów Koerberia i Koerberiella zostały nazwane na jego cześć, był członkiem akademii przyrodników Leopoldyna, autor pracy z 1855 "Systema Lichenum Germaniae: porosty Niemiec (zwłaszcza Śląska)"
• 1873 roku urodził się Philipp Theodor von Gosen, rzeźbiarz związany z Wrocławiem (gdzie wykładał i zmarł w 1943). Autor m.in. ambony w kościele św. Augustyna we Wrocławiu czy rzeźby "Amor na Pegazie" w parku Staromiejskim we Wrocławiu

11 stycznia 

• 1552 roku we Wrocławiu zmarł Johannes Cochläus, humanista i teolog (kanonik katedry wrocławskiej), jeden z najbardziej zaciekłych przeciwników Marcina Lutra i zarazem jego pierwszy katolicki biograf, autor "Commentaria de actis et scriptis Martini Lutheri"
• 1582 roku urodził się Nicolaus Henel von Hennenfeld -  śląski regionalista, syndyk, biograf, kronikarz i historyk. Uznawany jest za najwybitniejszego przedstawiciela renesansowej historiografii śląskiej. Pochodził z Prudnika, związany był m.in. z Ząbkowicami Śląskimi i Wrocławiem, autor "Silesiographia", "Breslographia", "Silesia Togata"
• 1824 roku urodził się Johannes Schneiderm, ksiądz związany z Wrocławiem, prowadził działalność charytatywną. W 2001 roku rozpoczęto jego proces beatyfikacyjny. 
• 1829 roku we Wrocławiu urodził się Hugo Krüger (von Gillern) - tenor w Operze Królewskiej w Berlinie.
• 1839 roku we wsi Parowa (Tiefenfurt) koło Osiecznicy urodził się Otto Dienel, organista i kompozytor, jego uczniem był Karl Straube (Max Reger dedykował mu kompozycję napisaną dla Hali Stulecia. Straube wykonał dzieło na inaugurację organów we wrocławskiej hali w 1913 roku). 
• 1897 roku zmarła cesarzowa Eishō. Niemiecki kompozytor Franz Eckert, pochodzący z Nowej Rudy, został poproszony o napisanie kompozycji żałobnej “Kanashimi no kiwami”. Eckert napisał również hymn Japonii. Więcej TUTAJ 
• 1904 roku w Kamiennej Górze odbyło się wesele, na które przyjechał ostatni cesarz Niemiec. Armgard zu Stolberg-Wernigerode, córka właściciela zamku Kreppelhof (marszałka Reichstagu od 1907), dama dworu cesarzowej Augusty Wiktorii, poślubiła hrabiego Oskara von Platen-Hallermund, marszałka dworu cesarza Wilhelma II i wiceadmirała. Ślub odbył się w Kościele Łaski w Kamiennej Górze. Na tę wyjątkową okazję miasto było odświętnie udekorowane i założono specjalne iluminacje. Goście weselni bawili się na zamku Kreppelhof - więcej TUTAJ 
• 1932 roku urodziła się Maria Bor, rzeźbiarka związana z Wałbrzychem - o jednym z jej dzieł TUTAJ 

12 stycznia 

• 12 stycznia 1822 roku we Wrocławiu zmarł Johann Gottlob Theaenus Schneider, filolog klasyczny i przyrodnik, we Wrocławiu wykładał języki starożytne i zajmował się biblioteką uniwersytecką. Badał gady i ryby. Nadał nazwy naukowe (klasyfikował) wielu gatunkom zwierząt: np. korbacz pospolity (Echis carinatus), atropus indyjski (Atropus atropos), połoz psiogłowy (Cerberus rynchops), Murena cętkowana (Gymnothorax favagineus), płatkonos dekański (Hipposideros speoris), języczek słodkowodny (Trinectes maculatus) itd

13 stycznia 

• 1794 roku urodził się Johann Georg Knie, regionalista, zajmujący się pedagogiką specjalną, założyciel i wieloletni kierownik zakładu dla ociemniałych we Wrocławiu. Korespondował z Johannem Wilhelmem Kleinem, austriackim pionierem edukacji osób niewidomych, wynalazcą pisma typu Stachelschrift. We Wrocławiu Knie wydał "Versuch über den Unterricht der Blinden oder entwikkelnde Darstellung des beim Blindenunterricht angewandten Verfahrens"
• 1817 roku w Głogowie urodził się Expedit Felix Baumgart, kompozytor, nauczyciel, edytor. Opracował wrocławskie wydanie kompletu sonat Carla Philippa Emmanuela Bacha, syna J.S.Bacha
• 1836 roku w Londynie zmarła  Lucie Domeier, pisarka i tłumaczka, urodzona we Wrocławiu, była wnuczką rabina Jonatana Eibeschütza, znaczącego mistyka, utrzymywała kontakty z Walterem Scottem i Lordem Byronem, korespondowała z Jeanem Paulem. 
• w piątek 13 stycznia 1882 roku, 13. dnia roku, Wagner zakończył kompozycję Parsifala. Kompozytor zmarł 13 lutego 1883 roku – równie 13. miesięcy po ukończeniu ostatniego dramatu! - więcej TUTAJ 
• 1887 roku we Wrocławiu zmarł Hermann Luchs, historyk sztuki, kustosz Muzeum Starożytności Śląska, autor wielu cienionych publikacji na temat sztuki Śląska, w tym zabytków Wrocławia, malarstwa, heraldyki, sztuki średniowiecza 
• 1928 roku zmarł Ludwig Lichtheim, neurolog i psychiatra pochodzący z Wrocławia, był przyjacielem Roberta Kocha, Noblisty. Zajmował się afazją (zaburzeniem mowy) i opracował jej modele. W 1911 roku wystąpił do Komitetu Noblowskiego z nominacją Alberta Neissera (lekarza z Wrocławia) do nagrody w dziedzinie medycyny. 
• 1943 roku w obozie Auschwitz-Birkenau zamordowana została Else Ury, pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży. Po I wojnie światowej kupiła willę w Karpaczu, jej dom "Haus Nesthäkchen" stał się azylem pisarki, gdzie spędzała czas do 1939 roku. W oparciu o jej prozę powstał sześcioczęściowy serial telewizyjny Nesthäkchen (1983). Jelenia Góra, Karpacz i Karkonosze pojawiają się w jej noweli "Hänschen Tunichtgut". 
• 1979 roku we Wrocławiu zmarł Eugeniusz Geppert,  polski malarz, przedstawiciel koloryzmu, organizator Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu
  

14 stycznia 

• 1506 roku odkryto "Grupę Laokoona" - w 1766 roku Lessing wydał traktat, który napisał we Wrocławiu, zainspirowany tą antyczną rzeźbą, jego teoretyczne dzieło przełożył na język polski w 1901 roku absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego - więcej TUTAJ 
• 1675 roku urodził się Christian Stieff, legnicki pisarz – opracował śląską wersję “Robinsona Crusoe”, jedną z pierwszych w Europie imitacji słynnego dzieła - więcej TUTAJ 
• 1782 roku we Wrocławiu urodził się Carl Ferdinand Langhans, architekt twórca m.in. teatrów i kościołów, więcej TUTAJ 
• 1856 roku w Brzegu zmarł Juliusz Robert Edward Krebs, dziennikarz i pisarz pochodzący z Wrocławia, autor popularnej noweli na temat Kościuszki - więcej TUTAJ 
• 1858 roku we Wrocławiu urodził się Adolf Heilberg. Prawnik i aktywista. 8 z jego 16 nominacji do pokojowych Nagród Nobla przypadło osobom i instytucjom, które za życia Heilberga otrzymały nagrodę. Więcej na ten temat TUTAJ 
• 1875 urodził się Albert Schweitzer, lekarz, teolog, znawca muzyki organowej, noblista, konsultant podczas remontu organów w Wałbrzychu – TUTAJ 
• 1999 roku w Pontederze zmarł Jerzy Grotowski - teoretyk, reformator, pedagog i reżyser. Związany był z Opolem i Wrocławiem. Słynne były jego nowatorskie realizacje klasycznych dzieł dramatu polskiego autorstwa Mickiewicza, Słowackiego czy Wyspiańskiego. W stolicy Dolnego Śląska działa Instytut im. Jerzego Grotowskiego. W 2009 roku pod patronatem UNESCO odbyły się wydarzenia w ramach “Year of Grotowski” (Roku Grotowskiego).

15 stycznia

• 1622 roku urodził się Molier, słynny francuski pisarz, jego dzieła już w XVIII wieku znane były Dolnoślązakom - więcej TUTAJ 
• 1732 roku w Lipsku zmarł Christian Ludovici, naukowiec pochodzący z Kamiennej Góry. Był rektorem uniwersytetu w Lipsku i wieloletnim konrektorem Szkoły Tomasza w Lipsku. Jedną z jego najważniejszych decyzji, było przyjęcie Jana Sebastiana Bacha na stanowisko kantora, które kompozytor piastował do śmierci w 1750 roku. Christian Ludovici był bezpośrednim przełożonym Bacha w latach 1723 - 1724. Więcej TUTAJ 
• 1734 roku krypcie na Wawelu odbyły się trzy ostatnie pogrzeby królewskie. Zostali pochowani: Jan III Sobieski, jego żona Maria Kazimiera i August II Mocny - więcej TUTAJ 
• 1760 roku zmarł Michael Engler Młodszy, wybitny śląski organmistrz – więcej TUTAJ 
• 1793 roku urodził się Carl Christian Beinert, badacz, zarządca uzdrowiska w Jedlinie, autor pracy na temat meteorytu z Broumova – więcej TUTAJ 
• 1861 roku odbyła się premiera pieśni „Der Gärtner” z muzyką Brahmsa (doktora Uniwersytetu Wrocławskiego) do słów śląskiego poety Eichendorffa (ucznia wrocławskiego gimnazjum) - więcej na ten temat TUTAJ 
• 1869 roku urodził się Stanisław Wyspiański, malarz, dramatopisarz, grafik, architekt, poeta, reformator teatru, gościł w Legnicy i Wrocławiu, śląskie wątki pojawiają się w jego twórczości (m.in. witraż i rapsod nawiązujący do bitwy pod Legnicą) - więcej TUTAJ 
• 1896 roku na Filipinach zmarł Alexander Schadenberg, dolnośląski badacz, odkrywca i podróżnik – na jego cześć nazwana została odkryta przez niego roślina – jeden z najrzadszych i największych kwiatów świata! Więcej TUTAJ 
• 1919 roku zamordowana została Róża Luxemburg, filozofka wcześniej przebywała w więzieniu we Wrocławiu – więcej TUTAJ 
• 1941 roku w obozie jenieckim w Zgorzelcu odbyło się prawykonanie "Kwartetu na koniec czasu" Messiaen'a - to jeden z najważniejszych utworów kameralnych XX wieku - więcej TUTAJ 

16 stycznia 

• 16 stycznia 1554 roku we Wrocławiu zmarł Ambrosius Moibanus, teolog protestanckim, humanista, był uczniem Melanchtona  i Lutra
• 16 stycznia 1656 roku w Kamiennej Górze urodziła się Siebille Gläser, siostra poety Enocha Gläsera. Zmarła w wieku 6 lat, a jej epitafium zalicza się do szczególnie ciekawych - więcej TUTAJ 
• 16 stycznia 1760 roku urodził się Karl Heinrich Klingert, mechanik i wynalazca związany z Wrocławiem, autor pionierskiego aparatu nurkowego testowanego w Odrze w 1797 roku - więcej TUTAJ
• 1811 roku urodził się Jan Dzierżon (Dzierżoń), śląski pszczelarz i uczony, związany m.in. z Wrocławiem, od jego nazwiska pochodzi współczesna nazwa Dzierżoniowa – więcej TUTAJ 
• 16 stycznia 1828 roku zmarł Johann Samuel Ersch, historyk, bibliotekarz, wykładowca i bibliograf pochodzący z Głogowa, uważany za twórcę bibliografii niemieckiej, związany z "Allgemeine Literatur-Zeitung", "Allgemeine Encyclopädie der Wissenschaften und Künste", "Handbuch der Deutschen Literatur"
• 1906 roku we Wrocławiu zmarł Johannes Reinelt, znany pod pseudonimem Philo vom Walde ("Filozof z lasu") - był niemieckim pisarzem, poetą i nauczycielem. Autor takich publikacji, jak "Schlesien in Sage und Brauch", "Sonntagskinder: Lieder u. Gedichte aus Schlesien"
• od 16 stycznia do 24 kwietnia 1912 roku ukazywała się powieść Hauptmanna „Atlantis” o katastrofie statku na Atlantyku. W tym czasie niespodzianie doszło do tragedii "niezatapialnego" Titanica. Fikcja zderzyła się z rzeczywistością! - więcej TUTAJ 
• 16 stycznia 1912 roku w Berlinie tragicznie zmarł Georg Heym, młody ekspresjonistyczny poeta, pochodzący z Jeleniej Góry. Jego śmierć upamiętnił w swoim wierszu „Georg Heym – przygoda prawie metafizyczna” – Zbigniew Herbert. Muzykę do wiersza Heyma napisał jeden z najwybitniejszych amerykańskich kompozytorów XX wieku - więcej TUTAJ 

17 stycznia 

• 1751 roku zmarł Tomaso Albinoni, jeden z największych włoskich kompozytorów późnego baroku, domniemany autor muzycznej mistyfikacji - "Adagio g-moll" - zapraszam:  Drezno w gruzach, a pod gruzami... słynne „Adagio”? ( saksońska perła i muzyczna mistyfikacja) 
• 1856 roku w Gryfowie Śląskim urodził się Georg Richard Kruse, propagator twórczości kompozytora Lortzinga i jego biograf – więcej TUTAJ
• 1957 roku zmarła Margarete Hauptmann, była drugą żoną pisarza - Noblisty Gerharta Hauptmanna (razem z nim mieszkała w Jagniątkowie) i młodszą siostrą kompozytora Maxa Marschalka

18 stycznia 

• World Snowman Day, czyli Światowy Dzień Bałwana: Święto... bałwana i wybuchowa historia z Dolnego Śląska i Sudetów!
• 1750 roku urodził się Johann Gottlob Theaenus Schneide, filolog klasyczny i przyrodnik, we Wrocławiu wykładał języki starożytne i zajmował się biblioteką uniwersytecką. Badał gady i ryby. Nadał nazwy naukowe (klasyfikował) wielu gatunkom zwierząt: np. korbacz pospolity (Echis carinatus), atropus indyjski (Atropus atropos), połoz psiogłowy (Cerberus rynchops), Murena cętkowana (Gymnothorax favagineus), płatkonos dekański (Hipposideros speoris), języczek słodkowodny (Trinectes maculatus) itd
• 1778 roku w Kłodzku urodził się Franz Weiß, altowiolista, grał w zespole kameralnym, który dokonał prapremiery wielu kwartetów Beethovena 
• 1841 roku podczas licytacji w Norwegii zakupiony został kościół z Wang, który został następnie złożony w Karpaczu w Karkonoszach, ponad 1000 km od pierwotnej lokalizacji - więcej TUTAJ 
• 1849 roku we Wrocławiu urodził się Richard Pischel, lingwista, indolog, wykładał sanskryt, zmarł w czasie podróży do Kalkuty
• 1886 roku zmarł Josef Aloys Tichatscheck (Ticháček) pochodzący z Sudetów tenor, śpiewak operowy, przyjaciel Wagnera – więcej TUTAJ 
• 1921 roku zmarł Georg Hans Emmo Wolfgang Hieronymus, botanik związany z Wrocławiem, autor cytowanego po dziś opracowania na temat "klejnotu Filipin" - wyjątkowej rośliny tropikalnej odkrytej przez Dolnoślązaka! - więcej TUTAJ 
• 1921 roku w Starej Kamienicy zmarł Karl Ilgner, inżynier, wynalazca związany z przemysłem elektrycznym, opracował przetwornicę Ilgnera.
• 1926 roku oficjalnie otwarto skocznię narciarską w Lubawce - więcej TUTAJ 

19 stycznia

• 1576 roku zmarł Hans Sachs, poeta, meistersinger, dramaturg, jego najważniejszy uczeń - i propagator twórczości mistrza - mieszkał i tworzył we Wrocławiu - więcej TUTAJ
• 1874 roku zmarł August Heinrich Hoffmann von Fallersleben, poeta, wieloletni profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i kierownik biblioteki uniwersyteckiej. Badacz folkloru i kultury Dolnego Śląska. Autor słów hymnu Niemiec. 
• 1897 roku zmarł Falk Valentin Grünfeld, twórca słynnych zakładów włókienniczych w Kamiennej Górze - więcej TUTAJ 

20 stycznia 

• wspomnienie św. Sebastiana: Święty Sebastian i wybrane dzieła sztuki z Dolnego Śląska (GALERIA)
• 1726 roku w Lipsku zaprezentowana została kantata BWV 13 „Meine Seufzer, meine Tränen” Jana Sebastiana Bacha, słowa chorału na alt: „Der Gott, der mir hat versprochen” napisał dolnośląski poeta, autor hymnów religijnych Johann Heermann - więcej na ten temat TUTAJ 
• 1813 roku zmarł poeta Christoph Martin Wieland. Jego córka -  Auguste Amalie Wieland - była żoną Liebeskinda, autora baśni „Czarodziejski flet” (ukazała się w zbiorze Wielanda), według której Mozart napisał swoją słynną operę. Po śmierci pierwszego męża, Auguste wyszła za mąż za Gottlieba Friedricha Erlera, z którym przeniosła się Bożkowa koło Kłodzka w 1805 roku. W Bożkowie w 1806 roku urodził się ich syn, wnuk Wielanda - Ludowicus Antonius Fabricius Erler, późniejszy urzędnik hrabiów Magnisów z Bożkowa. Z Bożkowem i Magnisami związany był też Wilhelm August Wieland, syn Christopha Martina Wielanda, brat Auguste Amalie, który służył na dworze Antona Alexandera von Magnisa od 1803 roku. Więcej:  Czarodziejski Flet – Bożków i Krzeszów 
• 1749 roku uczeń i powiernik Jana Sebastiana Bacha związany z Łużycami i Dolnym Śląskiem – Altnickol - ożenił się z córką słynnego kompozytora - Elisabeth Juliane Friedericą "Liesgen" Bach – więcej TUTAJ
• 1853 roku na zamku w Jaworniku, w ówczesnym austriackim Śląsku (historycznie Dolny Śląsk) w Sudetach zmarł biskup wrocławski Melchior Ferdinand Joseph Diepenbrock. Był również poetą. Przypisuje mu się autorstwo słów pieśni "Kinderwacht" z muzyką Roberta Schumanna
• 1855 roku zmarł Max Waldau (Richard Georg Spiller von Hauenschild), pisarz pochodzący z Wrocławia, popularność zdobyła jego pieśń "Zwei welke Rosen träumen", która doczekała się tłumaczeń i do której muzykę napisało kilku kompozytorów
• 1909 roku we Wrocławiu zmarł profesor Władysław Nehring,  językoznawca i historyk, wykładowca Katedry Języków i Literatur Słowiańskich na Uniwersytecie Wrocławskim, autor prac naukowych o Mickiewiczu, Kochanowskim i literaturze słowiańskiej, jeden z najwyżej cenionych slawistów w Europie na przełomie XIX i XX wieku. 

21 stycznia

• Polska – Dzień Babci:
  - Starościńskie Skały w Rudawach Janowickich upamiętniały babcię słynnego króla Ludwiga Bawarskiego, budowniczego romantycznych zamków! - więcej TUTAJ 
  - babcia wielkiego sudeckiego malarza Johannesa Maximiliana Avenariusa (zostawił swoje dzieła m.in. w Jagniątkowie w domu Hauptmanna czy w Sokołowsku) była siostrą słynnego kompozytora Ryszarda Wagnera! - więcej TUTAJ
• 1817 roku w Pradze urodziła się Amalie Mánesová, malarka specjalizująca się w malarstwie pejzażowym, malowała panoramy w Karkonoszach i Czeskim Raju 
• 1851 roku zmarł Albert Lortzing, kompozytor który w dzieciństwie mieszkał we Wrocławiu, napisał operę w której wykorzystał melodię Mazurka Dąbrowskiego – więcej TUTAJ 
• 1855 roku urodził się Rudolf Cronau,  niemiecko-amerykański dziennikarz, malarzem i ilustrator, współpracował z czasopismem "Die Gartenlaube", dla którego przygotował m.in. ilustrację atrakcji Sudetów (wodospady Łaby i Panczawy, Śnieżka, Adršpašskoteplické skály, Śnieżne Kotły, Mały Staw) (1881). Mieszkając w USA opublikował po angielsku m.in. "Woman triumphant; the story of her struggles for freedom, education, and political rights", "Our wasteful nation; the story of American prodigality and the abuse of our national resources"
• 1862 roku zmarła czeska prozaiczka Božena Němcová. Były przypuszczania, że mogła urodzić się na Śląsku, a nawet, że była nieślubną córką arystokratów. Pod uwagę jako jej biologiczna matka brana była m.in. Wilhelmina Żagańska lub jej siostra księżna żagańska Dorota de Talleyrand-Périgord, księżna żagańska. Związana była z takimi miejscowościami, jak Česká Skalice i Chvalkovice na krańcach Pogórza Karkonoskiego, blisko granicy z Śląskiem. Więcej TUTAJ
• 1881 roku urodził się doktor Hans Freimark, na początku kariery mieszkał i pracował sezonowo w Szklarskiej Porębie (dawne, nieistniejące  "Dr. Wilhelm`s Sanatorium"), wsławił się pracami związanymi z tematyką ezoteryczną, okultystyczną i seksuologiczną, jego dziełem jest m.in.  „Okultystka i seksualność”
• 1891 roku we Wrocławiu urodził się Franz Sedlacek, malarz, związany z Austrią,  przedstawiciel neoromantyzmu i Nowej Rzeczowości z elementami secesji i surrealizmu, często groteski, zaginął jako żołnierz Wehrmachtu pod Toruniem

22 stycznia 

• Dzień Dziadka: 
  - dziadek ostatniej królowej Polski - cesarz Leopold I - założył uniwersytet we Wrocławiu! Do dziś ozdobą uczelni jest Aula Leopoldina nazwana na cześć fundatora. Leopold podniósł również Hochbergów z Książa do godności hrabiów - więcej TUTAJ
  - dziadek słynnego kompozytora Georga Fredericka Haendla pochodził z Wrocławia! - więcej TUTAJ
• 1729 roku w Kamenz w Saksonii (Łużyce Górne, miasto leży na najbardziej wysuniętym na zachód pogórzu Sudetów) urodził się Gotthold Ephraim Lessing, pisarz. W latach 1760-1765 był zatrudniony we Wrocławiu jako sekretarz generała Tauentziena. Właśnie wtedy Lessing pracował nad pismem “Laokoon oder über die Grenzen der Mahlerey und Poesie” - bardzo ważnym w historii kultury! Zapraszam:więcej TUTAJ
• 1788 roku urodził się Lord Byron, romantyczny pisarz angielski, autor tragedii "Werner", której akcja związana jest z Śląskiem: więcej TUTAJ
• 1842 roku urodziła się Marie von Schleinitz – związana z Dolnym Śląskiem arystokratka, która we Wrocławiu poznała Wagnera i została jego przyjaciółka oraz współpracowniczką – więcej TUTAJ 
• 1855 roku w Świdnicy urodził się Albert Ludwig Sigesmund Neisser – niemiecki lekarz dermatolog i wenerolog, mecenas artystów (np. Hauptmanna, Straussa czy Mahlera). Był 22 razy zgłaszany do nagrody Nobla! kilka ciekawostek na jego temat: TUTAJ
• 1858 roku urodził się Karl Masner, muzealnik związany z Wrocławiem, był dyrektorem  Śląskiego Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności, zarządzał zbiorami Neisserów w willi Alberta i Toni Neisserów, był kuratorem Wystawy Stulecia podczas inauguracji Hali Stulecia, założył muzeum w pałacu królewskim (obecnie muzeum historyczne oddział Muzeum Miejskiego Wrocławia)
• 1879 roku w Słupcu Dolinie w Nowej Rudzie urodził się Joseph Wittig, ksiądz (ekskomunikowany, kilka jego dzieł znalazło się w indeksie ksiąg zakazanych), pisarz, kronikarz ziemi kłodzkiej, w jego dawnym domu znajduje się Muzeum Josepha Wittiga
• 1917 roku w Zurychu zmarł Maximilian Rudolph Standfuss, entomolog pochodzący ze Szklarskiej Poręby, badacz motyli, odkrył wpływ temperatury na wygląd motyli 
• 1947 roku zmarł Max Berg, architekt i urbanista związany z Wrocławiem, autor Hali Stulecia 

23 stycznia 

• 1710 roku na mocy decyzji księcia elektora Saksonii i króla Polski Augusta II Mocnego w Miśni rozpoczęła działalność pierwsza w Europie manufaktura porcelany (Królewsko-Polska i Elektorsko-Saska Manufaktura Porcelany). Odkrywca metody otrzymywania porcelany pochodził z Łużyc (obecnie na terenie województwa dolnośląskiego) – więcej TUTAJ 
• 1800 roku zmarł Johann Gottlieb Stephanie, poeta pochodzący z Wrocławia, autor librett do dwóch oper Mozarta. Był uczestnikiem wojen śląskich , w tym jeńcem po bitwie pod Kamienną Górą w 1760 roku. Więcej TUTAJ 
• 1843 roku urodził się Bolko von Hochberg, śląski kompozytor, popularyzator muzyki, organizator śląskiego festiwalu muzycznego, związany z Książem, Roztoką
• 1888 roku we Wrocławiu urodził się Arnold Bernstein, armator i pionier transatlantyckiego transportu samochodów, założyciel Arnold Bernstein Shipping Company
• 1942 roku we Wrocławiu zmarł Felix Ehrlich, biochemik i wykładowca związany od 1909 roku z Wrocławiem. Odkrył aminokwas izoleucynę. W 1916 roku był nominowany do nagrody Nobla
• 1969 roku zmarł Jaroslav Křička, czeski kompozytor, autor opery "Bílý pán aneb Těžko se dnes duchům straší" według "The Canterville Ghost" Oscara Wilde'a. Opera miała swoją niemiecką premierę 14 listopada 1931 roku we Wrocławiu (czeska prapremiera odbyła się 2 lata wcześniej w Brnie). Autorem tłumaczenia libretta był Max Brod, przyjaciel Franza Kafki. Dzieło jest o tyle ciekawe, że zawiera elementy jazzu, co było wówczas modne w muzyce rozrywkowej, a zarazem nowatorskie w sztuce operowej (najsłynniejsza opera z elementami jazzu - "Porgy and Bess" - premierę miała w USA w 1935 roku). W Wrocławiu dzieło czeskiego kompozytora zostało wystawione jako "Spuk im Schloss oder Böse Zeiten für Gespenster". W 2021 roku operę wystawił Morawsko-Śląski Teatr Narodowy w Ostrawie (na granicy Śląska Cieszyńskiego, Śląska Opawskiego i Moraw).

24 stycznia

• 1605 roku w Brochocinie urodził się Friedrich von Logau, poeta. Kompozycje do jego słów napisał m.in,. Haydn - więcej TUTAJ
• 1679 roku we Wrocławiu urodził się Christian Wolff, filozof, matematyk, i prawnik, profesor na Uniwersytecie w Halle, jeden z czołowych przedstawicieli wczesnego oświecenia (najwybitniejszy niemiecki filozof między Leibnizem a Kantem). jego nauczycielami byli m.in. Christian Gryphius, syn poety Andreasa Gryphiusa z Głogowa, i Caspar Neumann, poeta oraz pionier statystyki demograficznej. Zawdzięcza mu się rozwiniecie wielu dziedzin badań, a także kodyfikacji prawa czy administracji publicznej. Kant w swoim dziele "Krytyka czystego rozumu" określił Wolffa mianem "największego wśród wszystkich filozofów dogmatycznych"
• 1712 roku  urodził się Fryderyk II Wielki, król Prus, który w 1742 roku, po wojnie śląskiej, na mocy traktatów z 11 czerwca i 28 lipca 1742  zdobył Śląsk i Hrabstwo Kłodzkie należące do Habsburgów i włączył do Prus. W granicach Niemiec region pozostawał przez ponad 200 lat, do 1945 roku.
• 1776 roku urodził się Ernst Theodor Amadeus Hoffmann, pisarz, kuracjusz śląskich uzdrowisk (Cieplice), który pracował w Głogowie – więcej TUTAJ 
• 1798 we Wrocławiu urodził się Karl von Holtei, dramatopisarz, podróżnik, aktor, tłumacz Mickiewicza, przyjaciel tego poety, wielbiciel Kościuszki, szef Wagnera – więcej TUTAJ 
• 1828 roku we Wrocławiu urodził się Ferdinand Julius Cohn, mikrobiolog, pionier bakteriologii, promował 15 lat młodszego Roberta Kocha, który pod okiem wrocławianina wydał ważne prace naukowe. Koch zdobył ponad 20 lat później nagrodę Nobla: Noblista od bakterii i jego pionierskie artykuły we Wrocławiu (Koch na Dolnym Śląsku) 
• 1887 roku we Wrocławiu zmarł Moritz Brosig, kompozytor i organista, przedstawiciel „szkoły wrocławskiej” 
• 1941 roku zmarła Martha Remmert, pianistka pochodząca z Dolnego Śląska, uczennica Liszta, założycielka towarzystwa lisztowskiego - więcej TUTAJ 
• 2023 roku ogłoszono nominacje do Oscarów. Jedną z nominacji otrzymał polski film "IO" ("EO") z 2022 roku w reżyserii Jerzego Skolimowskiego. Film kręcono m.in. w Zagórzu Śląskim pod zaporą na Jeziorze Bystrzyckim, zabytkiem techniki z 1914 roku. Zapora znalazła się też na plakacie promującym film.

25 stycznia 

• 1635 roku urodził się Daniel Caspers von Lohenstein, ważny śląski dramatopisarz, m.in. autor sztuki o Kleopatrze – więcej TUTAJ 
• 1830 roku zmarł Franz Weiss, altowiolista pochodzący z Kłodzka, grał w zespole kameralnym, który dokonał prapremiery wielu kwartetów Beethovena - więcej TUTAJ
• 1858 roku w Londynie odbył się ślub córki królowej Wiktorii z przyszłym cesarzem Niemiec Fryderykiem III Hohenzollernem (nosił m.in. tytuł księcia Śląska, gościł wielokrotnie w regionie, w tym w pałacu Hohenzollernów w Mysłakowicach w Dolinie Pałaców i Ogrodów). Na ślubie zabrzmiał „Marsz Weselny” Feliksa Mendelssohna-Bartholdy'ego (który jako nastolatek gościł w Dusznikach-Zdroju) – dało to początek tradycji wykonywania tej kompozycji na uroczystościach związanych z zaślubinami – więcej TUTAJ 
• 1867 roku zmarł Karol Cieszewski, polski pisarz, który odwiedził Szczawno-Zdrój (wówczas Salzbrunn) i opublikował w 1865 roku opowiadanie „Pod kasztanami” związane z uzdrowiskiem - więcej TUTAJ
• 1873 roku w Jaszkowej Górnej (Oberhannsdorf) koło Kłodzka urodził się Georg Amft,  kompozytor i badacz pieśni ludowych związanych z ziemią kłodzką, autor śpiewnika Volkslied der Grafschaft Glatz
• 1886 roku urodził się Wilhelm Furtwängler, powszechnie uważany za jednego z największych symfoników i dyrygentów operowych XX wieku. Był uczniem Conrada Ansorgego - wybitnego muzyka i pedagoga z Dolnego Śląska (dokładnie z Lubawki). Młody Furtwängler w latach 1906-1907 pracował we Wrocławiu jako répétiteur (akompaniator i korepetytor w czasie prób) przy orkiestrze w teatrze miejskim. Jedną z ostatnich wielkich kreacji tego kapelmistrza była premiera "Czterech ostatnich pieśni" Straussa. Słowa do ostatniej z nich - "Im Abendrot" - napisał wybitny śląski romantyk - Eichendorff. Zapraszam do lektury: TUTAJ. 

26 stycznia 

• 1574 we Wrocławiu zmarł Martin Helwig, śląski pedagog i kartograf, autor pierwszej mapy Śląska. Na jego niezwykłej mapie znajduje się intrygujący detal: Liczyrzepa! - więcej TUTAJ 
• 1748 roku w Ścinawce Dolnej koło Radkowa urodził się Emanuel Aloys Förster, kompozytor i pedagog, który spędził większość swojego życia w Wiedniu, nauczyciel Beethovena, który polecał go innym młodym adeptom muzyki, nazywając swoim starym mistrzem ("alter Meister"), więcej: więcej TUTAJ
• 1812 roku urodził się Georg Friedrich Felix Eberty, prawnik, amator astronomii i pisarz związany z Dolnym Śląskiem (gdzie pracował jako sędzia we Wrocławiu i Jeleniej Górze) oraz z Karkonoszami (gdzie zmarł w Miłkowie/ Arnsdorf, 7 lipca 1884). We Wrocławiu wydał anonimowo "Die Gestirne und die Weltgeschichte. Gedanken über Raum, Zeit und Ewigkeit" (1846/47). Publikacja szybko doczekała się wydania angielskiego. Badacze uznają, że książka ta wywarła wpływ na młodego Einsteina i zachęciła go do rozmyślań nad istotą czasu i przestrzeni. W 1923 roku Albert Einstein, tuż po otrzymaniu Nobla, przygotował przedmowę (datowana na 5 czerwca 1923) do nowego wydania "Die Gestirne und die Weltgeschichte" z 1925 roku - zapraszam TUTAJ
• 1826 roku urodził się Wilhelm Grempler, prezes Towarzystwa Starożytności Śląskich, badacz znaleziska archeologicznych, m.in. skarbu zakrzowskiego, jego zbiory wzbogaciły Śląskie Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności we Wrocławiu (nieistniejące)
•  1853 roku we Wrocławiu odbyła się inscenizacja opery „Der Fliegende Holländer” Wagnera, 10 lat po prapremierze w Dreźnie, była to druga inscenizacja wagnerowska we Wrocławiu (po „Tannhäuserze” z 1852), Wrocław był 6. miastem na świecie, które wystawiło "Holendra tułacza" 
• 1860 roku zmarła Wilhelmine Schröder-Devrient, śpiewaczka operowa, Muza Wagnera, występowała również we Wrocławiu, domniemana autorka skandalizującej powieści erotycznej. Jej biografię napisał pisarz pracujący we Wrocławiu – więcej TUTAJ 
• 1929 roku we Wrocławiu zmarł prof. Friedrich Johann Grabowsky, zoolog, wieloletni dyrektor zoo we Wrocławiu. Odbył podróże badawcze m.in. do Azji. Był członkiem Akademii Nauk Leopoldina. 
• 1942 roku samobójstwo popełnił Felix Hausdorff, wybitny matematyk pochodzący z Wrocławia, jeden z twórców topologii, specjalista w zakresie teorii mnogości, był prześladowany przez nazistów, jako Paul Mongré wydał aforyzmy, jego imię nosi wiele nazw matematycznych

27 stycznia 

• 1715 roku zmarł Caspar Neumann, dolnośląski kaznodzieja i poeta, związany z Wrocławiem, do jego liryki muzykę pisał m.in. Jan Sebastian Bach – więcej TUTAJ 
• 1756 roku urodził się Wolfgang Amadeus Mozart – o związkach Klasyka Wiedeńskiego z Dolnym Śląskiem TUTAJ 
• 1812 roku w Kamiennej Górze urodził się Heinrich August Adamy, geograf i nauczyciel związany z Wrocławiem, pionier śląskiej onomastyki, uważany jest za jednego z najważniejszych śląskich geografów, autor "Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung"
• 1859 roku w Cieplicach zmarła Maria Tekla Michalina Hoffmann (z domu Rohrer-Trzcińska), żona pisarza E.T.A.Hoffmanna – więcej TUTAJ 

28 stycznia

• 1690 roku w Topoli koło Kamieńca Ząbkowickiego urodził się Friedrich Bernhard Werner – śląski rysownik. Jego cenne rysunki śląskich miejscowości opublikowane są w dziełach "Scenographia Urbium Silesiae", "Silesia in Compendio", "Topographia seu prodromus principatus Silesiae"
• 1744 roku we Wrocławiu zmarł Christian Hölmann, lekarz i barokowy poeta 
• 1897 roku we Wrocławiu wystawiono operę „Andrea Chénier” Umberto Giordano. Była to niemiecka premiera tego dzieła. Bohaterem jest André Chénier, poeta francuski, który został w 1794 roku skazany na śmierć na gilotynie. Prapremiera światowa dzieła odbyła się 28 marca 1896 roku w Mediolanie - więcej TUTAJ 

29 stycznia 

• 1793 roku urodził się Ignaz Friedrich Tausch, botanik związany z Pragą. Prowadził badania przyrodnicze w Karkonoszach. Odkrył tam roślinę, której nadał nazwę i sklasyfikował. To turzyca luźnokwiatowa (Carex vaginata, czes.: ostřice pochvatá) występuje w subalpejskim paśmie Karkonoszy i Wysokiego Jesionika. Publikacja Tauscha na jej temat pochodzi z 1821 roku. "Tausch - Profesor z Pragi, odwiedza Karkonosze od wielu lat i wzbogacił ich florę o kilka interesujących odkryć, z których najważniejsze to Carex vaginata" (notatka w: Flora von Schlesien)
• 1821 roku w Ząbkowicach Śląskich urodzi się Henry Ulke, malarz i fotograf, portrecista, który karierę zrobił w USA. Studiował we Wrocławiu i Berlinie. Osiedlili się w Waszyngtonie w 1860. Znany z portretów prezydentów i ministrów gabinetu w Waszyngtonie. Zyskały przydomek „Malarza prezydentów”. W jego nekrologu napisano "Ulke was a personal friend of Abraham Lincoln". 
• 1821 roku w Leśnicy (obecnie część Wrocławia) urodził się Robert Spiske, ksiądz, założyciel zakonu jadwiżanek, trwa jego proces beatyfikacyjny. 
• 1834  roku urodził się Rudolf Heidenhain, zajmował się on fizjologią we Wrocławiu i był uznawany za jednego najwybitniejszych fizjologów jego czasów, zwolennik wiwisekcji, przeciwko jego pracy protestowali obrońcy praw zwierząt – więcej TUTAJ 
• 1862 roku urodził się Frederick Delius, angielski kompozytor. Jego przyjacielem był Fritz Cassirer, dyrygent pochodzący z Wrocławia. Cassirer poprowadził prawykonanie dwóch oper Deliusa i napisał libretto do jego monumentalnej kantaty "A Mass of Life" (kompozytor dedykował mu to dzieło)
• 1866 roku urodził się Romain Rolland, pisarz, Noblista, biograf Haendla – swoją książkę o autorze „Mesjasza” zaczął od słów: „Rodzina Handelów pochodziła z Śląska. Dziadek, Valentine Handel, był mistrzem kotlarstwa we Wrocławiu” - więcej TUTAJ. 
• 1868 roku w Seppeltsfield w Australii zmarł  Joseph Ernst Seppelt, pochodził z Walimia koło Wałbrzycha, emigrował do Australii, gdzie odniósł odniósł sukces jako winiarz, założył pierwszą winnicę , która później przekształciła się w największą winnicę w Austrii, jego imię nosi Seppeltsfield, miejscowość w okolicy Adelaide, a także Seppeltsfield - marka wina z Australii, założona w 1851 roku, produkująca do dziś i odnosząca sukcesy 
• 1915 roku zmarł Emil von Höegh, optyk pochodzący z Lwówka Śląskiego, wynalazca soczewek optycznych. Dagor to obiektyw aparatu typu podwójny anastygmat opatentowany w 1892 roku przez Emila von Höegha ( jeden z najbardziej udanych obiektywów fotograficznych końca XIX wieku)
• 1956 roku w Zurychu odbyła się premiera sztuki "Wizyta starszej pani" Friedricha Dürrenmatta( 11 razy nominowany do nagrody Nobla). Polska ekranizacja była kręcona w Kamiennej Górze (dworzec PKP) i w Chełmsku Śląskim w 2001 roku - więcej TUTAJ 
• 1956 roku we Wrocławiu urodził się Jan Jakub Kolski - reżyser, scenarzysta
• 1962 w Sulechowie (na historycznym Dolnym Śląsku) urodziła się Olga Tokarczuk, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018. Honorowa Obywatelka Miasta i Gminy Bardo, Honorowa obywatelka Nowej Rudy, Honorowa obywatelka Wrocławia, Zasłużona dla Miasta Wałbrzycha, współorganizatorka festiwalu Festiwal Góry Literatury, który od 2015 roku odbywa się w Sudetach. Fundacja Olgi Tokarczuk została założona w marcu 2020 (jej siedzibą będzie willa Marii i Tymoteusza Karpowiczów we Wrocławiu) – TUTAJ 

30 stycznia 

• 1716 roku zmarła królowa Marysieńka, żona króla Jana III Sobieskiego. Słynna władczyni w 1687 roku kurowała się w Cieplicach-Zdroju u stóp Karkonoszy! Upamiętnia ją m.in. Pawilon Marysieńka, ale też posąg, część dawnej Fontanny Marysieńka, która znajdowała się przy deptaku. Obecnie ten akt znajduje się przy Termach Cieplickich, w pobliżu Parku Norweskiego - zapraszam TUTAJ 
• 1799 roku w Cieplicach urodził się Johann Emanuel Grosser, organista związany z Jelenią Górą i Polkowicami, autor biografii Bacha, Mozarta i Haydna
• 1862 roku we Wrocławiu urodził się ceniony dyrygent Walter Damrosch. Swoją karierę związał z Carnegie Hall w Nowym Jorku. W 1909 roku dokonał prawykonania III koncertu fortepianowego Rachmaninowa z kompozytorem jako solistą, w 1925 "Symphony for Organ and Orchestra" Coplanda, w 1926 roku poematu symfonicznego "Tapiola" Sibeliusa, a w 1928 roku poematu symfonicznego "An American in Paris" Gershwina  - więcej na jego temat TUTAJ 
• 1883 roku we Wrocławiu urodziła się Elfriede Reichelt, ceniona fotografka artystyczna, autorka zdjęć m.in. ostatniego cesarza Niemiec, duża kolekcja jej fotografii znajduje się w muzeum w Monachium 
• 2013 roku w USA zmarł Georg Gärtner, żyjący pod nazwiskiem Dennis Whiles, pochodzący ze Świdnicy jeniec wojenny, który w czasie II wojny światowej trafił do Ameryki, uciekł z obozu jenieckiego, większość życia ukrywał się pod fałszywym nazwiskiem. Stał się słynny w 1985 roku po publikacji książki "Ostatni żołnierz Hitlera w Ameryce". Był jedną z najbardziej poszukiwanych osób i jedynym niemieckim jeńcem wojennym, który uciekł z obozu w USA i nie został złapany.

31 stycznia 

• 1785 roku we Wrocławiu ukazało się pierwsze wydanie miesięcznika „Schlesische Provinzialblätter”, który wydawany był w latach 1785–1849 m.in. przez słynne wydawnictwo Korna. Czasopismo było niezwykle ważnym źródłem informacji i jednym z najbardziej poczytnych periodyków w ówczesnych Prusach. Dziś stanowi ważne źródło informacji o życiu na Śląsku na przełomie XVIII i XIX wieku 
• 1790 roku w Nowej Soli, historycznie na Dolnym Śląsku, urodził się Samuel Ludwig Hartig, budowniczy organów związany z Śląskiem i Łużycami, wiązany z Sulechowem.
• 1797 roku urodził się Franz Schubert, kompozytor – jego rodzice pochodzili z Sudetów i krańców historycznego Śląska - więcej TUTAJ
• 1866 roku zmarł Friedrich Rückert, poeta,  tłumacz, orientalista, jego syn Heinrich Rückert był od 1867 roku profesorem na Uniwersytecie Wrocławskim. Friedrich Rückert napisał wiele popularnych pieśni, w tym kilka związanych z Dolnym Śląskiem. Jedna z nich dotyczy oblężenia Wrocławia w czasie wojen napoleońskich ("General Vandamme"), inna legendy o Kunegundzie z zamku Chojnik w Jeleniej Górze w Karkonoskim Parku Krajobrazowym ("Die Begrüßung auf dem Kynast"). Był uważany za geniusza językowego. Do jego słów muzykę napisali m.in. Franz Schubert, Robert Schumann, Clara Schumann, Johannes Brahms, Carl Loewe, Richard Strauss.
• 1891 roku w Przewornie koło Strzelina urodził się Max Drischner, student słynnej polskiej klawesynistki,  Wandy Landowskiej, był kantorem i organistą kościoła św. Mikołaja w Brzegu, był przyjacielem Alberta Schweitzera, lekarza, organisty i laureata pokojowej nagrody Nobla. 
• 1917 roku zmarł Otto Finsch, podróżnik, ornitolog i etnolog, pochodził z Cieplic, gdzie urodził się w 1839 roku. Brał udział w ekspedycjach naukowych na wyspach Pacyfiku. Na jego cześć nazwano Finschhafen - miasto w prowincji Morobe w państwie wyspiarskim Papua-Nowa Gwinea (miasto leży około 13 500 km od Cieplic!). Na pamiątkę po nim nazwano wiele zwierząt, m.in.  Finsch-Fruchttaube (Ducula finschii) - po polsku muszkatela pręgosterna, czy Micropsitta finschii - po polsku karłówka zielona.
• (31 stycznia/1 lutego) 1938 roku zmarł Hans Heinrich XV. Graf von Hochberg, książę von Pless, hrabia von Hochberg, baron zu Fürstenstein, właściciel zamku Książ, mąż słynnej Daisy. Na kanwie jego biografii oparty jest film "Magnat" z 1987 roku z plejadą polskich gwiazd kina (Nowicki, Englert, Szapołowska, Linda)
• 1946 roku w Radkowie urodził się Wolfgang Stumph, niemiecki aktor, wkrótce po jego narodzinach rodzina została wysiedlona ze Śląska, w Niemczech znany przede wszystkim z serialu "Von Fall zu Fall". Występował jako strażnik więzienny Frosch  (Gefängniswärter Frosch) w „Zemście nietoperza” w Semperoper w Dreźnie od premiery inscenizacji w 2002 roku (w 2022 roku po raz setny!). Jego córką jest Stephanie Stumph - aktorka serialowa 

#BlogoweKalendarium